به گزارش حوزه فناوری گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، کلید واژه امروز توسعه و پیشرفت کشور؛ «اقتصاد دانش بنیان» است. این برنامه مدرن و راهگشا، البته نیاز به بازو‌هایی توانمند و مغزهایی باهوش و پاهایی توانمند دارد که می توان تمام این ویژگی ها را در شرکت های دانش بنیان مشاهده کرد.
این شرکت‌ها با همراهی و همدلی فارغ التحصیلان، صنعت گران و سرآمدان ایده مند، گام استوار و ابتدایی پیشرفت است که کلید در دست، بن بست‌های بسیاری را به سمت راه‌های روان می‌گشاید. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری طی دو سال گذشته، با علم به این مهم، همه توان اش را صرف حمایت و شتاب دهی شرکت‌های دانش بنیان کرده است.
بر اساس گزارش‌های ارسال شده، در دولت یازدهم شاهد رشد ۴۰ برابری تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان تایید صلاحیت شده روبرو هستیم که این رشد قابل توجه به دلایل مختلفی نظیر تدوین و اصلاح آیین‌نامه‌ها و دستورالعملها با هدف فعال سازی ظرفیت‌های قانون، برقراری سطح بالای تعامل با دستگاه‌ها و نهاد‌های ذی‌ربط، اطلاعرسانی، شفافسازی و اعتمادسازی بخش خصوصی (نخبگان و پژوهشگران) کشور، تامین و تزریق بهنگام منابع مالی و ایجاد زیرساخت‌های عملیاتی است.
تصویب قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در سال ۸۹، ظرفیت‌های حمایتی مناسبی برای توسعه این شرکت‌ها پیش بینی شد که به دلایل متعدد تا سال ۹۲، اجرای جدی این قانون به تعویق افتاد. رویکرد جدی این روزهای تمام ارکان کشور حمایت از این شرکت های دانش بنیان است.
به همین منظور در گام نخست؛ شناسایی و ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان در دستور کار قرار گرفت. تا پایان سال ۹۲، تنها ۵۲ شرکت تائید صلاحیت دانش‌بنیان را اخذ کرده بودند که با رشد ۲۷ برابری در پایان سال ۹۳ به حدود ۱۵۰۰ شرکت رسیدند و تا بهمن ۹۴ تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان تائید صلاحیت شده بالغ بر ۲ هزار و ۱۰۰ واحد است. بیشترین سهم از شرکت‌های دانش‌بنیان مربوط به حوزه فناوری ارتباطات و اطلاعات، اپتیک و فوتونیک، سختافزارهای رایانه‌ای، مخابراتی، برق و کنترلی و الکترونیکی است.
بیشتر بخوانید: طراحی سیستم نانوهیبریدی برای مقابله با عود مجدد سرطان
با وجود آنکه کارگروه تشکیل شده برای ارزیابی شرکت‌های دانش بنیان، شرایط ویژه‌ای را برای شناسایی یک شرکت به عنوان شرکت دانش‌بنیان در نظر گرفته و متخصصان و خبرگان هر رشته فناوری، باید صلاحیت علمی آن شرکت را تایید کنند. اما هم اکنون و پس از ۶ سال و با اختصاص حمایت‌های مستمر، تعداد شرکت‌های دانش بنیان در سال «جهش تولید» از ۵ هزار فراتر رفت.
پس از ۶ سال که از آغاز جدی کمپین کشوری توسعه زیست بوم مبتنی بر اقتصاد دانش بنیان توسط معاونت علمی و فناوری می‌گذرد، تعداد رسمی شرکت‌های دانش بنیان در سال ۱۳۹۹ از ۵۰۰۰ شرکت فراتر رفت.
با توجه به تشکیل کمیته‌ای ویژه در معاونت علمی برای بررسی روند‌های قبلی و نظر به نامگذاری این سال از سوی مقام معظم رهبری به نام «جهش تولید» این اتفاق می‌تواند، به عنوان نشانه‌ای عمومی از سپهر پیشرو ریست بوم اقتصاد دانش بنیان کشور طلقی شود.
سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری تجمیع توان و اراده تمام دستگاه‌های ذی‌ربط را برای پیشرفت بیشتر زیست بوم و موفقیت بیشتر شرکت‌های دانش بنیان ضرورری می‌داند و در صورت تحقق این امر وعده داده است که تعداد این شرکت‌ها بسیار فراتر از این خواهد رفت.
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری علاوه بر حمایت‌های روزمره و موردی، ۱۱۰ بسته حمایتی موثر را در طول زمان تکامل بخشیده است. این بسته‌های حمایتی پر تعداد و جامع‌الشرایط، نقشی تعیین کننده در تقویت انگیزه فعالین فناور و هسته‌های دانشگاهی ایفا کرده است تا از دایره تئوریک خارج شوند و ایده‌های خود را در قالب شرکت‌های دانش بنیان به سمت تجاری سازی و تولید انبوه ببرند.
علاوه بر این معاونت علمی و فناوری در نظر دارد تا سبد اقلام حمایتی خود را در سال ۹۹ متنوع‌تر سازد. معافیت حق بیمه قرارداد‌ها از جمله خدمات مهمی است که طی آن قرارداد‌های دانش بنیان می‌توانند از ضرایب حق بیمه منعقد شده بر اساس محصول و کالای دانش بنیان تولید شده در شرکت‌های دانش بنیان را در بر می‌گیرد.
براساس تفاهم نامه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با چند شرکت بیمه‌ای، شرکت‌های دانش بنیان حائز شرایط می‌توانند برابر قوانین و آیین‌نامه‌ها از برخی تسهیلات در زمینه اخذ بیمه‌نامه‌های مختلف بهره‌مند شوند.
تسهیلات نظام وظیفه، حمایت‌های استقرار، توسعه بازار و بسته‌های حمایتی ویژه صادرات از جمله دیگر اقلامی هستند که شرکت‌های دانش بنیان برای توسعه بازار محصولات دانش بنیان خود دریافت می‌کنند.
دریافت مجوز برای انجام خدمت نظام وظیفه کارکنان کلیدی در شرکت‌های دانش بنیان و فناور از جمله مواردی است که با عنایت خاصه رهبر انقلاب امکان پذیر شده است. این تسهیلات در سه دسته ارائه می‌شود که عبارتند از: انجام پروژه جایگزین خدمت در دستگاه‌های دفاعی و کشوری، امریه در شرکت دانش بنیان و انجام پروژه جایگزین خدمت در شرکت دانش بنیان.
همچنین برای گسترش کمی و کیفی شرکت دانش بنیان و در راستای «رفع نیاز‌های فناورانه صنایع بزرگ»، تسهیلاتی مانند فروش اقساطی مواد و کالا‌های دانش بنیان، در نظر گرفته شده است تا سمت تقاضا تحریک شود که کلای دانش بنیان را جایگزین کالای وارداتی کند.
بسته حمایت از صادرات محصولات دانش بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز شامل ۱۲ خدمت مجزا می‌شود. تهیه گزارش تحقیقات بازار‌های بین الملی، منتورینگ و مشاوره، اخذ گواهینامه و مجوز‌های صادراتی و یارانه سود تسهیلات صادرات از جمله این موارد است. حمایت از شرکت در نمایشگاه‌های خارجی نیز بخشی از این خدمت را شامل می‌شود.
با توجه به رونق بورس توجه بیشتری معطوف به این نوع خاص از بازار سرمایه شده است. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برای ورود آسان‌تر شرکت‌های دانش بنیان و صاحبان ایده رایزنی‌های گسترده‌ای انجام داده است و تفاهم نامه‌های نیز به این منظور به امضاء رسیده است. ایجاد بازار دارای فکر نیز که با استقبال مخترعین و صاحبان حق ثبت اختراع مواجه شد از جمله اقدامات انجام گرفته در این حوزه است.
