به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، کاهش شمارگان کتاب مسئله ای است که در این چند سال اخیر گریبان صنعت نشر را گرفته است و شاهدیم کتاب ها با شمارگان۱۰۰ تا ۳۰۰ نسخه هم منتشرمی شوند. در این میان برخی ناشران به سمت انتشار کتاب های الکترونیک و صوتی روی آوردند این اتفاقی است که در تمام انتشاراتی ها روی نمی دهد. دلایل آن را از ناشران جویا شدیم.
رویکرد ناشران به چاپ دیجیتال نشانگر بیماری است
کامران شرفشاهی،مدیرمسئول انتشارات تجلی مهر در گفت و گو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره رویکرد ناشران به چاپ دیجیتال بیان کرد: رویکرد ناشران به چاپ دیجیتال کتاب نشانگر بیماری است که در صنعت نشر کشورمان وجود دارد.از منظر دیگر می توان گفت در حال حاضر سفارش کتاب در سطح مطلوبی نیست و شمارگان آن مطابق آنچه انتظار داریم پیش نمی رود. در این شرایط ناشران و مولفان به سمت انتشار کتاب به صورت دیجیتال و با شمارگان پایین روی آوردند. جای دریغ و تاسف دارد که شمارگان کتاب در حال حاضر به۱۰ نسخه رسیده است.
وی ادامه داد : بسیاری از چاپخانه هایی که کتاب ها را به صورت افست منتشرمی کنند با کسادی و مشکلات فراوانی رو به رو شدند. درحالی که روزگاری باید برای انتشار کتاب هایمان از آن ها وقت می گرفتیم. این دسته از چاپخانه ها کتاب ها را با تیراژهای بالای هزار نسخه منتشرمی کنند. رویکرد ناشران به چاپ دیجیتال کتاب ها نکته تاسف آوری است. چون بیشتر مناسب انتشار کارهایی از جمله بروشورهاست. جامعه فرهنگی ما با مجموعه پیچیده ای از انواع و اقسام مشکلات و معضلات روبه رو است.یکی از آن ها بحث کپی رایت و ورود فناوری های جدید در زمینه انتشار آثار است.
برخی افراد از ورود به انتشار کتاب الکترونیک آسیب دیدند
مدیرمسئول انتشارات سفیراردهال با اشاره به اینکه حد و حدود لازم برای نشر پیش بینی نشده است اظهار کرد: اشخاصی از انتشار کتاب های الکتورنیک سوء استفاده می کنند. کسانی به انتشار الکترونیک کتاب وارد شدند بسیار آسیب دیدند. در عمل با ضرر و زیان مواجه شدند. برای همین می بینیم کتاب های الکترونیک از چنان رونق و رواجی برخوردار نشده است.از سوی دیگر انتشار کتاب در فضای مجازی رو به گسترش است. برخی از پدید آورندگان کتاب ترجیح می دهند به دلیل ممیزی کتابشان را در فضای مجازی منتشرکنند با مراجعه به شبکه های اجتماعی مختلف می توانیم این دسته از کتاب ها را مراجعه کنیم.
شرفشاهی ابراز کرد : به هرحال تکنولوژی نوینی که به وجود می آید به ساز و کارهایی نیاز دارد که باید برای آن درنظر گرفت. بدین منظور به صورت هوشمندانه و دوراندیشانه قوانینی در زمینه انتشار کتاب های الکتورنیک تدوین کنند تا کسانی که در این زمینه فعال می شوند تحت حمایت قرار بگیرند. کسانی که اهل ابتکار، خلاقیت و نوآوری هستند با سوء استفاده اشخاص دیگر از خلاقیتشان روبه رو نشوند. حمایتی که باید از این اشخاص شود،حمایت قانونی باشد
وی با اشاره به پیچیدگی یکی از ملزومات انتشار کتاب های الکترونیک با عنوان کپی رایت در کشور ما تصریح کرد : در زمینه بحث کپی رایت از یک سو ناشران و پدید آورندگان ایرانی مطرح هستند از سوی دیگر بحث ارتباط ما با جهان مطرح است اگر این قانون را بپذیریم ناگزیرهستیم مبالغ زیادی به ناشر خارجی برای دریافت کتابش بپردازیم. این مسئله می تواند مانعی بر سر راه توسعه ما در زمینه های اجتماعی و فرهنگی باشد. به طور جدی با موانع و مشکلات فراوانی روبه رو شدیم.انتشار آثار در همه شکل ها از زبانی دیگر به زبان فارسی با مشکلاتی روبه رو است. شمارگان کنونی کتاب به هرنوعی تنها هزینه چاپ آثار را تامین می کند. به نظرمی رسد باید کارگروهی متشکل از افراد نخبه که اهل فرهنگ هستند تشکیل شود کارگروهی که مانند کارگروه فارابی نباشد و راهکارهایی عکملی و علمی برای بحث کپی رایت و توسعه انتشار کتاب ارائه دهد
شباهت روند انتشار کتاب ایبوک به کتاب کاغذی
عباس جبلی، مدیرموسسه سیب سرخ نیکان درباره ظرفیت نشر کشور برای حرکت به سمت انتشار کتاب های ایبوک گفت : باتوجه به فعالیتم در زمینه نشر اطلاع ارم روند انتشار کتاب های الکترونیک همانند کتاب های کاغذی است. بسیاری از کتاب ها را می توان به مرحله تولید رساند تنها در بستر ایبوک تولید می شود. به عبارت دیگر روند تولید کتاب چاپی را طی می کند اما در فضای مجازی عرضه می شود. بسیاری از ناشران تا مرحله تولید کتاب پیش می روند بستر عرضه کتاب را در فضای مجازی یا خودشان مهیا می کنند. ایجاد این بستر به سرمایه نیاز دارد.ناشران می توانند محتوای کتابشان را در اختیار شرکت ها یی قرار بدهند که در این زمینه فعالیت می کنند.
