علت کیفیت پایین خودرو‌های داخلی چیست؟

به گزارش خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، در طول سالیان و دهه‌های اخیر، خودرو برای خانوار‌های ایرانی به یک کالا و محصول اساسی تبدیل شده و دیگر به مانند گذشته، عدم برخورداری از آن، مساله‌ای ساده به شمار نمی‌رود.

بنابر همین ضرورت، بسیاری از خانوار‌های ایرانی، خرید خودرو را از اولویت‌های جدی و اساسی خود قلمداد می‌کنند، به واقع آنچنان که خریداری خودرو از سوی اقشار مرفه و ثروتمند جامعه امری بدیهی به شمار می‌رود، در میان اقشار متوسط و حتی ضعیف جامعه این امر به عنوان یک اولویت جدی مد نظر قرار می‌گیرد و چه بسیار افراد و گروه‌هایی که برخورداری از خودرو را مهم‌تر از خرید منزل می‌پندارند و گواه صدق این ادعا را می‌توان در خانوار‌هایی جستجو کرد که علی‌رغم سکونت در منازل و املاک استجیاری، اما به هر شیوه ممکن تلاش می‌کنند به خرید اتومبیل مبادرت ورزند که البته بالاتر بودن قیمت مسکن در مقایسه با خودرو، از دیگر دلایل این رویکرد و ذهنیت است، زیرا برای اقشار ضعیف جامعه، خرید خودرو به نسبت منزل مسکونی با سهولت هر چه بیشتری امکان‌پذیر است و البته نباید این واقعیت را از نظر دور داشت که حقیقتا عدم برخورداری از خودرو، در شرایط فعلی کشور از حیث اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و غیره با سختی‌ها، مشقت و دشواری‌های بسیاری همراه خواهد بود و مجموعه این عوامل باعث می‌شود حساسیت خانوار‌ها نسبت به خرید خودرو به مراتب افزون‌تر و فزاینده‌تر از دهه‌های نه چندان دور گذشته، ظهور و بروز پیدا کند.

به و اقع همین الزامات و اقتضائات باعث می‌شود کوچک‌ترین تغییرات قیمتی در بازار خودرو به تیتر نخست روزنامه‌ها، جراید و خبرگزاری‌ها تبدیل شود و جامعه همواره با دقت و حساسیت بسیاری اُفت و خیز‌های قیمتی خودرو را رصد می‌کند.

در چنین شرایطی به تبع، کیفیت اتومبیل‌های تولیدِ داخل از سوی مالکان و متقاضیانِ خرید اتومبیل، بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد و متأسفانه پایین بودن ضریب کِیفیِ خودرو‌های تولید داخل، همواره به عنوان یک دغدغه و انتقاد جدی از سوی مردم مطرح می‌شود.

اگرچه، بر حسب قدرت خریداران و جامعه هدف تولیدات، شاهد تنوع گوناگونی از خودرو‌ها هستیم که به هر ترتیب هر فرد و گروهی بنابر توان خرید و میزان نقدینگی که می‌تواند برای خرید خودرو پرداخت کند، به انتخاب اتومبیل مورد نظر خویش مبادرت می‌ورزد، اما تقریبا در اکثریت قریب به اتفاق خودرو‌های تولید داخلی، کیفیت پایین، وجه اشتراکی است که مالکان خودرو بر آن اتفاق نظر دارند.

بیشتر بخوانید: واردات قطعات خودرو با برند ایرانی!

خرید خودرو‌های داخلی، انتخابی است میان بد و بدتر

صنعت خودروسازی یکی از حوزه‌ها و فعالیت‌های تولیدی و اقتصادیِ اشتغالزا محسوب می‌شود که در سایه آن، بسیاری از افراد مشغول به فعالیت‌های تولیدی خدماتی و توزیعیِ مرتبط با آن هستند و به واسطه این زنجیره، بخش قابل توجهی از جامعه معیشت خود را تأمین می‌کند.

از دیگر سو، صنعت خودروسازی، یکی از مولفه‌ها و شاخص‌های تعیین کننده در میزان توسعه و پیشرفت کشور‌ها محسوب می‌شود و امروزه شاهد هستیم ضریب پیشرفت بسیاری از کشور‌ها را برحسب میزان توفیقات آنها در تولید خودروی باکیفیت می‌سنجند.

اگرچه در این میان برخی کشورها، بر روی تولید انبوه خودرو سرمایه‌گذاری نمی‌کنند، اما به انحای گوناگون، توانمندی خود را در تولید خودرو به رخ می‌کِشَند، اما برخی کشور‌ها همچون ژاپن، آلمان و کره جنوبی اساسا با تولید انبوه خودرو در صدد پیشبرد هر چه مطلوب‌تر اهداف تعیین و ترسیم شده اقتصادی خویش هستند.

