به گزارش حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، به نقل از روابط عمومی موسسه خانه کتاب، دیدار صمیمانه با انجمن‌های فعال حوزه اهل قلم به مناسبت «روز قلم» با حضور محسن جوادی، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نیکنام حسینی‌پور، مدیرعامل موسسه خانه کتاب و جمعی از نمایندگان تشکل‌ها و انجمن‌های اهل قلم، شنبه (۱۵ تیر‌ماه) در سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب برگزار شد.
با اهل قلم وارد گفت و گو شوید
نیکنام حسینی پور در این نشست با بیان اینکه اهل قلم یا قلمداران، علمداران حوزه فرهنگ هستند روز قلم را به همه این علمداران تبریک گفت و ادامه داد: علمداران جامعه را در حوزه اندیشه و فکر رهبری می‌کنند. وظیفه دولت است که به همه صنوف اهل قلم توجه و از آنها حمایت کند؛ یکی از وظایف ما تکریم و تحبیب قلوب اهالی قلم است که سعی می کنیم به مناسبت های مختلف هم بی مناسبت به دیدار آنها برویم. این شاید حداقل کاری است که می توانیم انجام دهیم و پای صحبت های استادان بنشینم و دغدغه های آنها را بشنویم. در موسسه خانه کتاب طی یک سال‌و‌نیم گذشته تلاش کرده‌ایم از همه وجوه صنوف مختلف استفاده و همچنین مطالبات آنها را به مراکز تصمیم گیری و تصمیم سازی منتقل کنیم. توجه به اصناف و تشکل های حوزه نشر یکی از سیاست‌های کلان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است. به طوری که در برنامه کلان وزیر که به مجلس شورای اسلامی ارائه شده، به واگذاری برخی وظایف و مسئولیت ها به صنوف تاکید شده است.
حسینی‌پور با بیان اینکه مطالبات اهل قلم خیلی پراکنده و متنوع است، گفت: در موسسه خانه کتاب تلاش شده مطالبات مشترک صنوف تا حدودی پیگیری شود. یکی از وظایف مهم اهل قلم در شرایط فعلی گسترش همبستگی و تزریق نشاط و امید در جامعه است.
مدیرعامل خانه کتاب بیان کرد: کتاب در مقایسه با سایر شاخه‌های هنری از جمله سینما، تئاتر و موسیقی از جذابیت‌های کمتری برخوردار است اما همه ما معتقدیم کتاب مبنای همه هنرها است و همه هنرها بر اساس کتاب شکل می گیرد اما چقدر سعی کردیم کتاب را در حوزه های هنر، سینما و اقتباس مطرح کنیم. انجمن داستان نویسان، انجمن مترجمان و سایر انجمن ها چقدر همت و اراده کردند تا بین کتاب و سایر هنرها آشتی برقرار کنند. کارگردان ها و فیلم نامه نویسان چقدر از منابع غنی ما اقتباس کردند. در این زمینه انجمن ها باید اراده کنند. هر چند ما کارهایی را در خانه کتاب شروع کردیم اما به تنهایی نمی توانیم آنها را به انجام برسانیم بلکه انجمن ها بازوان اجرایی ما در انجام این کارها هستند.
وی ادامه داد: در این مدت سعی کردیم نقش تسهیل گری بین اصناف و دولت که بخشی از آن در معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی دیگر آن در سایر نهادهای فعال در حوزه اهل قلم است، داشته باشیم. بخشی از مطالبات اهل قلم در حوزه بیمه و بخشی دیگر خدمات بن کارت الکترونیک خرید کتاب در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران است. آیین نامه اهل قلم اصلاح و تدوین شد و به صورت آزمایشی در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران اجرا شد؛ در این زمینه سعی کردیم از همه ظرفیت انجمن ها استفاده کنیم. هر چند اعتراف می کنیم شاید آن را ناقص اجرا کردیم ولی امیدوارم با همکاری و مشارکت همه نهادها و انجمن ها تا شهریور سال جاری بتوانیم آن را نهایی کنیم تا برای نمایشگاه کتاب سال آینده در ارائه خدمت به اهل قلم مشکلی نداشته باشیم. این حداقل خدمتی است که می توانیم به اهالی قلم ارائه دهیم.
