به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، اوایل سال ۱۳۹۷ بود که ماجرای سرقت ادبی حمید هیراد بیش از پیش مطرح شد.سرقت ادبی مسئله ای نیست که به تازگی در ادبیات به وجود آمده باشد؛ این مسئله در تاریخ ادبیات ایران سابقه ای طولانی دارد. سرقت ادبی انواع مختلفی دارد یکی از انواع آن این است که شخصی شعر شاعری را به نام خود منتشر کند. حالا در موسیقی ایران، اتفاق مشابه آنچه در گذشته می افتاد، رخ داده است.
اولین واکنش را در ماه های پایانی سال ۹۶ علیرضا بدیع نشان داد. وی در برنامه «چشم شب روشن» -که از شبکه چهار سیما پخش می‌شود- به سرقت ادبی حمید هیراد از آثار شاعران دیگر اشاره کرد. به دنبال آن صابر قدیمی از طنزپردازان و ترانه سرایان کشورمان در قالب طنز به همین مسئله اشاره کرد.
در فضای مجازی و از گوشه و کنار، عده ای از شاعران و اهالی شعر و ادب، از سرقت ادبی در اشعار قطعات حمید هیراد خبر می دادند و از این می گفتند که اشعاری که هیراد به اسم خودش منتشر کرده، سرقت ادبی است.
در اوایل سال ۹۷ شاعران کشورمان کمپینی به نام نه به سرقت ادبی راه انداختند تا به وسیله آن بتوانند از سرقت های ادبی در فضای ترانه و شعر کشور جلوگیری کنند.
علاوه بر ایجاد کمپین نه به سرقت های ادبی، جمعی از شاعران و ترانه سرایان بیانيه ای منتشر کردند. در این بیانیه آمده است:
«بیانیه‌ی اعتراضی جمعی از شاعران و ترانه‌سرایان به تضییع حقوق مولفین و حواشی ایجاد شده توسط حمید هیراد:
در کشور ما، احترام به حق مالکیت اثار هنری امری‌ست فراموش شده و درین میان، شاعران بسیاری نیز قربانی آن شده‌اند. از سویی عدم واکنش صنفی نیز به وخیم تر شدن این ناهنجاری انجامیده است. یکی از وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد، صیانت از آثار ادبی است. طبیعتا زمانی که این مسئولیت پذیری در قبال آثار کسانی چون مولانا و شهریار تبریزی و سیمین بهبهانی وجود نداشته باشد، شعر و ترانه‌ی امروز نیز از گزند دستبرد نوآمدگان در امان نخواهد ماند.
ما جمعی از شاعران و ترانه‌سرایان ضمن ناپسند دانستن سرقت ادبی و محکوم کردن آن، موارد زیر را که توسط #حمید_هیراد خواننده صورت گرفته‌است؛ ناشایست دانسته و خواستار رسيدگی مراجع ذيربط در جهت احقاق حقوق از دست رفته صاحبان آثار به شرح زير هستيم:
۱. استفاده اثر بدون کسب مجوز از صاحب اثر
۲. ضایع کردن حقوق مادی_معنوی شاعران و ترانه‌سرایان
۳. جعل نام و دستبرد در متن بدون اطلاع و رضایت صاحب اثر
۴. تلفیق ابیاتی از شعرای مختلف بدون کسب اجازه و ثبت تمامیت این کلاژ به نام حمید هیراد در پوستر و صفحه شخصی وی.
۵. هتاكی و طرح داعیه‌ی شکایت از منتقدان و افرادی که در جهت تنویر افکار عمومی اقدام کرده‌اند
در پایان ضمن پافشاری بر مصالح صنفی خویش اعلام می‌داریم که تا احقاق حق یک‌یک شعرایی که به دلیل نداشتن رسانه‌ای رسا، از گفتار وا مانده‌اند، از کار نخواهیم ماند.
بخشی از امضا کنندگان:
علی آذر، اکبر آزاد، روزبه آزادی، محسن انشایی، علی ایلیا، مهدی ایوبی، سارا بالو، علیرضا بدیع، روزبه بمانی، محمدعلی بهمنی، سعید بیابانکی، امیر پیرنهان، پریا تفنگ‌ساز، امیر توده فلاح، کمال حسینیان، سعید دبیری، الهام دیداریان، رویا دیژن، ایرج زبردست، صابر ساده، هما سعادت، امید صباغ نو، آریا صلاحی، حمیدرضا صمدی، حامد صوفی‌پور، آبا عابدین، ایمان عباس پی، حامد عسکری، اميرحسين مدرس و ...
مجمع تخصصی کانون های ادبی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی هم در اعتراض به سرقت های ادبی در فضای ادبیات بیانیه ای را صادر کرد. در بخشی از این بیانیه آمده است:
بسمه تعالی
گذر رودخانه پرطلاطم زمان قرنهاست پیکره گوهر با ارزش ادبیات این مرز و بوم را صیقل داده و هزاران نفر از با ارزش ترین انسانها هزاران هزار ثانیه،دقیقه و ساعت از با ارزش ترین لحظات عمر خود را صرف حراست و نگهبانی از این گوهر هویت بخش کرده اند.
