سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

باشگاه خبرنگاران جوان گزارش می‌دهد؛

دومین صنعت کشور، گرفتار فرسودگی است/ رونق صنعت نساجی، نیازمند تدبیر دولت

صنعت نساجی، عرصه‌ای اشتغالزا است که در صورت پیشرفت، دستاورد‌های بسیاری را برای اقتصاد ایران به ارمغان می‌آورد.

به گزارش خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، نساجی از نمونه صنایعی به شمار می رود که از عقبه تاریخی طولانی مدتی برخوردار است، آنچنان که مطالعات انجام شده نشان می دهد از زمانیکه انسان، غارنشینی را تجربه می‌کرد، این صنعت نیز با آدمی پاگرفت و رفته رفته هر آنچه گذشت به پیشرفت بیشتری نائل شد.

با توجه به تاریخ و تمدن کهن ایران زمین، صنعت مذکور در این پهنه تاریخی نیز از قدمت طولانی مدتی برخوردار است.

بنابر گزارش‌های موجود، نخستین پارچه بافته شده در ایران به 4 هزار سال پیش از میلاد باز می‌گردد، این موضوع با مطالعات انجام شده در منطقه تاریخی شوش به دست آمده است.

کند وکاوهای صورت گرفته در غار کمربندی (محدوده دریاچه خزر) موید این واقعیت است که ایرانیان در دوره غارنشینی از پشم گوسفند و بز برای خویش پارچه تهیه می‌کردند.

پیش از حمله مغولان ،صنعت نساجی در ایران از رونق بسیاری برخوردار بود اما پس از یورش خانمان سوزِ قوم مذکور به ایرانِ متمدن، رونق پرشکوه این صنعت؛ از ایران سلب شد.

در آن مقطع نیز چین، عامل اصلی افول صنعت نساجی در ایران به شمار می رفت افولی که ریشه آن به علاقه شدید مغولان به محصولات چینی باز می گشت.

اما خوشبختانه این روند ادامه دار نبود و با ظهور صفویان و بر مسند قدرت نشستن این سلسله، آرام آرام صنعت نساجی در ایران احیاء شد و به یکی از مهمترین و برجسته ترین صنایع فعال در کشورمان مبدل شد.

به واقع، بخش قابل توجهی از پارچه های تولیدی در ایران، در زمره محصولات گران قیمتی به شمار می رفت که نه تنها در ایران، بلکه در جهان شهره عام و خاص بود.

صنعت نساجی در دوران پسا صفوی، پرده ای دیگر از شکوه رونق و توسعه را تجربه کرد، سخن از سلسله زندیه است که با روی کار آمدن کریم خان، تولید و عرضه البسه و پوشاک ارزان قیمت و وطنی در دستورکار قرار گرفت و خوشبختانه توفیقات بسیاری نیز در این مقطع در سایه صنعت مذکور برای ایران آن دوران حاصل شد.

تلاش امیرکبیر برای توسعه صنعت نساجی در ایران

امیرکبیر از معدود سیاستمداران و مسئولان قاجاری به شمار می رفت که اهمیت بسیاری برای تولید داخلی و ترویج کالاها و محصولات وطنی در کشور قائل بود.

یکی از حوزه هایی که وی تلاش بسیاری برای رشد و توسعه آن لحاظ کرد، به عرصه نساجی متمرکز می شد. روحیه امیرکبیر به گونه ای بود که عموما کالاهای خارجی را مطرود می دانست و تلاش می کرد، تا جای ممکن ملبس به پوشاک وطنی باشد.

احداث کارخانه بزرگ نخ ریسی و چلوار بافی در تهران، چندین مرکز تولید حریر بافی در کاشان و یک کارخانه ریسندگی در مازندران، از نمونه اقدامات وی در راستای توسعه صنعت نساجی به شمار می رفت.

