بیش از ۴۰ سال پیش، باستان‌شناسان آثار به جای مانده از یک سر گِلی عجیب و منحصر به فرد را در مدفن باستانی سیبری کشف کردند. عکس‌های اشعه ایکس شگفتی عکس را بیشتر می‌کرد و نشان می‌داد که درون سر گلی کشف شده، یک جمجمه قوچ قرار دارد.
این سر ۲۱۰۰ سال قدمت داشت و در کنار بقایای ۱۳ تا ۱۵ جسد دیگر باستانی در سال ۱۹۶۸ میلادی توسط پروفسور اهل شوروی (آناتولی مارتینوف) در دره Minusinsk Hollow بین کوه‌های جنوب سیبری پیدا شد. محققان بر این باور بودند که مکان دفن جمجمه به فرهنگ مردم Tagarsk در عصر برونز سیبری تعلق دارد.
Tagarsk یکی از موضوعات مورد علاقه پژوهشگر با محوریت فرهنگ شرقی سکا‌ها است. سکا‌ها جنگجویان کوچ‌نشینی بودند که از ۹۰۰ قبل از میلاد تا ۲۰۰ میلادی در دشت‌های اوراسیا می‌تاختند.
می‌توان گفت این قوم معادل باستانی یک گنگ از موتورسواران معاصر بودند. آن‌ها قبیله‌هایی شبیه به قبایل موهاک بودند که بدون ترس و نگرانی در دشت‌های اوراسیا با اسب سوار سفر می‌کردند. بخش اعظم آنچه درمورد این فرهنگ باستانی می‌دانیم ناشی از خاکسپاری‌های بسیار زیاد آن‌ها است که غالباً در اطراف استپ‌های اوراسیا پراکنده اند و مدفن آنان اغاب پر از جواهرات و سلاح‌های طلایی است. اما این کشف سر گِلی از همه اکتشافاتی که درباره سکا‌ها تاکنون انجام شده عجیب‌تر و استثنائی‌تر بود.
عکس اشعه ایکس سر گلی. عکس: SCFH
هنگامی که باستان شناسان برای اولین بار در ۱۹۷۰ سر‌های خاکی را مورد مطالعه قرار دادند آن‌ها گمان می‌کردند که این یک جمجمه واقعی انسان است که درون گِل پیچیده شده و شکل چهره را روی آن حکاکی کرده‌اند! عملی که از آن زمان تاکنون در منطقه مستند شده است. با این حال محققان در واقع به جمجمه یافت شده شک کردند، و دریافتند که شکل سر مطابق با اندازه داخلی جمجمه انسان نیست بلکه بسیار کوچکتر است.
در سال ۲۰۱۰ محققان مؤسسه باستان شناسی و مردم شناسی روسی شعبه سیبری RAS از تکنیکی موسوم به توموگرافی اشعه ایکس بر روی آن سر گلی استفاده کردند و فاش کردند که حاوی جمجمه گوسفند یا قوچ است.
ممکن است ما هرگز اهمیت کاملی از این آیین‌های پیچیده مرگ را درک نکنیم، زیرا محققان در مورد معنای آن‌ها شک و تردید دارند.
استاد (ناتالیا پولوسماک) در مقاله خود در ژورنال علمی Science First Hand توضیح می‌دهد که این دفن ممکن است برای فردی انجام شده باشد که جسد او پیدا نشده، یا به دلیل ناپدید شدن، غرق شدن یا گم شدن در سرزمین‌های خارجی جسدش به دست خویشاوندان او نرسیده باشد. در غیاب بدن مردگان، از گِل برای ایجاد به اصطلاح عروسک خاکسپاری استفاده می‌شد تا تجسمی از ارواح در زمان انتقال به زندگی دیگر باشد.
با این حال، سنت استفاده از جمجمه قوچ تا حدودی نامشخص است. پروفسور پولوسماک خاطرنشان می‌کند که قوچ‌ها برای بسیاری از مردمان باستان از جمله مصریان باستان، فرهنگ‌های مغول بادیه‌نشین مغول و سایر فرهنگ‌های موجود در آسیای میانه از اهمیت زیادی برخوردار بودند. اما شاید، در این مورد از قوچ برای تجسم یا نماد بخشی از روح شخص متوفی استفاده شده است.
منبع: تابناک باتو
انتهای پیام/