به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، چند سالی است که قیمت کاغذ در لیست مشکلات ناشران قرار دارد و ناشران با مشکلی به نام قیمت کاغذ مواجه هستند این مسئله در سال ۹۷ نسبت به سال های قبل شدت بیشتری گرفت.اوایل سال ۹۷ سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پیام توئیتری خود از قرار گرفتن کاغذ در لیست کالاهای اساسی خبر داد. وی در این باره توضیحاتی بیشتری داد و گفت: همانطور که همه می‌دانید وزارت فرهنگ شاید در دهه هفتاد متولی تامین این جریان بود؛ اما از دهه هشتاد که هدفمندی یارانه‌ها پدید آمد وزارت ارشاد دیگر در اين امر نقشی نداشت. حدود چهارصدهزارتن مصرف کاغذ در کشور داریم که تا سال گذشته فضای طبیعی خود را طی می‌کرد. اما اواخر سال گذشته، مشکلاتی پدید آمد که در نهایت تصمیم گرفتیم جدی‌تر وارد میدان شویم و از کاغذ به عنوان کالای اساسی دفاع کنیم. در این زمینه ستاد و کارگروهی با مشاركت وزارت ارشاد و وزارت صمت تشكيل شد.
کارگروه کاغذ که در وزارت صمت تشکیل شده بود و همایون امیرزاده مدیر روابط عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این گروه به عنوان نماینده وزارت ارشاد بود برای قیمت کاغذ تصمیماتی گرفت.
همایون امیرزاده نماینده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در کارگروه کاغذ در نشستی که بعد از ظهر امروز (شنبه ۲۰ مرداد) در این وزارتخانه برگزار شد مهم‌ترین اقدامات این وزارتخانه در حوزه کاغذ را برای خبرنگاران شرح داد.
وی در ابتدای این جلسه گفت: این جلسه برای بیان آرایش جدید دولت در حوزه تأمین، تخصیص و توزیع کاغذ است. با توجه به بحران به وجود آمده در بازار کاغذ شاهد حضور پررنگ‌تر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بحث کاغذ خواهیم بود. شکی نیست که کاغذ یک کالای واردات محور در کشور ماست. چراکه از نیاز ۴۰۰ هزار تنی سالانه تنها دو هزار و ۸۰۰ تن کاغذ در چهار ماهه نخست امسال تولید شده که یعنی نیم درصد کاغذ مورد نیاز است. متاسفانه میزان تولید کاغذ در داخل کشور به پایین‌ترین حد خود رسیده و این یعنی نیازمند حضور فعالانه‌تری برای تامین کاغذ هستیم.
او ادامه داد: خوشبختانه تمام موارد مورد خاص ارشاد محقق شده و ستاد تنظیم بازار مصوبه قطعی در بحث قیمت کاغذ داشته که به تمام زیرمجموعه‌های خود نیز اعلام کرده است. مشخص شدن قیمت کاغذ یعنی نظارت و کنترل بیشتر. بر این اساس نرخ مصوب شده تا اطلاع ثانوی که فعلا تا پایان فروردین ۹۸ در نظر گرفته شده بندی ۱۲۵ هزار تومان است. البته باید تکانه‌های ارزی و افزایش احتمالی خدمات حمل و نقل و... را هم در نظر داشته باشیم که بر قیمت تمام شده اثر می‌گذارد. تمام کاغذهایی که هنوز در گمرک مانده و ترخیص نشده‌اند نیز با تمهیدات در نظر گرفته شده در ۱۰ روز آینده ترخیص می‌شوند تا بازار کاغذ مشکلی برای عرضه نداشته باشد. بانک مرکزی برای نحوه پرداخت بدهی تجاری که کاغذشان در گمرک مانده بود همکاری خوبی داشته. تمام این موارد باعث می‌شود تا سامانه‌های نظارتی کنترل بهتری بر موجودی انبار داشته باشند و آنها نیز موظف شده‌اند تا موجودی خود را به صورت شفاف اعلام کنند.
