به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان، کاهش میزان مرگ و میرزنان باردار وکودکان در روستا ها، جلوگیری از عوارض حاملگی های متعدد، پیشگیری ومراقبت اطفال و واکسیناسیون آنها ،انجام مراقبتهای جوانان ،نوجوانان ،میانسالان وسالمندان ،بهداشت محیط وبهداشت حرفه ای و آموزش جامعه و ... از جمله مهمترین فعالیت‌های بهورزان است .
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با هدف کمک رسانی هر چه بیشتر به بیماران روستایی وهمچنین در جهت تحقق یکی از اهداف مقدس انقلاب اسلامی مبنی بر فقر زدایی از روستاها خانه های بهداشت در روستاهای کشور رااز سال 63 تاسیس کرد و در جهت تامین کادر متخصص این خانه‌ها به تربیت افرادی همت گمارد که بهورز نام گرفتند.
بهورزان نیروی بومی روستای خود هستند که پس از آزمون ومصاحبه های علمی برای خدمت به مردم انتخاب می شوند. این افراد در مراکز آموزش بهورزی به مدت دوسال به صورت شبانه روزی تحت تعلیم وتربیت دلسوزانه مربیان بهورزی قرارگرفتند. ویژگی خاص آموزش بهورز مبتنی بر شرح وظایف ومهارت آموزی است که مورد تحسین بزرگان وسایر کشورها قرار گرفته است. در ابتدای انقلاب وبا شروع جنگ تحمیلی ودر شرایط سخت بهورزان، مربیان ونیروهای بهداشتی با پشتکار مسئولین ومدیرانی مانند دکتر ملک افضلی ومرحوم شادپور وپیله رودی به کاهش بیماریها ومرگ ومیر و... با مراقبتهای لازم پرداختند ونتیجه تلاش آنها باعث شد که امروزه نام بهورز به عنوان یک نماد جهانی مطرح شود.
نقش بهورزان در سلامت جامعه حیاتی است.امروز که ما شاهد کاهش مرگ و میر مادران وکودکان هستیم باید همه را مرهون زحمات و تلاش بهورزان بدانیم، زیرا ارتقای شاخص‌های بهداشتی کشور مرهون تلاش و فعالیت‌های این عزیزان است.
تلاش بهورزان در دور افتاده‌ترین روستاهای کشور موجب می‌شود خدمات بهداشتی ودرمانی اولیه لازم به روستاییان ارایه و به این وسیله از اشاعه بیماری در جامعه جلوگیری شود.
با این وصف بهورزان نه تنها موجب‌سلامت روستاییان می‌شوند، بلکه به تأمین سلامت جامعه شهری نیز کمک میکنند، زیرا بیماری مرز نمی‌شناسد و در صورت عدم رعایت بهداشت و عدم ارایه مراقبتهای بهداشتی شهر و روستا، فقیر و غنی در معرض خطر ابتلا به انواع بیماریها قرار می‌گیرند، لذا اجر معنوی برای این عزیزان بهترین پاداش و قدردانی است.
خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان،با اطلاع از حضور و تلاش و فعالیت این زوج بهورز دانشگاه علوم پزشکی کاشان افتخار نخستین خبرنگار از کل رسانه های مکتوب، دیداری و شنیداری را داشت که به سراغ این عضو مجموعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کاشان پس از 27 سال فعالیت رفت و با آنها از نزدیک و بازدید میدانی از محل کارشان مصاحبه کرد.
در هماهنگی های قبلی که با خانم زهره ربانی مربی مرکز آموزش بهورزی و توانمندسازی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی کاشان و خانم بوستانی کارشناس بهورزی در شبکه آران و بیدگل انجام شده بود و با همراهی آنها از کاشان عازم روستای علی آباد فخره شدم تا یک روز کاری را در کنار این زوج بهورز ایثارگر و فداکار و نوعدوست سپری کنم و گزارشم را برای باشگاه خبرنگاران جوان در تحقق رسالت اجتماعی و اشاعه خدمات خداپسندانه و عام المنفعه و ترویج معروفات این سربازان گمنام جبهه سلامت تهیه کنم.
در طول مسیر و داخل خودرو ضمن مصاحبه با خانم بوستانی و ربانی تا حدودی با وظایف بهورزان و وضعیت آماری کار آنها آشنا شدم.
وقتی به روستای علی آباد فخره و جلوی خانه بهداشت این روستا رسیدم این زوج بهورز با لبخندی پر از مهر و محبت و خوش آمدگویی مرا به داخل دعوت کردند.
دو زن سالخورده و یک مادر جوان در اتاق خانه بهداشت نشسته بودند تا از آنها خدمات دریافت کنند.
