تباهگ، غذای سنتی رمشکی‌ها برای سفره سحر

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمان، ماه مبارک رمضان در زمینه‌های مختلف دارای آداب و رسومی است که مردم به انجام آن پایبند هستند، علاوه بر این رسوم خاص، طبخ غذا‌های سنتی و محلی نیز در وعده افطار و سحر آداب ویژه‌ای دارد و مردم رمشک از دیرباز سفره سحر خود را غذا‌های خاص مزین می‌کنند.

تباهگ غذایی محلی، اصیل و سنتی در منطقه‌ی بلوچ نشینِ رمشک از توابع شهرستان قلعه گنج است که همواره در ماه مبارک رمضان برای سفره سحر آماده می‌شود.

برای آشنایی با این غذایی سنتی و خوشمزه از شمال استان کرمان، راهی جنوب می‌شویم، مقصد شهر رمشکِ قلعه گنج، جنوبی‌ترین نقطه استان کرمان است که به سیستان و بلوچستان متصل است.

در گذر از روستا‌های شهرستان قلعه گنج، از "سرخ قلعه" و "شمزون" با گلخانه هایش، "بنان"، "چاه رضا" و "تمگران" با مزارع کنجدشان، "چاه دادخدا" و "کلات مالک" با مزارع گندمشان، "ریگ آباد" با مزارع هندوانه اش، "صولان" مهد پرورش شتر همه و همه می‌گذریم، به صولان می‌رسیم، از صولان رودخانه آب نما‌های تک در که از رودخانه بزرگ و فصلی سمسیلی می‌گذرند و به تالاب جازموریان ختم می‌شود تا "آ دنیا" (نام روستایی در مسیر) و "کنگرو" به سمت چپ که نگاه می‌کنیم، رشته تپه‌های ماسه امتداد می‌یابد تا به روستا‌های "زیارت گیاهان"، "حور"، "کهن چنگر"، "پیزگی" و "گاروو" می‌رسد.

"پیزگی" ورودی به شهر "رمشک" است، از ابتدای ورود تپه‌های ماسه درمانی به چشم می‌خورند و در طرف دیگر درختچه‌های تزینی داز که پوششی گیاهی مختص این منطقه است را می‌توان دید.

"رمشک" شهری زیبا و قدیمی با المانی سنتی است که حصارکشی چوبی اش جذابیت خاصی به آن منطقه داده است. کمی از شهر "رمشک" فاصله می‌گیریم، به روستای "سورگاه" می‌رسیم، محمد حسن ابراهیمی رئیس شورای اسلامی این روستا، امام جماعت آنجاست که مردم روستا احترام خاصی برایش قائلند.

تباهگ غذای سنتی روستای "سورگاه"در ماه رمضان

او به تباهگ به عنوان یکی از غذایی سنتی این روستا در ماه مبارک رمضان اشاره کرد و گفت: البته این غذای سنتی در گذشته علاوه بر ماه مبارک رمضان برای پذیرایی از مهمانان خاص‌که از راه دور می‌آمدند نیز مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

ابراهیمی افزود: در قدیم با توجه به اینکه امکانات و برق نبوده است، گوشت به شیوه‌ای سنتی نگهداری می‌شده است که هم اکنون نیز این روش سنتی همچنان اجرا می‌شود و شاید همین امر سبب خوشمزگی و ماندگاری آن شده است.

تباهگ باید به عنوان غذای سنتی این منطقه ثبت ملی شود

به سراغ جابر چاهانی، دهیار روستا می‌رویم، جوانی فعال و خوش برخورد، او با اعلام اینکه تباهگ یک غذایی سنتی و محلی است که طرفدران زیادی دارد، گفت: این غذایی سنتی با توجه به ماندگاری زیاد به عنوان سوغات به کشور‌های حوزه خلیج فارس مثل امارات، قطر و عمان نیز فرستاده می‌شود.

