به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ یکی از مواردی که این روزها ضرورت وجود آن در بین شاعران و ترانه سرایان بیش از پیش احساس می شود، صنفی به نام شاعران و ترانه سرایان در کشور است.
این نبود صنف واحد برای شاعران و ترانه سرایان به این معنا نیست که کسی تا کنون دغدغه وجود صنف را نداشته یا اینکه تلاش هایی در این زمینه نشده است؛ بلکه بدین معناست که کسی نبوده است از این جریان حمایت کند.
از نمونه تلاش هایی که در زمینه ایجاد صنف برای شاعران و ترانه سرایان شد، می توان به تلاش های مرحوم افشین یداللهی در این راستا اشاره کرد. وی تلاش های زیادی کرد تا صنفی برای شاعران و ترانه سرایان ایجاد کند؛ اما شاعران و ترانه سرایان با وی همراهی نکردند و تلاش های وی در این زمینه بی نتیجه ماند.
تا این روزها که مسئله سرقت ادبی به شکل و شمایل دیگری چهره خود را به شاعران نشان داد، شاید نیاز به تشکیل یک صنف واحد برای شاعران و ترانه سرایان احساس نمی شد. اما به نظر حالا که سرقت ادبی حالت بی پرواتری به خود گرفته است و حالا با جسارت بیشتری دست به سرقت ادبی می زنند و بعد می گویند کار ما در تاریخ ادبیات سابقه دارد؛ ضرورت ایجاد صنف واحد برای شعر و ترانه کشور بیش از پیش احساس می شود.
اگر در گذشته اثری را به نام خود منتشر می کردند، حالا برخی به صغیر و کبیر شاعران رحم نمی کنند و شعر شاعران بزرگ را به همراه شاعران گمنام در قالب شعری جدید به نام خود ارائه می دهند. اگر صنف واحدی بود که پیگیر مطالبات شاعران و نویسندگان می شد، کمتر کسی جرات می کرد اینگونه دست به سرقت ادبی بزند و بعد بگوید کاری را که من کردم پیشینیان هم تکرار کرده اند!
شاعران و ترانه سرایان از کسانی در جامعه هنری ما هستند که حقشان به راحتی در جاهای مختلف ضایع می شود و هیچ صنفی نیست که پیگیر حقوق اولیه آن ها باشد. تنها سرقت ادبی نیست که حق شاعر و ترانه سرا را ضایع می کند؛ گاهی ناشران هم مانند خوانندگان می شوند و حق التحریر شاعر و ترانه سرا را پرداخت نمی کنند یا کمتر از آن میزانی به وی می دهند که حق اوست. اینجا هم ضرورت وجود صنف واحد احساس می شود.
بگذریم از خواننده هایی که حق ترانه سرا را رعایت نمی کنند و اثر ترانه سرا را بدون اجازه وی برمی دارند و می خوانند. درست است که امکان پیگیری این مسائل در مراجع قضایی کشور وجود دارد و نمونه های آن را مشاهده کرده ایم؛ اما مشکل اصلی جراتی است که در صنف ناشر و خواننده وجود دارد و دست به این اعمال می زنند. هرچند تمام ناشران و خوانندگان اینگونه نیستند اما باید این نگاه به شاعر و ترانه سرا از بین برود که می توان حقوق آن ها را ضایع کرد.
از دیگر مواردی که وجود صنف واحد برای شاعران و ترانه سرایان می تواند برای عرصه شعر و ترانه کمک کننده باشد، وجود تعداد زیاد افرادی است که آثار ضعیف تولید می کنند و در جامعه به نام شاعر و ترانه سرا شناخته می شود و اگر کارشان را نقد کنی و بگویی ضعیف است طرفداران خواننده ها از همان ترانه ضعیفی که خواننده محبوبشان خوانده است، حمایت و به منتقد فحاشی می کنند. اگر صنف واحدی به نام شاعران و ترانه سرایان بود ، می شد افراد خارج از این صنف را ترانه سرا ننامید و هرکسی به طمع شهرت ترانه سرایی وارد صنف شاعر و ترانه سرا نمی شد.
اگر صنفی به نام شاعران و ترانه سرایان وجود داشت، با انتشار شعر ها و ترانه هایی ضعیف به نام شاعران و ترانه سرایان جدی مواجه نمی شدیم یا حداقل کمتر اتفاق می افتاد. چون می دانستند صنفی وجود دارد که فضای شعر و ترانه را رصد و از حقوق شاعران و ترانه سرایان دفاع می کند. نبود این صنف سبب شد هرکسی گمان کند می تواند اثری را به نام دیگری در فضای مجازی منتشر کند. بارها و بارها شاهد بودیم شعرهایی ضعیف به نام شاعران مطرح گذشته و امروز در فضای مجازی منتشر شد؛ چون هیچ جایی نبود که اینگونه مسائل را به طور جدی پیگیری کند. افراد جسور شدند و جسورانه هر مطلبی را به نام شاعر و ترانه سرا منتشر می کنند.
در روزهای اخیر، شاهد آن بودیم پس از سرقت ادبی که در آثار حمید هیراد دیده شد و شاعرانی به این مسئله اعتراض کردند، تعداد زیادی از شاعران وارد عرصه اعتراض و دفاع از حقوق هم صنفان خود شدند و نشان دادند با تمام افتراقی که بینشان وجود دارد، می توانند با یکدیگر هم صدا و نسبت به حقوقشان معترض شوند.
به نظر می رسد، حالا شاعران به خوبی متوجه شدند وجود یک صنف واحد می تواند تا چه حد به پیشبرد اهداف ان ها در زمینه احیای حقوقشان کمک کند. نمی گویم اگر صنف واحدی برای شاعران و ترانه سرایان وجود داشت مسائلی چون سرقت ادبی و ضایع شدن حقوقشان توسط ناشر و خواننده از بین می رفت، از بین رفتن اینگونه مسائل مدینه فاضله ای است که در ذهن شاعر و ترانه سرا وجود دارد. اما وجود صنف واحد برای شاعران و ترانه سرایان می تواند جرات و جسارت انجام این اعمال را کاهش دهد. درصورتی که چنین مشکلاتی به وجود بیاید مرجعی وجود خواهد داشت که پیگیر حقوق آنان شود.
یادداشت از محدثه محمدپور
انتهای پیام/