مدیرعامل موسسه خانه کتاب به سایر خدماتی که برای اهل قلم در نظرگرفته شده، اشاره کرد وگفت: در تلاش هستیم از ظرفیت شرکت شهر سالم برای ارائه خدمات پزشکی به اهل قلم استفاده کنیم. همچنین، سال گذشته با بیمارستان آیت الله یثربی کاشان تفاهم نامه ای امضا کردیم تا بیماران صعب العلاج اهل قلم با معرفی خانه کتاب به صورت رایگان درمان شوند. همچنین تفاهم نامه با صندوق اعتباری هنر و بانک صادرات ایران برای ارائه تسهیلات به اهالی قلم درحال پیگیری است.
وی بیان کرد: ۲۲ هزار نفر در سایت اهل قلم ثبت نام کردند. کتاب سازی و ترجمه سازی در جامعه ما وجود دارد. در حوزه کتاب سازی باید نقد را جدی بگیریم. کتاب سازها حرفه ای تر عمل می کنند و تسهیلاتی که برای اهل قلم در نظر گرفته شده را از آن خود می کنند. یکی از دغدغه های سید عباس صالحی از دوران معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این بود که با اهل قلم، ناشران، کتابفروشان و... وارد گفت و گو شویم چرا که در گفت و گو خیلی از سوء تفاهم ها حل می شود. باب گفت و گو را نبندیم تا بتوانیم اهل قلم را در فضای یاس و نامیدی امروز نسبت به تولیدات فاخر امیدوار کنیم چرا که یکی از مسائل جامعه امروز ما تولید آثار فاخر توسط نویسندگان و ویراستاران و.. است.
حسینی پور گفت: هفته آینده با همکاری آستان قدس رضوی از افرادی که در حوزه وقف کتاب فعالیت می کنند تجلیل می کنیم. همچنین به دنبال این هستیم که خیر عام را فرهنگی سازی کنیم در همین راستا به سازمان پیشنهاد دادیم در حوزه وقف کتاب فعالیت کنند چرا که سابقه فرهنگی و تمدنی ما این امر را می طلبد.
وی اظهار کرد: سرای اهل قلم و سرای کتاب در موسسه خانه کتاب فضایی برای انجمن های مختلف است تا فعالیت ها و نشست های صنفی خود را در آنجا برگزار کنند. برای تصویرگران، نویسندگان و ...که برگزیدگان جوایز خارج از مرزهای ایران می شوند آیین نامه ای در حال تدوین است. دغدغه ما این بود که این افراد رها هستند و زمانی که می خواهند جوایز خود را دریافت کنند مشکل اسکان یا دریافت بلیط دارند. در این آیین نامه حداقل هایی برای آنها از طریق خانه کتاب یا موسسات زیرمجموعه معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مانند موسسات نمایشگاه های فرهنگی ایران از طریق اعزام به نمایشگاه های خارجی در نظر گرفته ایم.
حسینی پور با بیان اینکه نگاه متولیان در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به حوزه اهل قلم متفاوت شده است، گفت: نگاه ناشر محوری به سمت همه حوزه های نشر تغییر پیدا کرده است؛ چرا که باید در فرایند چرخه نشر خالق اثر، ناشر، کتابفروش و مصرف کننده را با هم ببنیم تا با هم رشد کنند در غیر این صورت شاهد رشد سرطانی هستیم. مانند اتفاقی که در حوزه ناشران رخ داده و ۱۶ هزار پروانه نشر صادر شده اما سال گذشته ۵ هزار ناشر فقط کتاب تولید کردند.
