ترامپ همچنین با بیان اینکه آمریکا در واکنش به نقض عهد روسیه، گزینه‌های موشکی خود را توسعه خواهد داد، تاکید کرد در صورت عدم پایبندی مسکو به این توافق، پس از شش ماه برای همیشه از آن خارج خواهد شد.
رئیس‌جمهور آمریکا پیش از این بارها تهدید کرده بود که در صورتی که روسیه و همچنین چین با یک پیمان موشکی جدید موافقت نکنند، آمریکا به زودی از آن خارج خواهد شد.
با اعلام خروج آمریکا از پیمان موشکی با روسیه موسوم به INF، این کشور از امروز (دوم فوریه/سیزدهم بهمن) دستکم به مدت ۶ ماه عملا هیچ محدودیتی برای توسعه قابلیت‌های موشکی هسته‌ای خود قائل نخواهد بود.
به نوشته رویترز، ممکن است هدف ترامپ از این اقدام، تحت فشار قرار دادن مسکو برای عقد یک توافق موشکی جدید با واشنگتن باشد، اما در هر حال خروج از این پیمان نگرانی‌ها را از احتمال آغاز یک مسابقه تسلیحاتی هسته‌ای جدید میان آمریکا و روسیه در اروپا به شدت افزایش داده است.
پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میانبرد چیست؟
این پیمان در سال ۱۹۸۷ میان آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سابق منعقد شد و به عقیده کارشناسان، به عنوان یک اقدام اساسی در جهت تنش‌زدایی دوران جنگ سرد عمل کرد. این پیمان در ۸ دسامبر آن سال در واشنگتن به امضای رونالد ریگان، رئیس‌جمهور وقت آمریکا و میخائیل گورباچف، رهبر وقت اتحاد جماهیر شوروی رسید.
پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میانبرد هر دو کشور را ملزم به از بین بردن موشک‌های کروز و بالستیک زمینی با بُرد بین ۵۰۰ تا ۵۵۰۰ کیلومتر می‌کند. این پیمان که در بحبوحه رقابت تسلیحاتی دو طرف در طول جنگ سرد امضا شد، برای حل تمامی مشکلات آمریکا با شوروی سابق منعقد نشد، بلکه اقدامی برای ایجاد ثبات استراتژیک در قاره اروپا بود.
با این حال، پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میانبرد، موضوع موشک‌های دریایی که آمریکا پیشرفت‌های استراتژیک قابل‌توجهی در آن داشته را پوشش نمی‌دهد و یکی دیگر از کاستی‌های آن نیز این است که دیگر قدرت‌های هسته‌ای دنیا از جمله فرانسه و انگلیس (متحدان اصلی واشنگتن) عضو این پیمان نیستند.
چرا آمریکا تصمیم به ترک پیمان موشکی گرفت؟
ترامپ بارها مدعی شده است که روسیه این پیمان را نقض کرده و به اظهارات مقامات دولت باراک اوباما در خصوص نقص پیمان از سوی مسکو استناد کرده است. وی چندی پیش ادعا کرد: «روسیه سالهاست این پیمان را نقض می‌کند. نمی‌دانم چرا اوباما مذاکره نکرد یا از آن خارج نشد! ما نمی‌خواهیم به آنها اجازه دهیم پیمان هسته‌ای را نقض کنند.»
برای اولین بار، در سال ۲۰۱۴ سی‌ان‌ان با اشاره به آزمایش‌های موشکی کروز روسیه گزارش داد دولت آمریکا مسکو را به تخطی از این پیمان متهم کرده است. بنا به گزارش سی‌ان‌ان، آمریکا در آن زمان متحدان عضو ناتو خود را در جریان این موضوع قرار داد. با این حال، تا همین اواخر ناتو نقض این پیمان از سوی روسیه را به طور رسمی تائید نکرده بود.
در گزارش جدیدی که در فوریه ۲۰۱۸ توسط وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) منتشر شد نیز به عدم پایبندی مسکو به این پیمان پرداخته شد و ادعا شد روسیه همچنان به نقض تعهدات و پیمان‌های کنترل تسلیحاتی خود ادامه می‌دهد.
