در ابتدای برنامه نیکنام حسینی پور دبیر بیست و ششمین دوره هفته کتاب با بیان اینکه سرانه مطالعه در کشور چندان پایین نیست، اظهار کرد: البته آماری که وزیر ارشاد به تازگی از سرانه مطالعه به کشور داد و آن را ۱۲ دقیقه در روز اعلام کرد مربوط به آمار‌های سال ۹۴ است. آن آمار‌ها در خصوص کتاب‌های غیر درسی است؛ در صورتی که اگر مطالعه به صورت کلی دیده شود سرانه مطالعه بالاتر هم می‌رود. ما آمار‌هایی از ۱۲ تا ۷۲ دقیقه داریم در کشور‌های دیگر هم برای بررسی سرانه مطالعه صرفاً کتاب خواندن را نگاه می‌کنند.
حسینی پور با بیان اینکه آمار‌های نشر و فروش کتاب نسبتا راضی کننده است، اظهار کرد: در حوزه خرید کتاب اتفاقاً ما شاهد رشد میزان خرید کتاب هستیم البته شاید افزایش خرید کتاب به مطالعه بالاتر ختم نشود، اما در طی هفته‌های گذشته به گزارش مسئولان نزدیک به ۱۱۰ نیسان قاچاق کتاب کشف شد. این قاچاق کتاب نشان می‌دهد ما در حوزه فروش کتاب وضع نامطلوبی نداریم.
وی با تاکید بر اینکه برای افزایش میزان مطالعه باید کار‌های زیرساختی انجام شود، گفت: باید آموزش و پرورش کار‌های زیرساختی را در مدارس شروع کند. وقتی در مدارس، کتابخانه نداریم و پست کتابداری حذف شده است طبیعی است که با چنین شرایطی مواجه باشیم. ما در مدارس تنها به دانش آموزان کتاب‌های کمک آموزشی می‌دهیم، اما باید شرایط را برای خواندن کتب غیر درسی هم فراهم کنیم.
دبیر ۲۶ امین دوره هفته کتاب در تشریح دلایل افزایش پیدا نکردن میزان سرانه مطالعه کتاب خاطر نشان کرد: مقام معظم رهبری در اولین دوره هفته کتاب در جمع نویسندگان گفتند مناسبت هفته کتاب این است که مسئله کتاب یک موضوع عمومی شود. در حقیقت مردم باید به کتاب احساس نیاز کنند و همان احساسی که به خوراک و پوشاک دارند به خواندن کتاب هم همان احساس را داشته باشند. در بیست و ششمین دوره هفته کتاب تلاش کردیم به انجمن‌ها و تشکل‌های مردم نهاد اهمیت دهیم و نقش دولتی را در این دوره کم رنگ کردیم. در این شرایط رسانه مهمترین انگیزه را برای کتابخوانی می‌تواند به مردم بدهد.
فرهاد تیمورزاده مدیر مسئول انجمن فرهنگی ناشران کتاب با بیان اینکه متاسفانه عادت مردم به فضای مجازی علاقه به کتاب فیزیکی را تحت تاثیر قرار داده است، گفت: البته کتاب به صورت مجازی در دسترس مردم است، اما به دلیل فعالیت مردم در فضای مجازی طبیعی است که کتاب فیزیکی از سبد خرید خانواده‌ها کم شود.
تیمورزاده با اشاره به اینکه اقبال مردم به کتاب در سال‌های اخیر بیشتر شده است، گفت: اگر امروز بنابر آمار‌ها مردم ۱۲ دقیقه مطالعه دارند در سال‌های قبل ما آمار‌های زیر ۱۰ دقیقه هم داشتیم. به هر حال استفاده از کتاب بسیار مهم است به همین منظور شعاری که امسال برای دهه کتاب خوانی مطرح شده، شعار حال خوش خواندن است.
دبیر بیست و ششمین دوره هفته کتاب هم در خصوص تاثیر فضای مجازی بر سرانه مطالعه اظهار کرد: بخشی از وقت ما در روز را فضای مجازی می‌گیرد، اما بیشتر این زمان به خواندن پیام‌ها می‌گذرد و کمتر از این فضا برای خواندن کتاب استفاده می‌کنیم البته حتی کتاب به صورت pdf هم به حوزه نشر آسیب می‌زند که این هم موضوع دیگری است. انتشار الکترونیکی کتاب‌ها هم غیر شرعی و هم غیر قانونی است. فضای مجازی به وسعت دریا، اما دریایی کم عمق است و کوچک و بزرگ به این فضا وابسته هستند.
