به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یاسوج ، استان کهگیلویه و بویراحمد به استثنای سه سال گذشته همواره جز استان‌های پر بارش کشور بوده با این حال موضوع تنش آبی استان سابقه‌ای بیشتر از این سه سال دارد.
چنین به نظر می‌رسد باید ریشه موضوع را در جای دیگری جست و جو کرد و به گفته کارشناسان تغییر نگرش در نحوه مصرف آب، اولین گام برای کمک به حل مشکل است.
اما سوال اصلی اینجاست تغییر نگرش در نحوه مصرف آب را باید از کجا و از چه کسی آغاز کرد؟
مدیران حوزه آب بر این باورند مسبب اصلی هدر رفت آب، مشترکان هستند پس باید فرهنگ سازی در مصرف آب را از مردم آغاز کرد.
موضوعی که گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس خلاف آن را نشان داده است. در این گزارش آمده کهگیلویه و بویراحمد در تابستان ۹۷ در حالی دچار تنش آبی شده که ۳۰.۲ درصد آب شرب تولیدی آب و فاضلاب شهری در این استان به هدر رفته است.
بر اساس این گزارش حجم آب تولیدی استان در سال ۹۷ حدود ۴۳ میلیون متر مکعب و مقدار آب فروخته شده ۳۰ میلیون متر مکعب بوده است.
این بدان معناست که در همین تابستانی که شهرهای استان از جمله یاسوج، مادوان، باشت و دیشموک دچار تنش شدید آبی بودند ۱۳ میلیون متر مکعب آب در استان تولید شده، اما وارد چرخه مصرف نشده و اگر هم شده بنا به دلایلی به حساب نیامده است.
هدر رفت آب یا به دلیل فرار فیزیکی آب از شبکه توزیع، یا انشعاب‌های مشترکین و بر اثر پوسیدگی و یا دستکاری شبکه و کنتور‌ها ایجاد می‌شود.
ممکن است این هدر رفت به دلیل خطای انسانی، ابزار، اندازه گیری و یا مدیریت راهبری سامانه در اندازه گیری دقیق ایجاد شده باشد.
استاندارد جهانی هدر رفت آب ۱۰ درصد است این در حالی است که میانگین هدر رفت و یا آب به حساب نیامده در کل کشور ۲۵ درصد کل آب تولید شده آبفای شهری را تشکیل می‌دهد که با این حساب میانگین هدر رفت آب در کهگیلویه و بویراحمد ۵.۲ درصد بیشتر از کشور و ۲۰.۲ درصد نیز بیشتر از استاندارد جهانی است.
پس عوامل بسیاری در هدر رفت آب از منبع اصلی تا کنتور‌ها وجود دارد که یکی از آن‌ها به مردم بر می‌گردد و آن هم دور زدن کنتور‌های آب و یا ایجاد انشعاب‌های غیر مجاز در مسیر شبکه اصلی است که از قضا دستگاه قضا برای برخورد با آن قوانین محکمی وضع کرده است.
آنچنان که در همین کهگیلویه و بویراحمد در سه سال گذشته بیش از ۱۸ هزار انشعاب غیر مجاز جمع آوری شده و یا به شبکه مجاز پیوسته است. انشعاب‌هایی که میزان مصرف آب را بین چهار تا هفت برابر افزایش می‌دهد.
اما به رغم جمع آوری این حجم از انشعاب‌های غیر مجاز باز هم کهگیلویه و بویراحمد با ۳۰.۲ درصد آب به حساب نیامده در میان پنج استان اول کشور قرار گرفته است؛ استان‌هایی که میان حجم آبی که وارد شبکه آن‌ها شده و حجم آبی که به مصارف مجاز رسیده، تفاوت و اختلاف معناداری وجود دارد.
با این حساب چطور می‌توان از مردم خواست که در مصرف آب صرفه جویی کنند وقتی بخش زیادی از آب تولیدی استان در همان شبکه گم شده و یا به هدر رفته است و کسی هم برای هدر رفت آن پاسخگو نیست. مشکلاتی که مربوط به پوسیدگی شبکه و یا مسائل خارج از اختیارات مردم است.
این بدان معنا نیست که مردم در هدر رفت آب نقشی ندارند، زیرا بخشی از آب تولیدی استان هم در شبکه مصرف به هدر می‌رود آنچنان که مدیرعامل آب و فاضلاب شهری کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید:سرانه مصرف آب آشامیدنی در این استان ۲۶ درصد از متوسط کشور بالاتر است.
علی لدنی نژاد می‌گوید:سرانه مصرف آب آشامیدنی در دنیا بین ۷۵ تا ۱۵۰ لیتر در شبانه روز و برای ایرانیان به طور میانگین بین ۱۵۰ تا ۱۸۰ لیتر و برای کهگیلویه و بویراحمدی‌ها بیش از ۲۲۰ لیتر در شبانه روز است.
وی می‌افزاید: مجموع آب اسرافی می‌تواند نیاز بسیاری از خانوار‌ها را برآورده کند به همین دلیل مدیریت مصرف، تولید و تقاضای آب آشامیدنی با جدیت توسط این شرکت در استان در حال انجام است.
لدنی نژاد عنوان می‌کند: اجرای طرح‌های جدید آبرسانی، ساخت مخازن و خطوط انتقال و افزایش دبی منابع آب از برنامه‌های مدیریت تولید آب آشامیدنی در کهگیلویه و بویراحمد است.
