به گزارش خبرنگار گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان،گفت‌وگوی ویژه خبری امشب با موضوع جایگاه افغانستان در پازل تحولات منطقه با حضور ابوالفضل ظهره‌وند سفیر سابق ایران در افغانستان و کیومرث یزدان پناه کارشناس مسائل منطقه برگزار شد.
ظهره‌وند در ابتدای برنامه با اشاره به خروج آمریکایی‌ها از افغانستان و منطقه، اظهار کرد: من هم به عنوان کارشناس مسائل منطقه بعید می‌دانم که موضع آمریکایی‌ها با صداقت همراه باشد و موقعیتی که آن‌ها فراهم کردند انتظار نمی‌رفت که به آسانی آن را رها کنند؛ حضور آمریکایی‌ها در منطقه با هدف ایجاد تغییر به نفع مردم افغانستان نبوده است و در حال حاضر بعد از ۱۷ سال حضور در افغانستان نه تنها شرایط این کشور تغییر پیدا نکرده است بلکه پیچیدگی‌های بیشتری به صحنه تحولات افغانستان اضافه شده است.
وی افزود: آمریکایی‌ها به بهانه دولت سازی و امنیت سازی به افغانستان وارد شدند که نه اثر از موارد را ما شاهد نبودیم.
کیومرث یزدان پناه کارشناس مسائل منطقه با اشاره به اینکه سیاست آمریکایی‌ها معمولا مبتنی بر شرایط زمان است، تصریح کرد: آمریکایی‌ها با در نظر گفتن قاعده زمان که متناسب با اهداف و راهبرد‌های در نظر گرفته شده است سعی می‌کنند روش و تکنیک‌های خود را تنظیم کنند. این درحالی است که امروزه آمریکایی‌ها پایان حکومت خود را بعد از فروپاشی سپری می‌کنند و نیاز به تغییر وجایگزینی برخی تاکنیک‌ها دارند. استفاده از برخی از ابزار‌های ناشناخته‌ای مثل تروریسم ناشی از تغییر راهبرد آمریکا در منطقه غرب آسیا به حساب می‌آید.
وی ادامه داد: آمریکا به دلیل عدم تمرکز ژئوپلیتیک در مناطق افغانستان نتواست که حتی یک مورد از راهبرد‌های خود را به نتیجه برساند و داعش به عنوان نسل چهارم گروه تروریستی در جهان معاصر از جمله محصولات ابزاری آمریکا برای تغیییر روند تاکنیک برای برخی مناطق دنیا به شمار می‌آید.
این کارشناس مسائل منطقه گفت: آمریکایی‌ها در آستانه فروپاشی احساس کردند که داعش را به عنوان ابزار خام برای ادامه برنامه‌های خود لازم دارند و تا اندازه‌ای تغییر ایجاد کردند که از جمله می‌توان به جابجایی ۲ هزار نیروی داعشی به افغانستان را اشاره کرد.
وی با بیان اینکه خطای راهبردی آمریکایی‌ها در تشخیص خلع سلاح شدن داعش بوده است، افزود: این گروهک تروریستی طی ۵ سال جنگ‌های چریکی، استفاده قدرتمند از ابزار رسانه تبدیل به دنیایی از تجربه شده است.
یزدان پناه اظهار کرد: آمریکایی هیچ وقت افغانستان را ترک نمی‌کنند کما اینکه کره جنوبی، ویتنام، ژاپن را ترک نکردند و برای جابجایی نیرو‌های خود در افغانستان هم به دنبال اهداف پنهانی هستند.
وی تاکید کرد: به طور تازگی سرویس امنیتی ارتش آمریکا اعلام کرده است که نزدیک به ۳۵۰ عملیات علیه داعش در افغانستان در سال میلادی امسال داشته که استمرار این روند برای آمریکایی‌ها به شدت هزینه بر بوده است، به این دلیل که منطقه افغانستان از لحاظ محیط جغرافیایی و ژئوپلیتیک با عراق و سوریه متفاوت است.
یزدان پناه با اشاره به اینکه کنترل ولایت‌ها در در افغانستان به مراتب راحت‌تر از عراق و سوریه است، گفت: درحال حاضر که ۶۰ درصد افغانستان در سیطره طالبان است از سویی تلفیق داعش و طالبان در افغانستان می‌تواند معضلی برای سیاست‌های آمریکا باشد که در نتیجه درگیری آمریکا با منطقه را افزایش می‌دهد.
در ادامه برنامه فداحسین مالکی سفیراسبق ایران در افغانستان در ارتباط تلفنی گفت: ریشه تصمیم آمریکا برای خروج نیروهایش از افغانستان در عراق و سوریه است. از سوی دیگر آمریکایی‌ها در منطقه عراق و سوریه شکست شدید نظامی و سیاسی را متحمل شدند، شاید این یک تاکنیکی توسط آمریکایی‌ها به حساب بیاید.
