با سفر کردن در ایام نوروز به شهر‌های ترکمن نشین گلستان، قازان را که یکی از صنایع دستی پرطرفدار استان و گردشگران است را می‌بینید که به عنوان سوغاتی به شهر‌های دیگر سفر می‌کند.
آشنایی با وسایل فلزی خانگی ترکمن‌ها
قازان، تاقان، قالدو و کوریشگه از وسایل خانگی ترکمن‌ها است که هر کدام کاربردی متفاوت دارند.
قالدو ظرفی از جنس حلب استوانه‌ای شکل و پارچ مانند است که برای جوشاندن آب و تهیه چای مورد استفاده چوپانان و مسافران قرار می‌گرفت که اشعاری هم در مدح آن سروده شده است.
کورشگه هم از دیگر وسایل خانه ترکمن هاست از جنس حلب که برای برداشتن آب از درون بشکه‌های چوبی استفاده می‌شد.
تاقان، سه پایه‌ای است که قازان را بر روی آن می‌نشانند تا ثابت بماند و آشپز قادر به روشن کردن آتش در زیر قازان باشد.
قازان هم دیگی از جنس چدن است که از گذشته‌های دور مورد استفاده اقوام کوچ روی آسیای میانه به ویژه ترکمن‌ها بوده است.
علی رغم وجود ظروف جدید در بازار، زنان ترکمن هنوز هم برای طبخ غذاهای سنتی مثل چکدرمه از قازان استفاده می‌کنند و این ظرف‌های نقره‌ای رنگ علاوه بر ترکمن‌ها در میان سایر مردم استان هم طرفداران زیادی دارد.
دلیل محبوبیت این ظرف خاص و استفاده از آن پس از گذشت سال‌ها آنست که گرما به شکل یکنواخت به همه قسمت‌های آن می‌رسد و برنج در آن به خوبی دم می‌کشد.
اگر هم کامتان با شیرینی‌های سنتی مانند بیشمه، قاتلاما، کلچه چوروک این قوم شیرین شد خوب است بدانید که اغلب این شیرینی هم در همین قازن‌ها تهیه می‌شود، زیرا برای سرخ کردن شیرینی‌ها و موادغذایی در این ظرف‌ها روغن کمتری مورد نیاز است.
استادکاران و هنرمندان زیادی در کارگاه‌های کوچک و بزرگ این شهر‌ها با ابزار‌های ساده به ساخت این ظروف مشغول هستند و برای ساخت این ظروف خاک و آتش و فلز دست به دست هم می‌دهند.
برای تهیه این ظروف، قازان مادر که همان قالب مخصوص تهیه قازان است در قالب بند قرار می‌گیرد و درون آن را با ماسه پر می‌کنند و ماسه‌ها را با ضربه زدن به هم فشرده می‌کنند.
سپس قالب را برمی گردانند و و از منفذ انتهای قالب، فلز گداخته را وارد می‌کنند تا شکل مورد نظر را به خود بگیرد و آماده شود.
در سفر به گلستان، می‌توانید این صنایع دستی ترکمن را از مغازه‌ها و بازار‌های هفتگی مناطق ترکمن نشین گلستان با قیمت مناسب تهیه کنید.
گزارش از گنجا محمودی
انتهای پیام/ق