برای کار فرهنگی بازار خوب تعریف کنیم
در ادامه این نشست، محسن جوادی ضمن تبریک روز قلم به ویراستارن، نویسندگان، تصویرگران و تمامی اهالی قلم گفت: پیشنهاد می کنم این جلسه در هفته کتاب نیز برگزار شود تا مطالبات و خواسته های انجمن های مختلف پیگیری و نتیجه آنها مشخص شود. بعد از ورود به مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، متوجه شدم با بودجه‌ها و امکانات این وزارتخانه نمی توان فعالیت‌ها را پیش‌برد، بنابراین به دنبال مجاری پایدار مالی بودم. در این زمینه از ظرفیت‌های قانونی موجود غفلت شده بود؛ مثلا در حوزه اعطای وام کار‌آفرینی روستایی، اسمی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نبود و یا فعالیت‌های فرهنگی در آنها پیش‌بینی نشده بود. خوشبختانه با تلاش همکاران ما بند اصلاحیه آئین‌نامه وام اضافه و سهمی برای کار‌آفرینی‌های فرهنگی در نظر گرفته شد؛ بنابراین طرح آزمایشی چند ده کتاب‌فروشی روستایی در حال اجرا است.
وی با بیان اینکه اگر بازار خوبی برای کار فرهنگی تعریف نکنیم حمایت ها حالت گلخانه ای پیدا می کند، گفت: به عنوان نمونه اگر از یک ناشر حمایت کنید در نهایت چیزی به دست نمی آورید بلکه باید بازار ایجاد کنیم. بخشی از این بازار در ایران یا حتی در روستاها و شهرستان های ما وجود دارد که دیده نشده اند. بازار کتاب ایرانی در خارج از کشور نداریم و این نقض بزرگی است.
معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: ظرفیت های خوبی در بانک صادرات ایران برای اهل قلم ایجاد شده است و رقم قابل توجهی تسهیلات در اختیار آنها قرار می گیرد. پیشنهاد می کنم تسهیلاتی هم برای انجمن ها و تشکل ها در نظر بگیریم. ما از ظرفیت صندوق اعتباری هنر به خوبی استفاده نکردیم درحالی که بعضی از معاونت ها به خوبی از این ظرفیت استفاده کردند.
جوادی عنوان کرد: بیشترین قاچاق کتاب در حوزه ترجمه است اما در حوزه ممیزی، مکانیزم بررسی وجود ترجمه مشابه تعریف نشده است. درباره ایجاد سامانه سرقت‌یاب با پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات چند جلسه مشترک برگزار شده است اما بی‌تریدد در این زمینه مترجمان بهترین افراد هستند. در مورد شتاب دهنده ها در حوزه کتاب نیز فعالیت هایی را شروع کردیم تا به سمت خلاقیت ها و کسب و کار های نوین در حوزه کتاب برویم. با این خلاقیت برای کتاب و نشر بازار ایجاد می شود چرا که حالت سنتی و مدل تکراری دیگر جواب نمی دهد. کشور از لحاظ اقتصادی مشکلاتی دارد اما می توانیم با بودجه کم کار کنیم و ناامید نشویم.
در ادامه این نشست، فاطمه مرتضایی فر نماینده شورای کتاب کودک گفت: جای خوشحالی دارد که اهل قلم به عنوان مولف، مترجم، ویراستار در آیین نامه جدید اهل قلم دیده شدند. ما در شورای کتاب کودک بیش از دویست نفر عضو داوطلب داریم که کتاب های کودک و نوجوان را می خوانند و مطالب آنها تبدیل به مجموعه می شود و ما آنها را در اختیار مربیان، اولیا و... قرار می دهیم. در آیین نامه اهل قلم به این گروه توجه نشده است. در فرهنگ نامه ها بیش از دویست نفر مقاله نویس داوطلب داریم که مقاله های فرهنگ نامه را می نویسند. پیشنهاد می کنم در آیین نامه این افراد هم دیده شوند هرچند کار ساده ای نیست. ولی فکر می کنم شدنی است و با معیارها سازوکارهایی بتوان آن را انجام داد.
