اپلیکیشن اینستاگرام در یکی از این مارکت‌ها بیش از ۱۹ میلیون بار دانلود شده است. این برنامه برای معرفی مکان‌های دیدنی، رستوران‌ها و... توسط صاحبان این مکان‌ها و کابران ساخته شده است. اینستاگرام در ششم ماه فوریه سال ۲۰۱۰ برای نخستین بار به صورت رسمی برنامه برای سیستم عامل آی‌اواس در اپ استور منتشر شد. در تاریخ سوم ماه آوریل سال ۲۰۱۲ نسخه اندروید اینستاگرام منتشر شد و در کمتر از یک روز، بیش از یک میلیون بار بارگیری شد.
طراحان اینستاگرام برای اولین به سراغ ایده شبکه اجتماعی عکس‌محور رفته بودند، ایده‌ای ساده که ابتدا جدی گرفته نمی‌شد اما در عرض چند سال همه چیز را تغییر داد و باعث شد نرم‌افزار‌هایی مانند ویرو و... از روی دستش تقلید کنند و سراغ همین ایده بروند. آمارمنتشرشده درباره جایگاه شبکه‌های مجازی نشان می‌دهد در حال حاضر اینستاگرام بعد از فیسبوک و یوتیوب سومین شبکه اجتماعی پرطرفدار دنیاست.
دلیل استقبال از اینستاگرام هم متفاوت بودن فضای این برنامه نسبت به شبکه‌های اجتماعی دیگر است. دلیل استقبال از اینستاگرام امکان به اشتراک گذاشتن و ثبت لحظات زندگی شخصی به صورت تصویری است. در این فضا کاربر در کنار دنبال کردن محتوا مورد نظر، می‌تواند به تصاویر و فیلم‌های متنوعی دست پیدا کند. یکی از نکات جالب توجه درباره اینستاگرام حضور سلبریتی‌ها یا همان چهر‌ه‌های معروف جامعه در این شبکه اجتماعی است.
این موضوع خود دلیل دیگری برای حضور کاربران شبکه‌های اجتماعی در این اپلیکیشن است. کاربر اینستاگرام به راحتی حد و مرز‌های زندگی شخصی را می‌شکند و وارد جزئیات زندگی خصوصی افراد می‌شود. ضمن اینکه با تاثیرپذیری از این فضا، خود درگیر به اشتراک گذاشتن لحظات زندگی شخصی‌اش می‌شود.
اینستاگرام می‌تواند ارتباطات را به خوبی تسهیل کند و به نوعی در دنیای امروز رسانه تلقی می‌شود و می‌تواند بستر مناسبی را برای تبادل اطلاعات فراهم کند اما مانند هر امکان دیگری در کنار محاسن خود، معایبی را نیز به همراه دارد. دنبال‌کننده مهم‌ترین دغدغه افراد در اینستاگرام است؛ هر چقدر تعداد فالوور‌های شما بالاتر باشد، شخص شهرت و جایگاه بالاتری در بین سایر کاربران خواهید داشت. مسئله مهم در اینستاگرام دنبال کننده است که افراد حاضرند حتی برای آن مبالغ قابل توجهی را هم هزینه کنند. بیشترین حجم اشتغال ایجاد شده در این بستر اجتماعی «تبلیغات» است.
تبلیغات در اکثر مواقع به همراه مسائل غیرارزشی و ترویج مصرف‌گرایی همراه است که منافی اهداف جمهوری اسلامی یعنی اقتصاد مقاومتی و حمایت از کالای ایرانی است.
موضوع شکست حریم خصوصی را نیز در اینستاگرام مشاهده می‌کنیم. در این فضا افراد ناشناخته با هر روشی سعی در دیده شدن و شناخته شدن دارند. این روش‌ها تبدیل به الگو می‌شوند و الگو‌ها در جامعه گسترش پیدا می‌کنند. فخرفروشی هم یکی از مسائل بسیار شاخص در این فضا است . دیگر معضل رایج عدم شناسایی هویت واقعی افراد است که همه به راحتی با هر عنوانی که بخواهند می‌توانند خود را به دیگران معرفی کنند و در این فضا حضور داشته باشند.