یزدان پناه گفت: آمریکا با زیر سوال بردن دولت افغانستان می‌خواهد ثبات در این کشور و منطقه را با تاخیر مواجه سازد؛ آنچه مد نظر جمهوری اسلامی ایران است گفتگو با طالبان میانه رو است.
ظهره وند سفیر اسبق ایران در افغانستان تصریح کرد: نیرویی که با هدف اخراج طالبان از افغانستان وارد این کشور شده بود هم اکنون در صدد مذاکره با آن‌ها بر می‌آید.
وی ادامه داد: خارج کردن بخشی از نظامیان آمریکایی از افغانستان در چارچوب حضور نظامیان آمریکایی در منطقه است. حضور نیرو‌های آمریکایی در افغانستان اهداف زیادی دارد که از جمله آن‌ها مهار ایران، روسیه و چین و حفظ سلطه یک جانبه گرایانه آمریکایی‌ها در منطقه است.
درادامه ارتباط تلفنی دیگر کیوان خسروی سخنگوی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی گفت: گفتگو‌هایی که پیشتر صورت گرفته است در نزدیک شدن دیدگاه‌های طرف‌های مختلف در افغانستان تاثیر بسزایی به همراه داشت.
وی ادامه داد:گفتگو‌ها با طالبان در تهران ادامه خواهد یافت و به زودی در این باره اطلاع رسانی خواهیم کرد.
سخنگوی دبیر خانه شورای عالی امنیت ملی افزود: کشور‌هایی که خود ایجاد کننده این گروه‌ها بودند الان صحنه گردان شده اند و مدعی ارتباط با آن‌ها و مدیریت این گروه‌ها هستند.
خسروی با اشاره به سفر یک روزه دبیر شورای عالی امنیت ملی به افغانستان گفت: در این سفر در دیدار با مسئولان و شخصیت‌های سیاسی افغانستان درباره امنیت و روند صلح در افغانستان بحث و تبادل نظر شد.
وی افزود: مسئولان افغانستان، چون تاکنون نشانه‌ای از خروج نظامیان آمریکایی را از کشورشان ندیده اند واکنش خاصی نشان نداده اند.
سخنگوی دبیر خانه شورای عالی امنیت ملی یادآورشد: ما خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان را فرصتی برای تقویت ارتش و امنیت ملی این کشور می‌دانیم.
ظهره وند سفیر اسبق ایران در افغانستان با اشاره به اینکه ظرفیت ایران، پاکستان، روسیه، افغانستان و چین می‌تواند به بهترین وجه، صحنه را به نفع مردمان منطقه زیر و رو کند گفت: دورنمای افغانستان در شرایط کنونی با عدم قطعیت همراه است.
وی با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها سفارش دهنده با هزینه اماراتی‌ها و عربستان هستند تا بتوانند دور جدیدی از آنارشی را در صحنه افغانستان به وجود آورند افزود: مسئله تماس با طالبان از جنس تماسی است که روس‌ها داشتند، نشست مسکو در همین چهارچوب بوده است که در هماهنگی با دولت کابل بودند تا بتواند هم نقطه نظرات طرف طالبان را بگیرد و هم اینکه ببینند چگونه می‌تواند از ظرفیت‌هایی که در صحنه افغانستان وجود دارد استفاده کنند تا به نقطه‌ای برای شروع مذاکرات صلح با دولت کابل دست پیدا کنند، به هیچ عنوان ایران و روسیه به دنبال این نیستند که بخواهند مستقلا کار مذاکره با طالبان را به جلو ببرند و از کابل عبور کند.
ظهره وند تصریح کرد: این مسیری که الان در حال طی شدن است در هماهنگی با دولت کابل و به عنوان کاتالیزور در انجام این نشست صورت گرفته است، باید بتوانیم از ظرفیت که در سطح منطقه و خصوصاً در سطح افغانستان داریم به نفع مردم افغانستان و ملاحظات دولت کابل و طرفین استفاده کنیم تا به فرمول ثبات ساز و امن سازی در افغانستان دست پیدا کنیم.
یزدان پناه کارشناس مسائل غرب آسیا با بیان اینکه وضعیت امنیتی افغانستان بسیار پیچیده شده است خاطرنشان کرد: اتکا و هم سو بودن با همسایگان در شرایط کنونی اولاتر از هر نوع سیاست داخلی در افغانستان است.
وی با اشاره به اینکه نگاه آمریکا به منطقه قطعاً با نگاهی که ایران به منطقه دارد زمین تا آسمان متفاوت است گفت: ما نزدیک ۹۰۰ کیلومتر مرز زمینی با افغانستان داریم، افغانستان کشوری محصور در خشکی است و برای دسترسی به آب‌های آزاد بین المللی نیاز به ایران و پاکستان دارد، زیرا همسایه‌ها یکدیگر را تکمیل می‌کنند. پیش مقدمه هرگونه روابط دوجانبه، سه جانبه و چند جانبه وجود صلح، ثبات و امنیت است.
