پارلمان عراق چند روز پیش با اکثریت آرا پیشنویس قانونی را تصویب کرد که عادیسازی روابط با «رژیم صهیونیستی» را ممنوع و جرم انگاری و به جلوگیری از برقراری روابط دیپلماتیک، سیاسی، نظامی، اقتصادی یا فرهنگی یا هر نوع روابط دیگری تصریح کرده وبرای هر عراقی که به رابطه اسرائیل تشویق کند، مجازاتهای سنگینی را در نظر گرفته است.
قانون جرم انگاری و ممنوعیت عادی سازی روابط با "رژیم صهیونیستی" به منزله خاموش کردن همه صداهایی است که سعی در ترویج ایده عادی سازی دارند و مانعی بزرگ در برابر هرگونه تلاش این رژیم برای نفوذ به عراق برای دستیابی به اهداف و نیات شوم خود است؛ همانطور که در تعدادی از کشورهای حاشیه خلیج فارس و عربی شاهد آن بوده ایم.
اگر بگوئیم که قانون جرم انگاری عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی به مثابه ضربه مهلکی به تل آویو، متحدان و دوستانش و نیز تمام پروژههای عادی سازی در دو سال گذشته است، بی راه نگفته ایم. سالها امید و برنامهریزی شده بود که این رژیم از دریچههای مختلف به داخل عراق نفوذ کند، اما تصویب این قانون همه این تلاشها را از بین برد.
قانون جرم انگاری عادی سازی، با ده ماده خود، خطوط قرمز مهمی را در رابطه با هر نوع ارتباط با «رژیم صهیونیستی»، چه از سوی نهادهای رسمی سیاسی کشور، چه از سوی نهادها، سازمانها و شرکتهای غیررسمی، به وضوح ترسیم میکند. صرف نظر از حزب سیاسی که برای فعال کردن این طرح پیشقدم شد و به دور از محاسبات و انگیزههای سیاسی خاص، تصویب این قانون در پارلمان عراق حاوی پیامهای مهمی بود و از جهات مختلفی قابل بررسی و توجه است.
به منظور بررسی ابعاد مختلف قانون جرم انگاری عادی سازی با رژیم صهیونیستی، پیامها و اهمیت آن در برهه کنونی، با دکتر «وائل الرکابی» تحلیلگر برجسته عراقی گفتگو کرده ایم که در ادامه جزئیات این گفتگو را میخوانید:
ابتدا مضمون و مفاد قانون جرم انگاری عادی سازی با رژیم صهیونیستی را تبیین کنید.
علی رغم اینکه قانون مجازات عراق در سال ۱۹۶۹ هرگونه ارتباط با رژیم اشغالگر اسرائیل را جرم دانسته و برای آن مجازاتی حتی تا سطح اعدام قائل شده است، اما پس از تغییرات صورت گرفته از سال ۲۰۰۳ تاکنون در عراق و پس از این که قانون اساسی جدید عراق تصویب شد، اشارههایی به لزوم عدم تعامل با این رژیم شده بود، اما طی برهه اخیر در گوشه و کنار میشنیدیم که با سوء استفاده از مفهوم دموکراسی، در خصوص رابطه با رژیم صهیونیستی اظهاراتی مطرح میشد که از این رو ضرورت یافت تا قانونی در این خصوص تصویب و مانع از نقض قوانین شود. براین اساس پیشنهاد طرح از جانب جریان صدر در پارلمان تحت عنوان جرم انگاری عادی سازی با اسرائیل مطرح و عملا اقدامات قانونی برای تصویب این طرح آغاز شد. در جلسه تصویب قانون از مجموع ۳۲۹ نماینده بیش از ۲۷۰ نفر از آنان حضور داشتند. این قانون هر گونه روابط اعم از تجاری، اقتصادی و سیاسی با رژیم اسرائیل را رد میکند و مجازات سنگینی را برای ناقضان آن در نظر گرفته است.
تصویب این قانون در مرحله کنونی چه اهمیتی دارد و چه پیامهایی را برای طرفداران عادی سازی از یک طرف و حامیان مقاومت از طرف دیگر دارد؟
این قانون نمود اراده، هویت و مخالفت حقیقی مردم عراق در زمینه عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی است؛ بنابراین اهمیت تصویب این قانون در مرحله کنونی که برخی معتقدند موضع منفی عراق در قبال عادی سازی روابط با اسرائیل بر روابط ما با کشورهایی که دست به عادی سازی زده اند، تاثیر منفی میگذارد و به همین دلیل باید هم سو با آنها روابط عادی با اسرائیل برقرار کنیم، تصویب این قانون به صورت علنی و واضح و رسمی اعلام میکند که عراق با عادی سازی تحت هر عنوان و شکلی که باشد، مخالف است.