معیارهای کمی را در آیین نامه اهل قلم ببینیم
مهناز مقدسی دبیر انجمن صنفی ویراستاران از دیگر سخنرانان این نشست گفت: در آیین نامه اهل قلم معیار کمی تعداد کتاب برای نویسندگان، مترجمان ویراستاران تعریف شده است و ما معیار کیفی برای آنها نداریم. کتاب هایی هستند که نام ویراستار در آنها ذکر می شود اما ممکن است آن ویراستار هویت واقعی نداشته باشد. بنابراین ما معیارهای کمی را باید ببینیم و در این راه انجمن ها می توانند کمک موثری باشند. سر ویراستاران و مشاوران نشر حضورشان در جایی ثبت نمی شود اما حضور موثری دارند و باید به آنها توجه کرد.
وی به معضلات بیمه اهل قلم اشاره کرد و گفت: شرایط بیمه شدن اهل قلم در خانه کتاب با یک آیین نامه است و در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با یک آیین نامه دیگر. امسال متوجه شدیم همه این آیین نامه ها کنار رفته اند و فقط آیین نامه خانه کتاب مد نظر قرار گرفته است. پیش تر با آیین نامه وزات فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونت فرهنگی می توانستند با دو کتاب بیمه شوند اما در آیین نامه خانه کتاب با۱۰ عنوان کتاب می توانند بیمه شوند. تفاوت آیین نامه ها یک مساله است. همچنین، برای بیمه شدن زمان محدود دو هفته ای در نظر گرفته شده است و همه باید با شتاب برای ثبت نام اقدام کنند و هیچ کس نمی تواند با این شتاب خود را به بیمه برساند و عملا عقب می ماند.
ویرایش از کتاب سازی جلوگیری می کند
فتح الله فروغی عضو هیات مدیره انجمن صنفی ویراستاران نیز در این نشست گفت: به نظر من دغدغه های ما بیشتر به امور محتوایی بر می گردد. اگر جلساتی در خانه کتاب شکل بگیرد که ما در کنار هم باشیم و مشکلاتی و مسائلی را که در حوزه تولید محتوا داریم با هم به بحث بگذاریم و چاره اندیشی کنیم به نظرم ابعاد صنفی و مالی خود به خود حل می شود. بدون اینکه سهم خواهی کنیم که ویراستاران یا پدیدآورندگان مهم هستند یا خیر باید بگویم به نقش ویرایش که به تولید کتاب خوب کمک و از کتاب سازی جلوگیری می کند توجه نشده است. کمتر می بینید که ابعاد ویرایش به معنای اخص کلمه در جشنواره ای دیده نشده باشد. کدام پدیدآورنده یا کدام تصویرگر است که اذعان نکند که ویرایش را نباید دید.
وی بیان کرد: تصور می کنم در طول سال به ویژه در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران که محلی برای کنار هم بودن است، مسائلی داریم. با وجود اینکه چند سالی مسئولیت کمیته علمی فرهنگی را داشتم اما نتوانستم این نقش را ایفا کنم. امسال در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران این امور را به خانه کتاب بپسارید تا خانه کتاب متولی این موضوعات باشد و ما بتوانیم خواسته ها و برنامه های خود را به خانه کتاب بسپاریم. در نمایشگاه بین المللی کتاب امسال به جاهای مختلفی مراجعه کردیم تا بتوانیم برنامه ها و کارگاه های مختلفی داشته باشیم ولی موفق نشدیم. باید خانه کتاب تسهیل گرایانه مدافع ما برای مسائل مختلف باشد. ما انتظار داریم خانه کتاب ما را با نهادهای بالادستی مرتبط کنند.
