روزی که کشاورزان خوزستان به امید برداشت بیشتر محصول، میکاشتند، هرگز فکرش را نمیکردند که روزی سیل هرچه را رشته بودند، پنبه میکند.
به گفته کارشناسان و متخصصان علوم آب و محیط زیست، سیل فروردین ماه در تاریخ خوزستان بی سابقه بوده؛ بنابراین چنین حادثه بی سابقهای طبیعتاً خسارتهایی نجومی به بار میآورد هر چند با وجود این همه سد نباید میزان خسارتهای وارد شده به مردم نباید تا این اندازه ویرانگر میشد.
اگر معرفی مقصران حوادث قبلی مثل سیل فروردین ماه ۹۵ و برخی دیگر از بلایای طبیعی در لابلای کاغذها و گزارشهای تحقیق و تفحص کمیتههای حقیقت یاب ماند و اکنون در کنج قفسهها خاک میخورد، اما این بار داستان فرق میکند، برخی عزم خود را جزم کرده اند تا با شناسایی و معرفی مقصران حادثه بر درد سیل زدگان خوزستانی مرهم باشند.
در همین زمینه مدیرکل هواشناسی خوزستان با بیان اینکه با یک سال بارندگی نمیتوان ترسالی اعلام کرد، اظهار میکند مدیران سازمان آب و برق اعلام کردهاند که پیشبینیهای فقط ۱۰ درصد بالای نرمال بارندگیها بوده در صورتیکه بارشها دو برابر ترسالی اتفاق افتاده است.
محمد سبزه زاری یادآور میشود: نخستین اطلاعیه در مورد احتمال بارش شدید باران را یکم فروردین و اخطاریه را دوم فروردینماه در سه حوزه مارون، دز و کارون صادر کردیم و به سازمان آب و برق اعلام شد که هر چه سریعتر وضعیت سدها را مدیریت کنند.
وی تصریح میکند: مدیران سازمان آب و برق میتوانستند ۲۰ روز قبل از رسیدن سیلاب به سدها آنها را بازکرده و با نیاز به بازگشایی کامل دریچهها و ایجاد خسارت برای مردم نشوند.
مدیرکل هواشناسی خوزستان با اشاره به زمان وقوع سیلاب فروردین ماه امسال، یادآور میشود: نخستین سیلاب ایجاد شده از استانهای بالادست، ۱۱ فروردین به خوزستان رسید و ما تقریباً ۹ روز قبل از واقعه یعنی با همان استانداردهای آمریکا اخطاریهها را صادر کردیم، اما سازمان آب و برق به آنها توجه نکرد.
در حالی که مدیرکل هواشناسی خوزستان، توپ را به زمین سازمان آب و برق خوزستان میاندازد، اما مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان با رد کردن ادعای هواشناسی استان، پیش بینیهای هواشناسی خوزستان را فاقد دقت لازم میداند و قبول ندارد.
فرهاد ایزدجو، درباره سیلاب فروردین ماه امسال با اشاره به خطای پیش بینیهای هواشناسی پیش از سیلاب اخیر میگوید: پیش بینیهای هواشناسی تا شهریور ماه وقوع یک سال خشک را نشان میداد، اما بعد از آن بود که پیش بینیها تغییر کرد.
وی ادامه میدهد: سازمان هواشناسی بهمن ماه پارسال در جلسه شورای عالی آب، پیش بینی بارش در اسفند و فروردین ماه را ۱۰ درصد (۱۰ میلیمتر) بیش از نرمال اعلام کرده بود، در حالی که آنچه اتفاق افتاد بارش بیش از دو برابر میزان نرمال بود و در حوزه رودخانه کرخه بارشها بی سابقه داشتیم.
مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان تصریح میکند: در ماههای آبان و آذر ماه با پیش بینی ترسالی نظر خود را اصلاح کردیم، همانطوری که هواشناسی نیز اصلاح کرد.
ایزدجو با بیان اینکه پیش بینی بارش جزو وظایف سازمان آب و برق نیست، یادآور میشود: در حال حاضر این سازمان تنها میتواند پیش بینی رواناب را انجام دهد، اگر چه قبول داریم که پیش بینی هواشناسی باید به ماموریتهای وزارت نیرو اضافه شود.
ایزدجو مدعی میشود: طبق گفته وزیر نیرو، سازمان هواشناسی باید زیرمجموعه این وزارتخانه باشد یا بر اساس نیازهای وزارت نیرو پیش بینیهای خود را انجام دهد، زیرا وزارت نیرو مهمترین بهره بردار پیش بینیهای هواشناسی است.