شاید به ظاهر گرفتن فشار، قند، وزن و یکسری کارهای دیگر خیلی ساده و جزئی باد اما همین کارهای ساده مراقبتی خانم فخره بود که با دقت و وسواس و پیگیری مستمر طی 27 سال در حال انجام است و او را به عنوان بهورز نمونه کشوری معرفی کرده است.
ابتدا به یکی از آن دو زن سالخورده که خود را جواهرفخره‌ای معرفی کرد گفتم مادرجان از خانم فخره راضی هستید آیا کارهای مراقبتی شما را به طور منظم پیگیری می کند گفت: اگر این خانم فخره نبود ما هیچ چیز نداشتیم 27 سال است که وقت و بی وقت حتی شب و نصف شب هرکاری داشتیم صدایش کردیم آمده و نه نگفته است.
معصومه خانجانی، از دیگر اهالی روستا نیز که برای گرفتن قند و فشار نشسته بود گفت از خانم فخره و همسرش نهایت قدردانی و رضایت را داریم آنها همیشه حتی خارج از ساعات اداری و حتی اموری که مربوط به وظیفه آنها نیست به مردم روستا خدمت می کنند و عاشقانه کارشان را دوست دارند آنها برای ما خدمت خالصانه و صادقانه و بی منت دارند و فقط و فقط به فکر سلامتی اهالی روستا هستند.
خانم فخره غرق در کار و خدمت بود و مهم ترین مساله برایش دقت در ارائه خدمات مراقبتی بود آنقدر صمیمی و محبت آمیز با لهجه محلی روستا مثل ارتباط یک مادر و دختر با آنها صحبت می کرد. همسرش نیز در اتاق کناری مشغول گرفتن قند یک از یک مادر میانسال بود.
خانم فخره می گفت گاهی فقط با گذاشتن سرم روی سینه یک نوزاد و گوش کردن به ضربان قلب و صدای تنفسش فهمیدم که آن نوزاد نارسایی قلبی دارد و به پزشک متخصص شهر معرفی کردم.
این بهورز با 27 سال سابقه خدمت نوع مراقبت و دقت در ثبت علائم و شرایط مراجعان را مهم ترین مساله در شناخت به موقع و قابل درمان یک بیماری و شاید جلوگیری از مرگ حتمی دانست و گفت: شیرینی سلامت و شادابی زندگی پسر جوان 18 ساله ای که اکنون در روستا زندگی می کند مرهون تشخیص دقیق وی از نارسایی قلبی او در زمان نوزادی بود که همان موقع تشخیص و توسط پزشک متخصص درمان شد.
خانم فخره، لذت و شیرینی تشخیص چندین مورد نارسایی قلبی نوزادان در اثر دقت و حساسیت در خدمات مراقبتی آن هم با گوش کردن صدای ضربان قلب که به قول پزشک متخصص، آنها فقط با دستگاه اکو متوجه می شوند و درمان قطعی آنها برایش شیرین تر خاطره سال ها خدمت بود.
وی حتی تشخیص ناشنوایی پسر 8 ساله از تبعه افغان را که علی رغم تمام ارزیابی های مدارس و سایر مراکز به عنوان عقب افتادگی ذهنی تشخیص داده بودند یادآورشد و گفت: مراقبت دقیق و شناخت به موقع برای افراد بسیار حساس، سرنوشت ساز و حتی گاهی مواقع عامل جلوگیری از ابتلا به یک عمر بیماری یا مرگ است.
خانم فخره و همسرش، که خودشان نیز از اهالی این روستا و زحمت کشیده و رنج کمبودها و مشکلات را خود نیز لمس و درک کرده‌اند بسیار خوب حال افراد روستا را می فهمند و هنگام مراجعه آنها علاوه بر ارائه خدماتی که جزو وظایفشان هست با مهربانی و محبت و اخلاق خوش و ارتباط عاطفی اعتماد، آرامش و سلامتی را به آنها هدیه می کنند.
خانم فخره می گوید با مدرک پنجم ابتدایی وارد آموزشگاه بهورزی شدم و پس از آن حتی تا گرفتن مدرک کارشناسی مدیریت خانواده ادامه تحصیل دادم.
وی با اشاره به ارائه خدمات مراقبتی به 1188 نفر روستایی در 365 خانوار در روستاهای علی آباد، دو روستای قمر شامل (فخره و شهریاری) گفت: همه ساکنان این روستاها پرونده الکترونیک سلامت دارند.