کارشناس مسائل غرب آسیا با بیان اینکه ۴ میلیون افغانی در ایران زندگی می‌کنند و ۴ شهر ویژه مهمان افغان‌ها در کشور داریم عنوان کرد: طالبان ملاعمر در قاعده مذاکره گنجانده نمی‌شود، هرچند آمریکایی‌ها تلاش می‌کند آن‌ها را به این ماجرا بکشانند اولین شرط آن‌ها این است که امریکا کلا از افغانستان خارج شود و این یعنی بازگشت افراط به معنای طالبانیسم اوایل دهه ۷۰ در افغانستان است. در ساختار مدیریتی افغانستان شهر‌هایی داریم که فرمانداران آن‌ها از طالبان میانه رو هستند؛ طالبان صرفاً یک جمعیت مشخص نیست بلکه یک ایدئولوژی مشخص در افغانستان است، و جمهوری اسلامی ایران بر روی طالبان میانه رو متمرکز است که می‌تواند محور باشد.
یزدان پناه با اشاره به اینکه افغانستان کشوری ضعیف و فاقد زیرساخت‌های لازم و اقتصاد محکم است گفت: نقطه عطف تغییر در روند افغانستان تغییرات بنیادین و باوری است که در منطقه در حال ایجاد شدن است. با روی کار آمدن عمران خان در پاکستان آب سردی بر روی سیاست‌های تفرقه افکنانه آمریکا و متحدانش در منطقه ریخته شد.
وی با اشاره به اینکه افغانستان استقلال ندارد و تمام اعضای ناتو در این کشور نیرو دارند ادامه داد: طالبان ۳۷ شاخه دارد و تمرکز ایران بر روی طالبان میانه رو است؛ ۶۲ درصد اقتصاد افغانستان بر روی مواد مخدر متمرکز است.
کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به اینکه کشور‌های منطقه فهم مشترکی نسبت به درد‌های بنیادی ندارند اظهار کرد: نگاه جمهوری اسلامی ایران به کشور‌های منطقه به هیچ وجه ابزاری نیست. متاسفانه کشور‌های منطقه به درک مشترکی نرسیده‌اند،۴۲ پایگاه نیرو‌های فرامنطقه‌ای در منطقه وجود دارد. عمران خان با کاهش دادن اختلافات ریشه‌ای بین افغانستان و پاکستان و با نزدیک شدن به سه قطب تأثیرگذار در منطقه یعنی ایران، پاکستان و افغانستان به دنبال ایجاد زمینه‌های استقرار امنیت در منطقه است لذا امنیت خط مقدم هرگونه همکاری در منطقه است.
وی با اشاره به اینکه آمریکا دو هزار نفر از نیرو‌های داعش را به افغانستان انتقال داده است اظهار کرد: طالبان در ۶۰ درصد افغانستان نفوذ دارد و تلفیق داعش و طالبان در این کشور معضل بزرگی برای آمریکایی‌ها خواهد بود، آمریکایی‌ها دریافته اند که کارشان در انتقال نیرو‌های داعش به افغانستان اشتباه بوده است.
وی افزود: آمریکایی‌ها هیچ گاه افغانستان را ترک نخواهند کرد و به جا به جایی نیروهایشان در منطقه اکتفا می‌کنند، آمریکا با زیر سوال بردن دولت افغانستان می‌خواهد ثبات در این کشور و منطقه را به تاخیر بیندازد.
سفیر اسبق ایران در افغانستان با اشاره به اینکه بیرون کشیدن بخشی از نظامیان آمریکایی از افغاستان در چارچوب حضور نظامیان آمریکایی در منطقه است گفت: حضور نیرو‌های آمریکایی در افغانستان اهداف زیادی دارد که از جمله آن‌ها مهار ایران، روسیه و چین و حفظ سلطه یک جانبه گرایانه آمریکایی‌ها در منطقه است.
فدا حسین مالکی سفیر اسبق ایران در افغانستان گفت: ریشه تصمیم آمریکا برای خروج نیروهایش از افغانستان در عراق و سوریه است.
یزدان پناه با اشاره به اینکه بخشی از امنیت ملی ما در گرو امنیت کشور‌های همسایه است افزود: برای جمهوری اسلامی ایران وجود امنیت در پیرامون خود اصلی انکارناپذیر است لذا، تا زمانی که امنیت نباشد تمام روابط در این حد شعار باقی می‌ماند، جمهوری اسلامی ایران در خط مقدم تنظیم روابط امنیتی خود با کشور‌های منطقه است و از این موضوع استقبال می‌کند.
انتهای پیام/