پایگاه اینترنتی رای الیوم در مقاله‌ای به قلم عبدالباری عطوان نوشت: بیانیه‌ای که دولت سعودی دیروز منتشر کرد و در آن تهدیدهای آمریکا را مبنی بر اعمال تحریم‌های اقتصادی در صورت اثبات نقش سعودی در ربودن و کشتن جمال خاشقجی روزنامه‌نگار سعودی رد کرد؛ نشان از چند موضوع دارد؛ نخست اینکه تهدیدات جدی است. دوم اینکه عربستان درباره این تهدیدات نگران است. سوم این که عربستان تمایل «شدیدی» به مقابله با این تهدیدها دارد. از هشتاد سال پیش تاکنون، این نخستین بار است که «این دو متحد» به شکل متقابل و آشکارا یکدیگر را تهدید میکنند.
به نظر می رسد دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در برابر اعمال فشارهای دولت پنهان آمریکا و نهادهای آن تسلیم و ناچار به عقب نشینی از مواضع گذشته خود شد؛ مواضعی که طی آن، از اهمیت این جنایت می کاست و خود را از هر گونه تحرکاتی علیه عربستان مبرا می کرد. وی در گفتگو با کانال «فاکس» گفت «خاشقجی آمریکایی نیست و این جنایت در کشور آمریکا روی نداده است و یک قرارداد تسلیحاتی به ارزش بیش از 110 میلیارد دلار وجود دارد که نمی توان از آن دست برداشت، زیرا این قرارداد به معنای تامین فرصت های شغلی و ادامه شکوفایی اقتصاد آمریکا است.»
ترامپ لحن خود را تغییر داد و تهدید کرد در صورتی که مشخص شود خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول کشته شده است، «مجازات شدیدی» وجود خواهد داشت. وی ماهیت این مجازات را تعیین نکرد و در عین حال، گفت جنایت قتل خاشقجی روی داده است و ترکیه «متحد» قدیمی و جدید ترامپ شواهد و ادله محکمی را در اختیار وی قرار داده است.
ترامپ بیش از چهار بار طی کمتر از دو هفته، به روش باج خواهانه و گستاخانه از عربستان انتقاد و از عباراتی استفاده کرد مبنی بر اینکه عربستان ثروت هنگفتی دارد و به شکل مجانی از حمایت های ما برخوردار می شود. همین فرد با نزدیک شدن موعد انتخابات میان دوره‌ای کنگره آمریکا (سه هفته دیگر این انتخابات برگزار می شود)، در کمپین انتخاباتی حزب جمهوری خواه، از این روش باج‌خواهانه استفاده کرد.
به نظر می رسد وی در همین چارچوب، به این نتیجه رسیده است که بر اثر انتشار گسترده اخبار در رسانه های آمریکا در خصوص ربوده شدن خاشقجی، افکار عمومی آمریکا اکنون با شوک مواجه شده است. به همین علت ترامپ می خواهد از شوک ایجاد شده در افکار عمومی که با خشم همراه است، در راستای منافع انتخاباتی خود استفاده کند و همچون فرد قدرتمندی که در مجازات مسئولان این جنایت تردید نمی‌کند، دیده شود.
بیشتر بخوانید: افشاگری دوست جمال خاشقجی درباره ناپدید شدن وی
ترامپ، سعودی ها را دوست ندارد؛ اما اشتیاق خود به ثروت های سعودی و کشورهای حاشیه خلیج فارس را پنهان نمی کند و بر این باور است که باید بخش گسترده‌ای از این ثروت ها را به دست آورد، زیرا آمریکا حدود هشتاد سال است که از این ثروت ها و حکومت‌هایی که بر چاه های نفت این کشورها تسلط دارند، حمایت می‌کند. وی در خصوص غارت قلدرمآبانه این اموال، چه در این مرحله و از طریق بهره برداری از این بحران یا در مرحله های آینده تردید نخواهد کرد.
اعزام شاهزاده خالد الفیصل، مشاور پادشاه عربستان در راس یک هیئت به آنکارا برای گفتگو با همتای ترکیه‌ای خود درباره نحوه همکاری به منظور یافتن راهی برای خروج از این بحران، بدین معناست که دولت عربستان از رویارویی با آنکارا اجتناب می کند و روش دیپلماتیک را ترجیح می‌دهد. گفته می شود شاهزاده خالد الفیصل خردمندترین و دوراندیش ترین شاهزاده عربستان است. افزون بر این که وی شاعر، نقاش، از اصحاب فرهنگ و امیر منطقه مکه مکرمه است، با مسئولان ترکیه‌ای و همچنین خاشقجی روابط دوستانه خوبی داشت؛ خاشقجی که مدیر مسئول روزنامه «الوطن» عربستان بود و می‌خواست این روزنامه تصویر رسانه‌ای جدیدی از عربستان باشد؛ اما این تمایل فقط به مدت کوتاهی محقق شد.
فقط دیروز یکشنبه، بورس و سهام‌های سعودی به میزان 33 میلیارد دلار خسارت داشت و ده ها شرکت و شخصیت های جهانی اقتصادی و رسانه‌ای اعلام کردند در اعتراض به ناپدید شدن خاشقجی، در کنفرانس سرمایه‌گذاری جهانی که با عنوان «داووس صحرا» هفته آینده در ریاض برگزار خواهد شد، شرکت نمی‌کنند.
وزاری خارجه کشورهای انگلیس، آلمان و فرانسه با انتشار بیانیه‌ای، خواستار اجرای تحقیقات موثق برای آگاهی از واقعیت ماجرایی که در کنسولگری سعودی روی داد و همچنین تعیین مسئولان این ماجرا و محاکمه آنها شدند. در پی این موضوع، بر زخم عربستان نمک بیشتری پاشیده شد و چه بسا، دستیابی عربستان به قراردادهای تسلیحاتی را دشوارتر خواهد کرد که بر جنگ در یمن تاثیر منفی می‌گذارد.
قضیه جمال خاشقجی، عربستان و مسئولان بلند پایه این کشور را ماه ها و چه بسا سال های آینده، درگیر خواهد کرد؛ به ویژه اگر آمریکا و کشورهای اروپایی پوشش امنیتی و حمایتی خود را از عربستان بردارند و نشانه ها حاکی از این موضوع است. در صورتی که نقش مسئولان سعودی در این جنایت ثابت شود، تغییرات گسترده و چه بسا ریشه‌ای در داخل و خارج از عربستان روی خواهد داد و به منزله حادثه‌ای بین دو مرحله کاملا متفاوت خواهد بود. اوضاع عربستان پس از این بحران دیگر مانند گذشته نخواهد بود. روزهای آینده همه چیز را مشخص خواهد کرد.
انتهای پیام/
انشاالله
انشاالله