نرگس جوزدانی متخصص تغذیه و رژیم درمانی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره درمان کم خونی در روزهای کرونایی گفت: کم خونی ناشی از فقر آهن یک مسئله بسیار شایع در زنان است که طی چند سال اخیر به علت اینکه بانوان کمتر به وضعیت تغذیه خود از نظر نوع مواد غذایی که باید به بدن خود برسد توجه می‌کنند، بیشتر شده است.
او افزود: سیر ماندن و مصرف مواد غذایی ضروری در طول روز نکته بسیار مهمی است که باید رعایت شود. کم خونی فقر آهن به طرز شایعی در کشور ما وجود دارد و از همان ابتدای شروع تغذیه تکمیلی به بچه‌ها توصیه می‌شود که حتماً همزمان با شروع تغذیه تکمیلی و به محض ۲ برابر شدن وزن خود شروع به مصرف قطره آهن کنند.
او ادامه داد: یکی از دلایل کم خونی ناشی از فقر آهن این است که خاک، صنعت و گوشتی که استفاده می‌کنیم کفایت کافی برای جذب آهن را ندارد به این معنا که از نظر میزان مواد معدنی خاک‌های کشور ما فقیر هستند و در نتیجه علوفه‌ای که به دام می‌رسد باعث می‌شود تا کفایت تغذیه آهن پایین بیاید.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی اظهار کرد: نکته دوم در این مورد این است که منابع آهنی که ما استفاده می‌کنیم ممکن است در تداخلات غذایی باشند یعنی مثلاً گوشت، دوغ و ماست را در کنار هم استفاده می‌کنیم و تکرار این موارد از بچگی باعث می‌شود تا روی کفایت جذب آهن بدن ما اثر بگذارد.
جوزدانی ادامه داد: امروز به خصوص در دوران نوجوانی خیلی مد شده است که افراد رژیم گیاه خواری می‌گیرند و باعث می‌شوند تا کفایت آهن آن‌ها کاهش یابد. به طوری که حداقل ۴الی ۵ موردی که از نزدیک شاهد بودم این بود که برای مثلا یک نوجوان که سطح هموگلوبین خونش در اثر رژیم گیاهخواری به شدت پایین است که در این روز‌هایی کرونایی مصرف متعادل گوشت برای تقویت سیستم ایمنی بدن توصیه می‌شود.
او افزود: در بحث کمبود آهن ۲ موضوع یعنی دریافت کافی پروتئین و دریافت کافی آهن وجود دارد که با هم کاملاً متفاوت هستند. اگرچه آهن در منابع پروتئینی مانند گوشت، مرغ و ماهی وجود دارد، اما در منابع گیاهی هم یافت می‌شوند، اما باید بدانیم که جذب آهن از منابع گیاهی به شدت ضعیف است، برای مثال حبوبات منابع طلایی برای جذب آهن نیستند؛ چرا که آهن این مواد ۳ ظرفیتی است و جذب آن کمی سخت است و حتما باید به آهن ۲ ظرفیتی تبدیل و در بدن احیا شوند.
جوزدانی ادامه داد: توصیه بنده در مورد مصرف حبوبات این است که حتما با ویتامین C مصرف شوند. برای مثال افراد حتما عدسی و لوبیا را در کنار ویتامین C مصرف می‌کنند تا جذب آهن در آن‌ها بالا رود و موضوع دیگری که بنده شاهد بودم این است که افراد اسفناج می خورند و می‌گویند منبع خوبی از آهن است، اما اینطور نبوده و منابع گیاهی به علت نوع خاک و کودرسانی به محصولات گیاهی و هم به علت پایین بودن کفایت جذب آهن زیادی ندارند؛ بنابراین نمی‌توان به عنوان منابع خوب آهن در آن‌ها حساب کرد.
او افزود: مصرف نکردن صبحانه، ناهار و شام به علت گرفتن رژیم‌های نادرست باعث می‌شود تا پروتئین کافی به بدن نرسد و از همین نظر آهن بدن کم شود و همین عامل یا کمبود هر ریز مغذی در بدن به خصوص در سنین بزرگسالی می‌تواند افراد را به سمت جذب بیشتر آن‌ها و در نهایت چاقی سوق دهد.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی ادامه داد: کمبود آهن روی یادگیری، حافظه به خصوص حافظه کوتاه مدت و خلق و خو اثر می‌گذارد و آن دسته از افرادی که کمبود آهن دارند زودتر عصبی می‌شوند و استرس شان افزایش می‌یابد؛ بنابراین آهن یک ریز مغذی بسیار مهمی است که نقش مهمی در گلبول‌های خونی که حمل کننده اکسیژن به نقاط مختلف بدن هستند، دارد و کمبود آن می‌تواند در متابولیسم بدن اختلال ایجاد کند.
