نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران هر ساله با حضور هزاران ناشر داخلی و صدها ناشر خارجی برگزار میشود و صدها هزار جلد کتاب به فروش میرسد؛ حضور این تعداد ناشر و فروش این تعداد کتاب، این نمایشگاه را به یکی از بزرگترین نمایشگاههای کتاب جهان تبدیل کرده است. اما میزان کتابخوانی در کشور ما به این اندازه مطلوب نیست؛ سرانه مطالعه در ایران بسیار پایینتر از کشورهای توسعه یافته است، البته سایر کشورهای منطقه هم اوضاعی مشابه کشور ما دارند.
موضوع کتاب و کتابخوانی همیشه مورد تأکید و سفارش رهبر انقلاب اسلامی حضرت آیتالله خامنهای بوده است. ایشان به طور مداوم در بیانات خود ترویج کتابخوانی را مورد تأکید قرار میدادند و از کم بودن ساعت مطالعه در کشور انتقاد کرده و ابراز ناراحتی میکردند.
حضرت آیتالله خامنهای در 26 اردیبهشت سال 74 در مصاحبهای که پس از پایان بازدید از نمایشگاه کتاب انجام دادند، فرمودند:
"در منزل خودِ من، همه افراد، بدون استثنا، هرشب در حال مطالعه خوابشان میبرد. خود من هم همین طورم. نه این که حالا وسط مطالعه خوابم ببرد. مطالعه میکنم؛ تا خوابم میآید، کتاب را میگذارم و میخوابم. همه افراد خانه ما، وقتی میخواهند بخوابند حتماً یک کتاب کنار دستشان است. من فکر میکنم که همه خانواده های ایرانی باید این گونه باشند. توقّع من، این است. باید پدرها و مادرها، بچه ها را از اوّل با کتاب محشور و مأنوس کنند. حتّی بچههای کوچک باید با کتاب اُنس پیدا کنند."
رهبر انقلاب در گفتو شنود صمیمانه با جمعی از جوانان و نوجوانان در 14 بهمن سال 76 در این خصوص اظهار داشتند:
"من در دوران جوانی زیاد مطالعه می کردم. غیر از کتابهای درسی خودمان مطالعه می کردم و می خواندم، هم کتاب تاریخ، هم کتاب ادبیات، هم کتاب شعر و هم کتاب قصه و رمان می خواندم. به کتاب قصه خیلی علاقه داشتم و خیلی از رمانهای معروف را در دوره نوجوانی خواندم. شعر هم می خواندم. من در دوره نوجوانی وجوانی، با بسیاری از دیوانهای شعر آشنا شدم. به کتاب تاریخ علاقه داشتم، و چون درس عربی می خواندم و با زبان عربی آشنا شده بودم، به حدیث هم علاقه داشتم. الان احادیثی یادم است که آنهارا در دوره نوجوانی خواندم و یادداشت کردم. دفتر کوچکی داشتم که احادیث را در آن یادداشت می کردم. احادیثی را که دیروز یاهمین هفته نگاه کرده باشم، یادم نمی ماند؛ مگر این که یادآوری یی وجود داشته باشد؛ اما آنهایی را که در آن دوره خواندم، کاملا یادم است. شماها واقعا باید دوره نوجوانی وجوانی را قدر بدانید. هرچه امروز مطالعه می کنید، برایتان می ماند و هرگز از ذهنتان زدوده نمی شود. این دوره نوجوانی، برای مطالعه کردن و یادگرفتن، که مطالعه کردن و یادگرفتن، دوره خیلی خوبی است؛ واقعا یک دوره طلایی است و با هیچ دوران دیگری قابل مقایسه نیست."
