نخستین همایش ملی زبان‌ها و گویش‌های مناطق مرزی ایران صبح امروز با حضور ۴۰ مهمان کشوری و با پیام تصویری حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی و نماینده ایران در یونسکو و پیام وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در فرهنگسرای شهر بیرجند برگزار شد.
دبیر همایش ملی زبان و گویش‌های مناطق مرزی در حاشیه این برنامه گفت: ۱۵۰ مقاله به دبیرخانه همایش ارسال شده که از این تعداد ۹ مقاله به شکل مجازی و ۱۵ مقاله هم به صورت حضوری در همایش ارائه می‌شود.
ناصح افزود: این همایش با هدف تبادل دانش بین صاحب‌نظران مرتبط و معرفی دستاورد‌های پژوهشی استادان و دانشجویان در زمینه زبان‌ها و گویش‌های نواحی مرزی ایران به ویژه از منظر تطبیقی با زبان‌ها و گویش‌های مرتبط در آن سوی مرز و در سطحی کلان برگزار می‌شود.
وی با تأکید بر ضرورت حمایت از زبان‌ها و گویش‌های رو به زوال در مناطق مرزی اظهار داشت: بومی سازی و کاربردی کردن منابع درسی دانشجویان در زمینه معرفی و ثبت زبان‌ها و گویش‌های مناطق مرزی ایران و بررسی کیفی تعامل این زبان‌ها و گویش‌ها با زبان فارسی به عنوان عامل وحدت و انسجام ملی در این همایش مورد نظر است.
رئیس دانشگاه بیرجند نیز در این همایش گفت: فرهنگ ملت‌ها از طریق زبان منتقل شده و زبان اولین نیاز ارتباطی بشر است.
احمد لامعی گیو با اشاره به تاریخ تشکیل شهر بیرجند گفت: تاریخ تشکیل این دیار به ۵ تا ۶ هزار سال قبل برمی‌گردد.
وی با بیان اینکه این شهر دانشمندان، دین باوران و پژوهشگران بسیاری را پرورش داده و مهد پدران علم بسیاری است تصریح کرد: در جهان معاصر نیز اندیشمندانی داریم که راه پیشینیان را در پیش گرفته و در عرصه دین، ادب و دانش فعالیت دارند.
رئیس دانشگاه بیرجند با بیان اینکه تاریخ حوزه‌های علمیه این دیار به ۸۰۰ سال قبل برمی‌گردد افزود: ایده تاسیس دانشگاه بیرجند نیز به سال ۱۳۴۵ برمی‌گردد و با یک دهه تاخیر در سال ۵۴ مورد تایید وزارت معارف و وزارت علوم وقت قرار گرفت.
لامعی‌گیو بیان کرد: توسعه دانشگاه بیرجند در دوران انقلاب شکل گرفت؛ این دانشگاه که در سال ۵۸ یک مجتمع آموزشی عالی بود، در سال ۷۱ عنوان دانشگاه بیرجند را اخذ کرد.
رئیس دانشگاه بیرجند بیان کرد: اکنون که در آستانه پنجاهمین سال فعالیت این دانشگاه هستیم بیش از ۱۳ هزار و ۳۰۰ دانشجو در آن مشغول به تحصیل هستند و بیش از ۵ هزار دانشجو در رشته‌های تحصیلات تکمیلی، ۳۵۲ عضو هیات علمی، ۵۸۰ کارمند و ۵۸۰ دانشجوی بین‌الملل در ۹۸ گرایش و رشته بدنه فعال دانشگاهی را تشکیل می‌دهند.
وی با اشاره به برگزاری نخستین همایش ملی زبان‌ها و گویش‌های مناطق مرزی ایران به همت دانشگاه بیرجند، یادآور شد: این همایش از ابعاد و زوایای مختلفی حائز اهمیت است که عرصه فرهنگی آن جایگاه ویژه‌ای دارد.
رئیس دانشگاه بیرجند با بیان اینکه فرهنگ ملت‌ها از طریق زبان منتقل می‌شود و زبان اولین نیاز ارتباطی بشر است، یادآور شد: گویش‌های مختلف مکمل زبان بوده و زبان فارسی درخت تنومند فرهنگی است.
در این مراسم متن پیام محمدعلی زلفی‌گل، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری به این همایش توسط رئیس دانشگاه بیرجند قرائت شد.