وی ادامه داد : در شرایط کنونی هیچ ناشری نمی تواند در برابر گرانی ها و بالا بودن قیمت کتاب مقاومت کند.ناشر یا یک تفاهم نامه که میان او و شرکت های تولید کتاب الکترونیک می بندد کتابش را در قالب اثر الکترونیک عرضه کند. در این میان نمی توان انتشار کتاب های چاپی را متوقف کرد اما می توان با توجه به مشکلاتی که در زمینه انتشار کتاب چاپی در سال های گذشته وجود داشته است از جمله آن ها می توان به واردات کاغذ اشاره کرد ناشران می توانند از اپلیکیشن های عرضه کتاب ایبوک استفاده کرد. بدین صورت که ناشر محتوایش را در اختیار اپلیکیشن های تولید کتاب قرار می دهد محتوا در بستر اپلیکیشن رمزگذاری می شود . عرضه پی دی اف کتاب در فضای مجازی می تواند امکان سرقت ادبی کتاب را فراهم کند.
مدیرموسسه سیب سرخ نیکان با ااشاره به محدودیت های استفاده در اپلیکیشن های عرضه کتاب ایبوک اظهار کرد: تعدد اپلیکیشن های عرضه کتاب ایبوک کار انتخاب اپلیکیشن را برای ناشر سخت کرده است. برای حل این مسئله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می توند پیش قدم شود همانطور که در هیئت انتخاب و خرید کتاب، آثار ناشران را تهیه می کند از ناشرانی حمایت کند که بستر عرضه کتابشان را به صورت ایبوک ندارند. این کار باعث می شود تعدادی از ناشران به این سمت روی بیاورند. آن هم باتوجه به اینکه یکی از پارامترهای مهم مخاطب برای خرید کتاب علاوه بر محتوای آن، فیمت کتاب است. باتوجه به قیمت کمتر این کتاب ها نسبت به کتاب چاپی مخاطب از آن استقبال می کند می تواند در هرمکانی کتابش را مطالعه کند و موبایلش به یک بسته کتابخوان تبدیل می شود. از سوی دیگر به حمل کتابش در مکان های مختلف نیاز ندارد.
حرکت به سمت انتشار کتاب ایبوک به همتی جمعی نیاز دارد
مجید باشعور، مدیرمسئول انتشارات تایماز با اشاره به اینکه استفاده ناشر از ظرفیت انتشار کتاب های ایبوک به زیرساخت های آن بستگی دارد ابراز کرد: صنعت نشر ما باید به سمت انتشار کتاب های ایبوک برود. این مسئله به یک همت جمعی نیاز دارد. حرکت به سمت انتشار کتاب های ایبوک علاوه بر ناشر باید از طرف وزارت ارشاد هم پیگیری شود. در شرایط کنونی قیمت یک کتاب عادی بین ۱۵۰ تا ۲۵۰ هزار تومان است. در این شرایط باتوجه به شرایط اقتصادی مردم نباید انتظار داشته باشیم این کتاب ها فروش زیادی داشته باشد. هرچند علاوه بر کتاب کالاهای دیگر هم با افزایش قیمت مواجه بودند. با قیمت بالای کتاب ها بحث سرانه مطالعه کشور افزایش نمی یابد.
وی ادامه داد : باتوجه به اینکه قیمت کتاب های ایبوک از کتاب چاپی کمتر خواهد بود وزارت ارشاد به ناشران در زمینه انتشار کتاب ایبوک کمک کنند. در این میان باید باید به معنای کتاب ایبوک توجه کرد. اگر منظور ما این باشد که فایل پی دی اف کتاب را در فضای مجازی منتشرکنیم این کار درست نیست چون باعث می شود یک نفر فایل کتاب را بردارد و در فضای مجازی منتشرکند. با این کار کتاب فروخته نمی شود. باید در این زمینه همت شود.
مدیرمسئول انتشارات تایماز با اشاره به تمایلش برای انتشار کتاب ایبوک در کنار کتاب های کاغذی تصریح کرد: هرکسی بخواهد می تواند کتاب کاغذی یا ایبوک را تهیه کنددر این میان باید شرایط تولید کتاب ایبوک فراهم شود. پیش از آن باید مفهوم کتاب ایبوک را تعریف کنیم. اگر منظورمان فایلی باشد که در فضای مجازی منتشرمی شود این تعریف کتاب ایبوک نیست. اساسا منظورما از کتاب ایبوک فراتر از صفحه ای است که محتوای کتاب را در اختیار مخاطب قرار می دهد باید در نتیجه آن تعامل خاصی با مخاطب ایجاد شود. اما آن کتابی که در گوشی متنش را از طریق اپلیکیشن ها مطالعه می کنیم حداقلی است که برای تعریف کتاب ایبوک درنظر گرفته می شود.
باتوجه به شرایط اقتصادی مردم از یک سو و گرانی کتاب از سوی دیگر لازم است صنعت نشر کشور به سمت انتشار کتاب ایبوک در کنار کتاب کاغذی برود. به هرحال کتاب کاغذی مخاطبان خاص خود را دارد. کتاب ایبوک می تواند به افزایش سرانه مطالعه کشور باتوجه به قیمت پایین تر آن نسبت به کتاب کاغذی کمک کند. قیمت بالای کتاب یکی از مسائل مهمی است که برای مطالعه نکردن از سوی برخی افراد مطرح می شود.
انتهای پیام/