با این حال، از نقطه نظر کارشناسان و تحلیلگران بین‌المللی، به نظر می‌رسد که قصد ترامپ از تهدید به خروج کامل از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میانبرد، امتیازگیری از روسیه و چین برای محدود کردن فعالیت‌های موشکی خود یا بهانه‌تراشی برای رفع محدودیت‌ها از برنامه موشکی آمریکا برای عقب نماندن از پیشرفت‌های موشکی این دو کشور است.
مقامات روس نیز رسما اعلام کرده‌اند که آمریکا با متهم کردن مسکو به نقض پیمان INF به دنبال بهانه‌تراشی برای خروج از این پیمان است تا از این طریق بتواند موشک‌های هسته‌ای جدید خود را توسعه دهد.
خروج از پیمان موشکی با روسیه چه پیامدی برای آمریکا دارد؟
به نوشته سی‌ان‌ان، خروج آمریکا از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میانبرد می‌تواند به یک رقابت تسلیحاتی در سراسر اروپا، مشابه آنچه در دهه ۱۹۸۰ در این قاره رخ داد، دامن بزند. بنا به گفته سخنگوی سابق وزارت خارجه آمریکا در صورتیکه واشنگتن بخواهد به طور کامل از این پیمان خارج شود، لازم است که چگونگی این اقدام به خوبی بررسی شود، زیرا آمریکا دارای قابلیت یکسان موشکی با روسیه نیست. اینکه چگونه آمریکا می‌تواند با این تسلیحات مقابله یا مانع از بکارگیری آنها در اروپا شود، نیز جزو مسائلی هستند که باید مشخص شوند.
این موضوع زمانی اهمیت می‌یابد که بدانیم سرگئی ریابکُف، معاون وزارت امور خارجه روسیه تهدید کرده است که خروج یکجانبه آمریکا از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میانبرد، اقدامات تلافی‌جویانه مسکو از جمله "اقدام نظامی" را در پی خواهد داشت.
الکسی پوشکوف، سناتور روس هم اعلام کرده آمریکا با این اقدام جهان را به دوران جنگ سرد برمی‌گرداند. دیگر مقامات روس از جمله گرباچف (امضاکننده این پیمان) نیز عواقب ناشی از اقدام آمریکا را فاجعه بار خوانده‌اند.
نگرانی‌های مسکو در خصوص تفسیر آمریکا از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میانبرد
مسکو در خصوص تعریف آمریکا از این پیمان نگرانی‌های خاصی دارد. مسکو می‌گوید آمریکا با استقرار سپر دفاع موشکی در اروپا، که می‌تواند برای پرتاب موشک‌های کروز از آنها بهره بگیرد، این پیمان را نقض کرده است. روسیه همچنین نگرانی‌هایی در خصوص آزمایش موشک‌های بالستیک در سیستم‌های ضدموشکی آمریکا، به عنوان بخش دیگری از نقض این پیمان توسط واشنگتن، دارد. هواپیماهای بدون سرنشین نیز بخشی دیگر از نقض پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان برد توسط آمریکا محسوب می‌شوند.
طبق گزارش رسانه‌های غربی، دولت آمریکا استراتژی مدرنیزه کردن زرادخانه هسته‌ای کاملا تهاجمی خود را پیگیری می‌کند که در ابتدا آن را مطابق با پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میانبرد می‌نامید. اما اکنون به نظر می‌رسد این کشور به دنبال بهانه‌ای برای خروج از پیمان تسلیحات هسته‌ای با روسیه برای دنبال کردن این استراتژی است.
بهانه‌ای که آمریکا برای متهم کردن روسیه به نقض پیمان INF پیدا کرده است نیز ساخت یک موشک کروز روسی به نام Novator 9M729 است که در ناتو با نام SSC-8 شناخته می‌شود. آمریکا مدعی است که روسیه با ساخت این موشک کروز، پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میانبرد را نقض کرده و باید آن را نابود کند اما روسیه می‌گوید برُد حداکثری این موشک از حداقل بُرد مجاز موشک‌ها در پیمان INF نیز کمتر است.
انتهای پیام/