او افزود: مردم روستای سورگاه با توجه به اهمیت زیادی که به ماه رمضان قائل هستند، طی ایام شعبان در تکاپوی فراهم کردن تدارکات لازم برای ورود به ماه مبارک رمضان، ماه مهمانی خدا هستند.

چاهانی بیان کرد: در ماه شعبان، کسانی که خود، دام دارند، یکی از بهترین گوسفند‌های خود را برای درست کردن تباهگ اختصاص می‌دهند و حتی کسانی که گوسفند ندارند، یکی را برای این امر خریداری می‌کنند.

دهیار روستای سورگاه تصریح کرد: از نیمه شعبان اگر گذرتان به این روستا بیفتد از دور گوشت‌های تباهگ که به شیوه سنتی نگهداری می‌شود، را مشاهده خواهید کرد که برای ماه مبارک رمضان آویزان هستند.

چاهانی گفت: ما در حال رایزنی برای به ثبت ملی رساندن این غذایی سنتی ـ محلی هستیم که اگر این امر محقق شود و از آن یک برند تهیه شود، می‌تواند برای اقتصاد روستا‌های رمشک مثمرالثمر باشد.

او افزود: از آنجایی که غذای سنتی تباهگ، هم اکنون طرفداران زیادی حتی در خارج از کشور پیدا کرده است که اگر امکانات بسته بندی برای تولید انبوه باشد، می‌تواند خودش یک منبع درآمد برای روستایان این منطفه باشد.

پیچیده شدن بوی تباهگ در روستا‌های رمشک، مژده از آمدن ماه رمضان می‌دهد

به سراغ ترکمانی معلم روستای سورگاه که خود بومی این روستا و یک فعال فضای مجازی نیز محسوب می‌شود، می‌رویم.

او با اعلام اینکه تباهگ غذای محلی، اصیل و دارای قدمت بسیار بالای بلوچ ها، به ویژه منطقه بلوچ نشین رمشک است، گفت: مردم بلوچ نیمه ماه شعبان هر سال، مقدمات آماده سازی این نوع غذای سنتی را برای سحری ماه مبارک رمضان فراهم می‌کنند.

ترکمانی افزود: پیچیده شدن بوی تباهگ در روستا‌های رمشک، مژده از آمدن ماه رمضان دیگری می‌دهد.

او تصریح کرد: در گذشته‌های دور که امکان نگهداری طولانی مدت گوشت ممکن نبود، مردم بلوچ از این روش جالب برای نگهداری گوشت استفاده می‌کردند.

طرز پخت تباهگ

برای اطلاع از روش درست کردن این غذایی سنتی به سراغ گوهر خاتون یکی از کد بانو‌های این روستا می‌رویم. او به روش تهیه تباهگ اشاره کرد و گفت: برای این کار، گوشت گاو، گوسفند و یا شتر را تکه تکه کرده و به صورت ورقه‌های خیلی نازکی در می‌آورند، سپس با ناردونک، پودر انار ترش و خشک شده، نمک و انواع ادویه محلی مخلوط می‌کنند.

او افزود: بعد از گذشت یک روز که گوشت‌ها با مواد اضافه شده، تفت داده شده باشند، آن‌ها را بین ۱۰ تا ۱۵ روز روی طناب در فضای باز و زیر تابش نور آفتاب آویزان می‌کنند.

گوهرخاتون تصریح کرد: بعد از خشک شدن گوشت، آن را جمع آوری و در کیسه‌های پارچه‌ای قرار می‌دهند تا برای سحری ماه مبارک رمضان همراه برنج طبخ و میل کنند.

او بیان کرد: از این غذای سنتی به غیر از برنج به صورت خورشتی هم استفاده می‌شود؛ ولی بیشتر همراه برنج مصرف می‌شود.

گوهرخاتون گفت: اهالی روستا معتقدند تباهگ غذایی قوی و انرژی بخش در ماه مبارک رمضان برای روزه داران است.

گزارش از طالب گل افشان

انتهای پیام/ب