این بهورز دانشگاه علوم پزشکی کاشان که توانسته است در ارائه خدمات مربوط به سلامت و مراقبت های بهداشتی کلیه شاخص ها بر اساس تمام گروه های سنی را به صورت صد در صد از لحاظ کمی و کیفی پوشش دهد علت موفقیت خود را ارتباط تنگاتنگ، صمیمانه با اهالی روستا و اعتماد آنها با وی به عنوان یک فرد امین، رازدار و مورد اعتماد ذکرکرد.
فخره، کار بهداشتی و موفقیت خود را نتیجه کار تیمی در کنار و همکاری پزشک، ماما، کاردان مبارزه با بیماریها و کارشناس بهداشت محیط دانست و گفت: این کادر تخصصی روزها و ساعات مشخصی در طول هفته برای خدمت دارند و در ساعاتی که حضور ندارند وی از جان و دل حتی خارج از ساعات اداری به اهالی روستا خدمت ارائه می دهد و تمام بار سلامت را به دوش می کشد.
وی با اشاره به اینکه غیر از سالمندان و افرادی که خودشان نمی توانند به مرکز خدمات جامع سلامت مراجعه کنند خودش به منازل آنها می رود گفت: حتی افرادی را هم که سر موقع برای بررسی وضعیت و دریافت خدمات مراقبتی نمی آیند خودش به سراغشان می رود و نمی گذارد در ارائه خدمات فاصله یا وقفه ایجاد شود تا زنجیره ارتقای سطح سلامت روستا و ارائه خدمات مراقبتی به آنها دچار وقفه و تاثیرگذار بر سلامت کل روستا نشود.
این بهورز نمونه کشوری دانشگاه علوم پزشکی کاشان با تاکید بر اینکه شاه کلید موفقیت و رمز 27 سال استمرار خدمت صادقانه و خالصانه وی در این حرفه عرصه بهداشت و سلامت ارتباط صمیمانه، دوستانه، تنگاتنگ و جلب اعتماد مردم است گفت: یک بهورز در مرحله اول باید به تمام مسائل اخلاقی، اجتماعی، اعتقادی، فرهنگی و مشارکت مردمی را توجه کند و در اولویت کاری خود قراردهد تا بتواند دلسوز و موفق باشد و به ارتباط صمیمی، پیگیر خود و اعتمادسازی مردم ادامه دهد.
خانم فخره،آنقدر عاشق کار و ارائه خدمات مراقبتی در حوزه بهداشت و سلامت اهالی روستا است که حتی انجام واکسیناسیون را که برای سلامتی افراد و جلوگیری از ابتلا آنها به یک عمر بیماری و محدودیت و تحمیل هزینه های سنگین درمان و نگهداری برای خودشان وجامعه تضمین می کند برایش از هر لذتی شیرین تر و لذت بخش ترین شیرینی در کار و زندگیش است.
عباس علیشاهی فخره همسر خانم فخره نیز با 20 سال سابقه خدمت بازوی حمایتی و یار همیشگی خانم فخره در کار و زندگی است که حتی با فروتنی و تواضع می گفت معتقد است آنچه که شده فقط به حول و قوه الهی و برای رضایت خدا بوده است وهنوز کار آنچنانی برای این مردم انجام نداده و حاضر به بیان خدمات فراوان خود در حوزه کاری و فراتر از نمی خواست باشد.
وی، که خیلی غیر منتظره در حالیکه برای معرفی یک شخص دیگر از اهالی روستا در سال 76 اقدام می کند خودش برای آموزش بهورزی وارد آموزشگاه بهورزی می شود گفت: مثل همسرش با تحصیلات ابتدایی وارد آموزشگاه بهورزی شده است و از سال 78 بصورت رسمی کارش را در این روستا برای دانشگاه آغاز می کند.
این بهورز مرکز خدمات جامع سلامت روستای علی آباد فخره از توابع شهر ابوزیدآباد واقع در شهرستان آران و بیدگل که اکنون ادامه تحصیل تا مدرک دیپلم داده است و دوره های آموزشی بهورزی را در کنار همسرش در دانشگاه پیوسته بروزرسانی و بازآموزی می کند گفت: تسلط کامل بر شناخت از منطقه محل خدمت خود و اهالی آن و شناخت آداب و عادات آنها می تواند رمز موفقیت هر بهورز شود.
علیشاهی فخره، حتی آشنایی به زبان محلی را برای برخی افراد روستا از جمله سالمندان آن که فقط به زبان محلی منطقه خود صحبت می کنند بسیار در کار و ارتباط تاثیرگذار و تعیین کننده نوع ارتباط صمیمی و قوی دانست.