وی میافزاید: پیش بینیهای هواشناسی با قطعیت اعلام میشد، در حالی که دقت پیش بینیهای فصلی بسیار کم و غیرقابل اطمینان بود، این تصمیم را هیچکس نمیپذیرفت و منطقی هم نبود.
علی ساری نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به اقدامات نمایندگان خوزستان در مجلس برای شناسایی و معرفی مقصران سیلاب اخیر میگوید: چند اقدام اساسی در این زمینه انجام شده و، چون فرآیند پیگیری طولانی است آن را با حوصله جریان را دنبال میکنیم.
ساری میافزاید: همیشه زمان بروز رخدادها صحبت از پیگیری میشود، ولی زمانی که اثراتش میرود، همه چیز تمام و معمولاً پرونده آن بحث نیز بسته میشود.
وی یادآور میشود: تاکنون بحث تحقیق و تفحص از سوی کل اعضای مجمع مطرح و خودم نیز دو سئوال اساسی در این زمینه مطرح کردم که یکی علت عدم رهاسازی به موقع آب و سئوال دوم در خصوص حق آبه تالابهای شادگان و هورالعظیم است.
نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی شهر تصریح کرد: این دو سئوال سند محکمی است در پاسخ به تمام داعیه داران سیاستهای انتقال آب و رهاسازی به موقع آب است؛ این روزها خیلی شعار میدهند و مسئله را چنان برجسته میکنند که چرا این بلا سر مردم آمد در صورتی که اصلاً چنین چیزی نیست.
ساری ادامه میدهد: در نقاطی از استان کشاورزان خوزستانی از آب محروم هستند که نمونه بارز آن در حوضه آبی سد کرخه و سد دز قابل مشاهده است.
وی با بیان اینکه اثبات این حرفها به سادگی قابل انجام است، میگوید: حرفهایی که زدم بیحساب و کتاب نیست و برای هر جمله خود از نظر تاریخ و اعداد و ارقام اعلامی سند و مدرک دارم.
نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی میافزاید: همه حساب و کتابها دقیق و بر اساس فرآیندها و متنی بود که خود سازمان آب و برق منتشر کرد.
ساری بیان میکند: اطلاعاتم مختص وزارت نیرو بود و به ریاست جمهوری ایران، دفتر رهبر معظم انقلاب اسلامی و رئیس قوه قضائیه ارائه دادم.
وی با درخواست از قوه قضائیه برای کمک به ساماندهی آسیبهای بسیاری که در سیل به مردم خوزستان وارد شده میگوید: از ریاست قوه قضائیه خواستار شدم که از لحاظ قانونی این موضوع را دنبال و من از طریق صحن مجلس کمیسیون در حال پیگیری سئوالات هستم.
نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی در ادامه یادآور میشود: با برخی تصمیم گیریهای اشتباه محصولات کشاورزانی که در آستانه درو بودند را نابود کردیم، اما بعضی از مسئولان هنوز هم با منت با مردم صحبت و میگویند ما چنین و چنان کردیم.
ساری تصریح میکند: هرچند در عمل در مورد شدت سیلاب صحبت میشود، ولی کسی درباره مدت زمان سیلاب صحبت نمیکند و خیلیها از این حجم ادبیات به نفع خودشان استفاده میکنند تا کوتاهی لازم را در زمینه مدیریت آب پنهان کنند.
ساری با بیان اینکه دولت زحمات زیادی را در زمینه خدمات رسانی به سیل زدگان کشیده است، تصریح میکند: امیدوارم سازمان برنامه و بودجه برای تحقق وعدههای وزارتخانههای مختلف در خصوص پرداخت خسارت سیل به مردم همکاری لازم را داشته باشد.
وی با تأکید بر اهمیت بالای لایروبی رودخانهها یادآور میشود: بر خلاف اعلام برخی افراد در خصوص بی اهمیت بودن لایروبی، ولی به عنوان نمونه در صورت انجام این کار آب ناشی از سیلاب به سمت بحره میرود.
نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی میافزاید: در مدت زمان کم ۶۰۰ مترمکعب آب از مسیر رودخانه به سمت تالاب شادگان هدایت شد، اما در صورت اقدام عاجلتر میتوانستیم مناطق دشت آزادگان را نیز نجات بدهیم.
به گفته ساری اگر این کار از اول اسفند انجام میشد، امکان نجات تمام مزارع پاییندست تا دشت آزادگان وجود داشت و این ادعا با مصاحبههای دقیق قابل انکار نیست.