فضای فرهنگی برای کار حرفه ای اهل قلم ایجاد شود
فریدون عمو زاده خلیلی رئیس انجمن نویسندگان کودک و نوجوان از دیگر مهمانان حاضر در این نشست با بیان اینکه ما باید از دو وجه به اهل قلم و فضایی که برای اهل قلم فراهم می شود نگاه کنیم، گفت: یکی بحث های صنفی مانند بیمه، وام و تسهیلات است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همت دوستانی که باور و اراده دارند که می توانند این موضوعات را انجام دهند. این امر کم و بیش چالش هایی دارد که امیدواریم با حسن نیتی که در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و تامین اجتماعی وجود دارد این مشکلات تکنیکی حل شود. اهتمام و درک این وجه وجود دارد بنابراین می توان امیدوار بود دیر و زود حل شود.
عموزاده خلیلی ادامه داد: موضوعی که در کنار تامین اجتماعی کمتر به آن پرداخته شده، تامین فرهنگی است به این معنا که فضای فرهنگی برای کار حرفه ای اهل قلم ایجاد شود. از بحث ممیزی و سانسور تا مرعوب نشدن نسبت به فضاهایی مانند بازار، سیاست و فضای مجازی که به صورت ناخوآدگاه هاله ای از رعب به اهالی قلم سایه می اندازد. این موضوعات هرکدامش می تواند بخشی از فعالیت های اهل قلم را تحت الشعاع قرار دهد. در تمام دنیا می گویند موج فضای مجازی در حال بازگشت است نمونه آن در حوزه ادبیات کودک و نوجوان در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران قابل مشاهده است و کودکان و نوجوانان به طور وحشتانکی کتاب می خوانند.
عموزاده خلیلی عنوان کرد: ما اگر کتاب خوب تولید کنیم می توانیم به راحتی فضای مجازی را کنار بگذاریم چرا که کودکان و نوجوانان ما در شهرستان های مختلف به جز کتاب به چیزی باور ندارند و ساعت های خوش خود را در کتابخانه ها می گذارنند. این یک ظرفیت است و ما باید از آن استفاده کنیم و مرعوب فضای مجازی نشویم چرا که سیاست، گذرا است اما آنچه برای کودکان و نوجوانان می ماند کتاب است. ما مرعوب سینما هستیم به عبارتی ادبیات کودک ما به نفع سینما و مولفه هایی که برای آن تعریف می کند سعی می کند لحن سینما را پیدا کند. در سال های اخیر نویسندگان خوب ادبیات کودک و نوجوان به سمتی می روند که کتابشان به فیلم تبدیل شود. وقتی کتاب نویسنده به فیلم تبدیل می شود سهم نویسنده از درآمد آن فیلم چقدر است.
رئیس انجمن نویسندگان کودک و نوجوان پیشنهاد کرد: کمک کنیم پایه های ادبیات کودک ما قوی شود و با منابع مالی که در اختیار داریم بنیه ادبیات کودک را غنی کنیم. این منابع را به کتاب های خوبی که در ایران تالیف می شود، اختصاص دهیم و آن را با نُرم های سیاسی نسنجیم بلکه ببینیم وقتی کودکان و نوجوانان بر اساس رول طبیعی کتاب ها را خواندند و منتقدان آن را نقد کردند و والدین از کتاب راضی بودند باید این نوع کتاب ها را حمایت کرد.
وی در پایان گفت: نویسنده ها و تصویرگران ما می توانند خوب تولید کنند فقط نمی توانند با ناشر طرف باشند. ناشر بر اساس مولفه های دیگری تصمیم می گیرد که آیا کتاب چاپ کند یا نه. حمایت ها به صورت زیرساختی باشد. این تامین فرهنگ برای اهل قلم است.
