ورزشکاران حرفه‌ای، با وجود افتخارآفرینی، مشکلات مالی متعددی دارند و اگرچه دولت و وزارت ورزش و جوانان حمایت خود را از آنان اعلام می‌کنند، نمی‌توانند روی ورزش قهرمانی تمرکز کنند، چون پس از رسیدن به قهرمانی باز هم در بدترین شرایط مالی می‌مانند و به دلیل نداشتن شغل و درآمد ثابت، نگران معیشت خود هستند.
ورزشکاران حرفه‌ای باید روی تمرینات و مسابقاتشان تمرکز کنند
محمدرضا صفدریان قهرمان یخ‌نوردی جهان گفت: ورزشکار باید به‌صورت حرفه‌ای به ورزش بپردازد، در همه‌جای دنیا کار نخست و اصلی ورزشکار حرفه ای، ورزش کردن است و پس از دوران بازی نیز با مربیگری و کار‌های اجرایی یا حتی دریافت حقوق از دولت به فعالیت ادامه می‌دهد.
او گفت: اما شرایط ورزشکاران ایران با تمام ورزشکاران دنیا متفاوت است، ما هیچ‌گاه ورزش را به‌صورت حرفه‌ای نمی‌توانیم پیش ببریم و ناچاریم برای امرار معاش شغل‌های دیگری داشته باشیم.
این قهرمان رشته یخ نوردی که در سازمان آتش نشانی شهرداری اصفهان مشغول به کار است می‌گوید: به دلیل علاقه‌ام و همپوشانی آتش نشانی با حرفه ورزشی‌ام این شغل را انتخاب کرده ام؛ اما در اصل ورزشکار باید تمرکز کاملش را روی ورزش حرفه‌ای‌اش بگذارد.
دغدغه مالی قهرمانان ورزشی
صفدریان معتقد است با فعالیت در ورزش حرفه‌ای و قهرمانی نمی‌توان به سرانجامی رسید و برای تامین هزینه‌های ورزش باید به کار دیگری روی آورد.
او می‌گوید: فقط می‌توان فوتبال را به‌عنوان ورزشی نام برد که دستمزدش بازیکن را از داشتن شغل بی نیاز می‌کند.
به گفته این قهرمان یخ نوردی جهان، قهرمان المپیکی شاید فقط نزدیک مسابقات حقوق اندکی داشته باشد، ولی با هزینه‌های سرسام‌آور ورزش قهرمانی در سایر فعالیت‌های غیرمرتبط با ورزش قهرمانی هم باید فعالیت کند.
صفدریان می‌گوید: زمانی که رقیبان ما در حال ریکاوری و استراحت هستند تا برای مسابقات آماده شوند ما ورزشکاران ایرانی مشغول کار هستیم و این شرایط‌مان را بسیار سخت‌تر از حریفان می‌کند.
او معتقد است حامیان مالی با وجود افتخارآفرینی ورزشکاران رشته‌های انفرادی به سراغ آن‌ها نمی‌روند و همین موضوع سبب شده تا ورزشکاران بدون حامی مالی ناچار به حضور در مسابقات شوند و دغدغه مالی‌شان همیشه در حال افزایش باشد.
قوانین موجود در کشور نیز به‌طور نا برابر وجود دارد
این قهرمان جهانی یخ‌نوردی می‌گوید: وزارت ورزش و جوانان، باید چتر حمایتی و پدرانه خود را روی سر ورزشکاران حرفه‌ای بگستراند و مجلس هم باید با تصویب قوانینی کارخانه‌های بزرگ را به حمایت از ورزشکاران حرفه‌ای ترغیب کند.
صفدریان معتقد است اگر کارخانه‌ها یک درصد از سود سالیانه‌شان را به ورزش اختصاص دهند وضع ورزش و ورزشکاران بسیار متفاوت خواهد شد.