معاونت هماهنگی امور عمرانی استاندار خوزستان نیز با اشاره به آخرین اقدامات انجام شده برای پرداخت خسارت به سیل زدگان میگوید: تاکنون حدود یک هزار و ۱۰ پرونده مربوط به خسارت کشاورزی بررسی و در روزهای آینده به بانکها اعلام میشود.
فاضل عبیات ادامه میدهد: مشکلات مربوطه به تسهیلات بلاعوض (جبران خسارت آبگرفتگی مزارع) برطرف شده و خسارتها به تدریج به کشاورزان پرداخت میشود.
وی یادآور میشود: در بخش مسکن نیز تقریباً بیش از ۹۵ درصد ارزیابیها انجام و به زودی نیز ۱۰۰ درصد میشود.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خوزستان با بیان اینکه ساخت و ساز در بحث روستایی شروع شده و تاکنون پیشرفت خوبی داشتیم، بیان میکند: تا پایان تابستان تعمیرات منازل مسکونی سیل زدگان و تا پایان سال هم کارهای احداثی را انجام خواهیم داد.
دیگر نماینده اهواز در مجلس شورای اسلامی نیز درباره پیگیریهای خود در زمینه معرفی مقصران حادثه سیلاب فروردین ماه امسال میگوید: با ریاست سازمان بازرسی کل کشور دیدار و ساماندهی میزان خسارت وارد شده به مناطق سیل زده، بهسازی مسیر امدادرسانی بیشتر، اعلام گزارش نهایی دلایل وقوع سیل خوزستان به سران سه قوه و معرفی خاطیان و مسببان این بحران را خواستار شدم.
جواد کاظمنسب الباجی با اشاره به ضرورت آسیبشناسی سیل خوزستان اضافه میکند: در جلسه با رئیس سازمان بازرسی کل کشور همچنین تسریع روند ارائه گزارش دلایل وقوع سیل خوزستان به سران سه قوه را خواستار شدم که وی از نهایی شدن این گزارش خبر داد.
وی تأکید میکند: اکنون وزارت نیرو اغلب بر سدسازی و پروژههای انتقال بین حوضهای تمرکز دارد در حالی که باید با اتخاذ تدابیر کارشناسی از تکرار اتفاقات تلخ خشکسالی و سیل در مناطق پایین دست رودخانهها جلوگیری کند.
نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی میگوید: احیا و احداث کانالهای سیلاببر از مهمترین کارهایی است که وزارت نیرو باید در دستور کار قرار دهد؛ همچنین لایروبی و رعایت حریم رودخانهها و تقویت و پایش سیلبندها از جمله اقدامات لازم در پیشگیری از وقوع سیل است.
کاظم نسب الباجی ادامه میدهد: سازمان هواشناسی وقوع سیل در خوزستان را پیشبینی کرده بود که متأسفانه مدیران وزارت نیرو توجه لازم را نسبت به این پیشبینیها نداشتند و به میزان کافی ذخیره سدها را کاهش ندادند که این مسئله خسارت جبرانناپذیری را به مردم و کشاورزان زحمتکش خوزستانی وارد کرد.
هرچند سیلاب فروردین ماه امسال آمد و رفت، اما مصائب پس از سیل همچنان در خوزستان ادامه دارد و این سیل زدگان هستند که روزهای سختی را سپری میکنند.
با وجود همه حرفها و وعدههای داده شده درباره شناسایی و معرفی مقصران سیلاب فروردین ماه امسال، اما هنوز نه خبری از شناسایی مقصران است و نه گزارشی هم ارائه شده که در این بین سیل زدگان با خانههایی خراب و زمینهای آب گرفته منتظر معرفی مقصران سیلاب هستند.
سئوال اصلی اینجاست که آیا این بار مقصران سیلاب بدون هیچ گونه چشم پوشی و گذشتی به افکار عمومی معرفی و محاکمه میشوند یا اینکه این بار هم مثل دفعات قبل با چند گزارش کلیشهای و نتیجه گیریهای کلی مقصران حادثه در کنج امن و سایهای باقی و افکار عمومی دور زده میشود.
سئوال دیگر اینکه آیا این بار سیلاب درس عبرت و تجربهای تاریخی برای عدم تکرار حوادث بعدی با معرفی و شناسایی مقصران اصلی سیلاب میشود؟ گذشت زمان به این سئوالات پاسخ میدهد.
انتهای پیام/م