سالها پس از آن دوران، نخستین کارخانه در بخش نساجی پشمی با مشارکت دولت و بخش خصوصی در سال 1304 راه اندازی شد و سپس احداث و آغاز به کار چنین کارخانجاتی در شهرهای کاشان، یزد،کرمان و استان های مازندران، آذربایجان، خراسان،گیلان و...در دستور کار قرار گرفت.

این روند به تدریج ادامه پیدا کرد تا جاییکه در سال 1348 ،11 کارخانه بصورت رسمی به فعالیت در این حوزه مشغول بودند و در مجموع بیش از820 نفر در آن مشغول به کار بودند و پس از آن نیز کارخانجات مذکور، در اقصی نقاط کشور رشد و تسری پیدا کرد ،تا جاییکه به تدریج مراکز تولیدیِ این‌چنینی از حیث تعدد، به 77 کارخانه بصورت تمام وقت، افزایش پیدا کرد.

این فراز و فرودها، موید این واقعیت است که صنعت نساجی بصورتی جدی در دستور کار مقامات کشور قرار داشته و البته به مدد تلاش های صورت گرفته، دستاوردهای برجسته ای نیز برای اقتصاد این مرز و بوم در پی داشت که بارزترین آن به ضریب اشتغالزایی این صنعت باز می‌گشت.

باوجود سیر صعودی این صنعت در مقاطع مختلف تاریخی در سالیان گذشته، نساجی دچار مشکلات عدیده ای شده است، نساجی مازندران که روزگاری گل سر سبد کارخانجات فعال در این حوزه به شمار می رفت، امروز با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می کند، مصائبی که متاسفانه تنها به مرکز نساجی مازندران خلاصه نمی شود، بلکه بسیاری از کارخانجات نساجی دیگر کشور را نیز درگیر خود ساخته است.

از فرسودگی تجهیزات تا قاچاق و واردات بی رویه

باوجود نقش تاثیرگذار صنعت نساجی در اشتغالزایی و توسعه اقتصادی، شوربختانه مشکلات متعددی ، دامنگیر این عرصه حساس و تعیین کننده در بخش تولید و اقتصاد شده است.

نساجی اصفهان، بروجرد، مازندران، قائم شهر و...هر یک به نوبه ای با چالش های پیش روی این صنعت دست و پنجه نرم می کنند.

چندی پیش، ناصر موسوی لارکانی، نماینده مردم فلاورجان،در مجلس شورای اسلامی و رئیس فراکسیون حمایت از صنعت نساجی در تشریح مشکلات پیش روی این صنعت اظهار کرد: قریب به 50 درصد از مشکلات موجود در این بخش، ریشه در فرسودگی تجهیزات و ادوات صنعتیِ فعال در این بخش دارد.

وی در ادامه می افزاید: واردات بی رویه و قاچاق، مالیات بر ارزش افزوده 9 درصدی، از دیگر موارد چالش برانگیز در این عرصه به شمار می رود که با لحاظ کردن عزمی جدی در راستای حل و فصل آن قادر به کسب موفقیت ها و توسعه فرصت های شغلی فزاینده ای خواهیم بود.

رئیس فراکسیون حمایت از صنعت نساجی در ادامه بیان کرد: پنیه تولید داخل، توان پاسخگویی به نیاز صنعت نساجی کشور را ندارد و برای واردات پنبه، تعرفه بسیار بالایی قرار داده شده که به اعتقاد بنده باید دولت عهده دار تامین پنبه مورد نیاز صنعت نساجی شود.

مسعود شاه بختی، عضو اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران نیز با اشاره به لزوم مقابله و مبارزه حداکثری با معضل قاچاق در بخش پوشاک می گوید: صنعت مذکور از ویژگی های بسیاری برخوردار است که فعالیت پاک (در بخش زیست محیطی) و اشتغال پایدار از نمونه های آن به شمار می رود که یقینا افزایش قاچاق، مزایای فعالیت در این حوزه را تا حدود بسیاری تحت الشعاع قرار داده است.

