توافقنامه امنیتی آکوس که براساس آن انگلیس و آمریکا اقدام به ارسال زیردریاییهای هستهای به استرالیا میکنند باعث بروز انتقادات گسترده در میان کشورهای دارنده تسلیحات هستهای شده است، زیرا براساس پیمان ان پی تی که بر منع اشاعه هستهای تأکید دارد ۵ کشور دارنده تسلیحات هستهای شامل شوروی (روسیه)، چین، فرانسه، انگلیس و آمریکا نباید این تسلیحات را در اختیار کشور ثالث قرار دهند.
با این حال استرالیا تنها کشوری است که بدون داشتن سلاح هستهای اکنون در حال مجهز شدن به زیردریاییهای با سوخت هستهای است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، روسیه امروز (سهشنبه) اعلام کرد توافق سهجانبه استرالیا، آمریکا و انگلیس برای ساخت زیردریایی هستهای باعث زیرسوال رفتن منع اشاعه هستهای میشود.
دمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین در این باره به رسانهها گفت: سوالات بیشماری درباره توافق آکوس و منع اشاعه وجود دارد. ما نیازمند شفاف سازی در این زمینه هستیم و سوالات در این باره باید پاسخ داده شود.
پسکوف به ریشه نگرانیهای مسکو درباره این توافق امنیتی اشاره نکرد، اما چین پیشتر گفته بود زیردریایی هستهای که قرار است به استرالیا ارائه شود گرچه یک تسلیحات متعارف محسوب میشود، اما به دلیل آنکه موتور این زیردریاییها از اورانیوم غنی شده با درصد بالا استفاده میکند (بالای ۹۰ درصد) این امر میتواند نقض عدم اشاعه هستهای باشد.
با این حال جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا در دیدار روز دوشنبه با نخست وزیران استرالیا و انگلیس اعلام کرد قرار نیست این زیردریاییها به تسلیحات هستهای مجهز شوند و تنها تسلیحات متعارف در آنها مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
رهبران ۳ کشور استرالیا، آمریکا و انگلیس در سن دیگو جزئیات بیشتری از توافق آکوس را منتشر کردند که براساس آن کانبرا از اوایل دهه ۲۰۳۰ میلادی به منظور مقابله با جاه طلبیهای چین در اقیانوس آرام – هند به زیردریاییهای هستهای تهاجمی مجهز خواهد شد.
گفتنی است تاکنون تنها کشورهای دارای تسلیحات هستهای در جهان دارای زیردریاییهای هستهای بوده اند و این برای نخستینبار است که استرالیا به عنوان یک کشور بدون دانش کامل چرخه هستهای به این زیردریاییها مجهز میشود.