۴ هزار و ۱۳۱ هکتار از اراضی کشاورزی خراسان جنوبی زیر کشت درختان عناب است و این استان با تولید ۹۷ درصد عناب کشور، قطب تولید این محصول را به خود اختصاص داده است.
بهار عناب داران در تابستان از راه می‌رسد
تابستان که از نیمه می‌گذرد فصل برداشت عناب هم آغاز می‌شود و کشاورزان محصول یکسال زحمت کشید خود را برداشت می‌کنند.
شهرستان خوسف با ۲هزار و ۳۰۰ هکتار سطح زیر کشت عناب و ۴ هزار بهره بردار، بزرگترین تولید کننده عناب خراسان جنوبی و کشور محسوب می‌شود.
از کنار روستا‌های خوسف که بگذریم از همان دور درختان مروارید‌های سرخ خودنمایی می‌کنند.
موسوی یکی از عناب کاران روستای سیوجان شهرستان خوسف می‌گوید: بیشتر مردم این روستا و روستا‌های تقاب، معصوم آباد و... عناب کار هستند و معاش خود را با همین فروختن عناب می‌گذرانند.
او افزود: خداروشکر امسال محصول خوبی داشتم، اما متأسفانه آنطور که باید نتیجه برداشت این محصول را نمی‌بینیم و با قیمت پایینی باید بفروشیم و در این میان بیشترین سود را دلالان به جیب می‌زنند.
یکی دیگر از اهالی روستای سیوجان می‌گوید: امسال از باغ عنابم حدود ۱۰ تن عناب برداشت کردم.
او با اشاره به اینکه با رسیدن فصل برداشت عناب، من و فرزندانم مشغول به چیدن عناب می‌شویم افزود: خود من عناب‌ها را به بازار می‌برم و به فروش می‌رسانم هر چند امسال قیمت عناب آنچنان عادلانه نیست.
از او در خصوص حمایت‌های جهاد کشاورزی از عناب کاران پرسیدم که گفت: امسال کود‌های بسیار خوبی به کشاورزان داده شده به طوری که کیفیت محصولم نسبت به سال گذشته خیلی بهتر شد.
با این قیمت، عناب را نفروشیم بهتر است!
هفته گذشته در آیین شکرگزاری برداشت عناب در روستای معصوم آباد خوسف از خرید توافقی عناب خبر داده شد؛ در این مراسم اعلام شد هر کیلوگرم عناب تازه با توجه به کیفیت محصول، از ۲۵ تا ۴۰ هزار تومان خریداری می‌شود.
قیمتی که چندان هم کشاورزان را راضی نکرده است و معتقدند این قیمت در مقایسه با هزینه بالای کود، سم، هزینه کارگری و برداشت چندان هم به صرفه و منصفانه نیست.
براتی یکی از عناب داران خوسف با گلایه از قیمت پایین خرید توافقی عناب می‌گوید: ما عناب کاران از قیمت گذاری صورت گرفته از سوی مسئولان راضی نیستیم.
او با اشاره به اینکه هرساله هزینه‌های زیادی را برای این عناب پرداخت می‌کنیم افزود: هر سال این درخت کود می‌خواهد، آبیاری می‌خواهد، موقع برداشت کارگر می‌خواهد بعد چطور مسئولین این عناب را می‌گویند کیلویی ۲۵ هزار تومان بفروشید!
او که از این قیمت گلایه داشت ادامه داد: هم اکنون هر کارگری برای جمع آوری عناب با صبحانه، کمتر از ۲۵۰ هزارتومان نمی‌گیرد بعد چطور باید عناب را ما با این قیمت بفروش برسانیم همان کنج خانه بماند بهتر است.
یعقوبی یکی از کشاورزان روستای تقاب خوسف نیز به خبرنگار ما می‌گوید: دلالان در فصل برداشت عناب به این مناطق می‌آیند عناب را از ما با کیلویی ۲۰ یا نهایتاً ۳۰ هزارتومان می‌خرند و در استان‌های دیگر با کیلویی ۸۰ هزار تومان به بالا می‌فروشند.