باید اهمیت ویژه ای برای پدیدآورندگان قایل شویم
راضیه تجار دبیر انجمن قلم ایران نیز در این نشست، گفت: نویسنده کسی است که خالق اثر است تا او این ساز را نزند و نوا بیرون نیاید تشعشعاتش بر دیگران اثر نخواهد گذاشت. خالق اثر نویسنده است. قصه در سینما، مادر سناریو است و چه گنجینه های بزرگی داریم که مغفول مانده اند. باید اهمیت ویژه ای برای پدیدآورندگان قایل شویم، انجمن قلم سابقه ۲۰ ساله دارد و می دانیم اهل قلمی چه جاهایی بر ما خشم می گیرند و چه جاهایی با ما قهر هستند. اینها شنیدنی است و باید دقت کرد چرا که انسان، حساس و هنرمند هستند.
تجار بیان کرد: توجه ویژه به انجمن ها باید در دستور کار باشد تا انجمن ها را ببینیم. کمکی که انتظار داریم این است که درخت ها را به موقع آبیاری کنید؛ به این صورت که وامی برای آنها در نظر بگیریم و برای توزیع کتابهایشان برنامه ای داشته باشیم. با همدلی، تجلیل، نکوداشت و برنامه هایی از این دست برای آنها انگیزه ایجاد کنیم تا بسازند و خلق کنند. عده ای قلم ها را کنار گذاشته اند بنابراین پیشنهاد می کنم انجمن ها را بیشتر جدی بگیرید.
خرید کتاب از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به صورت علنی اعلام شود
در ادامه، محمد هاشم اکبریانی نماینده انجمن صنفی داستان نویسان گفت: عدم اعتماد بین دستگاه های دولتی و حکومت ها با نویسندگان و اهل قلم مشکلی است که از گذشته داشتیم و بعد از مشروطه هم خود را نشان داد. بعد از مشروطیت همیشه بین بخشی از اهل قلم و دستگاه های دولتی و حکومتی اختلاف وجود داشت و نتوانستند اعتماد هم را به دست آورند. طبیعتا دو طرف هم در این بی اعتمادی نقش داشتند. یکی از دلایل عدم اعتماد، ارتباط نداشتن این دو به شکل گفت و گو و پیدا کردن یک گفتمان مشترک بود. اینکه چرا گفت و گو شکل نگرفت ممکن است به این موضوع برگردد و اگر گفت و گو هم شکل گرفته نتیجه ای نداشته است.
وی ادامه داد: از طرف انجمن صنفی نویسندگان تهران می گویم که از دولت یا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتظار نداشته باشیم بلکه باید به قدری از نظر مالی، وابستگی های فرهنگی و سیاسی استقلال داشته باشیم که انتظارمان از دولت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به صفر برسد. اما از آنجایی که اکثر اختیارات و امکانات در اختیار نهادهای دولت است این انتظار هم خود به خود در بین ما پیش می آید که باید جوابگو باشند. کاش این همه اختیار در دست دستگاه ها نبود تا این انتظارات هم به وجود نمی آمد و از درون خودمان به دنبال حل مسائل بودیم. یکی از موضوعات برای اهل قلم، تنگ تر شدن حلقه ممیزی نسبت به چهار پنج سال قبل است به طوری که فضای ممیزی بسته تر شده و سرنوشت کتاب معلوم نیست و استرس اهالی قلم بیشتر از گذشته شده است.
اکبریانی به خرید کتاب از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اشاره کرد و گفت: قبلا خرید کتاب به صورت علنی صورت می گرفت و حتی اعلام می کردند از چه ناشرانی چه کتاب هایی خریداری شده است. اما این موضوع مانند قبل وجود ندارد. از دیگر موضوعات بحث نشر زیر زمینی است. در سینما وقتی فیلمی به صورت قاچاق منتشر می شود جلوی آن را می گیرند اما برای کتاب این مساله همچنان باقی است. متاسفانه نویسندگان داخلی ما با کپی رایت ارتباطی ندارند و نگاه منفی نسبت به متولیانی که بحث کپی رایت را پیگیری می کنند، دارند. کمک های مالی خوب است اما تنها بخشی از نیازهای اهل قلم، مادی است.
