سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

رهگذر ایران، جایگزین موقت کریدور زنگزور اما فقط تا پایان جنگ اوکراین

قرار است به جای کریدور زنگزور پلی بر روی رود ارس ساخته شود تا باکو به واسطه آن از مسیر ایران و با دور زدن ارمنستان به نخجوان برسد.

با گذشت ۴۴ روز از جنگ دوم قره باغ (سپتامبر ۲۰۲۰) میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان با میانجی‌گری ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه این جنگ به یک توافق آتش بس منتهی شد.

به گفته مقامات باکو، در جریان توافق آتش‌بس (۲۰۲۰مسکو) بر سر مسیری زمینی برای اتصال جمهوری خودمختار نخجوان به جمهوری‌آذربایجان توافق شده و در بند ۹ قرارداد مزبور اینگونه مقرر شده که ارمنستان برای عبور و مرور شهروندان جمهوری‌آذربایجان و محموله‌های تجاری از منطقه نخجوان به جمهوری آذربایجان، گذرگاه‌های امنی را که ضامن امنیت آن ارتش روسیه است را در اختیار جمهوری‌آذربایجان قرار دهد.

به گفته مقامات باکو این همان بندی است که در آن مجوز ایجاد کریدور «زنگزور» داده شده اما مقامات ارمنستان اعلام کردند که توافق مسکو الزامی به ایجاد کریدور را مشخص نمی‌کند چراکه در بند ۹ این قرارداد، ارمنستان پذیرفته مسیرهای بسته حمل و نقل بین بخش غربی جمهوری آذربایجان با نخجوان را همراه با تامین امنیت آن باز کند. اما در هیچ کجای آن از ایجاد یک کریدور در امتداد مرز ارمنستان با ایران حرفی زده نشده است.

مسیر درنظر گرفته شده برای عبور کریدور زنگزور

از آن روز تاکنون تقریبا دو سالی می‌شود بحث ایجاد این کریدور از سوی مقامات جمهوری آذربایجان مطرح شده که مسیری شرقی به غربی و شامل چند بخش جاده ای، ریلی، نفتی و گازی است تا با گذر بخشی از خود از خاک ارمنستان (استان سیونیک) نهایتا مناطق مرکزی جمهوری‌آذربایجان را به نخجوان و ترکیه متصل کند اما هنوز هم هیچ یک از طرفین دیگر یعنی نه ایران، نه ارمنستان و نه روسیه به دلایل امنیتی ناشی از حضور ناتو در دریای خزر و خطر تغییر ژئوپلتیک منطقه با آن موافقت نکردند.

عدم موافقت صریح کشورهای همسایه جمهوری آذربایجان موجب شد تا نهایتا هفته پیش جیحون بایرامف، وزیر امور خارجه جمهوری‌ آذربایجان اعلام کند «باکو مسیر جایگزینی برای متصل ساختن نخجوان به سرزمین اصلی جمهوری آذربایجان در نظر گرفته که بر این اساس قرار است طبق توافق با ایران اولین پل روی رود ارس ساخته شود تا باکو از طریق آن ارمنستان را دور بزند.»

سیونیک ارمنستان منطقه حائل میان سرزمین اصلی جمهوری آذربایجان و نخجوان

خبر شروع ساخت این پل اما درحالی از سوی جمهوری آذربایجان مطرح شده که پیش از این و حتی حالا هم زمزمه حمله این کشور به ارمنستان و اشغال استان سیونیک به عنوان مانعی بر سر اتصال سرزمین اصلی جمهوری آذربایجان به نخجوان و از آنجا به ترکیه درست زمانی شنیده می‌شود که جمهوری اسلامی ایران، مرتضی عابدین خرم کاردار پیشین سفارت ایران در صنعا را برای سرکنسولگری ایران در کاپان سیونیک ارمنستان انتخاب کرده است.

بسیاری باتوجه به اینکه جمهوری اسلامی بارها اعلام کرده خط قرمز ایران عدم تغییر ژئوپلتیک منطقه است این اقدام ایران را در این راستا ارزیابی کرده اند و گفته اند می‌توان این اقدام باکو را در جهت انصراف از اشغال سیونیک ارمنستان تلقی کرد.

در صریح ترین و آخرین موضع گیری، تابستان امسال، رهبر انقلاب در دیدار با ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به تشریح راهبرد جمهوری اسلامی نسبت به مسائل میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان پرداختند و گفتند « حفظ تمامیت ارضی طرفین و تغییر مرزهای ژئوپلتیک و بین‌المللی» خط قرمز ایران است.

گذر بخشی از کریدور شمال-جنوب از مسیر جمهوری آذربایجان

دلیل مخالفت تهران هم علاوه بر جلوگیری از نفوذ رژیم منحوس صهیونیستی، قطع کریدور شمال و جنوب توسط کریدور زنگزور است.

کریدور شمال جنوب به طول ۷۲۰۰ کیلومتر را سه کشور ایران، روسیه و هند در شهریور ۷۹ به منظور بهبود مناسبات تجاری و گسترش همکاری‌های حمل و نقلی بین اعضای تشکیل دادند.

