مرجان کربلایی روانشناس و درمانگر کودک و نوجوان در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره روش‌های مناسب تربیت فرزندان، اظهار کرد: از زمانی که شما زوج عزیز تصمیم به فرزندآوری می‌کنید، مسئولیت بلندمدت، سنگین و شیرینی به اسم تربیت فرزند را برای خود به ارمغان می‌آورید.
این روانشناس بیان کرد: امروزه نوع تربیت و مدت زمانی که والدین صرف رسیدگی به مسائل و مشکلات کودکان خود می‌کنند، آشکارا نسبت به دهه‌های اخیر متفاوت شده است. شما درگیر‌ی‌های ذهنی روزمره‌ای دارید، از جمله اینکه چگونه با فرزندم رفتار کنم تا عصبی نشود؟ چگونه او را تربیت کنم تا در آینده شخص مفیدی واقع شود؟، ممکن است گاهی احساس یک تازه کار را داشته باشید و در حل مسائل سردرگم شوید.
وی با بیان اینکه کودکان و والدینی که از هر نظر کامل باشند وجود ندارند، افزود: پس باید بپذیرید که کودک شما هم مثل هر کودک دیگری کامل نیست و قطعاً در مسیر تربیت با مشکلاتی روبرو خواهید شد. باید بدانید و آگاه باشید که کودک شما دارای یک سری تفاوت‌های فردی است، یعنی شخصیت و خصوصیات او منحصر به فرد است، پس اصلا جایز نیست رفتار و حتی شخصیت کودک خود را با بقیه کودکان و حتی خواهر-برادر دوقلواش مقایسه کنید.
کربلایی با بیان اینکه در تربیت کودک خود سبک فرزندپروری مهربان و قاطع را انتخاب کنید، گفت: والدین محکم و قاطع و در عین حال مهربان قبل از انجام هر عملی، به عقب گام بر می‌دارند و همه چیز را در نظر می‌گیرند و فکر می‌کنند. این والدین به گونه و با روشی رفتار می‌کنند، تا آنچه را که می‌خواهند انجام دهند به فرزندشان نشان دهند.
این روانشناس ادامه داد: این دسته از والدین به جای سرزنش کردن و غر زدن به دنبال راه حل هستند و درک می‌کنند که اولین کسی که باید تغییر کند، من والد هستم. در واقع انگشت اشاره را از رو کودک برمی‌دارند. وقتی تغییر در والد صورت گیرد، حتی در کوچکترین مسائل، آنگاه شاهد اثرات مثبت رفتاری بچه‌ها خواهید شد.
وی با اشاره به اینکه اگر این گونه سبک را انتخاب کرده‌اید، شما در حال پرورش کودک سالم هستید، تصریح کرد: پرورش فرزند به شکل قاطع و مهربان گام به گام رخ می‌دهد. توانایی‌های خود و خانواده را در نظر بگیرید، سپس موقعیت‌های که دوست دارید را بهبود ببخشید، تمرکز کنید و در هر زمان مشخص روی یکی از آن‌ها کار کنید.
کربلایی بیان کرد: زمانی که بر تغییر رفتارتان متمرکز می‌شوید، در می‌یابید که حرف و عملتان باید یکی باشد و باید تصمیم خود را دنبال کنید. وقتی به جای حرف زدن عمل کنید، کمتر با کودک خود درگیری لفظی پیدا خواهید کرد و از گزافه‌گویی جلوگیری خواهد شد و دیگر احتیاج به بکن، نکن‌های معروف نخواهید داشت.
این روانشناس اضافه کرد: اگر فریاد بزنید، سرزنش، تهدید و سخنرانی کنید، رفتار محترمانه‌ای نداشته‌اید، اما اگر عمل کنید، قاطع و مهربان باشید بعد از گذشت دو هفته از رفتار کودک خود متعجب خواهید شد. سعی کنید که شنونده فعال باشید؛ در ارتباط با کودک خود به صحبت‌های او کاملاً گوش دهید. شنونده فعال یعنی وقتی کودک در حال صحبت کردن است، کنار او بنشینید، بدون قضاوت و نصیحت کاملا به صحبت‌های او گوش دهید و در حین گوش دادن احساسات او را نیز درک کنید.
وی با بیان اینکه در مورد بچه‌های کوچک تر قدتان را با کودک تنظیم کنید، گفت: صورتش را آرام نوازش و ارتباط چشمی برقرار کنید. این عمل بر بهبود رابطه شما با فرزندتان تأثیر به سزایی خواهد گذاشت. حتماً برای بازی با کودک خود وقت تعیین کنید و برای او زمان کافی بگذارید. این وقت بازی می‌تواند مثلا: روزی ۳۰ دقیقه، سر ساعت مشخص که والدین هیچ کاری ندارند صورت گیرد.
کربلایی بیان کرد: در بازی به هیچ عنوان از دستور استفاده نکنید و فقط در این زمان با کودک نهایت لذت را ببرید. بازی باعث افزایش اعتماد به نفس، تخلیه انرژی، یادگیری مهارت‌های زندگی در کودک خواهد شد و همچنین روابط والد-کودک را بهبود می‌بخشد.
این روانشناس با اشاره به اینکه وقت گذاشتن یعنی توجه کامل و متمرکز بودن یعنی اینکه شما تمام توجه خود را بر روی کودک متمرکز کنید، افزود: اکثر نوزادان از این نظر کمبودی ندارند. غذا دادن و عوض کردن پوشک بچه به تنهایی باعث میشود تا ساعت‌ها به او توجه کنید. علاوه بر مراقبت مادر، پدر نیز وقتی خانه است کمک می‌کند و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها و سایر بستگان خانواده هم ممکن است کمک کنند.
وی ادامه داد: همچنان که کودک رشد می‌کند وقت گذاشتن برای او دشوارتر میشود. تماس فیزیکی، تعریف و تمجید از کودک آسان‌تر از وقت گذاشتن برای او است. تعداد کمی از ما وقت کافی داریم تا هر کاری که دوست داریم و لازم است انجام بدهیم. با بزرگتر شدن کودکان و نزدیک شدن به دوران نوجوانی، اغلب آن‌ها درست زمانی به ما نیاز دارند که خسته و کوفته‌ایم، عجله داریم، یا از نظر عاطفی خلق مان تنگ شده است.
کربلایی با تأکید بر اینکه اگر نمی‌توانید کاری را عملی کنید، قول انجام آن کار را به کودک خود ندهید، افزود: مثلاً به جای اینکه به او بگویید این ماشین اسباب بازی(گران قیمت) را برایت می‌خرم و بعد متوجه می‌شوید که پول کافی برای خریداری آن را ندارید، اول مبلغ دارایی خود را چک کنید و بعد سخن بگویید.
این روانشناس خاطرنشان کرد: در صورت عملی نکردن صحبت‌های خود کودک اعتماد لازم را به شما از دست خواهد داد و شما را به عنوان مادر یا پدر دروغگو تلقی خواهد کرد و روابط عاطفی بین شما متزلزل خواهد شد.
بیشتر بخوانید
انتهای پیام/
حقیقت را همان اول به کودک بگوییم قبل از آنکه دیر شود.