با این اوصاف و با وجود چنین اهمیتی و در شرایطی که صنعت خودروسازی در ایران چندان نوظهور نیست و نسبتا از قدمت قابل توجهی برخوردار است به گونه‌ای که در قیاس میزان پیشرفت خودروسازی در ایران، عموما بر این موضوع تاکید می‌شود که ایران و کره جنوبی همزمان با یکدیگر در حوزه تولید خودرو فعالیت‌های خود را آغاز کردند، اما باید به این واقعیت اذعان کرد که مقایسه کیفیت صنعت خودروسازی کشوری همچون کره جنوبی با ایران، امکان‌پذیر نیست و می‌باید این قیاس را تنها با یک جمله ما کجا و آنها کجا خاتمه داد.

متأسفانه کیفیت پایین خودرو‌های داخلی، موجب شده تا وضعیت موجود، مانند چماقی بر سر کالا‌ها و تولیدات داخلی قرار گیرد و در شرایطی که تنها راهکار برون رفت از مشکلات اقتصادی فعلیِ کشور به حمایت از کالا‌ها و تولیدات ایرانی خلاصه می‌شود، برخی خواسته یا ناخواسته با به رخ کشیدن کیفیت خودرو‌های داخلی، تلاش می‌کنند خط بطلانی بر تمامی تولیدات داخلی بکشند که البته این رویه و رویکرد و چنین ذهنیتی در ارتباط با تولیدات داخلی، امری مذموم و نکوهیده محسوب می‌شود که پیامد‌ها و نتایج سوء و زیان باری را برای اقتصاد و آینده کشور در پی خواهد داشت.

به هر ترتیب، فارغ از ضرورت تفکیک صنعت خودروسازی با دیگر تولیدات ایرانی که بعضا در سطح جهانی و بین المللی نمونه هستند، نباید این واقعیت را نادیده انگاشت که ارتقای کیفی تولید خودروی داخلی در کشور، یک امر حیاتی، ضروری و به نوعی مطالبه و خواستی همگانی محسوب می‌شود.

محمدرضا نادری، یکی از فعالان حوزه خرید و فروش خودرو، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان؛ با اشاره به ضرورت نظارت هر چه دقیق‌تر بر موضوع کیفیت خودرو‌های داخلی و لزوم ارتقای هر چه بیشتر آن اظهار کرد: اگر واقع بینانه موضوع را مورد بررسی قرار دهیم باید به این موضوع اذعان شود که انتخاب متقاضیان برای خرید خودرو‌های داخلی، گزینش و انتخابی است میان بد و بدتر و متأسفانه غالب خودرو‌های داخلی با موضوع کیفیت نامطلوب مواجه هستند و در این میان برخی از مشکلات به‌صورت ساختاری و فنی است، به گونه‌ای که برخی خودرو‌ها در جلوبندی ضعیف هستند برخی دیگر شاسی و بدنه ضعیفی دارند، برخی از خودرو‌ها در بخش دیفرانسیل دچار مشکل هستند برخی دیگر در قسمت واشر سر سیلند با نارسایی مواجه هستند و شوربختانه این موضوع در بسیاری از خودرو‌های داخلی بنابر مارک اتومبیل مصداق دارد و گویی این قاعده‌ای برای خودرو‌های ایرانی شده در صورتی که این حق ایرانی است که خودروی با کیفیت ملی و تولیدِ داخلی استفاده کند.

وی افزود: عوامل بسیاری در این بی‌کیفیتی دخیل هستند که بنده بازگو کردن تمامی آنها را به مصلحت نمی‌دانم، اما یکی از این دلایل به واردات قطعات بی‌کیفیت از چین معطوف می‌شود.

بیشتر بخوانید: مواد اولیه تولید قطعات خودرو در دست واسطه‌هاست!

کیفیت و ایمنی برخی قطعات خودرو‌های داخلی مطلوب نیست/خصوصی سازیِ واقعی راهکار برون رفت از وضعیت موجود است

چندی پیش، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در مراسم رونمایی از محصولات جدید ایران خودرو گفت: مجلس در صورت لزوم از خودروسازان حمایت خواهد کرد، اما این حمایت مشروط و منوط به ارتقای کیفی و ایمنی محصولات تولیدی در این عرصه است.

وی افزود: وقتی تصادفی اتفاق می‌افتد مردم از هستی ساقط می‌شوند و باید اوضاع خودرو‌ها متناسب با شرایط داخلی کشور ساماندهی شود.

لاریجانی در این مراسم بیان کرد: از نظر ملی، عقلی، دینی و شرعی توجه خاص به ارتقای کیفی و ایمنی محصولات ضروری است و در صورت حصول این امر (افزایش کیفیت و ایمنی) حمایت از خودروسازان در دستور کار مجلس قرار می‌گیرد.

رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: شرایط تولید خودرو در کشور ما در سطح و طراز خودروسازی مدرن نیست و فضا به گونه‌ای است که در این حوزه قادر به گفتن حرفی نو نیستیم.

