فضای مجازی دنیای نامحدود و بی سر و ته است، فضایی که در آن ذهنهای مسموم برای نابودی جوانان و نوجوانان به کمین نشسته است. این روزها تب مدلینگ در فضای مجازی چنان داغ است که با یک سرچ محدود در صفحات مجازی هزاران تبلیغ جذب مدلینگ مشاهده میشود.
فضای مدلینگ در دنیای مجازی حال حاضر کشور ما که هیچ قانون و صیانتی از آن وجود ندارد چنان پرآشوب و نامعلوم است که قطعا نمیتوان از تبلیغات مدلینگ اخلاق و تعهد را خواستار شد. کسی که وارد این فضا میشود باید منتطر باشد که از جایی به بعد هیچ کس مسئولیت او را نپذیرد و قطعا عملکرد در این حوزه نهایتا جرم محسوب شده و منع قانونی دارد.
البته بسیاری از فعالیتهای پیدا و پنهان این حرفه در بیشتر موارد غیر اخلاقی و فارغ از شئونات اسلامی است و در اکثر تبلیغات از عکسهای نیمه برهنه زنان و دختران استفاده میشود.
اگرچه سرانجام این بیراهه مقصدی شوم دارد و زنان ابزاری برای سو استفاده هستند، اما پیشنهاد در آمدهای اغواکننده و مشکلات اقتصادی و معیشتی و نبود شغل بسیاری از جوانان علی الخصوص زنان و دختران را به این فضای مسموم سوق میدهد.
از سوی دیگر متاسفانه مدلینگ در کشور ما از اصل خود فاصله زیادی دارد، افرادی که خیلی راحت با گذاشتن آگهی به مدل نیاز داریم در سایتهای مختلف مانند دیوار، اینستاگرام از افراد سوءاستفادههای متعدد مالی و اخلاقی میکنند موجب میشوند که بدبینی نسبت به این حرفه روز به روز بیشتر شود.
معضل مدلینگ معلول مجموعهای از مشکلات اجتماعی است
مصظفی اقلیما جامعه شناس و رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران ضمن تحلیل این آسیب اجتماعی گفت: آسیبهای اجتماعی در بازه زمانی کوتاه رخ نمیدهند و این قبیل معضلات اجتماعی خود معلول مجموعهای از مشکلات اجتماعی دیگرهستند که به این شکل خودنمایی میکنند.
این جامعه شناس در ادامه عنوان کرد: متاسفانه نظارت اجتماعی عموم جامعه از بین رفته است و اگر شخصی مرتکب اشتباهی شود هیچ بازخورد منفی از سطح جامعه ندارد و گاها این قبیل معضلات در بین گروههای دوستانه مورد استقبال هم قرار میگیرد.
رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی اذعان کرد: متاسفانه فرهنگ مادی گرایی و شهرت گرایی به شدت در جامعه روبه گسترش است و همه چیز بر مبنای پول و مادیات سنجیده میشود و علت گسترش این قبیل شغلها نیز همین است.
وی با بیان اینکه این آسیب را نباید تنها بررسی کرد بلکه کلکسیونی از آسیبهای اجتماعی منجر به بروز این معضل شده اند، اضافه کرد: آسیبهایی از این قبیل به دلیل موانع و مشکلات اجتماعی و اقتصادی ایجاد میشوند و قابلیت تبدیل شدن به یکدیگر را دارند یعنی شخص معتاد و یا مطلقه احتمال ورود او به این فضاها نیز بیشتر است.
بنا به گفته رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران حل این معضل نیازمند اصلاح زیرساختها است و اگر تورم و مشکلات اشتغال و معیشت افراد برطرف نشود هرچقدر هم جرم انگاری صورت گیرد بازهم امکان ورود مجدد افراد به این فضاها وجود داردو این موضوع عزم جدی دستگاههای متولی را میطلبد.
اقلیما در ترسیم آسیبهای موجود دراین فضا نیز اظهار کرد: این موضوع باعث میشود دختران و زنان ما پوششی را که جامعه مد برای آنها تعیین میکند، انتخاب کنند، اینها از آثار سویی است که مدلینگ میرساند، همچنین این مدلها و اینفلوئنسرها با توجه به شهرتی که دارند به الگوی دختران جوان و نوجوان تبدیل شده و در حال تغییر ذائقه آنها در امر حجاب و حیا هستند! ولی این تغییر ذائقه به همینجا ختم نمیشود.
این جامعه شناس و استاد دانشگاه در نهایت عنوان کرد: دختران و زنان جوانی که شاید به عنوان یک شغل وارد این ورطه میشوند و ممکن است آسیبهای مختلفی انها را تهدید کنند باید بدانند در مسیر شغلی خود باید دقت نظر بیشتری اقدام کرده و اگر آسیبی متوجه انها شود نیاز به حمایت خانوده و جامعه دارند و باید از بستر قانون مورد حمایت و پشتیبانی قرار گیرند.
خلاءها و عقدههای روانی زنگ خطری برای ورود به معضلات اجتماعی
حمید رضا محمودیان روانشناس و استاد دانشگاه نیز در تبیین علل گرایش جوانان به پدیده مدلینگ گفت: دنیا در حال حرکت به سمت ستاره شدن و شهرت گرایی است و متاسفانه دنیای رسانه به سرعت گرفتن این معضل اجتماعی کمک میکند.
