سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

مادرمه، پاگشای مازندرانی‌ها برای نوروز

سنت قدیمی مادرمه به منظور پاگشای خانه‌ها همه ساله هنگام تحویل سال جدید در مازندران اجرا می‌شود.

به گزارش خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، سنت‌های کهن مردم مازندران در نوروز بی شمار است و یکی از پررنگ‌ترین این سنت‌ها رسم مادرمه است.

مادرمه یا مارمه از آداب قدیمی مردم مازندران در روز اول سال جدید است که از دو قسمت مار و مه به معنای مادر ماه تشکیل شده و  یک نفر به صورت استخاره‌ای قبل از تحویل سال جدید اجرای آن را بر عهده می‌گیرد.

عبدی یکی از پیرمردان مازندرانی می‌گوید: مارمه به معنای ماه در ماه، آخر یک ماه و آغاز ماه دیگر است که این آئین ماه در آمدن، آغاز ماه نو یا آئین نو شدن ماه (برجی) که هر ماه با نماز مخصوصی در نزد ایرانیان کهن جشن گرفته می‌شد.

رسمی سنتی با همراهی آب و قرآن

ساداتی یکی از بانون مازندران در گفتگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ،  می‌گوید: در سنت مادرمه یک نفر که معمولا با استخاره تعیین می‌شود قبل از تحویل سال به بیرون منزل می‌رود و با آغاز سال جدید با آب و قرآنی در دست وارد منزل می‌شود و پس از تبریک عید به بقیه، مقداری آب را در چهارگوشه منزل می‌ریزد و در برخی روستا‌ها رسم بر این است که مادرمه پس از تحویل سال آب را همان بیرون منزل می‌ریزد.

ساداتی گفت: علت اجرای سنت مادرمه در مازندران شگونی است که از گذشته هایمان به ارث بردیم و معتقدیم این کار برایمان خوش یمن است.

رسم و رسوم جالب مازندرانی‌های برای اجرای سنت مادرمه

در روستای تشکون تنکابن رسم است روز اول هر ماه به فردی که قدمش برای خانوار سازگار است اجازه می‌دهند با دسته‌ای از برگ سبز وارد خانه شود، معتقدند اگر این کار صورت پذیرد در آن ماه اتفاقات بدی متوجه آن خانواده نمی‌شود.

افضلی یکی از بانوان شهرستان آمل می‌گوید: شخصی که مادرمه می‌کند باید برگ سبز و قرآنی در دست داشته باشد که پس از ورود در خانه آن برگ را روی تاقچه نهاده یا به میخ در یا دیوار آویزان کند.

وی افزود: مادرمه باید با پای راست وارد خانه شود و پای چپ شگون ندارد.

خانم افضلی گفت: مادرمه ابتدا در گوشه اتاق‌ها آب ریخته و بعد یک شاخه سبز آن جا می‌گذارد و سپس به انبار‌ها و آغل‌ها و مطبخ که در حیاط منزل تعبیه شده است، می‌رود.

این بانوی آملی افزود: اگر مارمه کننده برای چند خانوار انتخاب شود، خانواده‌ها صبر می‌کنند تا مارمه کننده به نوبت همه خانه‌ها را مارمه کند.

محمدی یکی از بانوان روستای فریمک دودانگه ساری در گفتگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، می‌گوید: کسی که خوش قدم است هرساله برای مارمه می‌آید و اگر به دلایلی نتواند آن سال مارمه کند، فرد دیگری را با استخاره انتخاب می‌کنند تا با جانشینی موقت او انجام وظیفه کند.

وی افزود: این فرد از لباس و وسایل شخص غایب (مارمه کننده اصلی) مثل پیراهن، کت و کفش را برداشته و آن‌ها را با دست به جلو قرار می‌دهد و خودش پشت سر این وسایل حرکت می‌کند و در اتاق‌ها مارمه انجام می‌دهد.

سهم مادرمه از تخم مرغ‌های رنگی و نان کوهی

اسماعیلی یکی از بانوان روستای سنگده می‌گوید: هنگامی که رسم مادرمه به طور کامل انجام شد، صاحب خانه از تخم مرغ‌های رنگی روی سفره و نان کوهی به مادرمه عیدی می‌دهد و عده‌ای هم به عنوان عیدی پول می‌دهند.

وی افزود: رسم مادرمه از قدیم بوده و مادربزرگ هایمان همیشه از خاطرات گذشته خود درباره این رسم می‌گفتند.

برکت و خوشبختی، ره آورد ورود مادرمه به منزل

امیرآقایی کارشناس مردم شناسی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران با بیان اینکه مادرمه اولین فردی که وارد خانه بعد از تحویل سال می‌شود، گفت: در این آیین سنتی مازندرانی‌ها معتقدند مادرمه برکت را به همراه گل سبزه، آب و آیینه به نشانه میمنت، برکت و خوشبختی به داخل خانه می‌آورد.

کارشناس مردم شناسی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران با بیان اینکه نخسین روز سال تبری (فردینه ماه) برابر با سوم ماه مرداد شمسی است، گفت: جشن مارمه یا مادرمه از آیین‌های سنتی آغاز هر ماه تبری یا زمینی در مازندران بود که گذر زمان آن را در زیر گرد و غبار فراموش شدگی دفن کرده است.

آیین سنتی مادرمه با هدف هدف یادآوری گذر زمان، دور ریختن کینه و کدورت گذشته و آغاز دوباره زندگی با پاکی و خیرخواهی و استعانت از خداوند یکتا در مازندران برگزار می‌شود تا این سنت آبا و اجدادی حفظ شود.

گزارش از سیده حکیمه موسوی ازنی

انتهای پیام/ م

برچسب ها: نوروز ، میراث فرهنگی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۰
حسین زاده
۲۰:۴۳ ۲۷ اسفند ۱۴۰۲
با سلام و احترام. لطفا آن واژه مادرمه را اصلاح کنید. این واژه که در زبان محلی مازندرانی بصورت مارمه ذکر میشود، اصلش محارمه است. محارمه به معنی محرم شدن و آغاز روابط آشنایی و این حرفها. ضمنا این مراسم فقط مربوط به مازندران و مختص آمل و بابل و آن طرفها نیست. در برخی دیگر از استانها و شهرستانها نیز رواج دارد. البته درود بر مازندرانی ها که این فعل و رسم خوب را فراموش نکرده اند. التماس دعای خیر و سلامت.