به گفته محمد رضا هوشیار مدیرکل بهزیستی فارس، بیش از ۱۰۰ هزار معلول جسمی، حرکتی و بینایی در شهر شیراز زندگی می‌کنند و این در حالی است که به گفته سردار مؤمنی، رئیس پلیس راهور فراجا، فارس در رده نخست تصادفات کشور قرار گرفته است و شهر شیراز بیشترین جان باختگان تصادف‌ها را دارد و همچنین شهر شیراز بیشترین تعداد مصدومان و مجروحان تصادفات را دارد به گونه‌ای که ۱۷ درصد از تصادفات منجر به قطع نخاع و معلولیت می‌شود.
علاوه بر این آمار، تعداد دیگری از افراد جامعه در سال به دلایل مختلف دچار معلولیت می‌شوند که سبب افزایش آمار شهروندان معلول می‌شود.
معلولانی که طبق آیین نامه اجرایی ماده ۲ قانون جامع حمایت از حقوق معلولان آمده است که اصلاح محیط و تدارکات وسایل حمل و نقل به گونه‌ای باشد که افراد معلول قادر باشند آزادانه و بدون خطر در محیط اطراف خود از اماکن عمومی، معابر، محیط شهری و بین شهری و ساختمان‌های عمومی حرکت کنند و از تسهیلات محیطی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی با حفظ استقلال فردی لازم بهره‌مند شوند.
اما معلولان می‌گویند بیشتر ساختمان‌های اداری استاندارد‌های را لازم برای تردد افراد معلول و حتی سالمندان ندارند و چهره شهر آن گونه نیست که آن‌ها بتوانند به راحتی همه جا رفت و آمد کنند و کار‌های خود را بدون نیاز به دیگران و بدون دغدغه انجام دهند.
بر اساس قانون، شهرداری‌ها باید از صدور پروانه ساخت و یا پایان‌کار برای آن تعداد از ساختمان‌ها و اماکن عمومی و معابری که استاندار‌های تخصصی مربوط به معلولان را رعایت نکرده باشند خودداری کنند و سازمان بهزیستی کشور مجاز است بر مناسب‌سازی ساختمان‌ها و اماکن دولتی و عمومی دستگاه‌ها نظارت و گزارشات اقدامات آن‌ها را درخواست کند.
دستیار استاندار فارس در امور مرتبط با معلولان هم معتقد است نبود نظارت جدی بر ساخت‌وساز‌هایی که بدون در نظر گرفتن استاندارد‌ها صورت می‌گیرد مشکلات معلولان را دوچندان کرده است.
سعید فانی نامناسب بودن محیط شهری و رعایت نکردن اصول استانداردسازی اماکن و معابر عمومی برای تردد معلولان را از معضلات جدی در سطح شهر شیراز می‌داند و معتقد است که اگر یک فرد معلول موفق به ورود در عرصه‌های مختلف علمی و فرهنگی و اجتماعی شود، اما از امکانات و استاندارد‌های لازم برای حضور در جامعه محروم باشد نمی‌تواند از توانمندی خود بهره ببرد.
مدیرکل بهزیستی فارس می‌گوید هم‌اکنون ۴۰ خیابان پر تردد برای معلولان شناسایی شده که برای مناسب‌سازی نیاز به همکاری شهرداری شیراز است.
شه‌دوست شیرازی، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری شیراز گفت: معابر کلانشهر شیراز بر اساس اولویت تردد معلولان و افراد توان خواه مناسب سازی و سپس شناسنامه دار می‌شود. بر اساس اطلاعات و میزان تردد معلولان و افراد توان خواه در هر معبر، برنامه ریزی، تخصیص اعتبار و اولویت بندی اجرایی انجام خواهد شد که این کار در مدت زمان ٣ سال انجام خواهد شد.
محمدحسن اسدی شهردار شیراز نیز اعلام کرد: برای مناسب سازی و تردد معلولین ۱۰۰ درصد پای کار هستیم، حتی اگر قانون ما را مکلف نکرده باشد وظیفه انسانی و اجتماعی ما ایجاب می‌کند به دنبال فراهم‌کردن محیط مناسب برای تردد افراد دارای معلولیت در اجتماع باشیم.
طبق قانون هر ارگان دولتی باید ۳ درصد از ظرفیت جذب نیرو‌های خود را به معلولان اختصاص دهد، اما معلولان می‌گویند این قانون در بسیاری از نهاد‌ها اجرا نمی‌شود.
