روده بزرگ چطور به وظایفش در دستگاه گوارش عمل می‌کند؟

به گزارش خبرنگار حوزه کلینیک  گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، عمل اصلی روده بزرگ هدایت مواد هضم نشده به خارج از بدن است که این عضو عمدتا مسئول حذف آب از محتویات روده و آماده کردن ضایعات برای خروج از بدن بوده و عملکرد جالبی دارد.

کاربرد روده بزرگ

روده بزرگ (Large intestine) یا فراخ‌روده بخشی از لولهٔ گوارش پستانداران محسوب می شود که در میان روده باریک و مخرج قرار گرفته و شامل کورروده cecum و پس‌روده Colon و راست‌روده Rectum است. طول روده بزرگ حدود یک و نیم متر است و  آب موجود در غذا‌ها و همچنین بخشی از آبی که نوشیده‌ایم، در روده بزرگ بازجذب می‌شود و باعث می‌شود که مدفوع از حالت مایع به حالت جامد تبدیل شود.

چون عمل اصلی روده بزرگ هدایت مواد هضم نشده به خارج از بدن است و نقش جذبی مهمی ندارد، روده بزرگ فاقد چین و پرز است. روده بزرگ محل رشد باکتری‌های فراوانی است که به صورت فلور نرمال روده زندگی می‌کنند و بخش عمده گاز مدفوع، حاصل فعالیت آن‌ها است.

این مطلب را از دست ندهید: عملکرد بد روده چه عوارضی دارد؟

سلول‌های موجود در لایه مخاطی کولون، موکوس ترشح می‌کنند تا با لغزنده ساختن سطح مخاط به دفع مواد کمک کنند. هنگامی که مدفوع به راست‌روده می‌رسد، بر اثر انقباضات واکنشی که در راست‌روده ایجاد می‌شود و ماهیچه‌های بندآورنده دریچه یا اسفنگتر مقعد را شل می‌کند، در نتیجه احساس دفع مدفوع به شخص دست می‌دهد. اسفنگتر‌های مقعد، ماهیچه‌های حلقوی شکلی هستند که کنترل باز شدن و بسته شدن مقعد را در اختیار دارند. معمولاً حدود یک تا سه روز طول می‌کشد که غذا از دهان به مقعد برسد.

دید کلی از روده بزرگ

• چین‌های مقعدی و پرز در روده بزرگ دیده نمی‌شوند.
• روده بزرگ به طول ۱.۴ تا ۱.۸ متر، از انتهای روده باریک شروع شده و به مجرای مقعد ختم می‌شود.
•  ابتدای روده بزرگ که در ارتباط با ایلئوم قرار دارد، سکوم یا روده کور نامیده می‌شود.
• قسمتی از روده بزرگ که بین سکوم و آنال کانال قرار دارد، کولون نامیده می‌شود که به سه قسمت کولون مساعد، کولون افقی و کولون نازل، تقسیم می‌گردد.
• کولون نازل در انتها به سیگموئید و رکتوم و نهایتا آنال کانال، ختم می‌شود.

عملکرد روده بزرگ چیست؟

روده بزرگ عمدتا مسئول حذف آب از محتویات روده و آماده کردن ضایعات برای خروج از بدن است؛ بنابراین مهمترین وظایف این بخش از دستگاه گوارش را می‌توان به صورت زیر تعریف کرد:

آب را جذب می‌کند

ظرف ۲۴ ساعت پس از مصرف غذا، غذا‌ها از روده کوچک به روده بزرگ می‌روند. در این مرحله، بیشتر پروسه گوارشی کامل شده است.

این مطلب را از دست ندهید: نقش تغذیه در حفظ سلامت روده ها

یکی از کارکرد‌های اولیه روده بزرگ، این است که آب را جذب کرده و زباله را به شکل مدفوع جامد در آورده و از بدن دفع کند.

ویتامین‌ها را جذب می‌کند

برخی از باکتری‌های مفید که به طور معمول و عادی در روده بزرگ زندگی می‌کنند، نقش مهمی در تجزیه قند‌های هضم نشده و فیبر‌ها به اسید‌های چرب دارند. این باکتری‌های کومنسال همچنین گازی که از متان، سولفید هیدروژن، دی اکسید کربن و گاز‌های دیگر تشکیل شده است را ایجاد می‌کنند. در نتیجه بوی بد متساعد شده از گاز روده نتیجه تجزیه قند‌ها توسط باکتری‌های روده است. باکتری‌های مفید همچنین بسیاری از ویتامین‌های سودمند برای بدن مانند ویتامین K و بیوتین را جذب بدن می‌کنند.

اسیدیته را کاهش داده و بدن را از عفونت محافظت می‌کند

اسید‌های چرب که توسط باکتری‌ها در روده بزرگ تولید می‌شوند باعث ایجاد محیط اسیدی در روده می‌شوند.  روده بزرگ، محلول قلیایی را تولید می‌کنند که این خاصیت اسیدی را کاهش داده و pH را در این بخش از دستگاه گوارش متعادل می‌کند. ضمن این که پوشش مخاطی روده بزرگ، به عنوان یک لایه محافظ عمل می‌کند و از جذب باکتری‌های مضر به بدن جلوگیری می‌کند.

این مطلب را از دست ندهید: اگر این علامت ها را دارید به روده خود شک کنید

همین عامل باعث می‌شود که در شرایط عادی احتمال ایجاد عفونت‌ها از باکتری‌های مضر به صفر برسد.

آنتی بادی‌های مهم را تولید می‌کند

یکی از عملکرد‌های این بخش از سیستم گوارش که کمتر شناخته شده است، تولید آنتی بادی‌هایی است که سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کنند. اعتقاد برخی از پزشکان بر این است که آپاندیس ممکن است یکی از تولید کننده‌های اصلی آنتی بادی‌ها در مرحله‌ای از پروسه گوارشی باشد.

انتهای پیام/