جوزدانی افزود: خیلی از افرادی که وزن شان تغییر نمی‌کند، به علت یکی از ریز مغذی‌ها و مواد معدنی کمبود آهن دارند.
او ادامه داد: هنگام مصرف غذا در وعده ناهار و شام حتما سبزیجات یا گوجه و خیار مصرف کنید؛ چرا که این عامل به جذب آهن در بدن کمک می‌کند.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی تصریح کرد: تخم مرغ منبعی از پروتئین برای ماست، اما منبع خوبی از آهن برای ما نیست؛ چرا که در تخم‌مرغ ترکیبی به نام فسفیتین وجود دارد که این ترکیب مانع جذب آهن می‌شود و ممکن است خیلی از خانواده‌ها تخم مرغ را به عنوان منبع خوب آهن مصرف کنند، اما جذب آهن آن بسیار پایین است.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی ادامه داد: مثال دیگر این است که لبنیات منبع خوبی از پروتئین هستند، ولی منبع خوبی از آهن نبود و می‌توان آن را به عنوان منبع خوب کلسیم مصرف کرد؛ بنابراین رژیم متعادل در طول روز باعث می‌شود تا مواد غذایی حاوی پروتئین و آهن را در هر ۳ وعده دریافت کنیم.
جوزدانی افزود: مصرف چای، قهوه و ... تا یک ساعت بعد از غذا نباید مصرف شوند و تنها گوشت قرمز منبع تامین کننده آهن نیست و همه انواع گوشت‌ها توصیه می‌شوند.
او گفت: عسل هیچ نقشی در تامین آهن بدن ندارد و تنها بمب انرژی برای بدن است و اگر در آن انواع گل‌ها مانند آویشن و گزنه در آن استفاده شده باشد می‌تواند خواص گیاهان دارویی را افزایش دهد و در کم خونی به هیچ عنوان اثر ندارند و مصرف عرقیجات هم به این صورت است، نا گفته نماند که مصرف مکرر چای یا چای سبز با از بین بردن آهن غذا عامل مهمی در ایجاد کم خونی بدن هستند و هیچ تحقیق علمی وجود ندارد که نشان دهد نوشیدن دمنوش‌ها به درمان کم خونی کمک خواهند کرد.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی اظهار کرد: یک باور غلط در این موضوع وجود دارد و آن این است که انداختن آهن در غذا به هیچ عنوان محتویات غذا را از نظر آهن، بالا نخواهد برد و مغز‌ها منبع گیاهی هستند، اما می‌توانند تا حدودی منبعی از آهن باشند و انرژی بالاتری نسبت به گوشت و دیگر موارد دارند؛ بنابراین مصرف معقول آن‌ها کمی در دریافت آهن بدن تاثیرگذار خواهد بود.
جوزدانی گفت: مصرف میوه جات و سبزیجات تازه به علت ویتامین C نقش تعیین کننده‌ای در دریافت آهن بدن دارند و تخم مرغ منبع آهن نیست، اما به علت ویتامین B۱۲ می‌تواند نقش زیادی در آهن بدن داشته باشند و خرما هم منبع خوبی از آهن برای بدن حساب می‌شوند.
با توجه به ویروس کرونا تقویت سیستم ایمنی بدن نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به کرونا دارد و بحث کم خونی بایستی در این زمینه با مصرف مواد غذایی حاوی آهن حتما برطرف شود.
بیشتر بخوانید: آخرین آمار کرونا در ایران؛ تعداد مبتلایان به ویروس کرونا به ۷۴۸۷۷ نفر افزایش یافت
بیشتر بخوانید: در روزهای کرونایی از مرطوب نگه داشتن پوست خود غافل نشوید/ پیامدهای مخرب استرس را جدی بگیرید/ آیا گیاهان ناقل ویروس کرونا هستند؟
بیشتر بخوانید: چند توصیه مهم برای محافظت از سلامت روان نوجوانان در ایام قرنطینه
انتهای پیام/