سایه شوم مخدر صنعتی بر نصف جهان

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان طبق آمار کارشناسان در سال گذشته با همکاری پلیس مبارزه با مواد مخدر، دستگاه قضائی و دادستان اصفهان ۱۴ هزار میلیار تومان به قاچاقچیان مواد مخدر ضربه وارد شده است، استان اصفهان در زمینه دستگیری قاچاقچیان و جمع‌آوری معتادان متهاجر در جایگاه دوم کشور قرار دارد.

بیشترین بار قاچاق مواد مخدر استان اصفهان از محور‌های جنوبی و شرقی اصفهان یعنی کرمان و یزد به صورت زمینی وارد می‌شود که بیشتر نه برای مصرف این استان که برای عبور به سایر نقاط کشور است.

براساس آمار پلیس مبارزه با مواد مخدر استان میزان شیوع و مصرف مواد مخدر در اصفهان ۲.۴ است که زنان ۱۰ درصد معتادان این استان را تشکیل می‌دهند.

کمرنگ شدن مواد مخدر سنتی و استفاده از مواد مخدر صنعتی

سرهنگ غلامحسین صفری رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر استان اصفهان، در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به وضعیت اعتیاد و مواد مخدر در استان، گفت: کشفیات این سه ماه بیش از ۱۵ تن بوده است و تعداد زیادی دستگیری داشته ایم که ۲۵ درصد دستگیری‌ها نسبت به سال قبل افزایش داشته است.  یکی از مشکلاتی که مبارزه با مواد مخدر برای ما ایجاد می‌کند، تغییر الگوی مصرف است، در حال حاضر مصرف کنندگان دیگر اقبالی به مصرف مواد مخدر سنتی ندارند و به جای آن از مخدر‌های صنعتی استفاده می‌کنند.

او ادامه داد: بیشتر مصرف کنندگان جوانان هستند که همین باعث شده، اقبالی به مصرف مواد مخدر سنتی کمتر باشد و بیشتر مواد صنعتی مصرف کنند، متاسفانه مخدر گُل یا ماری‌جوانا، از دیگر مواد مخدر پیشی گرفته است، مصرف این مخدر که با  تبلیغات سویی در فضای مجازی انجام می‌شود، درصد قابل توجهی از نوجوانان و جوانان را به خود درگیر کرده است.

سرهنگ صفری با اشاره به چالش‌هایی که در راه مبارزه با مواد مخدر وجود دارد، بیان کرد: وقتی که هر سال آمار اعتیاد را می‌سنجیم از نظر جنسیت، متوجه می‌شویم که زنان نسبت به سال گذشته با درصد بیشتر از مردان به مواد مخدر روی آورده اند و به فرض مثال اگر ۲ درصد دستگیری‌های ما را زنان تشکیل می‌دادند امسال  ۲.۵ درصد شده است و هر سال این ضریب بالاتر می‌رود که از نظر شاخص مطلوب نیست زنان به‌تازگی بیشتر به سمت شیشه می‌روند که لاغر شوند و تاثیر تبلیغات منفی در این مورد قابل توجه است.

او افزود: این موارد باعث شده که برای ما مشکلاتی ایجاد شود و از همه مهم‌تر نیروی انتظامی مسئول  مقابله با عرضه مواد مخدر است، ولی اگر بازار تقاضا کنترل نشود مقابله با عرضه موفقیت آمیز نخواهد بود، وقتی که تقاضا بالا رود به هر نحوی که هست عرضه افزایش پیدا می‌کند و به همین خاطر ما نمی‌توانیم بگوییم افق روشنی در مقابله با عرضه مواد مخدر خواهیم داشت، اگر قرار باشد درصد اعتیاد افزایش داشته باشد حتماً درصد عرضه هم بالا می‌رود.