مهدی اسلام پناه،کارشناس حوزه صنعتی نیز،در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی، با اشاره به واردات بی رویه انواع محصولات تولیدیِ نساجی، به عنوان اصلی ترین مشکل و عارضه پیش روی صنعت مذکور، اظهار کرد: نوسانات نرخ ارز بر رکود حاکم بر اقتصاد کشور اثرگذار است و به موازات آن،کمبود مواد اولیه و نقدینگی، بالا بودن نرخ بهره بانکی و افزایش مالیات، سبب بی رونقی کسب و کار و تعطیلی واحدها و بنگاه های تولیدی شده است.

وی افزود: در فقدان حمایت جدی دولتمردان و وجود موانعی در مسیر رونق کسب و کار از جمله بروکراسی پیچیده اداری،کارخانه ها و مراکز فعال در حوزه صنایع نساجی را با تعدیل نیرو و مشکلات بسیاری روبرو کرده است.

به اعتقاد وی؛ واردات مواد اولیه خارجی مانند نخ و پارچه از دیگر کشورها وضعیت فعلی بازار داخلی را آشفته کرده و همچنین نبود وجود برندهای برتر و نبود بازار رقابتی منجر به نابه سامانی بازار منسوجات داخلی و خارجی شده است.

منچستر شرق، در پیچ و خم گرفتاری های ریز و درشت

روزگاری اصفهان یکی از کانون های اصلی صنعت نساجی کشور به شمار می رفت، اهمیت این شهر در صنعت نساجی به میزانی بود که برخی از آن تحت عنوان منچستر شرق یاد می کردند اما امروز صنعت مورد اشاره در صنعتِ مذکور با گرفتاری های ریز و درشت بسیاری مواجه است.

ابراهیم شیشه‌گر، رئیس اتحادیه صنف بافندگان کارگاه های نساجیِ استان اصفهان در تشریح وضعیت اقتصادی صنف بافندگان استان مذکور،اظهار کرد: مشکلات این صنف آنچنان متعدد و متکثر است که نمی دانیم کدام را برای مردم و مسئولان مطرح کنیم.

وی افزود: مشکل مالیاتی، فرسودگی تجهیزات، عقب ماندگی واحدهای تولیدی از فناوری روز، واردات بی رویه از چین و ترکیه و تضعیف رقابت پذیری واحدها و مراکز تولیدیِ نساجی از بزرگ ترین مشکلات این صنف محسوب می شود.

رئیس اتحادیه صنف بافندگان کارگاه های نساجی استان اصفهان گفت: صنعت نساجی که دومین صنعت کشور پس از نفت به شمار می رفت امروز در حال فنا شدن و زوال است.

وی افزود: ماشین آلات به اصطلاح نوینی که امروز در بازار کشور عرضه می‌شوند، تجهیزاتی هستند که 6 تا 10 سال گذشته در ترکیه مورد استفاده قرار می گرفت و البته در حال حاضر ماشین آلاتی نیز در صنعت نساجی ایرانی مشغول به فعالیت هستند که عمر آنها 60 تا 70 سال برآورد می شود که بالتبع استهلاک و هزینه نگهداری آن بسیار بالا است و همین موضوع بر روی قیمت تمام شده محصولات نیز تاثیرگذار خواهد بود.

شیشه گر گفت: جنس خارجی، به یک سوم قیمت محصولات داخلی در بازار عرضه می شود و حتی هندوستان و پاکستان نیز بخشی از بازار ایران را از آنِ خودکرده اند.

امید آن می رود با حمایت جدی تر دولت، اعطای تسهیلات کم سود و تسهیل شرایط برای فعالیت صنعت مذکور، در سالی که به حمایت از کالای ایرانی مزین شده، شعار سال به بهترین نحو ممکن در صنعت نساجی متجلی و محقق شود.

گزارش : ناصر رمضانی

انتهای پیام/

برچسب ها: صنعت ، اقتصاد ایران
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۰
ناشناس
۱۳:۰۱ ۱۹ ارديبهشت ۱۳۹۷
باید جلوی حقوق های نجومی بگیرند