به گزارش خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد، زعفران ادویه‌ای است که از کلاله خشک شده گل آن به دست می‌آید. این محصول در طول تاریخ بشر جزء گرانترین گیاهان طبیعی بوده و همواره به عنوان ادویه، رنگ، عطر و دارو مورد استفاده قرار می‌گرفته است و ریشه و نژاد اصلی آن را آسیای جنوب غربی می‌دانند.
در حال حاضر ایران بزرگترین تولیدکننده زعفران در جهان به‌شمار می‌آید و نزدیک به نه دهم زعفران دنیا در ایران تولید می‌شود. با رشد و گسترش زعفران در ایران و به خصوص در خراسان بزرگ مجموعه‌هایی با اهداف مختلف شکل گرفته که یکی از آنها سازمانی جهانی به نام «اوسک» (OSEC) است که با الگو پذیری از اوپک مطرح شده است.
اوسک به پیشنهاد سید احسان مصطفوی دارنده یک برند معروف زعفران در خراسان رضوی و با الگو گرفتن از اوپک از سال ۹۸ مطرح شده و این طرح با هدف رساندن زعفران به جایگاه واقعی و هماهنگی بین کشور‌های صادرکننده روی کار آمده که با توجه به قدمت طلای سرخ در کشور عزیزمان ایران در حال ثبت است.
اوسک چیست؟
سید احسان مصطفوی طراح اوسک در ۲۰ اسفند ۱۳۹۹ در گفتگو با یکی از خبرگزاری‌ها، در مورد این که آیا ایده تشکیل سازمان اوسک در جایی ثبت شده است، می‌گوید: فعلا اوسک به عنوان یک سازمان مردم نهاد در وزارت کشور در حال ثبت است و مرحله بعدی این است که این ایده را به ثبت جهانی هم برسانیم.
او با بیان این موضوع که برای اجرایی شدن این طرح در حال گرفتن مجوز‌ها و الزامات قانونی آن هستیم می‌افزاید: این سازمان هنوز ثبت نشده و فقط به‌عنوان یک سازمان مردم نهاد در حال ثبت است.
مهم ترین اهداف اوسک چیست؟
طراح اوسک ادامه می‌دهد: یکی از مهمترین اقداماتی که در زمینه کشاورزان باید مدنظر باشد توجه به معیشت زعفران کاران است، در این طرح به عنوان یک واسطه محصول کشاورز را گرفته، عیارسنجی کرده و نسبت به کیفیتی که داشته باشد با نام همان کشاورز بسته بندی و جهت صادرات آماده می‌شود.
سید احسان مصطفوی تصریح می‌کند: با همکاری یک شرکت دانش بنیان و با استفاده از تکنیک یادگیری عمیق در هوش مصنوعی درحال ساخت دستگاه آنالیز زعفران هستیم.
بیشتر بخوانید
ثبت روز ملی زعفران
مصطفوی با بیان اینکه پیشنهاد ثبت روز زعفران با اقبال وزیر پیشین جهاد کشاورزی رو به رو شده است تصریح می‌کند: وزیر کشاورزی در نامه‌ای به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خواستار ثبت این روز در تقویم و به پشتوانه آن ثبت جهانی شده است. همچنین برای روشن شدن ابعاد مختلف این طرح از نظرات صادرکنندگان و برخی اعضای شورای ملی زعفران نیز بهره گرفتیم.
از حرف تا عمل
علی شریعتی مقدم بنیان‌گذار و مدیر عامل نوین زعفران در مورد اهمیت طرح اوسک به خبرنگار ما می‌گوید: لازمه رسیدن به مقام بالای تولید و ارزش افزوده زعفران ایرانی در جهان، تعهد ارزی لازم است.
او می افزاید: در بخش خصوصی رقابت در حوزه زعفران زیاد است و مجریان طرحی همچون اوسک باید کمک کنند تا انسجام و هماهنگی بین صادرکنندگان صورت بگیرد، لذا طرح دادن و ایده‌پردازی اوسک به تنهایی کافی نیست.
بنیان‌گذار و مدیرعامل نوین زعفران با بیان اینکه اوسک طرحی دهان پُرکن و پر طمطراق است، ادامه می‌دهد: سهم تولیدکننده زعفران بین ۸۰ تا ۸۵ درصد است که با نوسانات ارزی تغییر می‌کند.
تشکیل اوسک عملی نیست
امید گیلان پور معاون وزارت جهاد کشاورزی نیز در مورد سازمان جهانی مدیریت تولید و صادرات زعفران (اوسک) به خبرنگار ما می‌گوید: تولید و صادرات زعفران در دهه گذشته در کشورمان رشد قابل توجهی داشته است.
او با اشاره به اینکه با رشد تولید زعفران تشکل‌هایی همچون شورای ملی زعفران و اتحادیه ملی صادرکنندگان زعفران نقش بسیار موثری دارند می‌افزاید: با توجه به اینکه دولت‌ها نمی‌توانند در مالکیت محصول زعفران مداخله‌ای داشته باشند، فقط در امر سیاست‌گذاری و مدیریتی نقش تسهیل‌گر و حمایت کننده دارند.
معاون وزارت جهاد کشاورزی ادامه می‌دهد: بر این اساس تشکیل اوسک عملی نیست و تشکل‌هایی که به آنها اشاره شد با چنین پیشنهادی موافق نیستند.
اوسک بدون جنبه علمی و اجرایی
محسن احتشام رئیس شورای ملی زعفران با بیان اینکه شورای ملی زعفران هیچ اطلاعی از طرح اوسک ندارد، به خبرنگار ما می‌گوید: بهتر آن است به جای مطرح کردن چنین تشکل‌هایی در زمینه مدیریت بازار و بازاریابی تمرکز کنیم تا به عنوان تولیدکننده برتر دنیا بتوانیم به نفع کشاورزان زحمتکش زعفرانکار، تعیین‌کننده قیمت زعفران ایران باشیم.
او می‌افزاید: با برندسازی و جایگاه‌یابی زعفران ایران می‌توانیم به ساماندهی بازار زعفران در داخل کشور بپردازیم.
گره طرح اوسک چگونه باز می‌شود؟
بر این اساس به نظر می‌رسد اوسک اگر طرح و ایده خوبی هم باشد اما برای عملی شدن به الزامات دیگری نیاز دارد.
یکی از راه‌هایی که می‌تواند مراحل اجرایی شدن طرح اوسک را پیش ببرد به اجماع گذاشتن آن است و بر این اساس، دولت، صادرکنندگان و شرکت‌های بخش خصوصی پیشرو باید طرح اوسک را بپذیرند و همراهی کنند تا هسته اولیه مناسب جهت اجرایی شدن این طرح بوجود بیاید.
گزارشگر: سارا عباس نژاد