این روانشناس در ادامه اضافه کرد: برنامههای سرگرم کنندهای که حتی از تلویزیون در حال پخش است به طور مداوم بحث ستاره شدن و برند شدن را تبلیغ میکند بدون آنکه معیارهای یک الگوی مناسب را در نظر بگیرد.
محمودیان بیان کرد: مدلینگ، شغلی با بروز و کارکردهای فرهنگی رسانهای، اما اهداف اقتصادی است که در جهان امروز به شدت گسترش یافته، فراگیری رسانهها و شبکههای اجتماعی که بستر فعالیت مدلینگ به حساب میآیند باعث شده تا این مسئله تاثیرات متفاوتی را روی اقشار مختلف و ابعاد گوناگون زندگی افراد داشته باشد.
این روانشناس با اشاره به اینکه متاسفانه افرادی که از خلاهای عاطفی و روانی رنج میبرند بیشتر به چنین فضاهایی کوچ میکنند، بیان کرد: در فضاهای خانوادگی که به جوانان و نوجوان بها داده نمیشود و اعتماد به نفس آنها سرکوب میشود احتمال گرایش این افراد به این چنین فضاهایی وجود دارد.
وی همچنین خاطر نشان کرد: در گذشته خلاها و عقدههای روانی علی الخصوص برای دختران و زنان در محیط اجتماع مهملی برای بروز و ظهور پیدا نمیکرد، اما با گسترش فضای مجازی این امکان برای نسل جدید فراهم شده است.
محمودیان درباره تاثیری که مدلینگ میتواند بر روی نوجوان و جوان در بستر شبکههای اجتماعی داشته باشد، گفت: تمام اقشار جامعه علی الخصوص کودک و نوجوان از بستر شبکههای اجتماعی استفاده میکنند و حس کنجکاوی آنها باعث میشود که فضای مجازی همچون گردابی آنها را به سمت خود بکشد و غرق کند.
وی در رابطه با دیگر علل گرایش جوانان و نوجوانان به پدیده مدلینگ اظهار کرد: دوره جوانی و نوجوانی دوره هیجان است یعنی مغز هیجانی بر مغزعقلانی به شدت چیره است؛ و کاملا طبیعی است که هر امر هیجان برانگیزی جوان و نوجوان را به سمت خود جذب کند، مدلینیگ هم یک فعالیت به شدت هیجان انگیز است و هم انگیزه اقتصادی دارد و هم مسئله شهرت و در بین مردم شناخته شدن در آن مطرح استکه مجموعه این عوامل سبب جذب جوانان میشود.
این روانشناس و استاد دانشگاه در رابطه با بحرانها و آسیبهای این معضل اجتماعی عنوان کرد: متاسفانه گسترش قارچ گونه این پدیده اجتماعی موجب شده است ارزشهای جامعه در حال تغییر باشند و در نهایت نتیجه حرکت به این سمت عایدی جز پوچ گرایی نخواهد داشت و متاسفانه افزایش خود کشیها در جامعه به همین علت است.
وی در این راستا گریزی هم به موضوع داغ طرح صیانت از فضای مجازی زد و افزود: متاسفانه فضای مجازی یک فضای اسفنج گونه است که مخاطب علی الخصوص جوان و نوجوان هر محتوایی را جذب میکند و قطعا نیاز به کنترل و صیانت دارد و رها شدگی عامل اصلی بروز رفتارهای این جنینی است، اما باید برای جایگزین کردن آن با یک فضای سالم زمینه سازی در دراز مدت انجام گیرد.
محمودیان در نهایت نیاز به سواد رسانه را امری حیاتی برای خانوادهها دانست و بیان کرد: برای اینکه بتوانیم در مقابل اخبار و انواع محتواهایی که در رسانهها ارائه میشود دروازه بانی کنیم، نیاز به سواد رسانهای است، سواد رسانه سپری در مقابل تبلیغات برای ما فراهم میآورد که براحتی هرچیزی از آن عبور نمیکند، هرچه سواد رسانهای یک جامعه بالاتر باشد تاثیرگذاری مدلینگ به صورت افراطی روی افراد آن جامعه به شدت کاهش مییابد.
مدلینگ دامی برای اخاذی است
سرهنگ محمدرضا فداییان رئیس پلیس فتای استان سمنان نیز در رابطه با فعالیت غیر قانونی مدلینگ در کشور ما گفت: سودای مدلینگ علاوه برترویج فرهنگ بیگانگان، موجب سوءاستفاده و کلاهبرداری و اخاذی از کاربران به خصوص دختران جوان و جویای نام میشود.
رئیس پلیس فتا استان سمنان با بیان اینکه پروندههایی در پلیس فتا دراین خصوص وجود دارد، گفت: حتی دستگیری و مجازات این مجرمان نمیتواند باعث بازگشت آبرو و حیثیت قربانیان شود و پیامدهای این دست جرایم تا سالها ادامه دارد؛ لذا کاربران و خانوادهها باید بسیار مراقب باشند تا دردام این چنین مجرمانی نیفتند.
منبع: مرآت
خوذش را از برج پرت کرد
اینه عاقبت اش
افسردگی و صدها مشکل دیگه