او می‌گوید: قانونی به اسم سرباز قهرمان هست که فقط قهرمانان المپیکی در دستگاه‌های دولتی استخدام می‌شوند، اما ورزشکاران قهرمان زیادی هستند که رشته قهرمانی‌شان المپیکی نیست، در حالی که آنان نیز پا به پای ورزشکاران المپیکی تلاش می‌کنند در رشته یخ‌نوردی هم همین قضیه صدق می‌کند و ما به‌صورت نا برابر می‌جنگیم و مدال می‌گیریم.
به گفته این قهرمان یخ نوردی، در کشور‌های دیگر امکانات دولتی به‌صورت برابر، بین ورزشکاران حرفه‌ای تقسیم می‌شود.
صفدریان بزرگ‌ترین دغدغه ورزشکاران را جذب حامی مالی برای مسابقات می‌داند و می‌گوید: در حالی که رقیبان در آرامش خاطر هستند، ورزشکاران ایرانی باید شخصا به‌دنبال اسپانسر باشند تا شاید بتوانند به مسابقات جهانی بروند و مدال کسب کنند.
پس از بازگشت به میهن هنوز بیکار هستم
علیرضا مختاری نایب‌قهرمان پارالمپیک به خبرنگار ما گفت: به ورزشکاران به خصوص در اصفهان توجه لازم نمی‌شود، قهرمانان و مدال‌آوران المپیکی و پارالمپیکی سایر استان‌ها پس از بازگشت از رقابت‌های توکیو استخدام شده‌اند، اما با وجود تعدد کارخانه‌ها در اصفهان هنوز اتفاقی رخ نداده است.
او گفت: ورزشکاران هیچ‌گونه حقوق و بیمه‌ای ندارند و فقط در زمان اردو یا مسابقات ممکن است مبلغی دریافت کنند؛ به همین دلیل ورزشکارانی مثل من به‌شدت نیازمند شغل هستیم.
علیرضا مختاری در پارالمپیک ۲۰۲۲ توکیو در رشته پرتاب دیسک به نایب‌قهرمانی رسید، اما هنوز بدون شغل است.
مهاجرت ورزشکاران در سایه کم توجهی‌ها
نایب‌قهرمان پارالمپیک توکیو می‌گوید: بیشتر ورزشکاران اصفهان در بدترین شرایط هستند و حتی یک خانه از خودشان ندارند. با وجود رو انداختن به تمام مسئولان و دستگاه‌ها برای اشتغال، اما هیچ اهمیتی به ورزشکاران داده نمی‌شود.
به گفته مختاری، ورزشکاران ایرانی پس از بازگشت از رقابت‌های المپیک و پارالمپیک، کمی مورد تجلیل قرار گرفتند، اما برای او که تنها مدال‌آور المپیک و پارالمپیکی استان اصفهان است همین تجلیل هم برگزار نشد.
او می‌گوید: در تمام دنیا هر ورزشکاری که مدال المپیک یا پارالمپیک برای کشورش به‌دست می‌آورد، حقوق مادام‌المعر از دولت دریافت می‌کند و نیازی ندارد به‌دنبال پیدا کردن شغل برود، اما در کشور ما اینطور نیست.
او معتقد است هزینه‌های ورزش حرفه‌ای بسیار سنگین است و در کنار آن خرج زندگی ورزشکار هم وجود دارد، ولی مسئولان فقط به شکل نمایشی مقابل دوربین‌ها می‌روند و اقدام جدی برای حمایت از ورزشکاران نمی‌کنند.
این قهرمان پارالمپیک می‌گوید: ورزشکاری که از او حمایت نمی‌شود درگیر مشکلات مالی می‌شود و طبیعی است که پیشنهاد‌های حضور در کشور‌های دیگر وسوسه اش کند.
عمر کوتاه ورزش حرفه‌ای
مهدی اخوان پیشکسوت ورزش اصفهان به خبرنگار ما گفت: ورزشکار حرفه‌ای مشخص نیست تا چه زمانی می‌تواند به فعالیت بپردازد ممکن است در همان روز‌های اوج، دچار مصدومیت سنگین شود و دیگر نتواند ادامه دهد، بنابراین ورزش حتی حرفه‌ای شغل محسوب نمی‌شود و ورزشکار باید شغل و منبع درآمدی داشته باشد.