حسینی در خصوص قیمت کتاب در بازار گفت: قیمت‌گذاری یک عرف و استانداردی دارد. بخش خصوصی به اندازه مجموع هزینه‌هایی که دارد روی کتاب قیمت گذاری می‌کند. البته به دلیل نوسانات بازار و افزایش قیمت کاغذ، کتاب کمی افزایش قیمت داشته، اما به نسبت بسیاری از کالا‌ها چندان با افزایش قیمت مواجه نشده است.
حجت الاسلام آزادی خواه سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس با اشاره به اینکه قوانین زیادی در حوزه چاپ و نشر و مبارزه با قاچاق کالا و ارز داریم گفت: قاچاق از نظر ما قاچاق است به لحاظ کیفی ممکن است تفاوت داشته باشد.
وی با بیان اینکه ما خلأ قانونی نداریم، اما ممکن است در اجرا ضعف داشته باشیم، گفت: دولت باید در قالب لایحه خلع‌های خود را از بین ببرد و کمیسیون مربوطه کار قانونگذاری را انجام دهد، از سال ۵۳ به این طرف قوانین مختلفی در رابطه با کتاب داریم.
وی با اشاره به لایحه کپی رایت اظهار کرد: این لایحه گردآوری قوانین گذشته و به روز رسانی آن قوانین است، اگر این لایحه به قانون تبدیل شود، شرایط بهتر خواهد شد، با تصویب این لایحه قوانین ما به روز‌تر خواهد شد.
آزادی خواه با اشاره به اینکه باید نظارت‌ها را در این حوزه بیشتر کنیم بیان کرد: باید بازار کتاب را ارتقا دهیم، قاچاق یک کالا یعنی آن کالا برای جامعه ارزش دارد، جامعه ما کتاب را مقدس می‌داند، دولت باید خلأ‌های موجود را با دادن لایحه پر کند.
حسینی پور با اشاره به اینکه قاچاق کتاب بخشی از نشر و مولفین را دچار زوال اندیشه کرده است، گفت:کاش همه قاچاقچیان ما، قاچاقچی کتاب بودند، با قاچاق کتاب نویسنده خلاقیتش را از دست می‌دهد، قاچاقچیان همه کتاب‌ها را قاچاق نمی‌کنند بلکه کتاب‌های پرفروش و کتاب‌های مجوز دار را قاچاق می‌کنند، آن هم بدون اینکه هزینه آب، برق، مالیات، بیمه و حق مؤلف پرداخت کنند.
حسینی پور با اشاره به اینکه در طی هفته‌های گذشته ۱۱۰ کامیون و نیسان کتاب قاچاق از سطح شهر تهران جمع آوری شد ادامه داد: این کتاب‌ها در تیراژ ۱۰ هزار، ۱۵ هزار عنوان جمع آوری شد، کتاب‌های قاچاق با قیمت پشت جلد ناشر اصلی به فروش می‌رسد، ممکن است آن‌ها کتاب‌های غیرقانونی هم در کنار این دسته از کتاب‌ها چاپ کنند، در کتاب‌های قاچاق حق ناشر و مؤلف در نظر گرفته نمی‌شود، وزارت فرهنگ و ارشاد ناشر را پشتیبانی می‌کند.
تیمورزاده مدیر مسوول انجمن فرهنگی ناشران کتاب با اشاره به اینکه در حوزه کتاب بیشتر با پدیده تکثیر غیر قانونی مواجه هستیم، عنوان کرد: متاسفانه کسی که تکثیر غیر قانونی انجام می‌دهد با خیال راحت به کار خود می‌پردازد، حجم وسیعی از کتاب‌های پی دی اف شده در فضای مجازی وجود دارد.
مدیر مسئول انجمن فرهنگی ناشران کتاب با اشاره به اینکه تمام کانال‌های تلگرامی و شبکه‌های مجازی که بی نام و نشان هستند به وسیله پلیس فتا می‌تواند شناسایی و توقیف شود گفت: قیمت کاغذ نسبت به دو سه ماه قبل صد در صد افزایش یافته است، بهای کاغذ تاثیر خود را بر روی قیمت کتاب نگذاشته است.
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه نظارت بر روند قیمت گذاری کتاب مستقیماً به عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، اظهار کرد: البته ما در خصوص قیمت گذاری کتاب تخلفی نمی‌بینیم. قیمت‌گذاری، استاندارد‌ها و اصول خود را دارد و وقتی قیمت کاغذ افزایش می‌یابد طبیعی است که قیمت کتاب هم باید رو به رشد باشد و اگر غیر از این بود باید موضوع را بررسی کنیم. از دو هفته قبل از شروع هفته کتاب هم یک جلسه در کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با مسئولان وزارت ارشاد و فعالان حوزه کتاب داشتیم و نقاط ضعف و قوت حوزه کتاب و کتابخوانی را بررسی کنیم.