در حوزه کتاب، شتاب دهنده ها را فعال کنیم
در ادامه، مهدی صالحی دبیر انجمن فرهنگی آموزشی ویرایش و درست نویسی گفت: پیشنهاد می کنم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از همه انجمن های حاضر در این نشست حمایت کند و فضا و دفتری به آنها بدهد تا بتوانند جلسات و نشست های خود را برگزار کنند. در این صورت اداره مالیات و اماکن برای آنها مزاحمت ایجاد نمی کنند و این امر باعث ارتقاء جایگاه و آرامش انجمن ها می شود. ما در انجمن ویرایش و درست نویسی فضاهای رها شده در زبان فارسی را رصد می کنیم و برای آنها فکر می کنیم. به نظر می آید یکی از مجموعه های قدرتمندی که در این زمینه می تواند ایفای نقش کنند ویراستاران هستند.
وی ادامه داد: ما ویرایش داستان و ویراستار کتاب کودک در ایران نداریم و آیین نامه و شیوه نامه ای برای آن تعریف نکردیم. اما ما تلاش کردیم به این وضعیت سر و شکل دهیم بنابراین کارگروهی برای ویرایش کتاب کودک و ویرایش داستان تشکیل دادیم و برای اولین بار در نمایشگاه فجر سال گذشته، جایزه زبان فارسی در سینما را شکل دهیم. از دیگر فعالیت های ما طرح شتاب دهنده کتاب با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بود.
صالحی بیان کرد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تمام محتوای مکتوب را در دست دارد؛ با این محتوا چه می توان کرد. می توان با آن کسب درآمد کرد. بازار گردش مالی صنعت فرهنگی ۱۸ میلیون دلار است اما سهم اهالی فرهنگ شاید صدهزار دلار هم نباشد. ما قافیه را باختیم، در حوزه انیمیشن سازی قافیه را رها کردیم. درحالی که بازار جهانی پیش روی ماست. بحث شتاب دهنده ها را در حوزه کتاب فعال کنیم.
جذاب ترین بازار ترجمه بازار کتاب است
محمدرضا اربابی رئیس هیات مدیره کانون کشوری مترجمان نیز در این نشست با بیان اینکه حوزه ترجمه حوزه وسیع و گسترده ای است، گفت: این حوزه ارتباطش با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیشتر از بقیه حوزه ها است چرا که تنها بخش فرهنگی حاضر در اینجاست که فارع التحصیل دانشگاهی دارد و جذاب ترین بازار ترجمه بازار کتاب است اما آیا این پتانسیل وجود دارد دانشجویان وارد بازار ترجمه شوند. تنوع حوزه ترجمه باعث می شود فراتر از حوزه ترجمه با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ارتباط باشیم. ما به عنوان مترجم باید با گرنت و مسائل مرتبط با آن ارتباط داشته باشیم. مترجم ما اگر مترجمی را شغل خود نداند انگیزه های فرهنگی برای او قابل توجیه نیست. بحث شتاب دهنده ها کار صنف است.