او می‌گوید: ادارات بی‌شماری هستند که ورزشکاران می‌توانند در آن‌ها مشغول به کار شوند، اما دستگاه‌های اداری حاضر نیستند ورزشکارانی را که تمرکزشان روی ورزش و مسابقه است به خدمت بگیرند.
به گفته او در سال‌های اخیر، بسیاری از ورزشکاران با دغدغه‌های مالی جذب مشاغل دیگر شدند تا خرج زندگی‌شان را در بیاورند.
دولت و کارخانه‌ها باید ورزشکاران را حمایت کنند
به گفته این پیشکسوت ورزش، باید برای استخدام ورزشکاران در سازمان‌ها و کارخانه‌های دولتی قوانینی وضع شود و از ورزشکار حرفه‌ای هم توقع حضور دائم در محیط کار را نداشته باشند.
اخوان با یادآوری شرایط سخت دوران ورزشی و دغدغه مالی خودش می‌گوید: من پس از استخدام در اداره آموزش و پرورش، توانستم به فعالیتم در ورزش حرفه‌ای ادامه بدهم، اما در این چند سال هیچ اداره‌ای ورزشکاران را جذب نکرده است.
او معتقد است در سال‌های گذشته همه‌چیز بهتر بود و ورزشکاران زیادی جذب اداراتی نظیر ورزش و جوانان، شهرداری و استانداری می‌شدند، حتی کارخانه‌هایی مانند ذوب‌آهن و فولاد مبارکه ورزشکاران را استخدام می‌کردند تا به ورزش حرفه‌ای‌شان کمک شود، اما اکنون اصلا اینطور نیست.
اداره ورزش و جوانان فقط می‌تواند مجوز تاسیس باشگاه صادر کند
حمید جمالی سرپرست معاونت توسعه ورزش قهرمانی اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان در گفتگو با خبرنگار ما گفت: این اداره کل از لحاظ مالی نمی‌تواند به ورزشکاران کمکی بکند، تنها اقدامی که می‌توانیم صدور مجوز تاسیس باشگاه و پروانه فعالیت است تا از آن طریق درآمد کسب کنند.
او گفت: شاید در رشته‌های خاص مانند فوتبال، هندبال، بسکتبال و والیبال، بازیکنان، قرارداد‌های خوبی داشته باشند، اما ورزشکاران سایر رشته‌ها به ویژه رشته‌های انفرادی باید حتما شغلی داشته باشند.
به گفته سرپرست معاونت توسعه ورزش قهرمانی اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان، ورزش‌های گروهی طرفداران بیشتری دارند و به‌نوعی هواداران هستند که هزینه‌های ورزشکاران را تامین می‌کنند، اما در ورزش‌های دیگر کمتر حضور حامیان مالی را شاهد هستیم، چون برایشان هیچ‌گونه سود مالی ندارد.
نمی‌توان برای ورزشکاران کاری کرد
جمالی می‌گوید: ورزشکاران نباید دغدغه مسکن و شغل داشته باشد، اما متاسفانه این دغدغه‌ها را دارند و هیچ کاری نمی‌توان برایشان کرد؛ مجلس بایدمصوباتی داشته باشد و دولت و وزارتخانه‌ها حمایت کنند، از نهاد‌های زیر دستی کاری بر نمی‌آید.
به اعتقاد او اگر ورزشکار درآمد خوبی داشته باشد، هیچ‌گاه دنبال پیدا کردن شغلی نمی‌رود، اما ورزشکارانی که دغدغه مالی دارند ناچار هستند که در کنار ورزش حرفه‌ای، شغل داشته باشند.
از ورزشکاران حرفه‌ای، به خصوص در رشته‌های انفرادی هیچ‌گونه حمایتی نمی‌شود و می‌توان به صراحت گفت مسئولان فقط شعار حمایت از ورزش و ورزشکار سر می‌دهند.
اگر می‌خواهیم ورزشکار به صورت حرفه‌ای تمرین و مدال‌های رنگارنگ کسب کند باید زمینه‌ای فراهم کنیم تا دغدغه‌های معیشتی اش رفع شود.
گزارش از علی کریمی