محمدحسن حمیدی کارشناس مسائل افغانستان در گفت‌گو با خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به تحولات اخیر افغانستان گفت: خروج نسنجیده و شتاب‌زده نیرو‌های آمریکایی از افغانستان، نقش شتاب‌دهنده و کاتالیزور در تحولات اخیر افغانستان داشته و عوامل ساختاری‌ای که سبب پدید آمدن بستر این دگرگونی شدید بوده را باید در چند سال گذشته جست‌وجو کرد؛ ناکارآمدی حکومت افغانستان و پایین بودن ضریب حکمرانی خوب از مهم‌ترین عوامل تحولات اخیر افغانستان و دستیابی طالبان به شهر کابل پایتخت این کشور است.
وی افزود: متاسفانه مدیریت نادرست و حلقه‌ای معدود از اطرافیان اشرف غنی، راه را بر شکل گیری یک مجموعه همگرا یا اندیش‌ورز و کارآمد برای تصمیم‌گیری به موقع در برابر رخداد‌ها بست. ارتش (اردوی) ملی افغانستان، به رغم برخورداری از کمک‌ها و آموزش نظامی خارجی در این سال‌ها نتوانست از فرماندهی مناسب برخوردار شود و مانند کودکی که در همه تصمیم‌ها چشم به قیم خویش دوخته و یک روز صبح که از خواب دراز چشم می‌گشاید، جای آن قیم را در خانه خالی می‌بیند، نتوانست در شرایط بحران کاری از پیش ببرد.
حمیدی با اشاره به سخنانی که این روز‌ها در جریان است و طالبان ۲۰۲۱ را با طالبان دو دهه متفاوت می کند، بیان کرد: به نظرم طالبان در راهبرد نظامی و کار رسانه ای، پیشرفت چشمگیری داشته است؛ شیوه ورود آنها به شهرها، تبلیغات رسانه ای، هماهنگی کمابیش بالای نیرو‌ها و سنجش لحظه به لحظه رخداد‌ها (آن گونه که از صبح تا شب یکشنبه درباره ورود به کابل دیدیم)، نشان از سطح بالای هوشیاری دارد، به رغم سخنانی که در بیانیه‌ها درباره حقوق زنان، حقوق بشر و آزادی‌های رسانه‌ای از طالبان شنیدیم، این ساده اندیشی است که تفاوتی بنیادین در مشی طالبان دیده شود، آنها حکمرانی برپایه برداشت خود از شریعت را به جریان خواهند انداخت.
بیشتر بخوانید
کارشناس مسائل افغانستان با اشاره به عوامل مهم پیروزی سریع طالبان، اظهار کرد: خستگی مردم از چند دهه جنگ و کشمکش، سرایت این احساس که کار تمام شده است، بی فایده دانستن ایستادگی در برابر طالبانی که با این شتاب در حال پیشروی است و به از دست رفتن جان و مال فرد می‌انجامد، از جمله مهم‌ترین عوامل موثر در پیروزی سریع طالبان بود.
حمیدی با اشاره به مقاومت‌های مردم افغانستان در برابر طالبان، گفت: مقاومت‌های مردمی به دلیل همراهی نکردن والیانشان، کار چندانی از پیش نبرد، اشرف غنی حتی والیانی نگماشته بود که وی را تنها نگذارند، در جایی مانند هرات با جمعیتی بیش از دو میلیون نفر، کمابیش هزار تن در کنار یک چهره مردمی مانند اسماعیل خان بودند و سرانجام این چهره نیز به تسلیم شد.
وی با اشاره به خروج رئیس جمهور افغانستان از این کشور، اظهار کرد: ترک کشور از سوی اشرف غنی، آن هم با این دیرهنگامی، هم برای او و هم برای کشور افغانستان زیان‌بار بود، اگر حتی چند روز پیش می رفت، هم نام او حفظ شده بود و هم روند اوضاع بهتر پیش می رفت.
حمیدی با اشاره به اظهارات حجت الاسلام و المسلمین سید ابراهیم رئیسی مبنی بر تلاش ایران برای برقراری ثبات در افغانستان، گفت: باتوجه به اینکه ایران همسایه نزدیک افغانستان است و اشتراکات مذهبی و فرهنگی زیادی با این کشور دارد، تحولات افغانستان تاثیر زیادی بر منافع ملی کشورمان می‌گذارد، بنابراین رئیسی واکنش به موقعی نسبت به این موضوع نشان داد.
وی افزود: البته سید ابراهیم رئیسی و تیم سیاست خارجی او باید سریع‌تر موضع ابتکاری و جدی تری در برابر تحولات افغانستان در پیش گیرند تا دیدگاه ایران را نسبت به مسائل به صورت شفاف نشان دهد، ما نباید بگذاریم که تحولات شکل بگیرد و سپس در مقابل عمل انجام گرفته، راه حلی ارائه دهیم، بنابراین پیش از شکل گیری مسائل، نیازمند مشارکت فعالانه‌ای برای شکل دهی قضایا هستیم.
کارشناس مسائل افغانستان درباره علت برنگرداندن دیپلمات‌های ایرانی در افغانستان به کشورمان، بیان کرد: با توجه به اظهارات سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه و صحبت‌هایی که کشورمان با مقامات ارشد طالبان داشتند و بیانیه‌هایی که آنها ارائه کردند، به نظر می‌رسد که این گروه نسبت به امنیت مراکز دیپلماتیک، تضمین شفاهی داده است.
وی ادامه داد: طالبان برای رسیدن به دولتی فعال، باید برای دولت‌های دیگر اطمینان ایجاد کند، فعلا چنین شیوه‌ای از جانب این گروه به صورت رسمی دور از ذهن به نظر می‌رسد، مگر اینکه به دلیل نبود دولتی مرکزی در وضعیت کنونی افغانستان و خلاء امنیتی که به وجود آمده، مشکلات امنیتی برای پاره‌ای از نمایندگان دیپلماتیک به وجود آید، اما به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی ایران در جا‌هایی مثل کابل این دغدغه را در این سطح نداشته باشد.
انتهای پیام/