این پیامها ارسال شد و کسانی که باید دریافت کنند، دریافت کردند. این یک اراده مردمی است و دولت نمیتواند در مقابل این خواسته بایستد. مردم عراق از این طریق بر حمایت خود از مسئله فلسطین تاکید و اشغالگری و رژیم اشغالگر را محکوم کردند. آنها تمام روشها و شیوه هایی که قصد از بین بردن این فرهنگ را دارند، رد میکنند.
چندی پیش کنفرانسی در اقلیم کردستان با هدف زمینه سازی برای عادی سازی با رژیم صهیونیستی برگزار شد؛ تصویب این قانون چگونه با اینگونه تلاشها مقابله میکند؟
قانون جرم انگاری روابط با اسرائیل مشمول مجازات در مواردی که در گذشته نقض شده است از جمله جلسه اربیل عراق و یا اظهارات برخی طرفها درباره عادی سازی با رژیم صهیونیستی نمیشود (عطف به ماسبق نمیشود) و مجازت آنها باید بر اساس قانون قبلی انجام میشد که البته چنین نشد، اما به طور قطع باعث خواهد شد که این افراد در آینده جرئت اقدامات اینچنینی را نداشته باشند و رویکرد خود را در این زمینه تغییر دهند که در غیراینصورت با مجازات مواجه خواهند شد.
به نظر شما باتوجه به اینکه آمریکا موضعی منفی را در قبال این قانون عراق اتخاذ کرد، آیا امکان دور زدن این قانون تحت تاثیر نفوذ واشنگتن وجود خواهد داشت؟
قطعا آمریکا و برخی دیگر از کشورها از تصویب این قانون ناراحت و نگران شدند و پارلمان عراق را به یهودستیزی متهم و این اقدام را نوعی نژاد پرستی تلقی کردند که البته میدانیم همه این اتهامات بازی با الفاظ و تحریف واقعیت است. ما به مواضع آمریکا و کشورهایی که دارای مواضع مشابه علیه ما هستند، اهمیت نمیدهیم. ما در تصویب این قانون بر اساس رویکرد دینی عمل نکردیم، بلکه بنای این قانون مسئله انسانی است. ما درباره رژیمی صحبت میکنیم که غاصب و اشغالگر است و اقدامات ضد بشری انجام میدهد.
اینکه ما مخالف رژیم صهیونیستی باشیم به مفهوم مخالفت با دین یهود نیست بلکه ما مبتنی بر سخن امام علی (ع) که میفرماید «الناس صنفان:، اما اخ لک فی الدین، اما نظیر لک فی الخلق» (مردم دو دسته اند: یا برادر دینی تو یا شبیه تو در خلقت)، وظیفه انسانی خود میدانیم که از مردم مظلوم فلسطین حمایت کنیم. ما با انسانها بر اساس دین آنها رفتار نمیکنیم بلکه بر عکس بر اساس این قانون مخالف سیاستی هستیم که رژیم اسرائیل در پیش گرفته است و تلاش میکند با سوء استفاده از دین یهود طرح اشغالگری و اقتصادی و نژاد پرستی خود را علیه ملت فلسطین اعمال کند. من معتقد هستم که مردم عراق اجازه نخواهند داد کسی قانون جرم انگاری روابط با اسرائیل را دور بزند حال هر اندازه که مواضع خارجی در قبال این قانون تند و فشارها بر دولت شدید باشد.
پیامهای استراتژیک قانون جرم انگاری در منطقه چیست؟
پیامهای استراتژیک این قانون این است که عراق از تمام طرفها و کشورهایی که مقابل رژیم صهیونیستی میایستند، حمایت میکند و فلسطین را برای اعاده حقوق خود محق میداند. مقاومت و پیروزی حق فلسطین است و فلسطینیها حق دارند که به حمایتهای سیاسی و استراتژیک دست یابد.
به نظر شما آیا تصویب این قانون موجب خواهد شد تا رژیم صهیونیستی به انجام اقدامات خرابکارانه یا ترور شخصیتهای عراقی دست بزند؟
بله این انتظار وجود دارد که پس از تصویب این قانون، رژیم صهیونیستی در امور عراق دخالت کند و دست به اقدامات خرابکارانه علیه کشور بزند، اما مردم عراق هوشیار هستند و فرهنگ مترقی دارند. آنها به رغم گرایشهای فکری و عقیدتی متفاوتی که دارند، میدانند که ممکن است رژیم صهیونیستی دست به مثلا ترور شخصیتهای مهم و مخالف با رابطه با این رژیم بزند، اما همه این موارد مانع از پیشروی ما در مسیری که انتخاب کرده ایم نخواهد شد.