امروزه بازی‌های ویدئویی یک صنعت جهانی ۱۰۰ میلیارد دلاری را تشکیل می‌دهند. تقریباً در بین دو سوم خانواده‌های آمریکایی، بازی‌های ویدئویی به صورت منظم انجام می‌شود. بازی های ویدئویی دهه‌ها است که وجود داشته‌اند و طیف وسیعی از پلتفرم‌ها را، از سیستم‌های آرکید گرفته تا کنسول‌های دستی و خانگی و گوشی‌های همراه، شامل می‌شوند.
اگرچه بازی‌های ویدئویی امروزه در اکثر خانه های دنیا یافت می‌شوند، اما در واقع آن‌ها در ابتدا در آزمایشگاه ها ساخته شدند. برای مثال، در سال ۱۹۵۲ یک پروفسور انگلیسی به نام داگلاس، OXO را به عنوان بخشی از پایان نامه دکترای خود در دانشگاه کمبریج ارائه کرد. در سال ۱۹۵۸ نیز، ویلیام هیگینبوهام تنیس دو نفره را روی یک کامپیوتر آنالوگ بزرگ ایجاد کرد.
در سال ۱۹۶۲، استیو راسل در مؤسسه فناوری ماساچوست بازی Spacewar را اختراع کرد. این اولین بازی ویدئویی بود که می‌توانست روی چندین کامپیوتر نصب شود.
در سال ۱۹۶۷، توسعه دهندگان شرکت Sanders Associates به رهبری رالف بائر، نمونه اولیه یک سیستم بازی ویدئویی چندنفره و چند برنامه‌ای را اختراع کردند که می‌توانست روی تلویزیون پخش شود و به عنوان "جعبه قهوه ای" شناخته می‌شد.
صنعت بازی‌های ویدئویی در اواخر دهه ۱۹۷۰ و اوایل دهه ۱۹۸۰ میلادی چند نقطه عطف قابل توجه داشت:
اما در سال ۱۹۸۳، صنعت بازی‌های ویدئویی آمریکای شمالی به دلیل عوامل متعددی از جمله بازار بیش از حد اشباع شده، رقابت بازی‌های رایانه‌ای و بازی‌های بی‌کیفیت سقوط کرد. این سقوط که چند سال به طول انجامید، منجر به ورشکستگی چندین شرکت رایانه‌ای و کنسول بازی ویدئویی شد.
در سال ۱۹۸۵، زمانی که سیستم سرگرمی ژاپنی نینتندو (NES)، وارد ایالات متحده آمریکا شد، وضعیت صنعت بازی‌های ویدئویی و کنسول های خانگی بهبود یافت. نینتندو ۸ بیتی نسبت به کنسول های قبلی، گرافیک، رنگ ها، صدا‌ها و گیم پلی را بهبود بخشیده بود.
شرکت ژاپنی نینتندو که در سال ۱۸۸۹ به عنوان یک تولید کننده کارت بازی شروع به کار کرد، تعدادی فرنچایز مهم از بازی های ویدئویی را که در حال حاضر، هنوز هم وجود دارند، (مانند Super Mario Bros، The Legend of Zelda و Metroid) منتشر کرد. علاوه بر این، نینتندو مقررات مختلفی را بر روی بازی های شخص ثالث که برای سیستم خود توسعه داده بود، وضع کرد و به مبارزه با نرم‌افزار‌های کم‌کیفیت کمک کرد.
همچنین در سال ۱۹۸۹، شرکت سگا کنسول ۱۶ بیتی Genesis خود را در آمریکای شمالی، به عنوان جانشین Sega Master System که در سال ۱۹۸۶ منتشر کرده بود و نتوانسته بود به اندازه کافی با نینتندو رقابت کند، منتشر کرد. جنسیس با برتری تکنولوژیکی نسبت به NES، بازاریابی هوشمندانه و عرضه بازی Sonic the Hedgehog در سال ۱۹۹۱، پیشرفت چشمگیری در برابر رقیب قدیمی خود داشت.
