امروز میز اقتصاد به بررسی پیمان های پولی دو جانبه باحضور آقای توکلی کارشناس دیپلماسی اقتصادی اندیشکده دانشگاه امام صادق،آقای کریمی معاون بین‌المللی بانک مرکزی و آقای قنادزاده مدیر کل آفریقای سازمان توسعه تجارت پرداخت.
سوال: پیمان پولی دو جانبه یعنی چه؟
توکلی: بعد از جنگ جهانی دوم به خاطر ذخایر قابل توجه طلا آمریکا این مسیر از همان جا چالش هایی را به همراه داشت. وزیر وقت آمریکا آن زمان دلار را به عنوان ارز جهانی معرفی کرد که این مزیت های سیاسی برای آمریکا ایجاد میکرد و به اقتصاد آمریکا هم کمک شایانی کرد. امروز در مصادیق متفاوتی از جمله پیمان ها این موضوع دنبال می‌شود.
سوال: چرا ما باید به سمت پیمان پول دو جانبه برویم؟
کریمی: به مرور آمریکا از منابع خود سوء استفاده های سیاسی انجام داد. آمریکایی ها از واحد پولی خودشان به عنوان یک سلاح علیه دیگر کشور ها استفاده میکنند. همه دنیا بعد از جنگ جهانی دوم وابسته دلار شدند و اکنون دلار زدایی در دنیا در حال اتفاق افتادن است. وقتی همه مناسبات پولی بانکی جهان طی دلار شکل گرفته است و ابزار های معادلاتی و حسابرسی مبتنی بر دلار شکل گرفته استفاده از پول دیگری غیر از دلار نیازمند این است که تمام ریسک ها و مخاطرات آن را پیش بینی شود و این چنین پیش بینی در پیمان پولی دو جانبه رخ میدهد.
پیکان پولی دو جانبه یک قالب قراردادی یکسان نیست و بسته به ریسک ها و شرایط اقتصادی کشور می‌تواند تغییر کند. ما باید وارد می‌شدیم تا آسیب های وارد بر خودمان در برابر تحریم ها را کاهش دهیم.
سوال : نظر شما چیست؟
توکلی: این دوره سقوط که قرار است برای اقتصاد آمریکا اتفاق بیافتد بانک مرکزی آمریکا در حال کنترل آن است که دیر تر اتفاق بیافتد. پشتوانه این کار غرض سیاسی نیست. ما پیش از انقلاب به دلار حساسیت هایی داشتیم. بانک مرکزی ما باید اختیار های مختلف در این کار داشته باشد. یک مقدار مذاکره ما لازم داریم و نباید از تعاملات جهانی کناره بگیریم. بخش خصوصی مان را باید توجیه کنیم.
سوال:کشور ما در کجای پیمان ها قرار دارد؟
کریمی: تحولات در حال رخ دادن است و این باعث کاهش آسیب پذیری نظام در برابر تحریم ها می شود. من امیدوارم که در شش ماه اول امسال ما خبر های خوبی در این خصوص بدهیم و حتما در نیمه دوم سال راهبرد های دیگر دلار زدایی مان را اعمال خواهیم کرد. همه پرداخت های خرد ایران با پرداخت های الکترونیکی است. متکدیان هم ممکن اسکناس دریافت نکند.
سوال : وضعیت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
قنادزاده: خیلی از کشور ها به این راه کشیده شده اند و بر پایه ارز های کشور خودشان مبادلات را انجام دهند. ما درگیر تحریم هستیم و باید خیلی زودتر از این به این کار روی می آوردیم. تجار ما خیلی دنبال این موضوع هستند. سختی انجام کار خیلی بالا رفته و خیلی از کشور ها دور زدن تحریم ها را نمی‌پذیرند برای همین ما باید این کار را انجام دهیم.
کریمی: بانک مرکزی در دوره جدید یک ساختار جدید در خودش ایجاد کرده است. وظایف در بانک مرکزی مشخص شده است و افراد جوان جذب شده اند. ما امیدواریم که در سال جدید خبر های خوبی از تحریم ناپذیری داشته باشیم.