حضرت آیتالله خامنهای 29 تیر 94 در در دیدار مسئولان کتابخانهها و کتابداران نیز در خصوص اهمیت کتابخوانی بیانات مهمی داشتند که در ادامه متن این سخنان را مشاهده میکنید و فایل صوتی آن را نیز میشنوید:
"هرچه ما پیش برویم، احتیاج ما به کتاب بیشتر خواهد شد. این که کسی تصور کند با پدید آمدن وسائل ارتباط جمعىِ جدید و نوظهور، کتاب منزوی خواهد شد، خطاست. کتاب روزبهروز در جامعهی بشری اهمیت بیشتری پیدا میکند. ابزارهای نوظهور مهمترین هنرشان این است که مضمون کتابها و محتوای کتابها و خود کتابها را راحت و آسان منتقل کنند. جای کتاب را هیچ چیزی نمیگیرد....... به گمان من یکی از بدترین و پرخسارتترین تنبلیها، تنبلی در خواندن کتاب است. هرچه هم انسان به این تنبلی میدان بدهد، بیشتر میشود. کتابخوانی باید در جامعه ترویج شود؛ و این کار بر عهدهی همهی دستگاههائی است که در این زمینه مسئولند؛ از مدارس ابتدائی بگیرید - که برنامههائی باید باشد که کودکان ما را از اوان کودکی به خواندن کتاب عادت بدهد؛ خواندن با تدبر، خواندن با تحقیق و تأمل - تا دستگاههای ارتباط جمعی، تا صداوسیما، تا وسائل تبلیغاتی گوناگون...... تیراژهای هزار و دو هزار و سه هزار و اینها شایستهی کشورِ هفتاد و پنج میلیونی ما با این همه جوان، با این همه انگیزه نیست؛ باید تیراژها خیلی بالاتر باشد....... به هر حال من، هم تشکر میکنم از مجموعهی مسئولان امر کتاب، و هم خواهش میکنم که به مسئلهی کتاب به شکل جدیتری نگاه شود. کاری کنیم که کتابخوانی یک امر رائج بشود و کتاب از دست جوان ما نیفتد. این که گفته میشود در شبانهروز سرانهی مطالعهی کتاب فلان مقدار است، اینها آمارهای راضی کنندهای نیست؛ خیلی بیشتر از این باید باشد. هیچ وقت انسان از کتاب مستغنی نیست."
کودکان را به کتابخوانی عادت بدهید، این کار تا آخر عمر همراه با آنها خواهد بود. (91.07.20 / 69.2.19)
پدر و مادرها بچهها را از اول با کتاب مانوس کنند. (74.02.26)
در تابستانها که نوجوانان و جوانان محصل تعطیلند حتماً کتاب بخوانند ، کتابهایی را معین کنند، بخوانند و تمام کنند. (69.2.19)
معلمین و دانشآموزان ساعاتی را به کتابخوانی اختصاص دهند. این را حتماً وزارت آموزش و پرورش بررسی کند. (74.02.14)
جوانها وقتی دور هم مینشینند و دو ساعت سه ساعت جلسه دارند یه قرار بگذارند که از این جلسه ، نیم ساعت کتاب بخوانند . (76.8.19)
به بهانه اشتغال و کارهای روزمره از مطالعه غفلت نکنید. (63.8.15)
کتابخوانی را جزء کارهای زندگی بدانید. (69.2.19)
بهای کتاب را جزئی از هزینههای ضروری بدانید. (74.2.18)
ناشرین در قطار راه آهن ، مترو و اتوبوسها کتابهای جذاب و سرگرمکننده عرضه کنند. (76.8.19)
در اداراتی که مردم زیاد انتظار میکشند و جمعیت زیاد است کتاب عرضه شود. (76.8.19)
دنبال کتاب مورد نظرتان بگردید تا ناشر و مولف هم برای پدید آوردن کتاب تلاش کنند. (76.8.19)
با خود کتاب همراه داشته باشید و از وقتهای اضافه خود برای کتابخوانی استفاده کنید. (75.2.22)
در صورت توان برای چاپ کتابهای خوب هزینه کنید و آن را به حساب صدقه جاریه بگذارید. (74.2.18)
کتابهای خوبی که میخرید را پس از مطالعه به دوستان و فرزندانتان بدهید تا آنها هم بخوانند. (74.2.18)