حیدرعلی مسعودی عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی و کارشناس مسائل اروپا در گفتوگو با خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: تغییر لحن مقامات اروپایی، ضعف نهادی و ساختاری اینستکس را نشان می‌دهد، با نگاهی به تاریخچه این سازوکار شاهد ارائه وعده‌های بسیاری از سمت اروپایی‌ها هستیم اما آنها هربار با اعتراض ایران تاریخ جدیدی برای عملیاتی کردن آن ارائه کرده اند و با گذشت یکسال کارآمدی این سازوکارمالی همچنان زیر سئوال رفته و نقاط ضعف اساسی دارد.
او افزود:نداشتن رئیس مشخص مهم‌ترین نشانه ضعف اینستکس این است ؛ در شرایطی که دومین رئیس اینستکس یعنی «برند اربل» استعفا داده است، همچنان فردی را برای جانشینی او معرفی نکرده اند. وقتی چنین نهادی با این حجم از امید و وعده ایجاد شد٬ قرار بود شروع یک نظام مالی جدید وجایگزینی برای نظام دلار باشد، ولی در حال حاضر با ضعف‌های ساختاری مواجهه است.
مسعودی ادامه داد: بخشی از ضعف ساز و کار مالی اروپا به این دلیل است که بعد از جنگ جهانی دوم و هژمونی دلار بربازار‌های مالی جهانی، این اتفاق بی سابقه بوده و مشابهی ندارد٬ همین امر هم کار را دشوار کرده است.
کارشناس مسائل اروپا با اشاره به موضوع دیگری در رابطه با تغییر لحن مقامات اروپایی، گفت: مسئله دیگر به اراده سیاسی در اروپا بر می‌گردد که این ضعف ناکارآمدی ساختاری اینستکس را تشدید می‌کند، که ناشی از فشار‌های سنگین آمریکا روی اروپا است.
او ادامه داد: در حقیقت علی رغم این ناکار آمدی اینستکس می‌بینیم که آمریکا و اسرائیل تمام تلاش و کوشش خود را به کار می‌گیرند تا این مکانیسم شکل نگیرد.
مسعودی گفت: آمریکا و اسرائیل با فشار و تهدید بر اروپا نمی‌خواهند اینستکس عملیاتی شود و اگر اتحادیه اروپا بخواهد آن را شکل دهد باید آن را به یک سری امور بشر دوستانه محدود کند، بنابراین فشار‌های سیاسی واشنگتن و صهیونیست اراده سیاسی آنها را دچار ضعف می‌کند.
کارشناس مسائل اروپا با بیان اینکه در داخل اروپا اختلافات بسیاری وجود دارد، تاکید کرد: در حقیقت اتحادیه اروپا در معرض تغییر و تحولاتی است، در ماه‌های آینده ترکیب شورای اروپا تغییر می‌کند، همچنین موگرینی جای خود رابه شخص دیگری می‌دهد.
او افزود: در واقع تغییر و تحولات داخلی اتحادیه اروپا مانع از ایجاد یک اراده واحد و یکپارچه برای شکل گیری و راه اندازی اینستکس شده است.
مسعودی گفت: در ادامه فشار‌های آمریکا، بحث نظام تعرفه‌ای و تعرفه‌های سنگین واشنگتن بر روی کالا‌های آنها به خصوص فرانسه در چند روز اخیر مطرح شده است که نشان می‌دهد رابطه بین اروپا و آمریکا علی رغم توافقات اجلاس جی ۷ شکننده شده است و ممکن است اروپایی‌ها مواضع خود را بیش از گذشته به کاخ سفید نزدیک کنند.
کارشناس مسائل اروپا با اشاره به گام سوم کاهش تعهدات ایران، خاطر نشان کرد: از همان ابتدا هم اروپایی‌ها برخلاف آمریکایی‌ها معتقد بودند که ممکن است تهران از برجام خارج شود، در گام اول و دوم و حتی پیش از آن مشخص بود که اروپایی‌ها درک بهتری از تحولات دیپلماسی در داخل کشور ما دارند.
بیشتر بخوانید:اروپا نمی‌تواند تا ۱۵ شهریور به تعهدات خود عمل کند/ اروپا تحت فشار آمریکا اراده کافی برای انجام تعهدات خود تا گام سوم را ندارد
او تصریح کرد: اگر اروپایی‌ها به این تحلیل برسند که ایران واقعا در حال خروج از برجام است و گام سوم را به نحوی بر خواهد داشت که بخش مهمی از تعهدات خود را در برجام کنار بگذارد، در آن صورت تلاش خواهند کرد که سیاست صبر و انتظار در پیش بگیرند.
مسعودی گفت: اروپایی‌ها معتقدند که اگر اینستکس را راه اندازی کنند، ریسک فشار‌ها و تحریم‌های آمریکا را بپذیرند و از آن طرف ایران هم از تعهدات خود خارج شود، شکست سنگینی متحمل خواهند شد.
کارشناس مسائل اروپا خاطر نشان کرد: یکی دیگر از مشکلات و ضعف های اینستکس به تفاوت سبک مذاکراتی و دیپلماتیک اروپا و آمریکا بر می گردد، در حقیقت واشنگتن برمسائل موشکی، امنیتی، برنامه هسته‌ای و در نهایت شهروندان دو تابعیتی بین ایران ـ اروپا و آمریکا تاکید داشته و به مسائل حقوق بشری توجه نمی‌کند.
او افزود: اروپایی‌ها خود را یک قدرت هنجاری می‌دانند و قاعدتا مسائل حقوق بشری یکی از جنبه‌های مهم و نمادین در روابط بین اروپا و ایران است، به همین دلیل هم آنها به این نتیجه رسیدند که اگر بخواهند بر اساس خواسته‌های واشنگتن عمل کنند، مسئله حقوق بشری و قدرت نمادین هنجاری خود را از دست خواهند داد.
مسعودی با بیان اینکه اروپا تلاش می‌کند تا مسیر متفاوتی را در تعامل با ایران در پیش بگیرد، گفت: در این مسیر مسائل حقوق بشری می‌تواند از اهمیت و جایگاه بالاتری برخوردار باشد، در همین رابطه می توان نتیجه گرفت که اروپا در این مرحله راه خود را در حوزه‌های دیپلماتیک از آمریکا جدا خواهد کرد.
انتهای پیام/