جای خالی پیشگیری فرهنگی از اعتیاد در جامعه

رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر استان اصفهان ابراز داشت: مواردی که بیان شد دغدغه‌های پلیس است ما در پیشگیری جای کار زیادی داریم و باید پیشگیری فرهنگی را در جامعه آغاز کنیم تا بخواهیم به مقابله بپردازیم، دستگیر کنیم یا زندان‌ها را پر کنیم. گرفتن سرپرست‌های خانواده در زندان مشکلاتی را برای خانواده‌شان ایجاد می‌کند، بهترین راه این است که با اقدامات فرهنگی از اعتیاد پیشگیری کرد.

او ادامه داد: معتادانی که دستگیر می‌شوند  به کمپ‌های ماده ۱۵ و ۱۶ تقسیم می‌شوند، ماده ۱۵ کمپ‌های خصوصی هستند که معتادان با اراده خودشان برای ترک به آن‌ها می‌روند و ماده ۱۶ کمپ‌های دولتی محسوب می‌شوند که برای معتادان ولگرد، کارتن خواب و متجاهر در نظر گرفته شده، نیروی انتظامی این افراد را جمع آوری می‌کنند و به کمپ تحویل می‌دهد، اما کسی متولی این افراد نیست مشکلی که الان در استان داریم نبود کمپ‌های دولتی است، کمپ‌های خصوصی به اندازه کافی برای ترک اعتیاد وجود دارد، اما کمپ‌های دولتی نسبت به جمعیت و تعداد معتادانی که وجود دارد به تعداد مناسب وجود ندارند.

صفری اظهار داشت: مسئولان باید زیرساخت‌هایی را در جامعه فراهم کنند تا بتوان همه معتادان را جمع آوری کرد و بتوانیم از نظر امنیت جامعه، یک شهر پاک را به نمایش بگذاریم و متاسفانه استان اصفهان در این مورد کمی عقب مانده که باید همت شود و این مراکز تعدادشان بیشتر شود.

آشپزخانه تولید مواد مخدر در استان اصفهان وجود ندارد

او در خصوص کشت خشخاش در اصفهان و تولید مخدر صنعتی تصریح کرد: مواد مخدر در اصفهان کشت نمی‌شود، زیرا مقرون به صرفه نیست و امکان کشت وجود ندارد و حتی سال گذشته نیز هیچ آشپزخانه تولید موادمخدر صنعتی نداشته‌ایم.

صفری با تاکید به اینکه عبور و مرور و شاهراه بودن اصفهان انگیزه زیادی برای قاچاقچیان فراهم می‌کند، افزود: بسیاری از مواد مخدر از طریق جاساز کردن و پنهانی به همراه بار وارد استان می‌شود.

او ادامه داد: هیچ کس نمی‌تواند بگوید حتی نقطه‌ای در جهان آلوده به مواد مخدر نیست، اما نزدیک به پایتخت بودن، میزان جمعیت و ترانزیتی بودن استان اصفهان موجب شده است تا برای سایر استان‌های کشور بازار مصرف خوبی از مخدر فراهم شود.

سیاست‌ها و استراتژیک‌های موثر در پیشگیری اعتیاد

اکبر ابراهیمی معاون توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد اداره کل بهزیستی استان اصفهان در گفتگو با خبرنگار ما گفت: سیاست‌های مقابله با اعتیاد سه دسته هستند، دسته اول سیاست‌های مقابله با عرضه هستند که وظایف نیروی انتظامی و سازمان‌های امنیتی و اطلاعاتی است، همان موادی که توقیف و افرادی که دستگیر می‌شوند.

او افزود: سیاست‌های دوم مقابله با تقاضا است، ما دسترسی افراد را به مواد مخدر محدود می‌کنیم و به این پیشگیری می‌گوییم. پیشگیری یعنی  مجموعه اقداماتی که برای جلوگیری از وقوع شرایط مزمن و  اختلال یا بیماری انجام می‌دهیم، ما تلاش می‌کنیم با اقدامات موثر این کار را انجام دهیم و برای این کار در سراسر دنیا شش راه پیشگیری وجود دارد، مورد اول انتشار اطلاعات، یعنی باید به گروه‌های هدف، اطلاعات دقیق و روزآمد را از طریق کانال‌های ارتباطی مانند روزنامه، فضای مجازی، بنر‌ها و سایر وسایل ارتباط جمعی منتقل کرد.