به زعم وی تا زمانی که به‌صورت واقعی، خصوصی سازی در بخش خودروسازی کشور محقق نشود، حُصولِ تحول در این عرصه، امکان‌پذیر نخواهد بود.

بیشتر بخوانید: اجازه ورود به بررسی خیلی از قطعات خودرو را نداریم!

واردات قطعات خودرو یکی از دلایل اصلی کیفیت پایین خودرو‌ها است

با نیم نگاهی به اظهارات برخی از کارشناسان و صاحب‌نظران فنی خودرو، متوجه خواهیم شد که ضریب تعویض قطعات در سالیان اخیر به شدت افزایش یافته، قطعاتی که با عمری پایین، زود مستهلک می‌شوند و نیازمندِ تعویض می‌شوند، تعویض قطعه چینی با قطعه چینی دیگر مزید بر علت شده تا امروزه بسیاری از خودرو‌های تولید داخل از لحاظ کیفی با اُفت قابل توجهی همراه شوند.

آنچنان که گزارش‌های موجود در رسانه‌ها نشان می‌دهد، در هشت ماه نخست سال ۱۳۹۶، بیش از ۲۶۰ میلیون دلار، قطعه برای خودرو‌های سبک و سنگین از چین وارد شده، خودرو‌هایی که بعضا نام ملی و ایرانی را با خود یدک می‌کشند.

برخی دیگر از کارشناسان انحصار موجود در خودروسازی را از عوامل موثر در کیفیت پایین خودرو‌های داخلی می‌دانند.

چندی پیش، علی خاکساری، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در گفت‌وگو با رسانه‌ها اذعان کرد: خودروسازان جهانی باید مستقل از دو شرکت ایران خودرو و سایپا محصولاتشان را در ایران تولید و عرضه کنند، زیرا فرآیند تولید (در بسیاری از محصولاتِ شرکت‌های مذکور) معیوب است.

به زعم وی، با تولید خودروی مستقل از سوی خودروسازان جهانی در ایران می‌توان در راستای رفع انحصار گام‌های موثرتری برداشت.

امرالله امینی، کارشناس صنعت خودرو معتقد است وقتی مصرف کننده انتخابی جز خرید چند مدل خودروی داخلی ندارد، خودروسازان نیز انگیزه‌ای برای صرف هزینه در راستای ارتقای کیفی محصولاتشان پیدا نمی‌کنند.

چندی پیش، بهرام شهریاری، عضو انجمن قطعه‌سازان خودرو در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان؛ تصریح کرد: کمبود سرمایه در گردش و نقدینگی از معضلات اساسی قطعه‌سازان داخلی به شمار می‌رود و با توجه به دیرکرد پرداخت مطالبات قطعه‌سازان، فعالان این عرصه همواره با مشکل مواجه هستند.

وی افزود: به دلیل مشکلات فراوان، بسیاری از تولیدکنندگان قدیمی از این بخش حذف شده‌اند و جای خود را به تازه وارد‌ها داده‌اند که تعداد کمی از آنها تولید کننده هستند و اغلب تاجِرِ قطعه خودرو محسوب می‌شوند که به واردات مبادرت می‌ورزند.

به زعم وی، اگر صنعت خودروسازی در کشور به عنوان یکی از محور‌های توسعه صنعتی معرفی و برای آن تدابیر و برنامه‌ریزی لازم طراحی و تدوین می‌شد، وضعیت و شرایط متفاوتی را تجربه می‌کردیم.

شهریاری می‌گوید: حدود ۹۰ درصد بازار لوازم یدکی خودرو وارداتی است که این موضوع موید بی برنامگی در بخش خودرو است.

مولفه اقتصاد مقاومتی و حمایت از کالای ایرانی به عنوان یک استراتژی عملیاتی در عرصه خودروسازی اجرایی شود

در شرایطی که مکررا بر ضرورت حمایت از کالای ایرانی تأکید می‌شود، واردات لوازم و قطعات خودرو از چین، آن هم برای اتومبیل‌هایی که عنوان ملی و ایرانی را یدک می‌کشند، تأسف آور است و انتظار می‌رود با تعریف اقدامات موثِرِ حمایتی از قطعه‌سازان که این روز‌ها با مشکلات و چالش‌های متعددی دست و پنجه نرم می‌کنند، شاهد اجرای واقعی سیاست حمایت از کالای ایرانی در عرصه حساس و استراتژیک خودروسازی در کشور باشیم و می‌طلبد در این حوزه به چنان پیشرفتی نائل شویم که به موازات جلب رضایتمندی مردم از کیفیت محصولات داخلی، توسعه صادرات در این عرصه محقق شود، امری که در سایه آن علاوه بر پیشرفت‌های اقتصادیِ فزاینده‌تر، شاهد افزایش و توسعه فرصت‌های شغلی افزون‌تری خواهیم بود.

گزارش از ناصر رمضانی

انتهای پیام/