در دو سالی هم که کرونا به جان مردم افتاد و قرنطینه بچه‌ها را در خانه‌ها محصور کرد، این وسیله کوچک جادویی دست بچه‌ها قرار گرفت و اعتیاد در استفاده از این وسیله به آن‌ها نیز سرایت کرد. همین موضوع دغدغه‌ای به پدران و مادران اضافه کرد که حالا با کودکانی که هیچ آشنایی با فضای مجازی ندارند و حالا دست به موبایل شده‌اند، چه کنند! این موضوع که کودک از چه سنی می‌تواند گوشی شخصی داشته باشد و تا چه اندازه والدین روی گوشی بچه‌ها نظارت داشته باشند به مسأله‌ای پر‌چالش برای والدین تبدیل شده است.
گوشی تلفن همراه برای بچه‌های زیر ۸سال ممنوع
فاطمه سعیدی‌راد، روان‌شناس و مشاور خانواده به جام‌جم توضیح می‌دهد که در سنین زیر هشت سال نباید چیزی به اسم گوشی برای کودک خریده شود، زیرا لزومی برای آشنایی کودک با این وسیله وجود ندارد، اما می‌توانید یک تبلت برای خانواده بگیرید و در مواقع ضروری و کلاس آنلاین در اختیار او قرار دهید. او معتقد است، تبلت نباید به نام کودک خریداری شود و او باید بفهمد که این وسیله برای کل اعضای خانواده است تا احساس مالکیت پیدا نکند. در ضمن این کار باعث می‌شود بین خواهران و برادران بر سر مالکیت این وسیله دیجیتال اختلاف پیش نیاید. به این ترتیب خانواده هم نظارت بیشتری بر استفاده بچه‌ها از وسایل دیجیتال خواهد داشت و برای باز کردن رمز آن هم به مشکل برنمی‌خورند. ضمنا دقت داشته باشید به هیچ عنوان روی تبلت فیلترشکن نصب نکنید و از گذاشتن سیمکارت در آن پرهیز کنید. این روان‌شناس توضیح می‌دهد: «اگر بخواهم خیلی صریح بگوییم چه زمانی برای کودک‌تان موبایل و تبلت بخرید باید بگویم هر چه دیرتر، بهتر. کودک در سن دبستان به دلیل آن‌که در مورد خطرات فضای مجازی تحلیل و شناختی ندارد، نمی‌تواند استفاده درستی از آن داشته باشد و همین موضوع می‌تواند زمینه اضطراب و ترس کودک را فراهم کند. به همین دلیل بهتر است خرید موبایل را تا ۱۵-۱۴ سالگی کودک به تعویق انداخته و در برابر خواسته او مقاومت کنید و در همین سنین هم حتما به صورت غیرمستقیم بر نحوه کار با گوشی نظارت داشته باشید». او به این نکته اشاره می‌کند که اگر کودکی دارید که زیر این سن است و به هر دلیلی برایش گوشی موبایل تهیه کرده‌اید، حداقل برایش فیلترشکن نصب نکنید. بکوشید در شبکه‌هایی مانند اینستاگرام وارد نشود و اجازه ساختن گروه یا حضور در گروه‌های ناشناس را ندهید. نرم افزار‌های زیادی وجود دارند که با نصب آن‌ها می‌توانید بسیاری از سایت‌ها با محتوای غیراخلاقی را فیلتر کنید تا به کودک اجازه دسترسی به کلید واژه‌های خاص و سایت‌های مستهجن را ندهد. با مراجعه به کافی‌نت و خدمات رایانه‌ای یا مشورت با یکی از دوستان یا فامیل که اطلاعات بیشتری در این زمینه دارد، می‌توانید روی گوشی کودکان‌تان این نرم افزار‌ها را نصب کنید. به اعتقاد این روان‌شناس، مدیریت بر استفاده از گوشی موبایل برای کودکان موضوعی نیست که بتوان از کنار آن به‌سادگی گذشت. این ماجرا محدود به کشور ما هم نیست و در همه جای دنیا استفاده از تلفن همراه برای بچه‌ها محدود است، زیرا تبعاتی که این ماجرا دارد، می‌تواند بسیار زیان‌آور باشد و در دراز مدت و با گذشت زمان خودش را نشان دهد.
به بچه‌ها چه آموزش‌هایی بدهیم
این که بچه‌ها کمی از این فضا بترسند و به هر کسی اعتماد نکنند، خوب است. این موضوعی است که سعیدی‌راد به آن اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «به بچه‌ها در مورد وجود افراد ناشناس و سوء‌استفاده‌گر هشدار دهید. با کودک دوست باشید و از او بخواهید هر درخواست یا تهدید را در این فضا بدون آن‌که نگران دعوا یا توبیخ باشد، به شما اطلاع دهد. به کودک اطمینان دهید که کنارش خواهید بود و از او حمایت می‌کنید. در استفاده از فضای مجازی کودک‌تان را تنها نگذارید، زیرا در این فضا هر آدمی پیدا می‌شود و بسیاری از خلافکاران با بچه‌ها به‌راحتی ارتباط می‌گیرند و از همین راه آن‌ها را به سمت صحبت‌های غیراخلاقی می‌کشانند. از سوی دیگر نمونه‌هایی وجود داشته که فرد از نبود پدر و مادر کودک از طریق همین فضای مجازی اطلاع پیدا کرده و دست به سرقت زده است. به همین دلیل با گمان این‌که کودک در حال بازی است، خیال‌تان راحت نباشد و نظارت خود را از او برندارید پس باید به نوع بازی، رده سنی بازی و احیانا فضای چت که داخل بازی‌ها وجود دارد، نظارت کنید و به کودک اجازه دانلود هر بازی را ندهید.»
کودک سرگرم، کمتر سراغ فضای مجازیمی‌رود
این که مدام با کودک کلنجار بروید که گوشی تلفن همراهش را کنار بگذارد، جواب نمی‌دهد. فقط تنش بین کودک و پدر و مادر را زیاد می‌کند. پس بهترین کار برای مهار این غول این است که فعالیت جانبی کودک افزایش یابد تا کمتر مشغول فضای مجازی شود. این روان شناس تاکید می‌کند: «وقتی در برنامه روزانه کودک، ورزش، کلاس‌های متفاوت، کاردستی و کتابخوانی وجود داشته باشد، خود به خود او فرصت کمتری برای حضور در فضای مجازی خواهد داشت. علاوه بر این از همان ابتدا برای استفاده از دیجیتال‌ها قوانین مشخص بگذارید. مثلا هنگام غذا خوردن نباید از تبلت استفاده کند یا شب‌ها بعد از ساعت خاصی باید تبلت یا گوشی را کنار بگذارد. پایبندی به این قوانین ضروری است و والدین باید برای عمل به آن‌ها وفادار باشند».
منبع: جام جم