در این میان، صنعت بانکرینگ از نمونه ظرفیت‌ها و فرصت‌هایی است که می‌توان با اعمال راهکار‌های مقتضی، سودآوری قابل توجهی را برای اقتصاد کشور تامین و مهیا کرد.
صنعت بانکرینگ به سوخت رسانی با کشتی‌ها و شناور‌های کوچک و بزرگ در دریا و یا اسکله بنادر می‌گویند که به تبع با توجه به تکثر انبوه و قابل توجه تردد کشتی‌ها در خلیج فارس، این امر می‌تواند فرصتی ویژه برای ایران محسوب شود.
در کنار سوخت رسانی، برخی فعالیت‌های جانبی دیگر همچون ارائه خدمات فنی و مهندسی، پزشکی و بهداشتی، تامین آب و آذوقه، جمع آوری پسماند‌های نفتی و... از جمله فعالیت‌ها و خدمات جانبی به شمار می‌رود که مشمول صنعت بانکرینگ می‌شود.
با وجود فرصت‌ها و ظرفیت‌های بالقوه متعدد ایران در این عرصه، بنابر اخبار منعکس شده در رسانه ها، سهم ایران در صنعت مذکور کمتر از ۱۰ درصد برآورد شده که قطعا این عدد و رقم هیچ تناسبی با توانمندی‌های ایران در این عرصه ندارد.
اصلی‌ترین رقیب ایران در صنعت مذکور کشور امارات است که با برنامه ریزی قاعده‌مند و دقیق و اصولی، موفق شده است سهم قابل توجهی از سود ناشی از فعالیت در این صنعت را از آن خود کند.
بصورت طبیعی، بنادر ایران، از کانون‌های اصلی فعالیت در این حوزه به شمار می‌رود و آنچنان که مطالعات و بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد ۱۲ بنادر ایران از جمله بندر عباس، بندر قشم می‌توانند به کانون‌های اصلی نقش آفرینی ایران در صنعت بانکرینگ مبدل شوند.
البته طرح این موضوع بدین معنا نیست که ایران هچگونه فعالیتی در حوزه مذکور ندارد، اما در واقع امر، در شرایطی که کشورمان ۸۰ درصد از سوخت صنعت مذکور در خلیج فارس را تامین می‌کند، تنها سهمی ۱۰ درصدی از درآمد‌های مرتبط با این حوزه نصیب ایران می‌شود و این خود گویای فرصت‌های عظیمِ بالقوه‌ای است که در این حوزه سوخت می‌شود.
در این میان، کشور امارات (به عنوان رقیب اصلی ایران در این صنعت)، با استفاده از ظرفیت‌های پیدا و پنهان در بندر فجیره، سودی بالغ بر ۲۷ میلیارد دلار را نصیب خود می کند.
خوشبختانه ظرفیت‌های بالقوه موجود در صنعت بانکرینگ درک شده است، اما از بُعد اجرایی و عملیاتی، موفقیت های حاصل شده آنچنان که باید کافی و وافر به نظر نمی‌رسد.
چندی پیش، مصطفی کشکولی، رئیس انجمن بانکرینگ ایران در گفت و گویی با رسانه‌ها در ارتباط با میزان بهره گیری ایران از صنعت مذکور در خلیج فارس اظهار کرد: سهم فعلی ایران از صنعت اشاره شده ۲ میلیون تن برآورد می‌شود، در صورتی که این میزان می‌باید به بیش از ۵۰ درصد (حدود ۱۰ میلیون تن) ارتقاء پیدا کند.
وی در ادامه می‌افزاید: حصول چنین توفیقی با اعمال اقداماتی ساده و نه چندان پیچیده میسر خواهد شد.
این در شرایطی است که توجه به این صنعت، در برنامه‌های پنجم و ششم توسعه مورد تاکید قرار گرفته و در واقع از حیث عمق اهمیت مساله، این امر مورد غفلت قرار نگرفته، اما از حیث اجرایی و عملیاتی دستاوردی که باید از این صنعت محقق شود، نشده است.
سید احسن علوی، رئیس کمیته حمل و نقل مجلس شورای اسلامی نیز در این خصوص می‌گوید: هیچگونه توجیهی برای عدم راه اندازی صنعت بانکرینگ در ایران وجود ندارد و در واقع امر، کم توجهی مسئولان ذی ربط باعث عدم حصول اهداف مورد نظر کشور در این حوزه شده است.