ابراهیمی ابراز داشت: مورد دوم برگزاری نمایشگاه، سخنرانی‌ها و همایش تا بتوان اطلاعات مفید در این خصوص را میان مردم منتشر کرد، همچنین آموزش‌ها و اطلاعاتی را در اختیار بعضی از افراد به عنوان مربی می‌گذاریم تا آن‌ها بتوانند در گروه‌های کوچک و در جامعه‌های هدف برای پیشگیری از اعتیاد استفاده کنند. سومین مورد فعالیت‌های جایگزین است بدین معنا که بسیاری از افراد فرصت رشد در محیط اطرافشان را ندارند ما تلاش می‌کنیم توسط شخص یا سازمانی نیاز‌های افراد را برآورده کنیم تا آن‌ها بتوانند در مکان‌های مناسب حضور پیدا کنند و نیاز‌های رشدشان ناکام نباشد و بیاموزند در فعالیت‌های اجتماعی با دیگران ارتباط موثر داشته باشند.

او بیان کرد: مورد چهارم شناخت زودهنگام و ارجاع افراد به مراکز درمانی است، اطلاعات نشان می‌دهد که والدین بعد از سه تا پنج سال متوجه اعتیاد فرزندان خود می‌شوند، در این مرحله تلاش می‌شود که معتادان به سرعت شناسایی و به مراکز درمانی ارجاع داده شوند و هرچقدر این اتفاق زودتر بی افتد عوارض آن برای فرد و جامعه کمتر است.

ابراهیمی بیان کرد: پنجمین مورد برنامه‌های مبتنی بر اجتماع است، همان‌طور که می‌دانید اجتماع با جامعه تفاوت دارد، اجتماع محله‌های کوچکی مانند محله‌های شهرو روستایی، مدارس، محیط کار و... هستند ما به این محیط‌های کوچک که نیاز‌های مشترکی دارند مراجعه می‌کنیم و تسهیلگران ما به آدم‌های داوطلب آموزش‌هایی ارائه می‌کنند تا افراد یاد بگیرند مشکلات و نیاز‌های محله خود را شناسایی کنند و با استفاده از منابع دولتی یا غیر دولتی به سمت ارتقا سلامت پیش بروند.

معاون توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد اداره کل بهزیستی استان اصفهان، خاطر نشان کرد: آخرین مورد تعیین قوانین است که توسط مجلس شورای اسلامی و دستگاه‌های قضایی صورت می‌گیرد و نمایندگان باید قوانینی همچون مالیات بر سیگار یا نفروختن سیگار به افراد زیر ۱۸ سال و مواردی از این دست را تعیین و پیگیری کنند، همچنین سیاست‌های دست سوم به مقابله با کاهش آسیب مرتبط است بدین معنا که معتادانی که مواد مصرف می‌کنند و رفتار‌های آسیب زایی دارند، اما نمی‌خواهند ترک کنند باید یکسری از فعالیت و خدمات  را به این گروه ارائه کنیم تا از آسیب‌های جسمی، مانند زخم بدن، HIV و ایدز و سایر بیماری‌ها دور بمانند.

او ادامه داد: در پیش گیری تلاش می‌کنیم فرد در مسیر اعتیاد جلو نرود و در سیاست‌های کاهش آسیب تلاش می‌شود افراد وارد مرحله درمان شوند.

وجود دو سرپناه شبانه برای معتادان در شهر اصفهان

بیتا آگاهی کارشناس اعتیاد اداره کل بهزیستی استان اصفهان، با اشاره به خدمات ارائه شده به معتادان توسط اداره کل بهزیستی استان اصفهان، گفت: خدماتی که اداره کل بهزیستی به معتادن کارتن خواب یا کسانی که سرپرست ندارند ارائه می‌دهد، بدین صورت است که برای مصرف کنندگانی که تمایلی به ترک ندارند یا در آن زمان نمی‌توانند ترک کنند مکان‌هایی در نظر گرفته شود تا لااقل مکانی برای ماندن در شب داشته باشند.

