جمیله علم الهدی روز شنبه در نشست روسای دانشگاه‌های برتر و منتخب ایران و عراق که در هتل پردیسان مشهد برگزار شد گفت: میل بی انتها برای برخورداری از رفاه و لذت بیشتر، جایی برای ارزش حیات و بقای زمین و انسان باقی نمی‌گذارد. بنابر این باید به ارزشهای انسانی بازگردیم.
وی ادامه داد: دعوای تمدنی ما و چالش اصلی در علم، دانشگاه و فرهنگ همه به چالش میان "ارزش مطلق میل" و "ارزش مطلق حقیقت" باز می گردد.
دبیر ستاد تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: از زمانی که انقلاب فرهنگی به فرمان امام(ره) اتفاق افتاد کشور درگیر بحث علم و دین شد و اقداماتی انجام شد که تا امروز ادامه دارد و به خصوص از زمانی که رهبر معظم انقلاب بر اسلامی سازی علوم تاکید کردند و این بحث از دیرباز در شورای عالی انقلاب فرهنگی و دانشگاهها ادامه داشته است.
علم الهدی افزود:بحث علم و ارزش بسیار پر رونق هست و اغلب اندیشمندان در فلسفه و سایر رشته های علوم انسانی ارزشبار بودن علم، را پذیرفته اند. ولی سوال مهم این است که کدام ارزش در علم رواج دارد و چرا موثر است؟
در جهان کنونی واقعا ارزشهایی که در علم موثر است ارزشهای اقتصادی است به عبارت دیگر رویکرد اقتصادی که معمولا با مفهوم "قیمت"} دیده می شوند وارد دانشگاهها و پژوهشگاهها شده و حتی سیطره پیدا کرده است.
وی اضافه کرد: در جهانی که بر "فردگرایی" تکیه دارد، ارزش مادی به منفعت گره خورده و منفعت را در ارزشهای مادی خلاصه شده یعنی منفعت به ارزش مطلق "میل و خواسته" گره خورده و اتفاقی که می افتد همین است که هر چه قدر به بحرانهای زیست محیطی توجه کنید باز هم می بینید که جهان همچنان به طور خیلی شتاب دار در جهت تولید co۲ حرکت می کند و به نوعی کار از دست همه در رفته است و انسان نمی تواند جلوی این نوع بحرانهای بزرگ را بگیرد.
دبیر ستاد تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این که قرآن از ارزش مطلق "حقیقت" حرف می زند گفت: در نگاه قرآنی، حقیقت، ارزش بنیادین است و در این نگاه، ارزشها فطری است بنا بر این دعوای تمدنی ما امروز و چالش اصلی علم و دانشگاه و فرهنگ همه برمی گردد به دعوایی که بین ارزش مطلق "میل و خواسته" و ارزش مطلق حقیقت وجود دارد و این دو با هم تعارض پیدا کرده اند و اگر با نگاه قرآنی پیش برویم خواهیم دید که انسان هنگام ورود به دنیا بدون علم ولی بالهام فجور و تقوی است. پس در هستی شناسی قرآنی "ارزش" بر "علم" تقدم دارد.
علم الهدی تاکید کرد:در رویکرد قرآنی منفعت و ضرر وقتی مطرح است که با "حقیقت" گره بخورد نه با "میل و خواسته" این در حالی است که در نگاه موجود، علم و فناوری بر اساس استعاره های مادی نسبت به جهان شکل گرفته است. یعنی الان وقتی می خواهند چیزی را بشناسند بیشتر از استعاره ماشینها استفاده می کنند به خصوص کودکانی که امروز به دنیا می آیند از استعاره ماشینهای خودکار و پیچیده مثل موبایل استفاده می کنند برای این که بفهمند جهان چه گونه است.
دبیر ستاد تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد:اگر استعاره انسانها برای شناخت جهان، ماشین باشد، احساس نیاز به وجود خداوند نخواهند داشت و بنا بر این این رویکرد صنعتی که الان وجود دارد به طور خود به خودی به توسعه الحاد کمک می کند و یک تهدید جدی زرای اعتقاد به خدای خالق مداخله گر و حاضر و ناظری است که همین امروز و الان رب العالمین است. استعاره "ماشین" مفهوم "رب" را بر نمی تابد.
علم الهدی افزود:نگاه صنعتی، کارخانه ای و ماشینی به توسعه الحاد کمک می کند به همین دلیل یا خدای "خالق" را القاء می کند که در یک زمانی ماشین بزرگ جهان را ساخته یا به طور کلی "بی خدایی" را تلقین میکند.
وی ادامه داد: سیطره رویکرد اقتصاد صنعتی، بر سازمانها و نهادهای علمی به توسعه الهیات و تقویت باورهای دینی کمک نمی کند و آموزش الهیات به کودکانی که نخستین فهم و شناخت از جهان اطراف را با ماشینهای پیشرفته در خانه شروع می کنند، نیز بسیار سخت است.
دبیر ستاد تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: حاکمیت جریان منفعت گرا اقتضا می کند که ما در بهترین حالت تحت تاثیر آموزه های مارکسیستها دیگران را در بهره کشی از طبیعت سهیم کنیم. یعنی محرومان را در بهره برداری منفعت طلبانه از طبیعت سهیم کنیم. ولی این نگاه به جلوگیری از نابودی طبیعت و حل بحرانهای زیست محیطی کمکی نمی کند. با مفهوم برابری از جهان دو قطبی به جهان چند قطبی می توان رسید، اما بیش از آن نمی توان کاری کرد و زمین و انسان را نمی توان نجات داد.
علم الهدی افزود:در شناخت مناسبات علم و ارزش با دیدگاه قرآنی، تقدم ارزش بر علم آشکار می‌شود.
وی ادامه داد: اگر کسی ارزشها را دستکاری کند آن علم حتما به سمتی خواهد رفت که او ارزشها را دستکاری کرده است پس رویکرد اقتصاد صنعتی با دستکاری ارزشها جهان را به سمت نابودی زمین و تهدید حیات بشر پیش می برد و این موضوع تنها به سلاحهای کشتار جمعی اختصاص ندارد.
وی گفت: مسیر طبیعی علم و فناوری در نهایت رفاه و لذت بیشتر و بیشتر را هدف گرفته است. چنین هدفی جایی برای ادامه حیات زمین و انسان باقی نمی گذارد.
وی ادامه داد:این است که امروز مواجهیم با یک جریان فسادی که در نهایت حاضر است کتاب عزیز ما و کتابی که برای همه بشریت و نسلها و آینده جهان آموزنده است را بسوزاند و خیلی هم در بین دانشگاهیان و دانشمندان و دانشجویان ایجاد دلهره و نگرانی و تاسف زیادی ایجاد نمی شود.
وی اضافه کرد: متناسب با تعالیم قرآن کریم، جهانی که با او سر و کار داریم جهان علم و عالم و معلم است خداوند به زنبور و کوه و آتش و زمین وحی می کند خداوند تنها صانع جهان نیست بلکه عالم و معلم جهان نیز هست.
رویداد بین‌المللی هفته علم جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عراق با حضور بیش از ۷۰ دانشگاه ۲ کشور از تاریخ ۱۵ تا ۲۰ مهرماه امسال در مشهد برگزار می‌شود.