وی که حتی در دهه 80 تا اوایل دهه 90 نیز فرماندهی پایگاه مقاومت بسیج شهید رجایی روستای فخره را بعهده داشته و حتی علاوه بر بهورزی ارتباطی در قالب مشاور، مربی، معلم ، معتمد، دوست و راهنما برای اهالی روستا بویژه جوانان و نوجوانان داشته دارد می گوید با فرهنگ سازی ها و ارتباط دوستانه و صمیمانه ای که با نسل جوان و نوجوان روستا داشته و دارد روستای فخره اکنون حتی یک جوان و نوجوان سیگاری ندارد.
او که حتی علی رغم شرح وظایف و رسالتش در حوزه مشارکت در ارائه خدمات آموزش و پرورش، ورزشی و فرهنگی و اجتماعی روستا نقشی بسیار تاثیرگذار و سازنده دارد می گوید با تمام گوشت و پوست و خونم مشکلات روستا را درک کردم و رنج کشیده و دردکشیده هستم برای همین همواره تلاش می کنم در تمام عرصه برای آنها همدل، نوع دوست، دلسوز، کارگشا و اثرگذار باشم.
وی با تاکید بر اینکه حتی در زمینه باروری سالم و فرزندآوری که دغدغه مقام معظم رهبری نیز است شاخص 4.4 را در روستا و بالاتر از استاندارد و شاخص دانشگاه علوم پزشکی کاشان توانسته است در حوزه ارائه خدمات بهورزی برای روستای علی آباد فخره ثبت کند گفت: ظرف 20 ساله گذشته تا کنون با فرهنگ سازی توانسته است استفاده کامل از شیر مادر بدون استفاده از شیر خشک را نهادینه کند و فقط در موارد اندک آن هم برای فرزندان دوقلو که کمبود شیر مادر را داشتند یا در مواد کمکی برای نوازد از شیرخشک استفاده شود.
او تصریح کرد: حداقل شاخص باروری سالم و فرزندآوری 2.1 است.
به گفته وی، آمار فوق العاده پایین طلاق، تشویق به ازدواج آسان را نیز از سال 85 تاکنون داشته است در حالیکه مشاوره ازدواج در حوزه بهورزی در سال های اخیر برایشان تعیین شده است.
این بهورز دانشگاه علوم پزشکی کاشان در روستای علی آباد فخره، با تاکید بر اینکه در ارائه خدمت بر مردم در حوزه وظیفه و مسوولیت خود نباید به ساعات اداری و تعیین وظایف محدودشد گفت: هر حوزه شغلی و خدمت احسن به ملت شریف ایران در نقطه نقطه میهن اسلامی نیازمند ایثارگری، عشق و علاقه به خدمت و مشارکت در انجام کارهای عام المنفعه و خداپسندانه و ارائه خدمات زیرساختی است که مسیر را در انجام وظیفه بهتر و بیشتر آن عرصه هموارتر و سریع تر می کند.
علیشاهی، حتی طرح جمع آوری و تفکیک زباله را از سال 78 خودش پیگیری و اجرا می کند و اجازه نمی دهد زباله ها در سطح روستا یا حاشیه آن رها و عامل انتشار بیماری ها و تبعات ناشی از آن شود.
وی می گوید، خدمات مراقبتی ما وقتی بهتر و بیشتر نتیجه می دهد که ما در انجام کارهای زیرساختی و جلوگیری از انتشار بیماری، سرایت میکروب های و ویروس نیز قبل از هر اقدام دیگر در بهداشت محیط و بهبود سلامت موثر باشیم.
به گفته وی، سه ماه تمام هر روز با وسیله نقلیه شخصی خود 12 کیلومتر از روستا بیرون رفتن فقط و فقط برای دادن داروی سل مقاوم به درمان و مصرف آن در حضور به یک زن تبعه افغان نیز از دیگر کارهای مراقبتی وی است که آن را حتی برای یک غیر ایرانی انجام داده و صرفا نوعدوستی و جلوگیری از بیماری و ابتلا سایرین به آن برایش مهم بوده است.
وی با اشاره به مشارکت خود در جلب همکاری های بین بخشی و مشارکت های خیرین و مردمی با همکاری شورا و دهیاری روستا در خرید کانکس با کمک خیر ارجمند دکتر نمکی برای مدرسه روستا به عنوان نمازخانه، دفتر و نمازخانه مدرسه که بدلیل نبود فضای فیزیکی آموزش را برای 120 دانش آموز دختر و پسر را به صورت مختلط در یک مدرسه دارد گفت: جلب کمک های خیرین و ایجاد مشارکت های بین بخشی نهادها و دستگاه های اجرایی برای احداث سرویس بهداشتی مدرسه با کمک خیر گرانقدر آقای اسلامی از تهران، احداث یادمان شهدای گمنام، احداث تنها سالن ورزشی در راستای کاهش بیماریهای قلبی وکم تحرکی و گازگشی مدرسه و نجات دانش آموزان از بخاریهای پرمخاطره نفتی نمونه ای از خدماتی است که وی با همکاری دهیار و شورای روستا،بسیج سازندگی و قرارگاه سازندگی سپاه کاشان، اولیا و مربیان مدرسه و خیرین و بانیان نیکوکار همت و مشارکت عملیاتی شدن آن را محقق کرده است.