به گفته مدیرکل بهزیستی فارس، کارفرمایانی که مددجویان بهزیستی ساکن شیراز و یا شهرستان‌های دیگر فارس را در ازای پرداخت حقوق، بیمه و مزایا در چارچوب قرارداد قانون کار به کار بگیرند می‌توانند به ازای هر مددجو از وام کارآفرینی ۱۰۰ میلیون تومانی با سود چهار درصد و بازپرد اخت ۷ ساله تا سقف ۲ میلیارد تومان بهره‌مند شوند.
محمد رضا هوشیار می‌گوید: هر کارفرما می‌تواند ۲۰ نفر از مددجویان بهزیستی را به کار گیرد و به ازای این ایجاد اشتغال، تسهیلات دریافت کند و علاوه بر آن، به نسبت شدت معلولیت مددجو، سهمی با عنوان سرانه نیز به کارفرما پرداخت می‌شود که این میزان با افزایش شدت معلولیت افزایش می‌یابد.
مدیرکل بهزیستی فارس گفت: کارفرما می‌تواند از مشوق‌های بیمه‌ای استفاده کند و در این‌باره حق بیمه سهم کارفرما به مدت ۷ سال توسط بهزیستی پرداخت می‌شود.
به گفته او، کارفرما می‌تواند از مشوق‌های جبران کارایی هم به تناسب میزان معلولیت استفاده کند و اگر مددجو با دلایلی ازجمله شدت معلولیت نتواند تمام وقت کار کند، ماهانه مبالغی را با عنوان جبران کارآیی به کارفرما پرداخت می‌شود.
مرتضی نیازی معاون توسعه اشتغال اجتماع‌محور بنیاد برکت در سفر به فارس گفت که در مناطق کم‌برخوردار استان فارس هزار طرح هم متعلق به گروه‌های ویژه اجتماعی از جمله معلولان و زنان سرپرست خانوار است.
خانواده‌های بعضی از معلولان در گفتگو با خبرنگار ما گفتند: به دلیل هزینه‌های مراقبت و درمان اعضای معلول خانواده، قادر به خرید و حتی پرداخت اجاره خانه نیستند و این در حالی است که طبق قانون به خانواده‌های دارای بیش از ۲ معلول، مسکن رایگان تعلق می‌گیرد.
مدیرکل بهزیستی فارس با استناد به ماده ۲۴ قانون جامع حمایت از حقوق معلولان، گفت: همه هزینه‌های اشخاص حقیقی و حقوقی در ساخت، تجهیز، توسعه و مناسب سازی تمامی مراکز توانبخشی، نگهداری و مراقبتی حرفه‌آموزی، آموزشی، کارآفرینی، رفاهی و مسکن مورد نیاز افراد دارای معلولیت با تایید سازمان به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی محسوب می‌شود.
محمدرضا هوشیار گفت: هزینه‌های فوق در صورتی که به تایید کارشناسان سازمان بهزیستی رسیده باشد قابل ارایه به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی است.
معلولان می‌گویند نامناسب بودن مبلمان شهری و فضا‌های آموزشی، ورزشی، اداری و مسکونی، بی توجهی به ناوگان حمل و نقل عمومی برای استفاده معلولان و مهم‌تر از همه نگرش منفی به توانمندی‌های معلولان و بی رغبتی کارفرمایان در خصوص استخدام معلولان، شرایط را برای این گروه از جامعه بسیار سخت و آنان را از دسترسی به بسیاری از فرصت‌های اجتماعی محروم کرده است.
مهم‌تر از تصویب قوانین و دغدغه اینکه آیا ضمانت اجرایی دارد یا ندارد ضرورت تغییر نگاه جامعه و مسئولان درباره توانمندی‌های معلولان است.
به گفته معلولان اگر فرهنگ‌سازی به گونه‌ای باشد تا به دور از ترحم به معلولان، حقوق آن‌ها محترم شمرده شود، شرایطی فراهم خواهد شد که حتی بدون وجود قانون هم حقوق معلولان پایمال نخواهد شد.
با توجه به حرف‌های معلولان و دیگر متولیان حوزه معلولان، با وجود تصویب قوانین حمایتی از جامعه معلولان، نهاد‌های فعال در خصوص حقوق معلولان به ویژه نابینایان هم باید در کنار نهاد‌های دولتی به میدان بیایند و با فرهنگ سازی و دفاع از حقوق معلولان مسیر را برای شکوفا ترشدن استعداد‌های نابینایان در مسیر رشد و بالندگی کشور هموار کنند.
امروز دوازدهم آذرماه به نام روز جهانی معلول نامگذاری شده است.