عرضه کتاب در فروشگاه های آنلاین با قیمت پایین تر باعث شده تا برخی از فعالان این حوزه اعلام کنند این فضا غیررقابتی است. فعالان صنعت نشر بر این باورند که بزرگترین چالش در فروش کتاب در اینترنت، مواجهه با «کتابساز» است. در واقع ماجرا از این قرار است که بعضی از افراد کتابهای پرفروش ناشران دیگر را پیدا میکنند، سپس این کتابها را با اندکی تغییر دوباره و البته با سر و شکلی متفاوت منتشر میکنند.
در حالت دیگر این کتابها را به یک مترجم دیگر میسپارند تا آنها را دوباره ترجمه کنند. برخی معتقدند که باید در قوانین تجدید نظر شود. عده دیگری هم معتقدند فروشندگان کتاب در فضای مجازی هم باید در این ماجرا مسئولیت بپذیرند و رسالت فرهنگی و اجتماعی را بر عهده بگیرند و جلوی ناشر نماها را بگیرد.
سجاد رسولی مدیر فرهنگ و هنر دیجیکالا دراین باره توضیح داد: بر خلاف سایر گروههای کالایی، فروشندگان کتاب در دیجیکالا همگی کتابفروش و یا ناشر هستند یعنی همه اهالی همین صنف هستند و اگر تخلفی صورت میگیرد صنف باید ورود کند.
بیشتر بخوانید
امروز یکی از مسائلی که نگرانی فعالان صنعت نشر را برانگیخته «زیرفروشی» است که انتظار دارند پلتفرمهای فروش آنلاین کالای اصلی یا کالای فیک یا کتابسازی را تشخیص دهند و جلوی فروش آن را بگیرند.
امیرحسن موسوی مدیر ارتباطات دیجیکالا در پاسخ به نگرانیهای فعالان صنعت نشر توضیح داد: قیمتگذاری کتابها توسط فروشندهها انجام میشود. قانون به پلتفرم میگوید که شما نمیتوانید کالایی را بیشتر از قیمت مصرف کنندهاش عرضه کنید. اما ما در کشور هیچ قانونی نداریم که شما باید جلوی «زیرفروشی» را بگیرید. رسولی هم در این باره گفت: متولی امر کتاب در ایران وزارت فرهنگ و ارشاد است. اتحادیه هم به عنوان یک حوزه مردمی به این موضوع کمک میکند. فرض کنید که دیجیکالا همین امروز بخش کتابش را تعطیل کند. آیا مشکل کتابسازی در ایران حل میشود؟ ما به عنوان یک پلتفرم موظف هستیم که خدماتی مبتنی بر قانون و استاندارد را به همه مردم ارائه بدهیم.
موسوی نیز در ادامه اظهار داشت: «کتابسازی» با ماجرای «غیر اصل» تفاوت دارد. «غیر اصل» یعنی این که برای مثال یک تولید کننده کفش، مشابه کفش یک برند معروف خارجی را تولید میکند و اسم همان برند را روی محصول خودش میگذارد و به جای محصول اصلی عرضه میکند. دیجیکالا جلوی این اتفاق را میگیرد. بعضی موارد هم هست که مشابه برند خارجی را تولید میکنند، اما آن را به قیمت یکدهم کالای خارجی و با نام شبه آن برند عرضه میکنند. برخی از کاربران هم خواستار این محصولات هستند. در این موارد دیجیکالا اجازه فروش میدهد، اما به این شرط که بالای عکس محصول عنوان «غیر اصل» قید شود. این موضوع با کتابسازی فرق دارد. این دوستان کتابساز مجوز نشر دارند. جنس غیر اصل در کتاب میشود کتاب «افست» که در دیجیکالا به فروش نمیرود. حتی به عنوان غیر اصل هم اجازه فروش ندارد.