از تولد تا مرگ ستاره‌ها/ درباره «سحابی‌ها» چه می‌دانید؟

به گزارش خبرنگار  حوزه فن‌آوری‌ گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان،  سحابی در زبان لاتین به معنی ابر یا "nabula" است، سحابی‌ها فقط ابرهای بزرگی از غبار، گاز هلیوم و هیدروژن و پلاسما نیستند، آنها بیشتر  محل تولد ستارگان هستند، سحابی‌ به علت نور ستارگان مجاور قابل رؤیت است.

طبق محاسبه دانشمندان ۹۹  درصد حجم سحابی شامل گاز های سبکی چون هیدروژن، نیتروژن و اکسیژن و یک درصد از عناصر سنگینی چون کربن ، منیزیم، کلسیم و آهن است.

سحابی کالیفرنیا

سحابی‌ها چگونه شکل گرفته‌اند؟

 زمانی که فروریزش گرانشی قسمت‌های  مختلف مواد میان ستاره‌ای اتفاق می‌افتد سحابی‌ها شکل می‌گیرند، این اتفاق باعث می‌شود این مواد در طول زمان سنگین شوند و در دل این مواد ستاره‌ها تشکیل می‌شوند.

اندازه سحابی‌ها

اندازه سحابی‌ها بزرگ  و قطرشان صدها سال نوری است، تراکم آنها از محیط اطرافشان کمتر است در صورتی که یک ابرسحابی که از نظر اندازه با زمین یکی است، به اندازه تنها چند کیلوگرم جرم خواهد داشت.

سحابی مرغ دونده

سحابی‌های گازی بصورت کلی در دو دسته طبقه بندی می شوند:

1. سحابی پخشنده
2. سحابی سیاره نما

سحابی پخشنده نیز به سه دسته؛ گسیلشی، بازتابی و تاریک تقسیم می‌شود.

سحابی گسیلشی(نشری):

این سحابی ابری از ماده است که در آن یک یا چند ستاره درخشان و سوزان وجود دارد، ستاره‌های بسیار داغ موجب تحریک گازها و درخشش سحابی می‌شوند، این اتفاق به این صورت است که ماورا بنفش ناشی از ستاره یا ستاره‌های داغ موجب یونیزه شدن اتم‌ها می‌شود به دنبال آن، اتم‌ها در نور مرئی تابش دوباره پیدا می‌کنند و دیده می‌شوند. نور بیشتر سحابی‌های نشری  به صورت خطوط طیفی نشری است، به سحابی‌های نشری، سحابی "منطقه اچ 2 " هم می‌گویند. به این دلیل که ماده غالب تشکیل دهنده آنها هیدروژن است و یونیزه شدن آن باعث دیده شدن سحابی می‌شود، به عقیده دانشمندان، سحابی‌های گسیلشی زایشگاه ستاره‌ها هستند. این سحابی با چشم غیر مسلح به صورت توده‌ مه آلود کم نوری دیده می‌شود. همچنین این سحابی‌ها قرمز رنگ دیده می‌شود، سحابی جبار در کمربند صورت فلکی شکارچی و سحابی  عقاب نمونه‌هایی از سحابی گسیلشی هستند.

سحابی عقاب

سحابی جبار

سحابی بازتابی

اگر نور ستارگان به اندازه‌ای باشد که نتواند اتم‌های سحابی را یونیزه کند، آن را از طریق پراکندگی بازتاب می‌کند،  به اینگونه سحابی‌ها، سحابی بازتابی می‌گویند. این سحابی به رنگ آبی است؛ سحابی اطراف ستاره های خوشه پروین و سحابی زیبای گل رز والنتاین نمونه خوبی از سحابی‌های بازتابی هستند.

سحابی گل رز

سحابی تاریک

سحابی تاریک یا سحابی جذبی، ابری از غبار وگازهای سرد است که تنها بدلیل اینکه مانع عبور نور اجرام مناطق پشتی خود مانند ستارگان یا سحابی‌های روشن می‌شود دیده می‌شود، این ابرها مخلوطی از غبار وگاز هستند و ترکیب کلی آنها مانند توزیع فراوانی کیهانی 75 درصد هیدروژن 23 درصد هلیم وبقیه عناصر سنگین‌تر است. اندازه ذرات غبار کمتر از میکرومتر بوده وتنها 0/1 درصد جرم یک توده ابری را تشکیل می‌دهد.

 در واقع توده گازی سردی است که مدتی از مرگ ستاره آن گذشته است و ستاره دیگری نزدیک آن نیست که بتواند نوری را منتشر یا منعکس کند. در واقع در اطراف این نوع سحابی‌ها که از ابرهای تیره تشکیل شده‌اند، ستاره‌ای وجود ندارد، در نتیجه نه تنها هیچ نوری گسیل و یا بازتاب نمی‌کنند بلکه نور ستارگانی که در پشت آن‌ها واقع شده‌اند را جذب کرده و مانع از رسیدن آن به زمین می‌شوند، این نوع سحابی فقط زمانی قابل دیدن است که ستاره یا سحابی درخشانی در پشت آن باشد از آن جا که این سحابی ها مانع عبور نور می‌شوند به صورت ابرهای تاریک و سیاه مشاهده می‌شوند. از مشهورترین این سحابی‌ها می‌توان به سحابی کله اسبی و گلبول اشاره کرد، سحابی‌های تاریک گاهی نوارهایی گسترده و مارپیچ می سازند و گاهی نیز به شکل اجسامی کوچک و تقریبا کروی در می آیند.

سحابی کله اسب

انتهای پیام/