هادی حق شناس، معاون سازمان بنادر و دریانوردی کشور نیز در گفت و گویی با رسانه‌ها در تشریح ابعاد و ظرفیت‌های صنعت بانکرینگ بیان می‌کند که سوخت رسانی به کشتی‌ها تنها یک وَجه از این صنعت محسوب می‌شود و ابعاد و زوایای این صنعت به مراتب متنوع‌تر و وسیع‌تر از سوخت رسانی است. برای ورود سازنده و بقاء در این صنعت می‌باید به مجموعه‌ای از اقدامات به هم پیوسته و مرتبط در راستای خدمات رسانی به کشتی‌ها در بخش‌های گوناگون متمرکز شد.
اگرچه صنعت بانکرینگ صرفا به سوخت رسانی به کشتی‌ها خلاصه نمی‌شود، اما ۳۰ درصد از فعالیت در این حوزه، به بخش سوخت رسانی معطوف می‌شود.
آنچنان که عنوان شد، ۸۰ درصد از سوخت مورد نیاز در صنعت بانکرینگ در خلیج فارس توسط ایران تامین می‌شود، اما بخش عمده سود ناشی از این صنعت به جیب اماراتی‌ها می‌رود.
در همین ارتباط، سید حسین افضلی، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی می‌گوید: یکی از صنایع با اهمیت و با ارزش افزوده بالا به صنعت بانکرینگ معطوف می‌شود و بسیاری از کشور‌های جهان در راستای توسعه و تقویت این صنعت گام بر داشته اند.
وی معتقد است، توسعه صنعت بانکرینگ برای کشور ایران منافع و مزایای بسیاری در پی خواهد داشت، زیرا عرضه مستقیم سوخت به کشتی‌ها در منطقه خلیج فارس ارز بسیار بالایی (بدون تحت تاثیر قرار گرفتن از تحریم ها) برای ایران تامین می‌کند و به واقع ارز قابل توجهی به خرانه کشور واریز خواهد کرد.
این عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در ادامه می‌افزاید: نکته قابل توجه به این امر معطوف می‌شود که علی رغم توفیق بسیار بالای کشور امارات در این صنعت، لذا بخش عمده سوخت مورد نیاز این کشور برای عرضه به کشتی‌هایی که در خلیج فارس تردد می‌کنند از طریق ایران تامین می‌شود و به واقع کشور مذکور در این صنعت به منابع انرژی ایران وابسته است و به تبع در چنین شرایطی انتظار می‌رود کشور ایران، خود، پیشتاز صنعت مذکور در خلیج فارس باشد.
چندی پیش، ساطعی، کارشناس ارشد حوزه بندری و دریایی، در گفت و گویی با رسانه‌ها در تشریح فرصت‌ها و ظرفیت‌های صنعت بانکرینگ اظهار کرد: بیش از ۸۰ درصد از تجارت جهان از طریق دریا‌ها انجام می‌پذیرد و در این میان، از مجموع کشتی‌هایی که بطور سالانه در آب‌های اقصی نقاط جهان با اهداف اقتصادی در حال حرکت هستند، ۲۰ هزار فروند از تنگه هرمز عبور می‌کنند.
وی در ادامه می‌افزاید: مجموع حجم صنعت بانکرینگ جهان قریب به ۲۰۰ میلیون تن برآورد می‌شود و به تبع با توجه به این واقعیت که ۸۰ درصد از تجارت جهان به واسطه حضور در آب‌ها و تردد در آن انجام می‌پذیرد، فرصت‌ها و ظرفیت‌های بالقوه موجود در این صنعت نیز بالا و قابل توجه ارزیابی می‌شود.
کارشناس ارشد حوزه بندری و دریایی در ادامه می‌گوید: قریب به ۳۰ تا ۳۵ درصد و در برخی مواقع بیش از ۴۰ درصد هزینه کشتی ها، به مصرف سوخت آن معطوف می‌شود (سوختی که به واسطه صنعت بانکرینگ تامین و مهیا می‌شود).
وی می‌افزاید: در چندین نقطه از جهان این صنعت برجسته شده و در این میان خلیج فارس (پس از بندر سنگاپور) دومین کانون بزرگ صنعت بانکرینگ به شمار می‌رود.
ساطعی می‌گوید: بندر فجیره، قطب اصلی این صنعت در حوزه مذکور (در بندر خلیج فارس) محسوب می‌شود.
امید آن می‌رود با برنامه ریزی اصولی، هدفمند و سازنده، بهره وری و بهره گیری ایران از صنعت بانکرینگ در خلیج فارس با افزایش و ارتقای هر چه بیشتری همراه شود که قطع به یقین حصول هرگونه توفیقی در این حوزه با ارزآوری و اشتغالزایی فزاینده تری همراه خواهد بود.
موفقیتی که پیش نیاز آن را می‌باید در تامین زیرساخت‌های لازم برای پهلوگیری کشتی‌های عظیم و غول پیکر در بنادر ایران جستجو کرد.
انتهای پیام/