در داخل ایران این کریدور به سه شاخه شرقی، مرکزی و غربی تقسیم بندی می شود. محور اصلی تعریف شده، شاخه غربی است که هدف آن کوتاه کردن انتقال کالا از مناطق جنوب و جنوب شرقی آسیا به روسیه و شمال اروپا است.

کریدور‌ شمال-جنوب در داخل ایران به سه شاخه تقسیم شده است

بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که احداث کریدور زنگزور در آینده نه‌چندان دور برای شماری از کشورهای منطقه از جمله ایران پیامدهای سنگین سیاسی، اقتصادی، امنیتی و نظامی در پی خواهد داشت.

علیرغم اینکه الهام علی اف در پانزدهمین نشست «سازمان همکاری های اقتصادی اکو» بیان کرد « این زیرساخت جدید حمل‌ونقل ( کریدور زنگزور) بخش مهمی از کریدورهای شرق-غرب و شمال-جنوب خواهد بود» ، میرقاسم مومنی، کارشناس مسائل قفقاز معتقد است راه اندازی کریدور زنگزور عاملی برای از بین بردن تلاش های ایران و روسیه در ایجاد کریدور شمال جنوب است. چراکه با راه اندازی کریدور زنگزور به موازات مرزهای ایران، ژئوپلتیک قفقاز به هم خورده و این مسیر بر سرراه کریدور راهبردی شمال جنوب قرار گرفته و مانع دسترسی ایران به اوراسیا و بازار اروپا خواهد شد.»

جدای از این موضوع البته برخی کارشناسان معتقدند که اقدام به راه‌اندازی و ساخت پل از روی رود ارس به سمت ایران و اتصال باکو به نخجوان از این مسیر هم باعث حذف مرز ایران و ارمنستان در دراز مدت خواهد شد؛ موضوعی که البته میرقاسم مومنی باتوجه به تحرکات رژیم صهیونیستی در شمال رود ارس در این رابطه با تاکید بر اینکه مرزهای تاریخی به هیچ وجه حذف شدنی نیستند، می‌گوید: یکی از اهدافی که جمهوری آذربایجان با توسل به آن و با حمایت های ترکیه جنگ قره باغ را به راه انداخت بحث ایجاد کریدور زنگزور بود چراکه این دو کشور به علت لزوم صادرات گاز و نفت دریای خزر به اروپا، ترانزیت ریلی و زمینی و اتصال نخجوان به جمهوری آذربایجان به این کریدور نیازمند هستند.

یکی از اهداف آنکارا و باکو از راه‌اندازی کریدور زنگزور فروش نفت و گاز دریای خزر به کشورهای اروپایی است 

به گفته این کارشناس مسائل قفقاز اما با شروع جنگ اوکراین مذاکرات بر سر ایجاد این کریدور متوقف شد چراکه تحقق این امر می‌توانست نفت و گاز جمهوری آذربایجان را به عنوان یکی از گزینه‌های جایگزینی نفت و گاز روسیه مطرح کند؛ علاوه بر این شرایط منطقه‌ای هم این اجازه را به جمهوری آذربایجان نخواهد داد تا با توسل به زور بخواهد مسیر کریدور زنگزور را ایجاد کند چراکه روسیه به دلایلی که گفته شد با ایجاد این کریدور موافق نیست.

میرقاسم مومنی معتقد است که این اتفاقات باعث شد تا طرف جمهوری آذربایجانی مسیر ایران را موقتا تا تعیین تکلیف جنگ اوکراین جایگزین مسیر زنگزور کند اما باید توجه داشت که از یک سو رژیم صهیونیستی و آمریکا با همین اقدام موقت هم مخالفت خواهند کرد چراکه باعث ایجاد درآمد ترانزیتی برای ایران و از همه مهم‌تر وابستگی باکو به نخجوان از مسیر ایران می‌شود و از سویی دیگر با پایان بحران اوکراین، جمهوری آذربایجان بازهم پیگیر کریدور زنگزور خواهد شد.

کریدوری که  اگر اصرار به ساخت آن بازهم ادامه پیدا کند به تقویت بنیه رژیم صهیونیستی و حضور ناتو در دریای خزر منجر شده و تبعات و پیامدهای بسیار جدی برای برخی از کشورهای منطقه از جمله روسیه و ایران که خواستار تعامل هرچه بیشتر با منطقه اوراسیاست خواهد داشت.

تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱۷
در انتظار بررسی: ۰
دکتر نصیروند
۱۳:۰۹ ۳۰ مرداد ۱۴۰۱
سلام.تنها راه توافق ایران با روسیه و چین برای بازپس گیری خاک جدا شده در قرارداد ترکمن چایی هست،ارمنستان و باکو و نخجوان باید دوباره به ایران الحاق شود و رفراندومی در سراسر ایران جهت الحاق انجام شود،از طرفی اوکراین به روسیه و تایوان نیز به چین الحاق شود،حداقل باید در بعد سیاسی و سازمان ملل این کار باید انجام شود.البته امریکا و ناتو و اسرائیل تروریست ساکت نخواهند نشست.همه جای ایران وطنم،آذربایجان تاج سر ایران.
ناشناس
۰۹:۰۳ ۲۹ مرداد ۱۴۰۱
کریدور زنگزوز فطعا به ضرر ایران خواهد بود . مخاطرا ت اقتصادی سیاسی اقتصادی بدی دارد و سر ایران را کلاه بد جور میگذارند .
ناشناس
۲۱:۲۲ ۲۸ مرداد ۱۴۰۱
آذربایجان با موافقت روسیه و ترکیه داره مرز ایران و ارمنستان و مرز ایران و شمال رو قطع میکنه
تاسیس این کریدور یعنی ارتباط ترکیه با آذربایجان
قطع مرز ۵ هزارساله ایران و ارمنستان
و محاصره کامل ارمنستان و شمال غربی ایران
ناشناس
۱۵:۰۸ ۲۸ مرداد ۱۴۰۱
با سلام.باتوجه بی کیفیت بودن ماشین های تولید داخل و آمار بالای کشته های جاده ای ، حال این سوال پیش میاد
آیا درآمد کارمندان ایران خودرو و سایپا حلال و مشروعه ؟
لطفاً از دفتر مراجع استفتاء بفرمایید
ناشناس
۱۳:۰۰ ۳۰ مرداد ۱۴۰۱
سلام.به نکته خوب اشاره کردید،به هیچ عنوان حلال نیست،چون از طرف دیگر دههابرابر گرانفروشی می کنند و این یعنی حرام در حرام،مردم هم پول اضافی می دهند و هم جانشان را در جاده ها از دست می دهند
ناشناس
۱۴:۳۶ ۲۸ مرداد ۱۴۰۱
این روس ها هم تا وقتی اموراتشون بگذره حال میدن!
سعید
۱۳:۱۶ ۲۸ مرداد ۱۴۰۱
ما باید سرزمینهای ازدست رفته خودمونو دوباره پس بگیریم
ناشناس
۱۲:۴۶ ۲۸ مرداد ۱۴۰۱
نخجوان را ما میتونیم بگیریم چون طبق قرارداد با روسیه آذربایجان را واگذار کرده بودیم به مدت زمان 50 سال حالا که تمام شده و اوضاع محیاست بخشی از آن را میشه پس گرفت پس باید پس بگیریم
ناشناس
۱۲:۴۵ ۲۸ مرداد ۱۴۰۱
این آذربایجان و ترکیه بدجور کاسه لیسی آمریکا و ناتو رو میکنن و واقعا اگه امروز پاسخ نگیرن فردا باید با هزینه بیشتر سر جاشون بشونیمشون
ناشناس
۱۲:۲۸ ۲۸ مرداد ۱۴۰۱
بیچاره اون بدبخت هایی از اقشار کوته فکر از ملت که فکر میکنن سود این کوریدورها به جیبشون میره! اگه کمی عقل داشتند متوجه میشدن حتی سود منابع داخل کشور هم تو جیبشون نمیره چه برسه این کوریدورهای خارج کشور!
ناشناس
۱۲:۱۱ ۲۸ مرداد ۱۴۰۱
ایران نخجوان بگیره الحاق خودش کنه از نظر قانونی هم برای ایران هست سندش موجود هست
ناشناس
۱۱:۲۸ ۲۸ مرداد ۱۴۰۱
چرا ترانزیت در رود ارس را دنبال نمی‌کنند ترانزیت دریایی در رود ارس.
ناشناس
۱۴:۳۵ ۲۸ مرداد ۱۴۰۱
شما یه بار رود ارس رو ببین. اگر امکان قایقرانی داشت!! کشتی هم می بریم.
صالحی
۱۱:۰۱ ۲۸ مرداد ۱۴۰۱
ایران نباید به جمهوری دو پاره آذربایجان که در خدمت صهیونیستها هست مجال خودنمایی و کارشکنی بدهد .
ناشناس
۰۹:۳۳ ۲۸ مرداد ۱۴۰۱
اگر ارمنستان نمی تواند از تمامیت ارضی خود دفاع کند نباید به ضرر ما تمام شود در صورت نیاز ما باید جنوب ارمنستان را به خاک خود ملحق کنیم یا با ارمنستان بر سر ایجاد پایگاه نظامی و اداره مشترک آن به توافق برسیم
علی
۰۸:۴۹ ۲۸ مرداد ۱۴۰۱
چنانچه این کریدور باعث حذف شدن تدریجی مرز ایران با ارمنستان شود باید از ایجاد آن جلوگیری کرد زیرا
آن وقت آذربایجان در تمام مرزهای شمال غرب حضور خواهد داشت
آهای مسئولین
ما نمی خواهیم یک قرارداد ترکمانچای دیگر را امضا کنیم
ناشناس
۰۸:۳۸ ۲۸ مرداد ۱۴۰۱
یادش بخیر آذربایجان از کامیون دارهای ایران بابت تنها چند کیلومتر عبور از آذربایجان که به ارمنستان برسن چندین دلار می‌گرفت، الان نوبت ماست.