باید از طرف صنف مترجمان در گرنت نماینده داشته باشیم
در ادامه، شیوا مقانلو مترجم و نویسنده با بیان اینکه اعضای گرنت اعمال سلیقه می کنند، گفت: این موضوع باید شفاف سازی شود و اعضای گرنت باید اعلام و گفته شود که چرا به بعضی از کتاب گرنت تعلق می گیرد و به بعضی ها نه. چرا از طرف صنف مترجمان کسی در گرنت وجود ندارد تا در مقابل اعمال سلیقه از مترجم دفاع کند. بنابراین باید از طرف صنف مترجمان در گرنت نماینده داشته باشیم. در شورای حل اختلاف حتی اگر مترجمی نسبت به ناشر ارائه دعوا داده باشد در آن شورا از طرف مترجمان کسی وجود ندارد و خود ناشران بررسی می کنند که آیا حرف مترجم درست است یا خیر. کسی که خودش شاکی است نباید نماینده ای در آن شورا داشته باشد چه کسی باید از حقوق آنها دفاع کند؟
وی با اشاره به ترجمه های موازی گفت: در دو سال گذشته ۱۹ ناشر از یک عنوان کتاب و از یک عنوان دیگر ۳۳ ناشر کتاب چاپ کرده اند. درست است که هنوز به کپی رایت نپیوستیم اما در اینجا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می تواند ورود پیدا کند. ملاک ما از سمت مترجمان، ترجمه خوب موجود در بازار است. اگر ترجمه خوبی در بازار باشد چه ملاکی وجود دارد که آن ترجمه ها بعدا عینا کپی کاری یا سرقت و دزدی نشوند. گرفتن کپی رایت علیرغم اینکه موافق آن هستم ممکن است به اهرم فشاری از طرف بعضی از ناشران که قدرت مالی یا امکان خرید از کارت های خارجی دارند تبدیل شود و یا به مسابقه ای تبدیل شود که چه کسی زودتر آن را چاپ می کند. کتاب و کتاب هایی داریم که کپی رایت را گرفتند اما کیفیت ترجمه آنها پایین است و این کار خیانت به زبان فارسی است. در این صورت تکلیف چیست و اگر کسی بخواهد ترجمه خوبی به بازار بدهد تکلیفش چیست.
حضور پررنگ تصویرگران در عرصه های جهانی
علی بوذری مدیرعامل انجمن تصویرگران از دیگر مهمانان حاضر در این نشست، گفت: امسال اولین سالی بود که تصویرگران به عنوان اهل قلم شناخته شدند و در زمینه بن کتاب مورد توجه قرار گرفتند. وقتی صحبت کتاب کودک می شود نمی توان تصویر گری را در نظر نگیریم. در آیین نامه اهل قلم بیشتر در مورد تصویرگری در کتاب صحبت شده درحالی که تصویرگری در مجلات، نشریات و فضای مجازی هم داریم.
وی ادامه داد: اخیرا برای چند تصویرگر مشکل مالیاتی به وجود آمده است و باید برای آن فکری کرد گاهی ناشران مالیات پرداخت نمی کنند و تصویرگران به علت پر نکردن اظهارنامه مالیاتی باید مبلغی را پرداخت کنند. در این زمنیه باید مکاتبات رسمی با اداره مالیات صورت بگیرد. مسائل حقوقی در حوزه تصویرگری بسیار مهم است اما مرجع رسیدگی نداریم و انجمن تصویرگران با حکمیت می تواند این مساله را بر طرف کند.
مدیرعامل انجمن تصویرگران بیان کرد: تصویرگر چیزی است که در بستر کتاب و چاپ مطرح می شود به عنوان هنر هم مطرح می شود و جز معدود صنوفی است که مرتبط با کتاب است که در مسابقات جهانی حضور دارند و کمتر سالی است که آثار تصویرگری در مسابقات جهانی برگزیده نشود. این اتفاق ارزش افزوده و آبروی جهانی است و حضور تصویرگر می تواند صنعت نشر را گسترش دهد و برای پیشرفت خود تصویرگر موثر باشد و فضاهای کاری برای آنان ایجاد کند.
در این نشست، علی بوذری مدیرعامل انجمن تصویرگران، محمدرضا اربابی، رئیس انجمن صنفی مترجمان استان تهران، فریدون عمو زاده خلیلی رئیس انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، آتوسا زرنگار رئیس انجمن صنفی داستان نویسان تهران، مهدی صالحی دبیر انجمن فرهنگی آموزشی ویرایش و درست نویسی، فاطمه مرتضایی فر نماینده شورای کتاب کودک، فتح الله فروغی عضو هیات مدیره انجمن صنفی ویراستاران، راضیه تجار دبیر انجمن قلم ایران، فاطمه مرتضایی فر نماینده شورای کتاب کودک، فتح الله فروغی عضو هیات مدیره انجمن صنفی ویراستاران و جمعی از نمایندگان تشکل‌ها و انجمن‌ها اهل قلم حضور داشتند
انتهای پیام/