به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز، جهانگیر بهمنی پزشک اورژانس بیمارستان امام حسن عسکری (ع) با بیان اینکه بیماری های مرتبط با اسهال یکی از پنج عامل منجر به مرگ را در سراسر جهان تشکیل داده و اغلب ویروس ها در کودکان موجب اسهال و استفراغ می شوند، توصیه کرد: دست های خود را مکرر بشوییم زیرا اسهال، ویروسی بسیار مسری بوده و در صورت ادامه استفراغ بعد از چند بار تغذیه، احتمال کم شدن آب بدن کودک وجود دارد.
او در ارتباط با اینکه مهمترین عامل تهدید کننده کودک در زمان اسهال و استفراغ، از دست دادن مایعات و املاح بدن است، تاکید کرد: جبران مایعات و املاح بدن از اهمیت بیشتری برخوردار است.
بهمنی درباره این موضوع که عده ای با اجبار کردن کودک به خوردن غذا، سعی در تقویت و درمان کودک داشته و عده دیگری هم به اشتباه فکر می کنند با ناشتا کردن کودک، اسهال خوب شده و شیر مادر و سایر مایعات و غذاها را قطع می کنند، با این تصور که اگر کودک چیزی نخورد، اسهال و استفراغ قطع می شود، هشدار داد: این حالت برای کودک خطر آفرین بوده و آسیب به جا می گذارد.
وی بیان کرد: گاهی به علت شدت استفراغ کودک، پزشکان توصیه به ناشتایی می کنند اما این دوره ناشتایی کوتاه تر از دو ساعت است و در صورت طولانی شدن، سرم درمانی آغاز می شود.
این پزشک با اشاره به اینکه متوقف کردن اسهال با بعضی دارو ها مانند «دیفنوکسیلات» یا ترکیبات شبیه آن، گاهی فوق العاده خطرآفرین بوده و فقط در موارد خاص با تشخیص پزشک مجاز است، توضیح داد: در اسهال عفونی، خود اسهال موجب دفع زودتر میکروب می شود و نباید اسهال را با دارو متوقف کرد.
بهمنی ادامه داد: زمانی که کودک استفراغ دارد، جبران مایعات از دست رفته کار مشکلی است و گاهی با نظر پزشک تجویز داروهای بر طرف کننده استفراغ و گاهی سرم هم لازم است؛ مهم است بدانید که معده کودک در این حالت آسیب دیده و تحملش نسبت به غذا و مایع، کم است و اگر از اندازه تحمل معده بیشتر به آن فشار بیاوریم، استفراغ تشدید می شود که در این حالت باید از همان حجم کم معده برای رساندن مایعات به بدن استفاده کنیم.
او افزود: مایعات اگر با حجم کم و دفعات زیاد به کودک داده شوند، فرصت برای جذب داشته و احتمال استفراغ کمتر می شود؛ مهم است که در زمان استفراغ کودک را مجبور به خوردن غذا نکنیم و بدانیم که بی اشتهایی کودک نسبت به غذا، یک مکانیسم دفاعی بدن او بوده تا فرصت ترمیم به معده اش داده شود؛ زمانی که معده ترمیم شود کودک خودش تمایل به غذا پیدا می کند.
پزشک اورژانس بیمارستان امام حسن عسکری (ع) با این توضیح که در زمان استفراغ، پرزهای معده از بین رفته و تحمل خوردن غذا در فرد کاهش می یابد که بهتر است تغذیه با مایعات آغاز شود، تاکید کرد: این مایعات باید سرد باشند زیرا مایعات سرد، کمتر معده را تحریک به استفراغ می کنند و باید حجم آنها در هر نوبت کم باشد تا معده و روده، متحمل فشار نشده و فرصت جذب داشته باشد.
بهمنی در ادامه توضیح داد: آغاز استفاده از مایعات، از حدود یک ساعت پس از استفراغ به بعد بوده و بعد از استفراغ، بهتر است کودک تا یک ساعت چیزی نخورد و در صورت تکرار استفراغ مجدد نزدیک به یک ساعت دیگر هم ناشتا باشد و مجدد آغاز آهسته استفاده از مایعات انجام شود که در صورت عدم بهبود استفراغ، علی رغم رعایت تمام این نکات، مراجعه مجدد به کلینیک ضروری بوده و در صورت عدم تکرار استفراغ می توان، حجم مایع را به تدریج زیادتر کرد.
او با این توصیه که بهترین مایعات در زمان استفراغ، مایعات ساده و بدون قند هستند زیرا قندهای مصنوعی که در آبمیوه های مصنوعی و اغلب کمپوت ها وجود دارد، خود تشدید کننده استفراغ است، اضافه کرد: بهتر است از دادن آبمیوه های مصنوعی، نوشابه، دلستر و ترکیبات تجاری مشابه به کودک خودداری کرده زیرا بهترین مایع خوراکی آب ساده سرد و آب معدنی است.
بهمنی در ارتباط با این موضوع که در مواردی که اسهال و استفراغ شدید است یا بیشتر از پنج بار در روز، بدن علاوه بر آب، املاح هم از دست داده و مصرف آب به تنهایی کافی نیست، گفت: علاوه بر آب، استفاده از سرم خوراکی«او-ار اس» و مایع مفید دیگری مانند دوغ که هم به جبران آب و هم املاح کمک می کند نیز، توصیه می شود.
او با بیان اینکه آبمیوه های طبیعی مانند آب سیب و آب هویج بدون شکر، به شرطی که اسهال را شدید نکنند، در مراحل بعدی مفیدند، افزود: بهتر است به بیمار، آب با حجم کم به دفعات زیاد داده و در کودکانی که شیر مادر می خورند، شیر مادر بهترین مایع است و شیر مادر در کنار سایر مایعات باید ادامه یابد.
این پزشک با این توصیه که در کودکانی که شیر خشک مصرف می کنند، بهتر است حجم شیر خشک روزانه، کم نشود اما حجم مصرفی هر نوبت کم شده و تعداد دفعات بیشتر شود، ادامه داد: هم تغذیه اجباری برای تقویت کودک اشتباه است و هم ناشتا کردن بی مورد برای بهبود بیماری، پس غذا باید زمانی که جبران نسبی مایعات انجام شد، آغاز شود اما اگر به تمایل کودک اعتماد کنیم، بهتر است و بهترین زمان برای آغاز غذا، زمانی است که خود کودک ابراز تمایل و گرسنگی کند که به طور متوسط، نزدیک به ۶ ساعت پس از آخرین استفراغ کودک، تمایل به غذا پیدا می شود.
پزشک اورژانس بیمارستان امام حسن عسکری (ع) شهرستان زرقان، غذاهای پرچرب مانند عصاره گوشت که اغلب خانواده ها در زمان بیماری، تمایل به دادن عصاره گوشت به کودک دارند را برای کودک مناسب ندانست و توصیه کرد: استفاده از خود گوشت وقتی همراه غذا باشد، مانعی ندارد؛ غذاهای با مایع بیشتر مانند سوپ برای آغاز، مناسب ترند و سپس سایر غذاها به میل کودک مانند کته و ماست استفاده شود.
انتهای پیام/م