از برجسته‌ترین خدمات مندرج در این بسته خدمات مشاوره ارائه شده توسط مرکز شرکت‌های دانش بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است که در ۵۲ موضوع ارائه می‌شود. کسب و کار شرکت‌های دانش بنیان نیز برای توسعه و گام برداشتن به سمت مرحله بعدی نیاز به یک برنامه مدون و مبتنی بر برنامه‌ریزی دارد. بر این اساس، معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری با بهره‌گیری از کارشناسان و خبرگان هر حوزه در این زمینه خدمات مختلفی را به مدیران شرکت‌های دانش بنیان عرضه می‌کند. برگزاری نشست‌های پرسش و پاسخ با حضور کارشناسان و ارائه مشاوره‌های مدیریتی از جمله این خدمات است که به صورت مداوم در طول سال به شرکت‌های دانش بنیان ارائه می‌شود.
آنچه رشد خیره کننده کمی و کیفی شرکت‌های دانش بنیان را در پی داشته است تنها، حمایت‌های جاری نیست. هر چند بحران کرونا آسیب‌های جدی اقتصادی و اجتماعی در پی داشت، اما معاونت علمی و فناوری سعی کرد تا با بهره گیری از زیر ساخت‌های موجود این عرصه را به یک نقطه جهش برای صد‌ها شرکت دانش بنیان درگیر در این حوزه تبدیل کند.
صادرات دستگاه تنفس مصنوعی به لبنان، روسیه و عراق از جمله دستارود‌های است که به خوبی نشان دهنده موقعیت غیرقابل انکار ایران در رقابت‌های دانش محور جهانی است.
کشور آلمان نیز یکی از کشور‌های است که به شاخص‌های بالا در معیار‌های مربوط به توسعه یافتگی ملی دست یافته است. چندی قبل یک شرکت دانش بنیان موفق شد تا کیت‌های تشخیص برای تست ۴۰ هزار بیمار کرونا را به این کشور ارسال کند. این موضوع رسماً از سوی صدای آلمان (دویچه ویله) به نقل از وزارت امور خارجه آلمان تایید شد.
اختصاص ۵۰۰۰ میلیارد ریال برای تولید اقلام مقابله با کرونا توسط شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور، تنها بخشی از حمایت‌های صورت گرفته در این حوزه است.
پرویز کرمی، دبیر ستاد فرهنگ سازی اقتصاد دانش بنیان از افزایش صادرات کیت تشخیص کرونا به آلمان تا سطح یک میلیون تست تشخیص خبر داد. این تعداد کیت تشخیص در بازه زمانی یک تا دو هفته آتی ارسال خواهد شد.
رئیس مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی، گفت: از سوی دیگر مراحل قرارداد فروش به ترکیه به اتمام رسیده و از اول هفته آینده صادرات و ارسال این کیت‌ها به ترکیه نیز آغاز می‌شود.
تمام این تلاش‌ها باعث شد تا آنچنان که رئیس ستاد فرهنگ سازی اقتصاد دانش بنیان به آن اشاره کرد، گردش مالی فعلی اقتصاد دانش بنیان کشور از ۱۲۰ هزار میلیارد تومان فراتر رود.
در حال حاضر بیش از یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر تنها از یک پلتفرم تاکسی آنلاین ارتزاق می‌کنند و این مسئله می‌تواند توان و قدرت فناوری و مشاغل مدرن را در رقابت با تفکر اقتصادی مبتنی بر سنت‌های قدیمی و غیر منعطف نشان دهد.
به اعتقاد برخی ناظران، عبور تعداد شرکت‌های دانش بنیان از ۵۰۰۰ شرکت می‌تواند آغاز گر عصری جدید در اقتصاد و تولید ملی باشد.
عصری که در آن شتابدهنده ها، مراکز نوآوری، پارک‌های علم و فناوری و دانشگاه‌های فعال در حوزه تبدیل فناوری به محصول هسند که جایگزین حجره‌های سنتی در بازار خواهند شد.
انتهای پیام/