به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان، پژوهش یکی از ارکان اصلی دانش و نوآوری است و پیشرفت علمی و کسب اعتبار جهانی با پژوهش و تحقیق حاصل می‌شود.
به گفته صاحب‌نظران، پژوهش فعالیتی منسجم برای رسیدن به شناختی روشن‌تر از مفاهیم پیرامون و راهی برای گسترش مرز‌های دانش و گشودن افق‌های تازه برای آیندگان به شمار می‌آید.
پژوهش همواره در جامعه ما از ارزش و مقام ویژه‌ای برخوردار است و هم اکنون تولید دانش بنیان، الگوی تولید عصر کنونی است و یکی از مهم‌ترین راه‌های جهش تولید، تحقیق و پژوهش است و مسایلی که به این موضوع مرتبط می‌شوند اهمیت بسیار بیشتری پیدا کرده است.
سالهاست که از ارتباط صنعت و دانشگاه به عنوان حلقه مفقوده تجاری سازی و راهکاری برای خلق ثروت از دانش یاد می‌شود.
پژوهشی که توسط یک صاحب اندیشه، خلق می‌شود برای عاقبت خوش به نظام تشویقی استاندارد نیاز دارد، باید بازار پسند بوده و قابلیت تجاری سازی داشته باشد به گونه‌ای که صنعت و بازار را به سمت خود جذب کند.
تبدیل نشدن دانش به فناوری، کمبود تجهیزات پیشرفته، وجود مشکلاتی برای تبدیل ایده‌ها به ثروت، آشنایی نداشتن افراد صاحب ایده با تخصص‌های بازاریابی و دیدگاه های متفاوت ۲ طرف همه و همه موجب شده تا نتوانیم زبان این ۲ بخش را به هم نزدیک کنیم.
برای باخبر شدن از دیگر عواملی که بین دانشگاه و صنعت فاصله می‌اندازد و مانع از ایجاد پژوهشی کارآمد می‌شود با برخی از پژوهشگران برتر سال ۹۹ و محققان فعال دانشگاه به گفتگو نشسته ایم که از نظر می‌گذرد.
«شهاب الدین زنگنه» یکی از پژوهشگران برتر سال در گروه مهندسی مواد دانشکده فنی مهندسی دانشگاه رازی کرمانشاه است.
این عضو هیأت علمی گروه مهندسی مواد دانشگاه رازی در زمینه ایمپلنت ها یا مواد زیرسازگار و کاربرد آنها در بدن بیمار پژوهش و فعالیت می کند که به همراه دیگر همکاران، تلاش دارد به ماده‌ای دست پیدا کند که قابلیت بیشتری در بدن فرد بیمار داشته باشد.
او اظهار داشت: انتخاب پژوهشگر برتر سال، براساس سابقه پژوهشی سالانه و با بررسی و ارزیابی کار‌های پژوهشی از جمله تعداد مقالات داخلی و خارجی و طرح‌های پژوهشی افراد صورت می‌گیرد.
زنگنه ادامه داد: امتیاز‌هایی که افراد در این ارزیابی کسب می کنند با یکدیگر مقایسه می‌شود و در نهایت افرادی که دارای امتیاز بیشتری هستند به عنوان پژوهشگر برتر انتخاب خواهند شد.
این پژوهشگر برتر سال در خصوص چالش های پژوهش در استان گفت: تبدیل نشدن دانش به فناوری از بزرگترین معضلات است به این صورت که در پژوهش‌های بروز که در نهایت منجر به تهیه مقالات می شود توانایی تبدیل دانش آن به فناوری وجود ندارد.
او با بیان اینکه صرفا همه تحقیقات به سمت چاپ مقالات می رود، در مورد دیگر معضلات پژوهش در گروه مهندسی مواد به وجود نداشتن تجهیزات پیشرفته در استان اشاره کرد و گفت: به ناچار بیشتر فعالیت و تحقیقات را با تهران هماهنگ می‌کنیم و انجام می دهیم، یعنی هر بار که نمونه ای را آماده می کنیم باید این نمونه را برای بررسی به تهران ارسال کنیم که علاوه بر هزینه‌های ارسال و برگشت این نمونه ها، با مشکلات و چالش‌های دیگری هم در این خصوص مواجه هستیم.