او با وجود همه این خدمات و تلاش هایی که فراتر از وظایف کاری خود انجام داده است متواضعانه و خالصانه و صادقانه می گوید احساسم اینست که این خدمات هنوز مرا راضی نکرده و کار خاصی برای مردم روستا نکرده ام.
وی در پایان با تقدیر از مدیر ومربیان مرکز آموزش بهورزی ، معاون بهداشتی دانشگاه وریاست شبکه ومعاون ایشان وسایر مسئولین دانشگاهی وشبکه گفت: همه موفقیت، تلاش ها و علاقه مندی وی به کار را علاوه بر اینکه مرهون حمایت ها و تشویق ها و انگیزه بخشی های بهورزان و مربی های آموزشی است ناشی از این می داند که خود نیز رنج بیماری و زندگی سخت و طاقت فرسا را در روستا با سلول سلول بدنش لمس و حس و تجربه کرده است.
او می گوید روزهایی که در سال 61 مادر جوان و 27 ساله اش روی دار قالی سکته مغزی کرد و برای درمان روی تخت بیمارستان تهران بود و او در حالیکه 11 سال بیشتر نداشت در کنار پنج خواهر و بردارش شب و روز کار می کرد تا خانواده و هزینه درمان مادر را در کنار تلاش های بی وقفه پدر که همه دار و ندارش را برای درمان همسر جوان و مادرفرزندانش فروخت تا دوباره سلامتیش را بدست بیاورد بهترین معلم، راهنما و مشوق وی در انجام وظایف بهورزی و دلسوزی او حتی رسالتی فراتر از حوزه کاری برای وی است.
آری شاید بشود گفت ما فقط حقوق های نجومی در ایران نداریم دانشگاه علوم پزشکی کاشان بهورز نمونه کشوری نیز در روستای علی آباد فخره از توابع شهر ابوزیدآباد در شهرستان آران و بیدگل دارد که نجومی و فراتر از وظایف کاری خود به مردم و بهتر بگویم به ارتقای سطح سلامت و بهبود سطح بهداشت ملت ایران خدمت می کنند.
این افراد را حتی مسئولینی سایر سازمانها که بعضا با آنها کار میکنند نیز نمی شناسند . تنها کسانی که ایشان را خوب می شناسند مردم محروم روستایی هستند.سالها امین مردم در تمام امور و با مردم ودر کنارشان بی توقع وچشمداشت سخت تلاش کردند تا سلامتی را به ارمغان بیاورند.
اختلاس و عدد و ارقام نجومی را دو هموطن بهورز از ملت شریف و نجیب و فهیم ایران در این منطقه کویری از شهر ابوزیدآباد و روستای علی آباد با وسعت روحشان و بزرگی مهرشان به امتداد کویر بی انتها معنا کردند و بی منت و چشمداشت مثل آفتاب درخشان و زلال چشمه جوشان مهروورزی پرصلابت و مهربان خنکا و شیرینی صفا و سلامت و آرامش را در کام مردم کویری این منطقه می ریزند.
این زوج بهورز فاطمه فخره(27 سال سابقه) و عباس علیشاهی فخره(20 سال سابقه) که هر دو متولد سال 1350هستند و سه فرزند (دو دختر و یک پسر) 17، 10 و 8 ساله هستند در مرکز خدمات جامع سلامت دانشگاه علوم پزشکی کاشان در روستای علی آباد فخره و پوشش دو روستای قمر(فخره و شهریاری) واقع در شهر ابوزیدآباد از توابع شهرستان آران و بیدگل فعالیت دارند.
94 بهورز در دو شهرستان کاشان و آران و بیدگل در خانه های بهداشت و مرکز خدمات جامع سلامت دانشگاه علوم پزشکی کاشان با سابقه کار از 3 تا 27 سال فعالیت دارند که هر مرکز خدمات جامع سلامت 9 هزار نفر جمعیت روستایی و هر خانه بهداشت حداقل 1500 نفر را پوشش می دهد.
انتهای پیام/م