دانستنی‌هایی از رسوم نوروزی البرزی‌ها/ کتابت قرآن، وقتی هنر با صدای طبیعت هم‌نوا می‌شود

دکتر حسین عسکری گفت: آیین نوروزی البرز به دو گونه تقسیم می‌شود؛ یکی ویژه بومیان بوده که تا کنون ادامه دارد و بخشی از آن نیز با رسوم مهاجران ارتباط دارد اما اتفاق جالب فرهنگی در حوزه جغرافیای البرز، ترکیب موزون آیین نوروزی بومیان استان با رسوم مهاجران است.

او می‌گوید: از طریق گفت و گوی شفاهی با بومیان و مهاجران دریافتم که رسوم مربوط به نوروز تقریبا از ۲۰ اسفند در البرز آغاز می‌شده و تا ۱۳ فروردین ادامه داشته است.

این البرزپژوه گفت: البرزی‌ها با خانه تکانی، تعمیر اشیا و وسایل خراب، دور ریخن اشیای زائد، رنگ آمیزی دَر و دیوار، شست و شوی در و پنجره و گرد گیری، نظم دادن به گنجه ها و قفسه ها و خرید اشیای مورد نیاز و لباس به استقبال بهار می‌رفتند.

او می‌گوید: بعد نوبت به چیدن سفره هفت سین می‌رسید که درواقع چیدن هفت ماده با ریشه گیاهی بود که البته به مرور زمان سکه هم به سفره اضافه شده است.

عسکری گفت: البرزی‌ها سبز کردن سبزه را از دهم تا ۱۵ اسفند انجام می‌دادند و برای اين کار از گندم، جو، باقالی و... استفاده می‌کردند.

او می‌گوید: کشاورزان ۱۲ نوع دانه را در زمین زراعی خود می‌کاشتند و هر کدام که خوب سبز می‌شد، پیش‌بینی می‌کردند که آن محصول در آن سال رونق بیشتری خواهد داشت.

این البرزپژوه گفت: توتک پزان از آیین‌های دیگر البرزیان در استقبال از نوروز محسوب می‌شود و همچنین آشتی و تسویه حساب مالی و پرداخت دِین هم در آستانه بهار انجام می‌شد.

او می‌گوید: البرزنشینان در شب عید، چراغ منزل را روشن نگه می داشتند و معقتد بودند که راهنمای ارواح‌شان در بازگشت به منزل خواهد بود.

عسکری گفت: سبزی پلو با ماهی و رشته پلو غذای شب عیدشان بود و معتقد بودند طبخ رشته پلو در شب عید باعث می‌شود رشته امور در سال جدید از دست‌شان خارج نشود.

او می‌گوید: از سنت‌های کهن البرزی‌ها در دیار طالقان، خوشنویسی قرآن کریم در اطراف آبشارِ روستای قدیمی کرکبود بوده است.

این البرزپژوه گفت: خوشنویسانِ هنرمند طالقان طعامی را فراهم می کردند و در ایام بهار و گاهی تابستان کنار آبشار کرکبود به کتابت قرآن کریم مشغول می‌شدند، در تفسیر این میراث فرهنگی می توان گفت که این قرآن خوشنویسی شده، تجلی پیوند امری زیبا با امر قدسی بود و خوشنویسان با صدای آبشار و سماع قلم شان، هنر را خلق می کردند.

او می‌گوید: پیشنهاد می کنم کتابت قرآن کریم در کرکبود با حمایت متولیان امر در فهرست آثار ملی ناملموس ثبت و مجدد احیا شود‌.