زنگنه ادامه داد: تهیه این تجهیزات برای دانشگاه علاوه بر مشکلاتی که به واسطه وجود تحریم‌ها ایجاد شده و همچنین زمانبربودن فرآیند تهیه آنها، از نظر مالی هم هزینه‌های سنگین به دانشگاه تحمیل می کند.
او گفت: با وجود همه این مشکلات و سختی‌ها از فعالیت و پژوهش دست بر نداشته ایم و با توجه به ارتباطاتی که با دانشگاه های دیگر داریم، توانسته ایم با استفاده از تجهیزات آنها همچنان به پژوهش ادامه دهیم و تا حدودی بر مشکلات ناشی از نبود امکانات غلبه کنیم.
این پژوهشگر علمی خلاء ارتباط بین صنعت و دانشگاه را ناشی از وجود دیدگاه های متفاوت بین ۲ طرف دانست و افزود: دیدگاه ها، خواسته ها و تصورات حوزه صنعت و دانشگاه با یکدیگر تفاوت دارد و تا زمانی که نتوانیم زبان این ۲ بخش را به هم نزدیک کنیم در این زمینه موفق نخواهیم بود.
او ادامه داد: موارد زیادی مشاهده شده که پروژه هایی که در صنعت از طریق سیستم آکادمیک و دانشگاهی انجام شده مورد تایید بخش صنعت نیست، زیرا آنها به دنبال چیز دیگری هستند و دانشگاه هدف دیگری را دنبال می کند و نمی توانند با یکدیگر ارتباط خوبی برقرار کنند و در نهایت در این زمینه دلسردی در صنعت به وجود می آید.
این پژوهشگر برتر سال گفت: شاید وجود واسطه هایی اعم از اشخاص حقوقی یا حقیقی با دیدگاه و تصورات صنعتی برای ایجاد ارتباط و همکاری بین بخش صنعت و دانشگاه موثر باشد تا بتواند زبان این ۲ حوزه را به یکدیگر نزدیک کند و به نظر می رسد بهترین گزینه برای این کار، اعضای هیأت علمی یا پژوهشگرانی هستند که از جامعه صنعتی باشند، زیرا هم دیدگاه صنعتی دارند و هم نگاه آکادمیک و می توانند آن دید و تجربه صنعتی را در دانشگاه به کار گرفته و ارتباط خوبی در این زمینه ایجاد کنند.
«تورج زینی‌وند» عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات عرب، پژوهشگر برتر دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه رازی کرمانشاه دارای بیش از ۱۰۰ مقاله علمی پژوهشی است که غالبا در در زمینه ادبیات تطبیقی است.
تالیف ۶ جلد و ترجمه ۲ جلد کتاب از جمله بخشی از اقدامات علمی این پژوهشگر است که پنج کتاب دیگر نیز در دست چاپ دارد.
یکی از مهم‌ترین اهداف این پژوهشگر برتر سال این است که پایان‌نامه‌های دانشجویان را به سمت مقاله نویسی و آموزش مقاله سوق دهد تا پاسخی شایسته به سرمایه‌گذاری دانشگاه در بُعد منابع مالی و انسانی باشد و خروجی مطلوبی در قالب مقاله داشته باشند چراکه معتقد است کار ما در زمینه علوم انسانی توسعه مرز‌های دانش است.
این عضو هیات علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه رازی به بخشی از مشکلات پژوهشی اشاره کرد و با تاکید براینکه گروه‌های آموزشی و پژوهشی بسیار قوی در دانشگاه وجود دارد، گفت: تعداد بسیار اندک مجلات علمی پژوهشی و مجلات چاپی دانشگاه، یکی از چالش‌های پژوهش در دانشگاه رازی است.