البته در سال ۱۹۹۱، شرکت نینتندو کنسول ۱۶ بیتی Super NES خود را در آمریکای شمالی عرضه کرد و اولین جنگ کنسول‌ها را راه اندازی کرد.
با جهش به وجود آمده در فناوری رایانه ها، عصر بازی‌های سه بعدی نیز آغاز شد. در سال ۱۹۹۵، شرکت سگا سیستم Saturn خود را در آمریکای شمالی منتشر کرد، اولین کنسول ۳۲ بیتی که بازی‌ها را به جای کارتریج بر روی سی دی اجرا می‌کرد. این اقدام برای شکست دادن اولین حمله سونی (پلی استیشن) به بازی‌های ویدئویی بود. البته سال بعد، نینتندو سیستم ۶۴ بیتی مبتنی بر کارتریج خود را به نام Nintendo ۶۴ منتشر کرد.
اگرچه سگا و نینتندو هر کدام سهم عادلانه ای از عناوین سه بعدی رتبه بالا مانند Virtua Fighter در Saturn و Super Mario ۶۴ در Nintendo ۶۴ داشتند، اما این شرکت‌های معتبر بازی‌های ویدئویی نتوانستند با سومین قدرتمند این صنعت یعنی سونی رقابت کنند. به زبان ساده سونی با کنسول پلی استیشن ۲ خود بر بازار بازی‌های ویدئویی تسلط یافت.
در سال‌های ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶، ایکس باکس ۳۶۰ مایکروسافت، پلی استیشن ۳ سونی و Wii نینتندو عصر مدرن بازی های با کیفیت بالا را آغاز کردند. اگرچه کنسول پلی استیشن ۳ (تنها سیستمی که در آن زمان برای پخش بلوری وجود داشت) در نوع خود موفق بود، اما سونی برای اولین بار با رقابت سختی از سوی رقبای خود روبرو شد.
کنسول ایکس باکس ۳۶۰ نیز که دارای قابلیت‌های گرافیکی مشابه پلی استیشن ۳ بود، به خاطر اکوسیستم بازی‌های آنلاین خود مورد ستایش قرار گرفت و جوایز منتقدان را در سال ۲۰۰۷ دریافت کرد. در اواخر این دهه و آغاز دهه بعد، بازی‌های ویدئویی به پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی و دستگاه‌های تلفن همراه گسترش یافتند و مخاطبان بسیاری را جذب کردند.
به مرور زمان با بهبود گرافیک و گیم پلی، روز به روز بر محبوبیت بازی‌های ویدئویی افزوده می‌شد و با پیشرفت موتور‌های بازی سازی ، بازی‌های با کیفیت تر و جذاب تری ساخته شد.
با ساخت کنسول های بازی مختلف از جمله پلی استیشن ۴، Wii U نینتندو، پلی استیشن ۴ پرو، Nintendo Switch، پلی استیشن ۵ و Xbox One X توسط شرکت‌های سونی، مایکروسافت و نینتندو، علاقمندان بیشتری جذب این کنسول‌ها شدند.
گیمر‌ها از قدیم تاکنون با بازی‌های زیادی همچون ماینکرفت، نسخه های مختلف بازی های فوتبالی fifa و PES ، نسخه های مختلف بازی های قارچ خور، کانتر استرایک، پک من ، آخرین بازمانده از ما، کال آو دیوتی ، سونیک، اساسین کرید، خدای جنگ، رزیدنت اویل، مرتال کمبت، آنچارتد، تیکن، گرن توریسمو، متال گیر، فینال فانتزی، کلش آو کلنز و .... خاطره دارند و وقت گذرانده اند.
در حال حاضر هم سونی و هم مایکروسافت با کنسول های اصلاح شده جدید خود، روی بازی‌های واقعیت مجازی تمرکز کرده‌اند، فناوری ای که پتانسیل تغییر نحوه تجربه بازی های ویدئویی توسط بازیکنان را دارد. باید دید این صنعت در آینده دستخوش چه تغییراتی خواهد شد.
بیشتر بخوانید
گزارش از سید حسین موسوی