او ادامه داد: معتادان می‌توانند از ۷ شب تا ۹ صبح در سرپناه‌هایی که در شهر در نظر گرفته شده حضور داشته باشند و یک وعده غذای شام و صبحانه به آن‌ها داده شود، همچنین استفاده از خدمات دیگر این سرپناه‌ها مانند، حمام برای معتادن میسر است آن‌ها می‌توانند صبح از سرپناه بیرون رفته و دوباره شب بازگردند، در شهر اصفهان دو مرکز سرپناه شبانه جدا برای خانم‌ها و آقایان داریم که افراد معتاد خدمات را دریافت می‌کنند.

کارشناس اعتیاد اداره کل بهزیستی استان اصفهان بیان کرد: ایجاد گرمخانه‌ها وظیفه شهرداری است این مراکزی که بهزیستی دارد گرمخانه نیست مراکز سرپناه شبانه است است، یعنی ویژه معتادانی است که مصرف کننده هستند.

آگاهی بیان کرد: هر کدام از این سرپناه‌های شبانه حدود ۳۰ نفر  ظرفیت دارند، تا به حال مشکلی در ظرفیت نداشتیم اگر نیز به طور احتمالی ظرفیت بیشتر شود، تخت‌های اضافی موجود است تا خدمات ارائه شود.

مبارزه با مواد مخدر در استان نامتمرکز و جزیره‌ای است

ولی الله نصر اصفهانی مدیرکل بهزیستی استان اصفهان گفت: ۹۰ مرکز ترک اعتیاد در استان اصفهان فعالیت دارند، پنج مرکز گذری است که چهار مرکز برای مردان و یک مرکز برای زنان است، سه مرکز موبایل سنتر داریم و همچنین گروه‌هایی که به صورت موتوری برای معتادان کارتن‌خواب خدمات ارائه می‌دهند.

او ادامه داد: ۱۲ درصد از خانواده‌های تحت پوشش بهزیستی استان اصفهان به دلیل افزایش اجاره بها، حاشیه نشین شده‌اند، متاسفانه تولید آسیب‌ها بیشتر از اقدامات صورت گرفته شده است و از این رو اقدامات بهزیستی بی اثر است.

نصراصفهانی با بیان اینکه نشاط اجتماعی حلقه گمشده در جامعه کنونی است، عنوان کرد: بسیاری از سریال‌ها بی توجهی به نشاط اجتماعی را ترویج می‌دهند، ما برای پیشگیری از اعتیاد برای نصب یک بنر باید هزینه‌های هنگفت بپردازیم، اما شهرداری در این زمینه به مسئولیت اجتماعی خود توجهی ندارند.

او با بیان اینکه در زمینه تبلیغات در حوزه مبارزه با مواد مخدر ما عقب هستیم، گفت: این در حالی است که مافیای مواد مخدر خیلی جلوتر از ما فعالیت دارند.

مدیرکل بهزیستی استان اصفهان با بیان اینکه همه اقدامات در زمینه مبارزه با مواد مخدر جزیره‌ای است و اثرگذاری ندارد، اظهار کرد: ضروری است قرارگاه اجتماعی مبارزه با مواد مخدر در کلان شهر‌ها برای کاهش آسیب‌های ناشی از مصرف مواد مخدر تشکیل شود تا از عملکرد جزیره‌ای خودداری شود.

آنچه که مشخص است پیشگیری از اعتیاد در جامعه است، امری که در سالیان مختلف به آن پرداخته شده، اما راهکار‌های اساسی و کارشناسی شده در دستور کار قرار نگرفته، حال باید دید باتوجه به ورود مواد مخدر صنعتی مسئولان چه راه کار‌هایی را برای در امان ماندن قشر جوان و نوجوان از این مخدر‌ها انجام می‌دهند.

گزارش از فائزه عباسپور

انتهای پیام/ص