امیرزاده سپس با اشاره مجدد به نیاز کشور به واردات کاغذ گفت: حالا که نیازمند واردات کاغذ هستیم باید یک نظام وارداتی درست و شفاف هم برای آن داشته باشیم. به همین دلیل با تعداد افراد مورد وصول و صلاحیت‌دار در هر دو وجه نشر و مطبوعات از طرف وزارت ارشاد و وزارت صنعت معدن و تجارت معرفی می‌شوند و از آن طریق برای تخصیص ارز به بانک مرکزی معرفی شوند. در همین راستا در چند روز گذشته نامه‌نگاری‌هایی میان وزیر ارشاد و وزیر صنعت و معدن انجام شد که بر اساس بند ۵ این نامه معاونت فرهنگی و مطبوعات ارشاد انجمن واردکنندگان کاغذ، آموزش و پرورش متقاضیان واردات را به ما معرفی کنند. ۲۶۵ میلیون دلار سهمیه ارزی دولت برای تامین کاغذ چاپ و تحریر روزنامه است که تاکنون ۴۹ میلیارد دلار آن جذب شده است. با معرفی واردکنندگان مورد وثوق برای دریافت ارز می‌توانیم مطمئن شویم که کالا حتما وارد کشور می‌شود. امروز هم در نامه‌ای خطاب به اتحادیه ناشران از آنها خواستیم تا افراد انجمن‌های مورد اعتماد خود را با ما در میان بگذارند.
امیرزاده در توضیح بیشتر آرایش جدید ساماندهی کاغذ گفت: تاکنون ۱۷ مجموعه برای معرفی به وزارت صنعت، معدن و تجارت به ما معرفی شدند که هفت مورد در بخش معاونت فرهنگی و کاغذ نشر و ۱۰ مورد در حوزه کاغذ مطبوعات از طریق معاونت مطبوعاتی بوده‌اند. با تعیین قیمت پایه نیز سعی کرده‌ایم تا شرایط بازار کنترل و قابل رسیدگی باشد. حضور وزارت ارشاد در کارگروه کاغذ و تعیین قیمت بازار نه به عنوان یک وظیفه و تکلیف قانونی که اقدامی داوطلبانه برای حل مشکلات اهالی چاپ و نشر مطبوعات بود. در هیچ کجای قانون وزارت ارشاد نه برای واردات کاغذ و تامین ارز، نه تعیین قیمت مسوولیتی ندارند. ولی احساس کردیم از ذی‌نفعان زیر حوزه فرهنگ و نشر دفاع کنیم تا بدانند نماینده‌ای مطمئن در دولت دارند.
وی اضافه کرد: در زمینه قیمت اگر وزارت ارشاد حرف بزند خیلی محلی ندارد بلکه ستاد تنظیم بازار تعیین‌کننده است و ما هم در آن ستاد حضور داریم و گزارش‌های دقیق‌تر در اختیار رسانه‌ها قرار خواهیم داد البته ستاد تنظیم بازار قیمت‌های ما را تایید و اعلام کرده است. یکی از مصوبات ستاد تنظیم بازار این بود که صادرات هرنوع کاغذ چاپ و تحریر به خارج ممنوع شده است.
امیرزاده ادامه داد: واردات ۴ ماهه اول سال ۹۶ برای کاغذ روزنامه ۲۶ هزار تن بوده که در ۴ ماهه سال اول ۹۷، ۱۵ هزار تن بوده است و این نشان‌دهنده کاهش واردات در این زمینه است. در زمینه کاغذ چاپ و تحریر هم ما سالانه ۳۲۰ هزار تن نیاز سالانه داریم که در ۴ ماهه اول سال ۹۶، ۱۰۹ هزار تن بوده و در ۴ ماهه اول سال ۹۷ این میزان به ۸۳ هزار تن رسیده است که با افول ۲۴ درصدی واردات روبه‌رو بوده‌ایم. این میزان کاغذ باید به کشور وارد شود اما پیش از این بخشی از آن در اختیار واردکنندگان مورد تایید نبود و ما نمی‌توانیم یقه کسی را بگیریم ولی وقتی معتمدین ما این کار را انجام دهند می‌توانیم نظارت داشته باشیم.