وی اضافه می‌کند: کاهش هدر روی و بازسازی شبکه‌های توزیع فرسوده جزو برنامه‌های مدیریت مصرف آب آشامیدنی در کهگیلویه و بویراحمد محسوب می‌شود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شهری کهگیلویه و بویراحمد یادآوری می‌کند: برای مدیریت تقاضای آب آشامیدنی در این استان برنامه‌هایی شامل فرهنگ سازی و اصلاح الگوی مصرف اجرا شده و در حال اجراست.
این برنامه‌ها در شرایطی است که کارشناسان هواشناسی نیز خبرهای امید بخشی برای استان کهگیلویه و بویراحمد داشته اند.
ولی بهره‌مند کارشناس نام آشنای هواشناسی در این استان می‌گوید: براساس آخرین آمار بارش سال زراعی (از اول مهرماه تاکنون) در یاسوج ۴۵۱.۶، سی سخت ۴۵۱.۵، دوگنبدان ۳۶۴.۶، دهدشت ۴۵۶، لیکک ۳۱۴ و امامزاده جعفر ۳۴۹.۸ میلیمتر بوده است.
وی با بیان اینکه میانگین بلندمدت بارش باران در استان کهگیلویه و بویراحمد ۵۵۹ میلی متر است اضافه کرد: میانگین بلندمدت سالیانه بارندگی در یاسوج،۷۹۱،۷، سی سخت ۶۷۵.۱، دوگنبدان ۴۲۰.۵، دهدشت ۴۸۵.۱، لیکک ۳۸۶.۹ و امامزاده جعفر ۴۰۹ میلیمتر است.
بااین حال در برنامه ششم توسعه تاکید شده برای حل تنش آبی در استان‌هایی مانند کهگیلویه و بویراحمد سامانه جدید آب شیرین کن ساخته و بهره برداری شود که به نظر می‌رسد قبل از هر اقدامی باید نسبت به اصلاح شبکه توزیع و انشعاب‌های مشترکان برنامه ریزی شود.
اگرچه مسئولان در دو سال گذشته آمار‌هایی از کشف و ضبط انشعابات غیر مجاز و برنامه‌های فرهنگی در زمینه مصرف آب ارایه داده اند، اما اقدامات انجام شده نتوانسته چندان موثر واقع شود و همچنان بخش قابل توجهی از آب شرب تولیدی استان به مقصد نمی‌رسد و کام تشنه شهر‌ها را سیراب نمی‌کند.
آیا می‌توان با مدیریت صحیح منابع آب، اصلاح شبکه، فرهنگسازی مردمی، به کلی سایه عطش تابستانه را از سر شهرهای کهگیلویه و بویراحمد برداشت؟
برای پاسخ به این سوال باید بدون فرافکنی هر دستگاهی وظایف و مسئولیت‌های خود را بپذیرد. نباید فراموش کرد موضوع آب یکی از حساس‌ترین موضوعات پیش روی مردم جهان و به تبع آن ایران در آینده نزدیک است.
ضمن آنکه نمی‌توان دلخوش به فاصله هدر رفت آب با میانگین کشوری، حتی میزان بارش باران و بالا آمدن تراز سد‌ها شد، زیرا در کشور هم هدر رفت آب بالاست و از سوی دیگر استان‌هایی وجود دارد که بامدیریت صحیح هدر رفت آب را به ۱۵ تا ۱۶ درصد رسانده اند و در صرفه جویی در میان مشترکان نیز دستاورد‌های خوبی داشته ند؛ و همین دلخوشی به اعداد و ارقام باعث شده که بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس دقیقا همان استان‌هایی که هدر رفت آب تولیدی در آن‌ها بیشتر بوده، سال گذشته با بحران آب و به دنبال آن با بحران‌های اجتماعی رو به رو شده اند.
بحرانی که اگر برای رویارویی با آن تدبیری اندیشیده نشود فراگیر خواهد شد آنچنان که معاون سیاسی و امنیتی استاندار کهگیلویه و بویراحمد بر این باور است مهمترین بحران پیش روی استان در سال‌های آتی بی شک آب است.
کهگیلویه و بویراحمد با مساحتی حدود ۱۶ هزار و ۲۴۹ کیلومترمربع، سرزمینی مرتفع و کوهستانی با اقلیم سردسیری و گرمسیری در جنوب غربی ایران قرار دارد.
حجم ذخیره مخازن آب شهرهای استان ۱۳۱ هزار متر مکعب است. تعداد مخازن آب مناطق شهری استان ۵۳ باب مخزن بتنی استاندارد و تعداد مشترکان آبفای شهری ۱۶۵ هزار و ۵۰۰ مشترک است.
منابع تأمین آب شهرهای کهگیلویه و بویراحمد شامل ۶۶ حلقه چاه و هفت دهنه چشمه است و بخشی نیز از طریق سد کوثر تأمین می‌شود.
طول شبکه توزیع و خطوط انتقال آب شهرهای کهگیلویه و بویراحمد هم اینک به ترتیب یک هزار و ۵۰۰ کیلومتر و ۳۲۰ کیلومتر است.
۱۱ ایستگاه پمپاژ آب در کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که در شبانه روز ۱۱۲ هزار و ۵۰۰ مترمکعب آب را برای استفاده مشترکان مناطق شهری این استان پمپاژ می‌کنند.
این استان با هشت شهرستان و ۱۷ شهر، نزدیک به ۷۲۰ هزار نفر جمعیت دارد.
منبع /ایرنا
انتهای پیام/غ