آزادیخواه با اشاره به آمار‌ها در خصوص سرانه مطالعه در کشور گفت: اگرچه سرانه مطالعه ۱۲ دقیقه اعلام شده است، اما به عنوان کسی که حداقل ۲۰ سال در حوزه کتاب و کتابخوانی فعالیت کرده‌ام، باید عرض کنم اگر با دقت بالاتری این میزان بررسی می‌شد، میزان مطالعه کتاب حتما بیش از ۱۲ دقیقه بود. به هر حال مطالعه، مطالعه است. وقتی مطالعه را به صورت مطلق مطرح می‌کنیم مطالعه در فضای مجازی هم باید جزو آمار‌های مطالعه محسوب شود.
حسینی با بیان اینکه بهای کاغذ مانند بسیاری از کالا‌های دیگر افزایش قیمت داشته است، گفت: کاغذ نسبت به دوماه گذشته چیزی حدود دو برابر افزایش قیمت داشته است؛ اما در عین حال با همه آثار منفی که در قیمت نهایی محصول مواجه بودیم کماکان اقبال مردم در خرید کتاب کاهش پیدا نکرده، البته تاثیر منفی خود را داشته است، اما اینگونه هم نیست که علاقه مردم به خرید کتاب متوقف شده باشد این در حالی است که هنوز بهای کاغذ بر قیمت کتاب تاثیر اصلی خود را نداشته است.
دبیر بیست و ششمین دوره هفته کتاب با بیان اینکه کارگروه کاغذ در وزارت ارشاد تشکیل شده است، خاطر نشان کرد: وارد کنندگان کاغذ به صورت شفاف مشخص شده‌اند و ارز تخصیصی به همه آن‌ها داده شده است. کاغذ با قیمت مناسب در اختیار ناشران قرار می‌گیرد، اما باید بدانیم که همه عوامل تولید کتاب کاغذ نیست. البته در تلاش هستیم تا قیمت کتاب چندان افزایش نیابد.
وی با اشاره به اینکه اصلاح زیرساخت‌ها می‌تواند نقطه ضعف افزایش قیمت کتاب رابر طرف کند، گفت: کتاب‌ها مخصوصاً کتاب‌های دانشجویی با افزایش قیمت مواجه شده است که اگر به زیرساخت‌ها توجه کنیم می‌توانیم کتاب‌ها را با قیمت مناسب‌تر در حوزه دانشجویی عرضه کنیم.
تیمورزاده هم با بیان اینکه حتی کتاب‌های دانشگاهی هم قیمت مناسبی دارند، گفت: این موضوع را باید بدانیم که کپی کتاب‌ها شامل عرضه غیرقانونی کتاب است و حقوق ناشر و مولف در آن آسیب می‌بیند.
این فعال حوزه نشر کتاب با تأکید بر اینکه علی رغم افزایش قیمت کاغذ، بحران امروز ناشران بحران کاغذ نیست ، یادآور شد: ما با تناقض قوانین و اجرای آن‌ها مواجه و در خصوص مالیات و بیمه با مشکلاتی رو به رو هستیم. سازمان امور مالیاتی، مالیات‌های سنگینی بر حوزه نشر اعمال می‌کند در حالی که این اقدامات با سیاست‌های حمایتی دولت در حوزه نشر در تناقض است.
تیمورزاده با اشاره به اینکه کتاب در ایران کالایی بسیار ارزان است، افزود: در حوزه کتاب با پدیده تکثیر غیر قانونی روبرو هستیم و قوانین کنونی بازدارندگی کامل در این زمینه را ندارند، تکثیر کنندگان غیرقانونی با خیالی آسوده در فضای مجازی مشغول به کار هستند.
وی بیان کرد: نکته اساسی در نشر، مسئله کاغذ نیست بلکه تناقض بین قوانین و اجرا مانند مالیات‌های سنگین بر صنعت نشر از طرف سازمان امور مالیاتی است، ناشران بخش خصوصی بر اساس هزینه‌های متعددی کتاب‌ها را قیمت گذاری می‌کنند، با توجه به نوسانات قیمت ارز و افزایش بهای کاغذ بهای کتاب نیز افزایش یافته است.
حسینی پور افزود: وارد کننده و توزیع کنندگان کاغذ در کشور مشخص و دولت در حوزه کاغذ، خوب عمل کرده است، ۵ هزار ناشر فعال در کشور داریم، در کشورمان با قیمت ارزان کتاب چاپ می‌شود، بخشی از کاغذ مورد نیاز ناشران در داخل کشور تولید می‌شود و تلاش می‌کنیم قیمت کتاب افزایش نیابد.
انتهای پیام/