سیدعباس صالحی پیش از ظهر امروز دوشنبه ۲۲ مرداد در جلسه کارگروه ساماندهی کاغذ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر این مطلب، گفت: این وزارتخانه به اعتبار اینکه در سال‌های گذشته تعادل در بازار کاغذ وجود داشت، بجز نقش سیاستگذاری از جمله اینکه کاغذ در ردیف کالاهای اساسی قرار بگیرد و...، دخالت دیگری در این امر نداشت، ولی امروز با توجه به شرایط ایجاد شده در این بازار، نقش تأییدی نیز در این زمینه دارد.
وی ادامه داد: نقش تأییدی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ثبت سفارش و تخصیص ارز کاغذ مسئولیت‌هایی را برای آن به وجود می‌آورد که از آن جمله باید مراقب بود که اشتباه‌ها و مشکلات گذشته تکرار نشود.
صالحی با اشاره به چند نرخی شدن بازار کالا‌ها از جمله ارز کاغذ تصریح کرد: وقتی ارز چند نرخی می‌شود، به طور قطع فساد‌هایی در این زمینه به وجود می‌آید و اگر ما با نظارت بالا در این حوزه حرکت کنیم و به گونه‌ای مسیر را طی کنیم که اعتماد اجتماعی ایجاد شود، جلوی بسیاری از این فساد‌ها گرفته می‌شود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به آمار‌های مختلف قیمت کاغذ در بازار ادامه داد: ضعف در شفافیت آماری در این زمینه داریم و باید جلسه‌ای با وزارت صمت و بانک مرکزی داشته باشیم تا به تفاهم آماری در قیمت واقعی کاغذ در بازار برسیم.
صالحی همچنین در بخش دیگری از سخنان خود با توجه به وجود کمیته‌های مختلف در حوزه کاغذ، بر تشکیل جلسه‌ای با وزارت صمت و بانک مرکزی برای شفافیت در روند فرایندی و مشخص شدن ساختار مدیریتی در این حوزه تاکید کرد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه افزود: برآورد قیمت واقعی کاغذ بر اساس نظر کمیته قیمت و تنظیم بازار نیز ضروری است و تسریع در مراحل مختلف ثبت و سفارش کاغذ نیز از ملزومات محسوب می‌شود.
صالحی خطاب به اعضای کارگروه کاغذ گفت: نظارت بر مراحل پس از ترخیص تا مرحله توزیع، توجه به جوانب گوناگون و دیگر ملزومات کاغذ از جمله مرکب و زینک و ...، مدیریت بر مصرف کاغذ، توجه به انواع کاغذ‌های مورد نیاز مانند کاغذ گلاسه و ال دبلیو سی، توجه به مراحل ترخیص کاغذ از گمرک ... از جمله مواردی است که از سوی شما پیشنهاد شده و پیگیری آنها ضروری است.
وی ادامه داد: به نظر می‌رسد باید کمیته‌ای متشکل از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نمایندگانی از بانک مرکزی، وزارت صمت و صنوف مرتبط در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی راه‌اندازی شود و در آن هم برای نحوه چگونگی تامین کاغذ و نظارت در توزیع آن رسیدگی شود.
در ابتدای این جلسه همایون امیرزاده، نماینده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در کارگروه کاغذ ضمن ارئه گزارشی از قیمت‌های مختلف در بازار کاغذ گفت: در حال حاضر ٦٥ هزار تن نیاز واقعی به کاغذ روزنامه داریم و نیاز کاغذ چاپ و تحریر نیز ٣٢٠ هزار تن است.
وی افزود: نیاز به کاغذ برای موارد عمومی ٤٠ تا ٥٠ هزار تن، ٩٠هزار تن برای اقلام اداری، ٦٠هزار تن برای کتاب‌های کمک درسی و ٤٠ تا ٥٠هزار تن برای آموزش و پرورش است.
