به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از زاهدان ، تقریباً در هر شهر و روستای کوچکی از زاهدان گرفته تا خاش در شرق تا سراوان و در غرب تا ایرانشهر، سوزن دوزی رواج دارد، زیرا زنان جامه‌ی سنتی می پوشند. سوزن دوزی در سراوان تاثیر زیادی در اشتغال مردم این منطقه دارد.
در سوزن دوزی تمام زمینه پارچه را می پوشانند، و از آن برای تزئین سرآستین ها، شلوارها، گاه نواری در وسط آستین، قطعه‌ای در پشت یقه و نیز قسمت سرپوش چادر استفاده می کنند.
شیوه سوزن دوزی در چهار منطقه‌ی عشایری مثلاً منطقه‌ی ایرانشهر (مناطق قاسم آباد، پیپ، اسپکه، ورکات و چنف) یا ناحیه‌ی خاش و گشت، در نحوه‌ی دوخت تفاوت‌هایی با سایر مناطق دارد.
شواهد موجود حاکی از آن است که شیوه دوخت از اوایل اسلام در میان این قوم رایج بوده و دردوره های تیموری و صفوی به اوج خود رسیده است. این هنر به طور عمده برای تزئین جامه محلی زنان به کار می رود.
انواع سوزن دوزی بلوچ عبارت است از سرافی دوزی، ظریف دوزی، پریواردوزی و بلوچ دوزی. رنگ های به کاررفته شادند و از این میان نارنجی و قرمز بر رنگ های دیگر غالب است و جزئیات کار به رنگ های سبز، آبی، سفید و سیاه کار می شود.
ویژگی مشترکی که در نگاره های سوزن دوزی تمامی این مناطق دیده می شود استفاده از نقوش هندسی و خطوط شکسته است، خطوط منحنی و دایره در سوزن دوزی بلوچ به ندرت استفاده می شود.
نقوش مورداستفاده در این دوخت را می توان در چند بخش کلی دسته بندی کرد: ۱- نقوش هندسی، که بیشترین کاربرد را در سوزن دوزی زنان بلوچ دارد، مثلث، مربع و لوزی از نقوش اصلی این سبک هستند و در آثار دیگر این منطقه مانند سفالگری نیز مشاهده می شود.
۲- نقوش طبیعی که خود شامل نقوش گیاهی و حیوانی میشود و به نامهای گُل سٌهر (گُل سرخ)، گُل چهاربرگی، کَتَرُک (گُل قاصدک)، گل هشتبرگی، مرغ، مُرگ پانچ (به معنی پای مرغ است)، هُشتِر دُمب (دم شتر)، کَتارپادک (در زبان بلوچی به معنای پای حشره است.) و بال کبوتر معروف است.
۳- عناصر طبیعی، که شامل کوه، رود و نظایر آن است، طرح چَپراس از مشهورترین نقوش این گروه است؛ این نقش بیان ساده‌ای از امواج آب و حرکت آن است.
علاوه بر استفاده سوزن دوزی در صنعت پوشاک می توان به کاربرد آن در تهیه جلد قرآن، سرمه دان، کیف و پشتی نیز اشاره کرد.
منبع: صدا و سیما
انتهای پیام/گ