او بر چاپ و نشر مجلات علمی پژوهشی بیشتر در سطح دانشگاه ابراز امیدواری کرد و گفت: امیدوارم در سال‌های آینده این هدف محقق گردد و شاهد تولید مجلات علمی فراوان در دانشگاه باشیم چنانچه اقداماتی در این زمینه انجام شده است.
زینی وند از کمبود منابع اعتباری به ویژه در زمینه گرنت پژوهشگران دانشگاهی اشاره کرد و ابراز امیدواری کرد که رفع این مشکل نیز به تدبیر نیاز دارد.
این پژوهشگر برتر دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه رازی در پاسخ به این سوال که تا چه میزان دانشگاه رازی در تحقق شعار اخلاق محوری وپیشرو در تحقق جامعه دانش بنیان موفق بوده، گفت: پاسخ به این سوال به بررسی و تحقیق نیاز دارد، ولی آنچه که مهم است این است که دانشگاه در این مسیر حرکت کرده و گام‌های موثری در حوزه‌های علمی برداشته است و در این زمینه اقدامات قابل تحسین است.
او ادامه داد: اما توصیه من این است که از پژوهشگران جوان به خصوص اساتید جوان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی حمایت‌های مادی و معنوی صورت گیرد و پژوهشگران جوان و اساتید تازه جذب شده، باید بدانند راز موفقیت آنها در تلاش و برنامه‌ریزی، پشتکار و همین طور آگاهی از یافته‌های نوین رشته خودشان است که با این معیار‌ها می‌توانند به موفقیت دست پیدا کنند.
«علیرضا حبیبی» از دیگر پژوهشگران دانشگاه رازی است که موفق به چاپ بیش از ۳۲ مقاله علمی در مجلات علمی و پژوهشی داخلی و خارجی و ۲۴ مقاله در کنفرانس‌های ملی و بین المللی شده است.
سه اختراع ملی و ارایه راهنمایی و مشاور به ۳۰ دانشجوی مقطع تحصیلات تکمیلی که عمدتاً در گرایش بیوتکنولوژی بوده اند را در رزومه علمی وی قرار دارد.
او در راستای انجام فعالیت‌های تقاضامحور، در یک طرح پژوهشی به عنوان همکار و در سه طرح پژوهشی دیگر به عنوان مجری فعالیت داشته است.
عمده حوزه فعالیت‌های پژوهشی وی در خصوص به کارگیری بیوتکنولوژی صنعتی در تبدیل مواد پسماند به محصولات با ارزش افزوده بوده است که از آن جمله می‌توان به تولید رنگدانه‌های طبیعی خوراکی، بیوسورفکتانت‌ها و نگهدارنده طبیعی مورد استفاده در صنایع غذایی، عصاره مخمر و نرم کننده‌های اپوکسی اشاره کرد.
باتوجه به علاقه مندی و زمینه کاری مشترک، همکاری پژوهشی را با مرکز تحقیقات روغن‌ها و چربی‌های معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه از سال ۱۳۹۲ آغاز کرد و هم اکنون عضو شورای پژوهشی این مرکز است.
بخش دیگری از فعالیت‌های پژوهشی وی، در خصوص استفاده از روش‌های تجزیه زیستی برای حذف آلایند‌های محیط زیستی از پساب‌ها و خاک‌های آلوده بوده است که در این راستا یک طرح برای زیست پالایی خاک‌های آلوده به مواد نفتی منقطه نفت شهر کرمانشاه با استفاده از کنسرسیوم میکروبی بومی به سفارش شرکت ملی نفت ایران بهره برداری مناطق مرکزی در حال انجام است.
این پژوهشگر کرمانشاهی، با بیان اینکه دلایل مختلفی در عدم شکل گیری هم افزایی موثر بین دانشگاه و صنعت نقش دارد، اظهار داشت: تفاوت دیدگاه شاید یکی از این موانع باشد، دانشگاهیان اغلب فرآیند پژوهش را عمیق و منطبق با اصول علمی می‌دانند که یقینا نیازمند هزینه، زمان و تلاش بسیار است.