پس چرا باید مسوولان قیمتی را ملاک خرید توافقی قرار دهند که دست دلالان را به میدان باز کنند.
او در پایان درخواست کرد مسوولان قبل از قیمت گذاری همه جوانب را بسنجند و قیمتی را بگذارند که کشاورز اگر قرار نیست سود کند، ضرر هم نکند.
با پرس و جویی که از کشاورزان کردم متوجه شدم هیچ کدام از این کشاورزان از قیمت توافقی اعلام شده رضایت ندارند و نیاز است که مسئولان در خصوص این قیمت اعلام شده برای عناب تجدید نظر کنند.
عناب به بورس می‌رود
معاش بیش از ۹ هزار خانوار خراسان جنوبی از محل فروش محصولات عناب است و می‌طلبد عناب کاران دغدغه‌ای برای بازاریابی، فروش و فرآوری محصول عناب نداشته باشند.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان جنوبی در آیین شکرگزاری عناب این نوید را به کشاورزان داد که ظرف ۲۰ روز و یا یک ماه آینده قیمت گذاری عناب در فضای بورس رقم بخورد تا کشاورز متضرر نشود.
اشرفی تصریح کرد: در خراسان جنوبی بورس زعفران را داریم و بورس عناب هم به عنوان دومین بورس محصولات کشاورزی در استان رقم خواهد خورد.
از شهرک فرآوری عناب چه خبر؟
شهریور ماه پارسال بود که گلنگ کارخانه فرآوری عناب در روستای سیوجان شهرستان خوسف زده شد و قرار بود این کارخانه زمینه اشتغال ۳۵ نفر را فراهم کند.
به گفته محمدی مدیرعامل این واحد، ظرفیت تولیدی این کارخانه سالانه ۸۰۰ تن فرآورده عناب پیش‌بینی شده بود که مرحله نخست آن قرار بود در فروردین امسال به بهره‌برداری برسد که با گذشت نیمه اول سال هنوز هیچ خبری از بهره برداری آن نیست!
گویا اعتبارات استانی جوابگوی هزینه‌های این کارخانه نیست و نیاز است تا مسئولین برای آن فکری کنند.
سرپرست فرمانداری خوسف نیز می‌گوید: با توجه به ظرفیت بالای خوسف در تولید عناب، راه اندازی شهرک فرآوری عناب یکی از خواسته‌های کشاورزان بوده که می‌طلبد مورد توجه قرار گیرد.
حسینی اضافه می‌کند: با تمام ظرفیتی که در این محصول وجود دارد، اما سود چندانی عاید کشاورزان نمی‌شود و نتواسته ایم برای این محصول مزیت دار کار مهمی انجام دهیم که نیازمند برنامه ریزی است.
او یادآور شد: گردش مالی محصول عناب در خوسف ۶۰۰ میلیارد تومان بوده که در عمل گردش مالی خوبی در این محصول نداریم.
دست پژوهشگران پُر، فراوری صنعتی ناچیز
خراسان جنوبی ۹۷ درصد عناب کشور را تولید می‌کند و هم اکنون تنها یک نوع فرآوری عناب آن هم به صورت حبه عناب در استان صورت می‌گیرد در حالی که می‌توان از عناب محصولات دیگری مانند ترشی عناب، مربای عناب، شیره عناب و... به دست آورد.
فراورده‌های جدید عناب فعلاً در مرحله آزمایشگاهی مانده و هنوز به تولید صنعتی نرسیده است؛ محصولی که به اذعان کارشناسان گیاهان دارویی دارای خواص زیادی است.
مرغوبیت عناب خراسان جنوبی به حدی است که تاکنون ۲ نوع عناب روستای سیوجان و ماژان ثبت ملی شده است و ضروری است مسئولان با جذب سرمایه گذار در این حوزه از خام فروشی این محصول جلوگیری کنند و سود واقعی فروش عناب را به جیب کشاورزان و بهره برداران برگردانند.
گزارش از زهرا رضوانیان
وجود واسطه سفره مردم را کوچک کرده.
واز طرفی باوجود نیاز کشور خیلی از محصولات صادر می شود.