امیرزاده ادامه داد: به طور کل تولید داخلی کاغذ ٢ هزار و ٨٨٥ تن بوده که کمتر از نیم درصد از نیاز کشور را تامین می‌کرده است.
رئیس مرکز روابط عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: واردات کاغذ بالکی در سال ٩٦ یک هزار تن و در سال ٩٧، ۲ هزار و ٦٠٠ تن بوده است و ال دبلیو سی در سال ٩٦، یک هزار و ٣٠٠ تن و امسال یک هزار تن بوده است.
امیرزاده در عین حال تصریح کرد: با توجه به این آمار در مجموع ٢٦ درصد معدل منفی در موضوع واردات کاغذ داشته‌ایم و در ٤ ماهه اول سال ٩٦، یکصد و سی و هفت هزار تن کاغد وارداتی و در همین بازه زمانی در سال جاری ١٠١ هزار تن کاغذ وارداتی داشته‌ایم.
وی با اشاره به میزان نیاز کاغذ در چهار ماهه سال جاری گفت: در این مدت به ٢٢ هزار تن کاغذ روزنامه، ١٠٦ هزار تن کاغذ چاپ و تحریر، هزار و ٦٠٠ تن کاغذ بالکی و هزار و ٦٠٠ تن کاغذ ال دبلیو سی (lwc) نیاز داریم.
نماینده کارگروه ساماندهی کاغذ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: موجودی انبار‌های رسمی نیز ٣٠ هزار تن در بخش کاغذ چاپ و تحریر، ٩ هزار تن در کاغذ روزنامه است.
وی با اشاره به نامه وزیر صنعت، معدن و تجارت (صمت) به رئیس سازمان برنامه و بودجه مبنی بر میزان تخصیص ارز برای کاغذ گفت: بر اساس این نامه ٢٧٥ میلیون دلار تخصیص ارز برای کاغذ در سال جاری داشته‌ایم.
امیرزاده ادامه داد: در تاریخ ٢٣ تیر ماه سال جاری ٦٨٣ فقره ثبت سفارش داشته‌ایم.
در ششمین جلسه کارگروه ساماندهی کاغذ که صبح امروز چهارشنبه ۷ آذر در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد، درخواست متقاضیان وارد کننده کاغذ مورد بررسی و تصویب قرار گرفت. به این ترتیب تقاضای ١٠ شرکت وارد کننده کاغذ به تفکیک نوع کاغذ وارداتی بررسی و در مجموع ٩٨٨٩ تن کاغذ چاپ و تحریر و ٦٤٠٠ تن کاغذ روزنامه به تصویب رسید.
در نیمه دوم سال ۹۷ بود که خبری مبتنی بر دستگیر سلطان کاغذ شنیدیم آنجه در عمل برای بازار کاغذ و ناشران اتفاق افتاد افزایش بی رویه قیمت کاغذ بود قیمت کاغذ در سال ۹۷ از مرز ۴۰۰ هزار تومان گذشت. افزایش قیمت کاغذ که از ماه های پایانی سال ۹۶ آغاز شده بود در سال ۹۷ به اوج خود رسید.افزایش بی رویه قیمت کاغذ در سال ۹۷ سبب شد از شهریور ماه سال ۹۷ شاهد باشیم هر ماه به میزان کمتری نسبت به سال قبل کتاب منتشر شود و با کاهش عناوین کتاب در هر ماه مواجه باشیم.ادامه افزایش بی رویه قیمت کاغذ سبب خواهد شد ناشران کتاب های کمتری نسبت به سال قبل در سی و دومین نمایشگاه بین المللی کتاب داشته باشند از طرف دیگر با افزایش قیمت تمام شده کتاب روبه رو خواهم بود. هم اکنون ناشران نمی دانند کتاب را با چه قیمتی در بازار عرضه کنند آیا باید کتاب منتشر کنند یا در شرایط فعلی دست از انتشار کتاب بکشند. باید برای برون رفت از بحران کاغذ چاره ای اندیشید.
انتهای پیام/