این مقام اتحادیه اروپا که با خبرگزاری روسی «تاس» گفتوگو میکرد در پاسخ به اینکه آیا اینستکس برای خرید و فروش کالاهای تحریمی ایران از جمله نفت استفاده میشود، مدعی شد: پس از آخرین نشست وزرای خارجه ۲۸ عضو اتحادیه در ۱۵ ژوئیه (۲۴ تیر)، همانگونه که فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بیانیهای تأکید کرد بحث و گفتوگو میان سهامداران (اینستکس) درباره تجارت سایر کالاها مانند نفت (از طریق این سازوکار مالی) در جریان است.
او در این باره افزود: اینستکس دقیقا برای اجرای برجام پس از خروج آمریکا از این توافق و ادامه تجارت قانونی ایران با جامعه جهانی ایجاد شد. کشورهای بنیانگذار آن پارسال اعلام کردند در فاز اولیه این سازوکار مالی صرفاً برای تجارت قانونی کالاهای پزشکی، دارو، غذا و محصولات کشاورزی استفاده میشود.
طرفهای اروپایی برجام پارسال پس از خروج یکجانبه آمریکا از این توافق ضمن ابراز «تأسف» از اقدام واشنگتن مدعی شدند بهرهمندی ایران از مزایای اقتصادی برجام را تضمین میکنند. اما وزرای خارجه انگلیس، فرانسه و آلمان سرانجام با صدور بیانیه مشترکی در بهمن ماه گذشته تنها ثبت یک کانال مالی ویژه برای تجارت با ایران موسوم به اینستکس (INSTEXT) را اعلام کردند که بنابر گفته مقامات کشورمان، با گذشت چند ماه از ثبت این سازوکار مالی، هیچ اقدام موثر و عملی در زمینه روابط تجاری ایران و اروپا صورت نگرفته و توانایی مقابله با تحریمهای آمریکا و تأمین منافع اقتصادی ایران در برجام را ندارد.
آمریکا ۱۸ اردیبهشت پارسال به صورت یکجانبه و بدون دلیل خاصی از برجام که مورد تأیید جامعه جهانی و شورای امنیت سازمان ملل بود، خارج شد و اعلام کرد کارزار فشار حداکثری علیه ایران را به راه خواهد انداخت تا صادرات نفت تهران را به صفر برساند و آن را مجبور کند بار دیگر به میز مذاکره بیاد تا «توافق بهتری» برای آمریکا رقم بخورد. این اقدام دولت آمریکا پس از یک سال «صبر راهبردی» ۱۸ اردیبهشت امسال با اعلام رسمی رئیسجمهور کشورمان برای کاهش گام به گام تعهدات برجامی ایران روبرو شد.
ایران در نخستین گام اقدام برجامی خود محدودیتهای مربوط به ذخیرهسازی آب سنگین و اورانیوم غنیشده را کنار گذاشت و ۱۶ تیرماه نیز ضمن انتقاد از «وقاحت سیاسی اروپا» گام دوم خود را آغاز کرد. مقامات ایران یکشنبه گذشته رسماً اعلام کردند ایران در راستای اجرای گام دوم برجامی خود از سطح مجاز ۳/۶۷ درصدی برای غنیسازی اورانیوم عبور خواهد کرد.
سفیر اتحادیه اروپا درباره این اقدامات قانونی و کاهش تعهدات برجامی ایران گفت: هنگامی که درباره اینستکس صحبت میکنیم، باید از تحولات سیاسی کنونی پیرامون برجام آغاز کنیم. آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز ۸ ژوئیه (۱۷ تیر) برای اولین بار تأیید کرد که ایران غنیسازی اورانیوم خود را به بالاتر از ۳/۶ درصد توافقشده در برجام، افزایش داده. اتحادیه اروپا از این اقدام بسیار نگران است و از ایران خواسته تا از گامهای بیشتری برای تضعیف توافق هستهای خودداری کند.
وی همچنین درباره پیوستن کشورهای ثالث به اینستکس مدعی شد: در خصوص مشارکت کشورهای ثالث در اینستکس هیچ رویداد جدیدی رخ نداده، همانگونه که گفته شده و از آغاز نیز کاملا روشن بود کشورهای ثالث به این سازوکار مالی دسترسی دارند. به نظرم آلمان، فرانسه، و انگلیس روشن اعلام کردند پس از اجرای فاز اول و استفاده کشورهای عضو اتحادیه اروپا از اینستکس، کشورهای ثالث نیز اضافه خواهند شد.
انتهای پیام/