آنچه در این مسیر پر فراز و نشیب همواره مایه رنجش خاطر و باعث ایجاد زحمت مضاعف برای دغدغه مندان این عرصه مهم و حیات بخش فرهنگ ما بوده، وجود کج سلیقگی ها، سطحی نگری ها و بدبینی ها بوده است.
در این میان گاهی بروز مقطعی و متاسفانه پررنگ و صدای برخی جریانها ضربه های سختی به سمت و سوی ذائقه هنری جامعه وارد کرده است و تلاشها و نصایح دلسوزان این عرصه همواره در هیاهو و التهاب موجود نادیده گرفته شده و حتی مورد هجمه واقع شده است.
لذا مجمع تخصصی کانون های ادبی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی با توجه به مسئولیت و اهداف مهم خود در جهت ارتقا و هدایت صحیح استعداد دانشجویان این آب و خاک، وظیفه خود می داند پشتیبانی خود را از دلسوزان ادبیات این کشور صرف نظر از هر اسمی اعلام کند و حمایت کامل خود را از جمعی از شاعران کشور که دلسوزانه سعی در اصلاح مسیر آقای حمید هیراد (از خوانندگان کشور) در اصرار به استفاده ناآگاهانه و ناصحیح از اشعار شاعران گذشته و حال در آثار این خواننده را دارند، اعلام می کند.
پس از آن کمپین «نه به سرقت ادبی» فراگیر شد و حمید هیراد بیانیه ای در پاسخ به شاعران منتشر کرد. و به نوعی عذرخواهی کرد. سپس با صحبت‌های محمدعلی بهمنی، رئیس شورای شعر و ترانه دفتر موسیقی قضیه برای مدت کوتاهی فیصله پیدا کرد و قرار شد که جلسه‌ای برگزار شود تا این مشکل حل شود.
در همین راستا عصر روز گذشته (شنبه 18 فروردین‌ماه) جلسه‌ای میان شاعران معترض و مسئولان موسسه آوازی نو در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد که در پایان موسسه آوازی نو و حمید هیراد با امضای یک متن عذرخواهی از شاعران و ترانه‌سرایان تعهد دادند تا کلیه حقوق مادی و معنوی را بپردازند. همچنین در راستای توهین محمد ناصری، مدیر برنامه حمید هیراد این شخص به دلیل توهین‌های زشت و ناپسند به شاعران از کار خود اخراج شد.
متن نامه امضاشده به شرح زیر است:
«به‌نام دوست
و با تقدیم احترام به محضر مردم شریف ایران
به‌دنبال اعتراضات پیش‌آمده توسط شعرا و ادبای عزیز کشور مبنی بر استفاده بدون مجوز ابیات برخی شاعران
۱ ـ. مهتاب یغما
۲ ـ. سحر رنجبر
۳ ـ. شهرام سببی
۴ ـ. اکبر قنبرزاده
۵ ـ. آریا صلاحی
در پنج ترانه اجرا شده توسط آقای حمید هیراد و بعضا تغییر و یا تحریف واژگان آن‌ها موسسه آوازی نو به‌عنوان مسئول و صاحب‌امتیاز آثار هنری جناب آقای حمید هیراد ضمن آنکه پیش از هرچیز به‌عنوان یک موسسه هنری خود را مکلف به رعایت مرزها اخلاق و فرهنگ و قانون دانسته و با اعتقاد به آنکه فعالیت‌های فرهنگی باید نمونه بارز اخلاق و ادب باشد، از کلیه شاعران که ابیاتی از آثار ایشان بدون اخذ مجوز در آثار آقای حمید هیراد مورد استفاده قرار گرفته ضمن دلجویی از آن عزیزان خود را مکلف به احقاق حقوق مادی و معنوی ایشان می‌داند.
این موسسه افتخار می‌کند که مخاطبانی از جنس مردم فرهنگ‌دوست و ادب پرور ایران دارد که آثار ادبی و هنری با دقت، جدیت و حساسیت شایسته پیگیری نموده و صیانت از ادب پارسی را به‌عنوان میراثی گرانقدر پیشینیان تکلیف عینی و عمومی خود می‌داند.
در پایان موسسه آوازی نو ضمن تعهد بر رسالت فرهنگی خویش و کوشش در جهت اعتلای فرهنگ و موسیقی ایران با پوزش از شاعران عزیز هرگونه بی‌حرمتی از طرف افراد غیرمرتبط را اکیداً محکوم نموده و با اشاره به اینکه این موسسه به محض اطلاع از امر به دنبال حل موضوع به شیوه متناسب با شأن عرصه فرهنگ بوده، تاکید می‌نماید این اقدامات به هیچ وجه ارتباطی با موسسه آوازی نو نداشته و قطعا مورد تایید این موسسه، حمید هیراد و مخاطبین ایشان نخواهد بود.»
گزارش از محدثه محمدپور
انتهای پیام/