این عبارت که «آسیب‌های اینستاگرام بر جامعه کمتر از پیام رسان‌های مجازی نیست» کاملاً درست است. پیام‌رسان‌ها مبتنی بر متن هستند و کاربران پیام‌رسان‌ها بیشتر محتوای متنی را دنبال می‌کنند اما افراد یک جامعه از طریق دیدن بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرند. همانطور که اینستاگرام توانسته محل درآمد برخی از افراد، گرو‌ها و برند‌ها باشد، در مقابل باعث گسترش رفتار‌های ناصحیح و ترویج الگو‌های غربی در جامعه شود. ترس از دست دادن، پدیده‌ای است که تقریباً از زمان متولد شدن فیسبوک پدیدار شد و یکی از رایج‌ترین اثرات منفی شبکه‌های اجتماعی است.
انتشار گسترده تصاویر خانوادگی شخصی در اینستاگرام آسیب دیگری است که کاربران این شبکه به خصوص رده سنی نوجوان و جوان را مورد هدف قرار داده است. یکی از معضلات مهم این شبکه اجتماعی که بسیار شیوع پیدا کرده است، این است که حریم‌های شخصی دیگر معنایی ندارد و افراد از انتشار تصاویر و فیلم‌های شخصی خود در هر حالتی برای جذب فالوور استفاده می‌کنند. هچنین وابستگی به اینستاگرام ارتباطات موثر اجتماعی افراد را دچار مشکل کرده و آنها را در برقراری ارتباط با اطرافیانشان و از این طریق زندگی خود را سر و سامان دهند.
سیدعلیرضا آل‌داود، کارشناس حوزره فضای مجازی در گفتگو با خبرنگار حوزه دنیای ارتباطات گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: شبکه اجتماعی اینستاگرام متعلق به فیسبوک است و در سال ۲۰۱۰ فیسبوک این شبکه اجتماعی تصویرمحور را خرید. مشکلی که در حال حاضر در اینستاگرام می‌بینیم، یک معضل فرهنگی است که در آن دیده می‌شود. اول اینکه اینستاگرام اطلاعات زیادی را از کشور خارج می‌کند و این معضل بسیار مهمی است که وجود دارد. اگر بخواهیم از دید قانون بین المللی هم نگاه کنیم، در تمام دنیا طبق قوانینی که دارند مانند قوانینی که در حوزه data protection یعنی حفاظت اطلاعات در اتحادیه اروپا و دنیا اعمال و اجرا می‌شود، حتماً باید مانع رشد این ابزارها شد. در واقع نباید این اطلاعات از کشور خارج شود، اطلاعاتی که به آن big data گفته می‌شود، یعنی داده‌های انبوه که قابل تحلیل شدن هستند. چون ذائقه، رفتار و کنش و گرایش افراد در این اطلاعات می‌تواند تشخیص داده شود و بعد می‌توانند ذایقه سنجی کنند.
وی همچنین بیان کرد: نکته دوم تاثیر ضدفرهنگی بسیار گسترده اینستاگرام است و اینکه هیچ دفتری در ایران ندارد که بتواند پاسخگوی فعالیت‌های ضدفرهنگی و فعالیت گروه‌های تروریستی در بسترش باشد. نکته دیگر امکان لایو یا پخش زنده اینستاگرام است. می‌بینید که این شبکه اجتماعی الآن به یک بستر برای گرو‌های تروریستی و ضدانقلاب استفاده می‌شود و حالا یک فیک‌نیوز را به مردم می‌دهد که این اطلاعات غلط و اخبار دروغ، باعث شکاف بین دولت، حاکمیت و مردم می‌شود.
این کارشناس فضای مجازی در ادامه گفت: آسیب مهمی که وجود دارد، وجود مسائل ضدفرهنگی در حوزه اخلاق است. این فضا از نظر اخلاقی مناسب نیست و تصویر محور بودن اینستاگرام تاثیر مخرب آن را چند برابر می‌کند. این شبکه اجتماعی بستری را فراهم کرده که می‌تواند، جرم‌خیز باشد و باعث ایجاد کسب‌وکار‌های نامشروع شود زیرا این فضا طبق قوانین کشور فعالیت نمی‌کند و طبیعتاً اگر جرمی هم اتفاق بی‌افتد، سخت می‌توان مجرم را پیدا و جرم را پیگیری کرد.
انتهای پیام/