رویکرد دولت در زمینه مشاغل خانگی این است که کارگاه‌های مستقل خانگی را که از دیرباز در خانه‌های خود مشغول به فعالیت بوده اند را به کارگاه‌های گروهی تبدیل کند و تحت نظر یک فرد پشتیبان کننده انجام فعالیت نمایند تا زمینه فروش تولیدات و اتصال به بازار‌های هدف بهتر فراهم شود.
گرایش زنان به کارآفرینی و راه اندازی واحد‌های تولیدی هر چند کوچک و خانگی طی سال‌های اخیر بنا به دلایل متعددی از جمله مشکلات اقتصادی، مسوولیت سرپرست خانوارشدن زنان و یا تمایل به مشارکت آن‌ها در اداره معیشت خانواده بیشتر شده است.
حدود ۳۰۰ رشته فعالیت مشاغل خانگی در سامانه مرتبط ثبت شده در استان لرستان بیشترین استقبال از طرح‌های خیاطی، قالیبافی، تایپیست، صنایع دستی و همچنین در بخش کشاورزی مشاغلی از جمله پرورش دام و تهیه ترشیجات و شوریجات و در بخش فرهنگ و ارشاد نیز مشاغلی از جمله ساخت انیمیشن بوده است.
مشاغل خانگی و توسعه اقتصاد کشور
بنا بر گفته وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی مشاغل خانگی، نقش مهمی در زیست بوم ملی اشتغال و توسعه اقتصاد کشور ایفا می‌کنند و در مقایسه با سایر مشاغل، هزینه‌های به مراتب کمتری دارند.
در ایران، به دلیل تنوع بالای جغرافیایی، قومیتی و فرهنگی، ظرفیت‌های بسیاری برای مشاغل خانگی وجود دارد، اما در طول پنج سال صرفا ۲۴۰ هزار شغل در حوزه مشاغل خانگی ایجاد شده است، اکنون اقدامات انقلابی و اساسی همچون تسهیل و کاهش زمان صدور مجوز‌ها باید اتفاق بیفتد.
بنا بر گفته حجت‌الله عبدالملکی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در کشور‌های توسعه یافته مشاغل خانگی پیشرفت زیادی داشته اند بطوریکه ۲۳ درصد اشتغال را شامل می‌شود، مشاغل خانگی، ارتباط مستقیمی با توسعه اشتغال دارند، کشور‌های توسعه یافته بخشی از زنجیره ارزش خود را به خانه‌ها منتقل کرده اند.
چشم انداز دولت و افزایش سهم مشاغل خانگی
مروری بر برنامه‌های دولت در مورد مشاغل خانگی نشان دهنده نگاه رو به رشد توسعه مشاغل خانگی است که از سوی دولت در سطوح مختلف دنبال می‌شود، بنا بر گفته سرپرست معاونت توسعه اشتغال و کارآفرینی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مشاغل خانگی سه تا چهار درصد اشتغال کشور را به خود اختصاص داده است، سهم اندک مشاغل خانگی از اشتغال کشور نشان می‌دهد، فرآیند تولید در کشور همچنان وابسته به واحد‌های تولیدی و صنعتی متوسط و بزرگ است در حالی که در کشور‌های پیشرفته دنیا، بسیاری از زنجیره ارزش در خانه‌ها اتفاق می‌افتد.
محمود کریمی بیرانوند گفت: یکی از سیاست‌های اصلی ما این است که به سمت ایجاد زنجیره‌های ارزش محصولات مختلف در حوزه مشاغل خانگی برویم و سهم چهار درصدی مشاغل خانگی را در ۲ سال آینده به حداقل ۱۰ درصد برسانیم و برای سال ۱۴۰۴ این سهم به ۲۰ درصد برسد، زیرا هم هزینه تولید در مشاغل خانگی پایین و کیفیت محصولات این مشاغل بهتر و بالاتر است ضمن اینکه بازاریابی و بازارسازی برای آن ساده‌تر است.
او می گوید: دولت سیزدهم در حوزه توسعه و کار آفرینی برنامه‌های مناسبی را برای ایجاد اشتغال به مرحله اجرا در آورده است و وزارت تعاون در این راستا همت بالایی در بحث اشتغال و کارآفرینی در دستور کار قرار داده است.
افزایش سالانه تا ۲۰ رشته به مشاغل خانگی
رییس دبیرخانه ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی گفت: هم اکنون ۳۳۲ رشته در حوزه مشاغل خانگی وجود دارد که البته سالانه هشت تا ۲۰ رشته به مشاغل خانگی اضافه می‌شود.
مهناز امامدادی اخیرا می گوید: از ۳۳۲ رشته در حوزه مشاغل خانگی برخی از آن‌ها زیر شاخه‌هایی نیز دارد که با احتساب آن، تعداد مشاغل خانگی به بیش از ۵۰۰ رشته می‌رسد، طبق قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی، سالانه یک بار رشته‌های حوزه مشاغل خانگی نظارت و ارزیابی می‌شود که بر اساس آن، برخی رشته‌ها به دلایل مختلف از جمله ایمنی یا ایجاد مزاحمت برای واحد‌های مسکونی، حذف می‌شود.
او گفت: بسیاری از افراد در حوزه مشاغل خانگی با وجود آنکه مجوز و تسهیلات نیز دریافت کرده اند، ورود موفق به بازار نداشته اند، بر این اساس لازم است که مراحل توانمندسازی، آموزش، مشاوره و هدایت شغلی برای آن‌ها ارائه کنیم.
زنان بیشترین سهم مشاغل خانگی را در لرستان دارند
بنا بر گفته مدیر اجرایی طرح ملی توسعه مشاغل خانگی لرستان زنان در استان بیشترین سهم را نسبت به مردان در راه اندازی مشاغل خانگی دارند، امروزه کسب و کار‌های خانگی راهکاری مهم برای ایجاد اشتغال و درآمد در جهان محسوب می‌شوند، از جمله مزایای مشاغل خرد و خانگی، حذف هزینه‌های مربوط به خرید، رهن و اجاره کارگاه و ایاب و ذهاب است.
بیرانوند گفت: خیاطی، قالیبافی، گلیم بافی، پرورش دهنده زنبور عسل، فرآوری کننده محصول زعفران، پوست کن و لپه کن و بسته بندی حبوبات، تولیدات چرمی دست دوز از جمله مشاغل خانگی است که در لرستان مورد توجه قرار دارد.
دبیر اجرایی طرح ملی توسعه مشاغل خانگی لرستان می گوید: همچنین فرآوری و بسته بندی سبزیجات، بافنده تابلو فرش، ویرایشگر متون، برنامه نویس، معرق کار چوب، مترجم، انیماتور، نقاش مینا، دوزنده لباس محلی نیز به عنوان دیگر مزیت‌های شغلی استان لرستان در حوزه مشاغل خانگی شناسایی شده است.
منبع:ایرنا