حبیبی ادامه داد: در مقابل صنعتگران با توجه به ماهیت تولید و ملاحظات اقتصادی، نیازمند‌های خود را سریع و با کمترین هزینه تقاضا می‌کنند، واقعیت این است که اکنون برای اعضای هیئت علمی دغدغه‌های آموزشی و پژوهشی گستردهای در آیین نامه‌های ارتقا وجود دارد که پرداختن به آنها، زمان زیادی برای انجام فعالیت‌های فناورانه افراد علاقه‌مند باقی نمی‌گذارد.
او اضافه کرد، از آنجایی که نمی‌توان به طور کامل نیاز‌های آموزشی و انجام کار‌های پژوهشی بنیادی را در کشور کنار گذاشت، شاید استقلال اساتید در انتخاب مسیر فعالیت‌های پژوهشی، با اصلاح آیین نامه‌های ارتقا، بتواند کمک موثری در ایجاد رغبت بخصوص در نسل جوان دانشگاهی داشته باشد.
حبیبی که از فروردین سال ۱۳۹۶ مدیریت گروه مهندسی شیمی دانشگاه رازی را برعهده دارد، ادامه داد: از سوی دیگر متاسفانه اغلب شکل گیری تعاملات تاکنون از پی گیری مستقیم پژوهشگر با واحد‌های صنعتی بوده است و واحد‌های ارتباط با صنعت در دانشگاه‌ها تنها برای اقدامات اداری پس از شکل گیری تعامل، نقش ایفا کرده اند.
او معتقد است، این در حالی است که به نظر می‌رسد، این واحد‌ها باید از کارشناسانی تشکیل شده باشند که فرآیند پی گیری، اطلاع رسانی نیازمند‌های صنعتی، ایجاد بانک‌های اطلاعاتی از کار‌های انجام شده و افراد با توانایی‌های مختلف و پتانسیل‌های دانشگاه را به صورت مستمر دنبال نمایند.
این عضو هیات علمی گروه مهندسی شیمی دانشگاه رازی اعلام کرد، از دیگر مشکلات بر سر راه فعالیت‌های فناورانه و تبدیل ایده‌ها به کارآفرینی، بودجه کم دیده شده در شهرستان‌ها است، مسوولین استانی، محدودیت بودجه را اغلب باعث عدم حمایت و سرمایه گذاری در ایده‌های فناورانه معرفی می‌کنند و ارگان‌ها رغبتی برای اعلام نیاز‌های پژوهشی خود به دانشگاه‌ها ندارند.
حبیبی اضافه کرد: به نظر من در چنین شرایطی توجه به صنایع کوچک می‌تواند موثر باشد. به لحاظ آنکه کشور ما و از آن جمله استان کرمانشاه دارای پیشینه کشاورزی گستردهای است، توسعه صنایع غذایی و در کنار آن واحد‌های میکروبیولوژی صنعتی برای تبدیل مواد پسماند این واحد‌ها به محصولات با ارزش افزوده می‌تواند مسیر خوبی برای تحقق ایده‌های فناورانه باشد.
این استاد دانشگاه افزود: زیرا در این فرآیندها، مواد اولیه در دسترس هستند، هزینه سرمایه گذاری کمتری نسبت به صنایع سنگین نیاز است، مواد محصول آنها نیز موردنیاز بازار است و اغلب جز اقلام وارداتی است و به لحاظ ملاحظات زیست محیطی نیز اثر مخربی ندارند.
این دانشیار دانشگاه رازی مشکل دیگر در تبدیل ایده‌ها به ثروت، عدم آشنایی افراد صاحب ایده با تخصص‌های بازاریابی، اقتصاد سنجی و تحلیل بازار عنوان کرد و گفت: در این مسیر، شتاب دهنده‌های مراکز رشد شکل گرفتند و در مواردی توانستند کمک موثری به شرکت‌های دانش بنیان نوپا ارایه کنند، ولی کماکان حمایت‌ها از ایده‌های فناورانه به حدی نیست که راه را برای افراد ناآشنا را هموار کنند.
منبع ایرنا
انتهای پیام/