سائولی نینیستو در مصاحبه با فایننشال تایمز پیشنهاد کرد که همکاری دفاعی عمیق‌تر با آمریکا و سوئد ممکن است جایگزینی برای پیوستن به ناتو باشد. به گفته این مقام فنلاندی، هلسینکی دو گزینه امنیتی بیشتر ندارد؛ عضویت در ناتو یا مشارکت نزدیکتر با واشنگتن و استکهلم.
به گفته رئیس جمهور فنلاند، روابط نزدیکتر با آمریکا و سوئد در جلسات اخیر با مقامات این دو کشور مورد بحث قرار گرفته است. در همین راستا، نینیستو در اوایل ماه جاری با جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در کاخ سفید دیدار کرد. رئیس جمهور فنلاند درباره این دیدار گفت: «در آن جلسه، همکاری سوئد، فنلاند و آمریکا مورد بحث قرار گرفت و ما درک زیادی از طرف آمریکایی مشاهده کردیم.» علاوه بر این، مذاکرات با آمریکا و سوئد نیز در سطح وزیران دفاع و نخست وزیر انجام شد.
در جریان تنش روسیه و اوکراین، بحث عضویت در ناتو دوباره در کشور‌های اروپایی بالا گرفته است. نظرسنجی‌ها در فنلاند و سوئد حاکی از یک تغییر تاریخی در مواجهه با این موضوع است. از نظر تاریخی، سوئد و فنلاند هر دو غیرمتعهد بوده‌اند، اما هر چه بیشتر به ائتلاف ناتو نزدیکتر شده‌اند و به «اعضای پیشرفته» برنامه مشارکت برای صلح تبدیل شده‌اند. آن‌ها به طور منظم در رزمایش‌ها و عملیات برون مرزی این ائتلاف مشارکت می‌کنند.
سازمان پیمان آتلانتیک شمالی معروف به ناتو، یک ائتلاف نظامی است که ۱۲ کشور از جمله آمریکا، کانادا، انگلیس و فرانسه آن را در سال ۱۹۴۹ میلادی تشکیل دادند. بر اساس این پیمان، در صورت حمله مسلحانه به یکی از کشور‌های عضو، اعضا موافقت می‌کنند که به آن کشور کمک کنند.
هدف اصلی تشکیل این پیمان، مقابله با تهدید روسیه برای پیشروی در اروپای دوران پس از جنگ بود. در سال ۱۹۵۵ جماهیر شوروی در واکنش به تشکیل ناتو، ائتلاف نظامی خود را با کمک کشور‌های کمونیستی اروپای شرقی تشکیل داد که پیمان ورشو نام گرفت. به دنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ بعضی از اعضای پیمان ورشو به ناتو پیوستند. پیمان ناتو اکنون ۳۰ عضو دارد.